حجت‌الاسلام محمد اشرفی اصفهانی فرزند شهید محراب آیت‌ا... اشرفی اصفهانی و نماینده مجلس دوم و سوم شورای اسلامی است. ایشان یکی از چهره‌های جریان اعتدالگرا بوده و از یاران نزدیک آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی(ره) و دکتر روحانی محسوب می‌شود. به همین دلیل و برای تحلیل و ارزیابی آرایش سیاسی انتخابات ریاست جمهوری در روزهای باقیمانده تا برگزاری انتخابات با ایشان گفت‌وگو کردیم.
به گزارش جماران، حجت‌الاسلام اشرفی اصفهانی معتقد است: آقای قالیباف تلاش کرد در مناظرات انتخاباتی رفتار و گفتار احمدی‌نژاد را زنده کند و با لباس احمدی‌نژادی در مناظرات و فضای انتخاباتی حضور پیدا کرد. به نظر من ثبت نام احمدی‌نژاد به‌رغم توصیه مقام معظم رهبری و پیامد آن یعنی عدم تایید صلاحیت برای حضور در جمع کاندیداها، برای همیشه پرونده سیاسی وی را بست. در نتیجه اگر کاندیداهای انتخاباتی مانند آقای قالیباف تلاش کنند با رویکرد احمدی‌نژادی به دنبال کسب آرا باشند به بیراهه رفته و این رویکرد هیچ‌گاه به نتیجه نخواهد رسید. بنده از آقای قالیباف انتظار نداشتم که با رویکرد احمدی‌نژادی در انتخابات حاضر شود و چنین بی‌پروا به دولت تدبیر و امید حمله کند. در ادامه متن گفت‌وگوی حجت‌الاسلام محمد اشرفی اصفهانی با «آرمان» را از نظر می‌گذرانید.
به نظر شما پس از برگزاری سه مناظره انتخابات ریاست جمهوری، فضا به سمت چه کاندیدایی متمایل شده است؟
به نظر من رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری و بخصوص مناظره‌ها به صورت خوبی برگزار شده و در این مناظره‌ها چهره واقعی کاندیداها و برنامه‌هایی که برای مدیریت کشور در نظر گرفته‌اند برای مردم مشخص شده است. این در حالی است که در چهار سال گذشته آقای روحانی رئیس‌جمهور کشور بودند و عملکرد قابل قبولی از خود نشان دادند. بنده پس از پایان دولت احمدی‌نژاد به دوستان خود عنوان می‌کردم که رئیس‌جمهور بعد از احمدی‌نژاد کار بسیار سختی برای اداره کشور خواهد داشت. در آن مقطع زمانی هنوز موضوع حضور آقای روحانی در انتخابات مطرح نشده بود. احمدی‌نژاد خرابی‌ها و نابسامانی‌های زیادی را برای دولت بعد از خود به یادگار گذاشت. در نتیجه آقای روحانی هنگامی که بر سر کار آمدند با خزانه خالی دولتی مواجه شدند که در انزوای بین‌المللی قرار داشت و با تحریم‌های زیادی مواجه شده بود. با این وجود آقای روحانی موفق شدند در چهار سال گذشته مشکلات سیاست خارجی را حل کنند و آرامش را به کشور باز گردانند. در شرایط کنونی نیز بهترین فردی که می‌تواند کشور را مدیریت کند آقای روحانی است و بقیه رقبا از توانایی کافی برای مدیریت کشور برخوردار نیستند. از سوی دیگر عملکرد آقای روحانی در مناظره‌های انتخاباتی نیز مثبت و قابل قبول بوده و او به خوبی توانسته از عملکرد خود دفاع کند. این در حالی است که برخی رقبا با استراتژی حمله به دولت در مناظره‌ها حاضر شده‌اند و در برخی مسائل نیز تهمت‌هایی به دولت می‌زدند که واقعیت ندارد. متاسفانه برخی کاندیداهای انتخابات اخلاق را فدای منافع سیاسی خود کرده‌اند و تلاش می‌کنند از هر شیوه‌ای برای به دست آوردن رای استفاده کنند. باید به خاطر داشت که آقای روحانی از سابقون انقلاب هستند و در طول چهار سال گذشته به صورت جهادی کشور را به آرامش و ثبات رساندند.
