نشست‌های تخصصی اولین اجلاس هم‌اندیشی اجرای راهبرد دیپلماسی وحدت در جهان اسلام با حضور علما و اندیشمندان جهان اسلام برگزار شد.
به گزارش جماران ، نشست‌های تخصصی اولین اجلاس هم‌اندیشی اجرای راهبرد دیپلماسی وحدت در جهان اسلام صبح امروز چهارشنبه (۲۰ اردیبهشت) با حضور اعضای هیات موسس اتحادیه‌های جهانی تقریب و جمعی از نخبگان و صاحب‌نظران در تالار الغدیر دانشکده مدیریت دانشگاه تهران برگزار شد.
حجت‌اسلام والمسلمین ابوترابی‌فرد در نشست تخصصی «امت واحده اسلامی» از سری نشست‌های اولین اجلاس اجرای راهبرد دیپلماسی وحدت در جهان اسلام، با بیان اینکه همان‌گونه که در آیات متعدد قرآن و بیانات ائمه و اندیشمندان و خردورزان جهان اسلام مطرح شده است، یکی از مهمترین آرمان‌های پیامبر (ص) وحدت و انسجام جوانان اسلامی بود، اظهار کرد: این دین هدف خود را در یک جامعه متحد و در حول معارف وحیانی قرار داده است و آیات قرآنی ما را به این امر فرا خوانده است.
وی گفت: ما اگر می‌خواهیم با قدرت عبور کنیم، باید در کنار رهبریِ واحد، یک امت هماهنگ و مقتدر نیز داشته باشیم. اگر رهبری صالح در جامعه نباشد و امت با آن رابطه‌ای نداشته باشد، جامعه اسلامی دچار تشتت می‌شود. ما باید امروز در حول رهبری صالح که نقش کلیدی در اقتدار و اجتماع دارد حرکت کنیم. امروز امت اسلامی یک ید واحد است.
ابوترابی‌فر ادامه داد: اگر در این عصر، اسلام در اقتدار است، به دلیل شکل گیری امت واحده در کنار رهبری برآمده از دانش، فقاهت، امامت و اقتدار است و امروز باید حول رهبری که نقش کلیدی برای امت اسلامی ایفا می‌کنند، اجتماع را معنای دیگری ببخشیم. در این زمان ایران پرچمدار وحدت است و جامعه اهل سنت و شیعیان در کنار یکدیگر هستند و در همه عرصه‌ها در کنار یکدیگر قرار دارند.
در ادامه نشست، شیخ خلیل افرا، از علمای اهل سنت کشورمان با بیان اینکه خداوند در قرآن آیات زیادی تحت عنوان امت واحده دارد و بیش از ۶۵ بار از این جمله استفاده کرده است، گفت: امت یک جمعیت عظیمی است که به سوی یک قبله، یک خدا و یک پیامبر هستند و به آن اعتقاد دارند، ولی متأسفانه امت قدر راه، روش و طریقه رسول‌الله (ص) را نمی‌دانند. یکی از اوصاف امت واحده در قرآن این است که شما امت وسط هستید و متأسفانه این امت میانه‌رو روز به روز همدیگر را تکفیر می‌کنند. تکفیر گناه کبیره بین امت اسلامی است.
در ادامه محمد عباسی از اعضای این نشست با بیان اینکه جامعه و اجتماعی بودن در خصایص مهم بشر است، گفت: اما در قرون مختلف شاهد نزاع‌هایی بین جوامع بشری بوده‌ایم که دلایل متعددی دارد که مهمترین آن خطای گفتمانی است. بشر از نظر تکنولوژی پیشرفت داشته، ولی نتوانسته به سمت تعالی و معنویت پیش برود. اگر قرار است امتی شکل بگیرد باید تعاون به وجود بیاید و تعالی باید در جامعه تقویت شود. نخبگان و مراجع اجتماعی می‌توانند در این راستا کمک کنند.
همچنین در این نشست طوبی کرمانی، "عضو اتحادیه زنان مجمع جهانی تقریب مذاهب" با طرح این سوال که چه کسانی در جهان اسلام بین مسلمین در اینکه آموزه‌های اسلام تأکید بر امت واحده دارد می‌تواند شک کند؟ گفت: شک در این قضیه شک در نص اسلام است. امت واحده اسلامی همه به این اعتقاد دارند که باید در یک جهت حرکت کنند. اما در طول تاریخ تفرقه، نزاع و جدایی انداخته‌اند و نگذاشتند که امت اسلامی یک دست شود. امت واحده جزء حکمت‌های قرآن است.