ارزیابی شما از وضعیت پایگاه رای آقای رئیسی به عنوان یکی از رقبای جدی آقای روحانی چیست؟
آقای رئیسی در گذشته در قوه قضائیه حضور داشتند و بیشتر سوابقشان به قوه قضائیه مرتبط می‌شود. ایشان در شرایط کنونی تولیت آستان قدس رضوی را نیز برعهده دارند. با این وجود آقای رئیسی دارای سابقه کافی برای مدیریت اجرایی کشور نیستند و از سوی دیگر فاقد برنامه لازم و کاربردی برای حل مشکلات مردم هستند. به هر حال ایشان دیدگاه‌های خود را در مناظرات انتخاباتی عنوان کرده‌اند و چهره واقعی ایشان و دیگر کاندیداها برای مردم مشخص شده است. به نظر می‌رسد که عده‌ای تلاش می‌کنند با دوقطبی کردن فضای انتخابات آقای رئیسی را در مقابل آقای روحانی قرار بدهند اما آقای رئیسی هنوز نتوانسته برای خود یک پایگاه رای قابل اعتنا به وجود بیاورد و در نتیجه از شرایطی برخوردار نیست که بتواند به صورت جدی با آقای روحانی رقابت کند. در شرایط کنونی منافع ملی ایجاب می‌کند که ما از آقای روحانی حمایت کنیم تا راه نیمه تمام را به پایان برسانیم. بدون شک دولت آقای روحانی یکی از موفق‌ترین دولت‌های پس از انقلاب اسلامی بوده است. به هر حال هر دولتی با نقطه قوت و ضعف‌هایی همراه است. با این وجود نقاط قوت دولت آقای روحانی به اندازه‌ای بوده که نقاط ضعف را پوشش داده است. به عنوان مثال توافق برجام یک توافق تاریخی بود که تاثیر مستقیمی در مسائل اقتصادی و سیاست خارجی جمهوری اسلامی در آینده خواهد داشت. اینکه برخی از رقبای آقای روحانی در انتخابات ریاست جمهوری عنوان می‌کنند که مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم همچنان پابرجاست بیش از آنکه با واقعیت منطبق باشد برای جذب آراست. باید یادمان باشد که مشکلات اقتصادی و معیشتی متعلق به دوران آقای روحانی نیست و ریشه در گذشته و به‌خصوص سیاست‌های اشتباه دولت‌های نهم و دهم، دارد. به عبارت دیگر شرایط بسیار سختی به آقای روحانی تحویل داده شد که اگر هر کدام از رقبای ایشان در سال92 به قدرت می‌رسیدند نمی‌توانستند این نابسامانی‌ها را ساماندهی کنند.
به نظر شما انتخابات ریاست جمهوری سال96 در یک فضای دوقطبی برگزار خواهد شد و یا اینکه آرا بین چند گزینه تقسیم می‌شود؟
در بین کاندیدای حاضر در انتخابات هیچ کدام از کاندیدا بجز آقای روحانی سابقه مدیریت اجرایی کشور را نداشته‌اند. در نتیجه رقبای ایشان از تجربه کافی برای مدیریت کشور برخوردار نیستند. به نظر من فاصله پایگاه رای آقای روحانی با دیگر رقبای خود به اندازه‌ای است که سرنوشت انتخابات در همان مرحله نخست مشخص خواهد شد و آقای روحانی به پیروزی دست پیدا خواهند کرد. جریان رقیب آقای روحانی با سه گزینه در انتخابات حضور پیدا کرده که از بین این سه گزینه آقای رئیسی و قالیباف گزینه‌های جدی‌تری به نظر می‌رسند. با این وجود هنوز اصولگرایان تکلیف خود را مشخص نکرده‌اند که آیا با همه گزینه‌های موجود خود در انتخابات حضور پیدا خواهند کرد یا اینکه برخی گزینه‌ها به سود دیگری کناره‌گیری خواهند کرد. اگر اصولگرایان با هر دو کاندیدای خود یعنی آقایان قالیباف و رئیسی در انتخابات حضور داشته باشند، آرای اصولگرایان مانند سال92 به چند دسته تقسیم می‌شود و در نتیجه کار آقای روحانی برای پیروزی در انتخابات راحت‌تر می‌شود. از سوی دیگر اگر اصولگرایان در نهایت تصمیم بگیرند که با یک گزینه در مقابل آقای روحانی قرار بگیرند و گزینه‌های دیگر اصولگرایان به سود گزینه نهایی کناره‌گیری کنند رقابت‌های انتخاباتی شکل جدی‌تر و پیچیده‌تری به خود می‌گیرد. به نظر من در چنین شرایطی نیز کفه ترازو به سود آقای روحانی سنگین‌تر است و ایشان در همان مرحله اول انتخابات به پیروزی خواهند رسید.
چرا رقبای آقای روحانی در تبلیغات انتخاباتی بر دغدغه‌های اقشار پایین و مسائل اقتصادی و معیشتی متمرکز شده‌اند؟
مسائل معیشتی و اقتصادی همواره برای اقشار پایین جامعه وجود داشته است، در حالی که در دولت نخست آقای روحانی تا حدود زیادی دغدغه‌های اقشار پایین جامعه مرتفع شد. دولت آقای روحانی در چهار سال نخست خود تلاش کرد قیمت‌ها را برای اقشار مختلف مردم تثبیت کند و از بالا رفتن بی‌رویه و دفعی قیمت‌ها که در دولت دهم اتفاق می‌افتاد، جلوگیری کند. با این وجود به دلیل اینکه مسائل اقتصادی نیازمند برنامه‌ریزی عمیق و بلند مدت است هنوز بخش‌هایی از جامعه با مشکلات معیشتی مواجه هستند که این مساله در جوامع دیگر نیز وجود دارد. دولت آقای روحانی در چهار سال گذشته کشور را از رکود خارج کرده و موفق شده تورم را کنترل کند که این اقدامات در نوع خود یک دستاورد مهم و بزرگ بوده است. در شرایط کنونی رقبای انتخاباتی آقای روحانی تلاش می‌کنند با دستمایه قرار دادن مشکلات اقتصادی جامعه برای خود پایگاه رای ایجاد کنند. بدون شک تنها راهی که ممکن است یک کاندیدای انتخاباتی برای خود پایگاه رای ایجاد کند سوار شدن روی موجه توده‌ها و تحریک احساسات اقشار پایین جامعه است. رقبای آقای روحانی به این نتیجه رسیده‌اند که بهترین راهی که می‌توانند دولت آقای روحانی را با چالش مواجه کنند شعارهای اقتصادی و پوپولیستی است و به همین دلیل تلاش می‌کنند با این شیوه به اهداف خود دست پیدا کنند. باید گفت که عملکرد دولت آقای روحانی در زمینه اقتصادی قابل قبول بوده و در دولت آینده نیز بهتر از گذشته خواهد شد. حل مشکلات اقتصادی نیازمند برنامه‌ریزی بلند مدت است و به همین دلیل در دولت دوم آقای روحانی می‌توان به بهبود وضعیت اقتصادی مردم و بخصوص اقشار پایین جامعه امید بیشتری داشت. بدون شک یکی از دلایلی که رقبای آقای روحانی به شعار پوپولیستی و عوامفریبانه روی آورده‌اند، نداشتن برنامه دقیق و مدون برای اداره کشور و حل کردن مشکلات اقتصادی مردم است. اگر رقبای انتخاباتی آقای روحانی دارای برنامه و استراتژی برای اداره کشور بودند به جای اینکه دولت را تخریب کنند و به دولت حمله کنند به تشریح و تبیین برنامه‌های خود می‌پرداختند تا مردم با توجه به برنامه‌هایشان به آنها رای بدهند.
به نظر شما آرای خاکستری به سمت کدام کاندیدای انتخاباتی تمایل پیدا خواهد کرد؟
به نظر من آرای خاکستری انتخابات در نهایت به سود آقای روحانی تمایل پیدا خواهد کرد. در شرایط کنونی اغلب اقشار تحصیلکرده و نخبه جامعه معتقدند که آقای روحانی بهترین گزینه برای مدیریت آینده کشور است. از سوی دیگر آقای روحانی مورد حمایت بدنه اجتماعی جریان اصلاحات و اعتدالگرا نیز قرار دارد. بسیاری از اقشار کم درآمد جامعه نیز مانند سال92 چشم امید خود را به تدبیر دولت آقای روحانی دوخته‌اند. در نتیجه آقای روحانی در همه اقشار جامعه دارای پایگاه رای است و اغلب اقشار جامعه نسبت به مدیریت ایشان در آینده خوش‌بین هستند. آرای اصولگرایان تقریبا قابل پیش‌بینی است و پایگاه رای این جریان در حدود 7 یا 8 میلیون نفر است که معمولا در هر انتخاباتی به صندوق‌های رای ریخته می‌شود. در نتیجه اینکه اصولگرایان انتظار داشته باشند آرای این جریان یکباره با اتفاقی غیر منتظره مواجه شود، آرزویی دست نایافتنی است و این اتفاق رخ نخواهد داد. با این وجود گروهی از مردم هستند که نسبت به حضور یا عدم حضور در انتخاباتی بی‌اعتنا هستند و زیاد مناسبات انتخاباتی را دنبال نمی‌کنند. تجربه نشان داده که احتمال تجدید نظر این افراد در دیدگاه‌های خود در دو یا یک روز قبل از برگزاری انتخابات وجود دارد. در چنین شرایطی این افراد معمولا از کسانی حمایت می‌کنند که به دنبال تغییر وضعیت موجود و بهبود شرایط کشور هستند. در شرایط کنونی نیز آقای روحانی کاندیدای جریان تحولخواه کشور است و به همین دلیل احتمال اینکه آرای خاکستری به سمت ایشان تمایل پیدا کند بسیار بیشتر از بقیه رقباست.
به نظر می‌رسد آقای رئیسی و قالیباف به شکل‌های مختلف نیم نگاهی به پایگاه رای احمدی‌نژاد دارند و تلاش می‌کنند آرای اقشار پایین جامعه را به سمت خود متمایل کنند. دلیل این مساله چیست؟ آیا در این زمینه موفقیتی حاصل خواهد شد؟
این مساله بیشتر در مورد آقای قالیباف صادق است که تلاش کرد در مناظرات انتخاباتی رفتار و گفتار احمدی‌نژاد را زنده کند و با لباس احمدی‌نژادی در مناظرات و فضای انتخاباتی حضور پیدا کرد. به نظر من ثبت نام احمدی‌نژاد به‌رغم توصیه مقام معظم رهبری و پیامد آن یعنی عدم تایید صلاحیت برای حضور در جمع کاندیداهای نهایی، برای همیشه پرونده سیاسی وی را بست. در نتیجه اگر کاندیدای انتخاباتی مانند آقای قالیباف تلاش کنند با رویکرد احمدی‌نژادی به دنبال کسب آرا باشند به بیراهه رفته و این رویکرد هیچ گاه به نتیجه نخواهد رسید. بنده از آقای قالیباف انتظار نداشتم که با رویکرد احمدی‌نژادی در انتخابات حاضر شود و چنین بی‌پروا به دولت تدبیر و امید حمله کند. بااین وجود بنده این احتمال را می‌دهم که در صورت کناره‌گیری آقای جهانگیری از انتخابات آقای قالیباف نیز به سود آقای رئیسی صحنه انتخابات را ترک کند. با این وجود هر استراتژی‌ای که اصولگرایان در انتخابات پیاده کنند، نمی‌توانند با موجی که آقای روحانی در فضای کشور ایجاد کرده، مقابله کنند. به نظر من آقای روحانی با کمک مردم و موجی که حامیان ایشان در جامعه ایجاد کرده‌اند در مرحله اول انتخابات با آرای قاطع به پیروزی دست خواهد یافت.