وی گفت: اگر داعشی شکل می‌گیرد چون فلسفه اکنون ما در این عرصه فلسفه شکاکیت است. ما باید حکمت قرآن و نه فلسفه را در عرصه دیپلماسی وحدت سرلوحه کار خود قرار بدهیم. بیش از ۲۱ نشست علمی، ۲۲ کارگاه آموزشی، ۴۲ همایش در اتحادیه زنان جهان مسلمان داشته‌ایم و آنها این را مطرح کرده‌اند که قانون اساسی ایران با قرآن همخوانی دارد و از ما خواسته‌اندکه کارگاه‌هایی برای آنها در این عرصه تشکیل بدهیم.
در ادامه عزیزی یکی دیگر از اعضای این نشست گفت: در اصل ۱۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مقرر شده که تمام مسلمانان یک امت هستند و دولت موظف است اتحاد سیاسی و اقتصادی جهان اسلام را تحقق ببخشد. امت واحده در آیات الهی مقدس هستند و در سوره نساء، بقره، زمر و... بحث امت واحده مطرح شده است. محور وحدت در این امت توحید است و نبوت محور دوم به حساب می‌آید. برخی از برکات وحدت که می‌شود به آن اشاره کرد اخوت، برادری، عدل، آزادی، امنیت، قدرت، نفی حکومت طاغوت و... است.
همچنین در نشست "تمدن اسلامی" در اجلاس هم‌اندیشی اجرای راهبرد دیپلماسی وحدت "ماموستا رستمی" در ابتدای این نشست ضمن تبریک به مناسبت اعیاد شعبانیه، به اشتراکات بین مسلمانان اشاره کرد وگفت: همه ما اگر چه مذاهب متعدد داریم، اما همه پیرو یک دین هستیم و ما به عنوان اهل سنت هیچ اختلافی با شیعیان نداریم و باید بر تلاش‌های عملی بیشتر برای نزدیکتر شدن مذاهب بیفزاییم و به اختلافات موجود پایان دهیم.
در ادامه این نشست خانم خزعلی به توضیحاتی درباره فرهنگ و نقش آن در تمدن پرداخت و گفت: فرهنگ مجموعه‌ای از مایه‌های فکری و ارزشی و آداب و سننی است که در رفتار اجتماعی انسان تأثیرگذار است و ما باید فرهنگ خود را اصلاح کنیم؛ اشاره به علم و تفکر و تدبر در آیات بسیاری از قرآن کریم، نشان‌دهنده عظمت این موضوع در تمدن اسلامی است.
وی سپس به آسیب‌ها و نقاط ضعف و نقاط قوت فرهنگ اسلامی اشاره کرد و گفت: ما نیاز به دانش و اندوخته، انتقال تجارب، مهارت یابی و عملی کردن آن برای پشت سرگذاشتن دیگر تمدنها داریم که در این مسیر با آسیب‌هایی همانند ضعیف بودن کار جمعی و عدم اعتماد به یکدیگر، عدم انتقاد پذیری روبرو هستیم.
محمود عباسی از دیگر اعضای این نشست گفت: تمدن نوین اسلامی بر پایه حقوق بشر و آموزه‌های اسلامی استوار است و قرآن کریم حقوق و کرامت انسانی را به بهترین وجه به تصویر کشیده است/
وی به نقض آشکار حقوق بشر در جهان امروز اشاره کرد و گفت: تمدن اسلامی می‌تواند منشأ یک تحول بزرگ در منطقه باشد. نگاه وحدت گرایانه بین حقوق دانان جهان و ایجاد همفکری و همگرایی بین اندیشمندان حقوقی، می‌تواند بسیاری از مشکلات موجود در جهان اسلام را از بین ببرد و آنها می‌توانند با همکاری کشورهای اسلامی پرچمدار حوزه وحدت باشند.
حجت‌الاسلام مصباحی مقدم در پایان این نشست به بیان مولفه‌های تجدید حیات تمدن اسلامی پرداخت و گفت: فلسفه پایه و مبنای شکل گیری و تجدید حیات تمدن اسلامی است، ظهور دولت اسلامی با پدیدار شدن انقلاب اسلامی و پیدایش بیداری اسلامی در منطقه و قدرت و صلابت جمهوری اسلامی، گامی بزرگ در مسیر تمدن اسلامی است.
وی ادامه داد: افول کمونیسم و فروپاشی اتحادیه شوروی، افتادن تمدن غرب به ورطه افول، ظهور و بروز ادبیات دینی و ادبیات مقاومت، رشد علم و فناوری در جهان اسلام ، ظهور رویکرد اسلامی به علوم انسانی و .... همه از مولفه های، تجدید حیات اسلامی است.
او ادامه داد: تفرقه و اختلاف بین دولتهای اسلامی با تحرک دولتهای غربی، خودخواهی برخی دولتهای حاکم بر جهان اسلام، بروز تفکر افراطی، وجود صهیونیسم و اثرگذاری آن بر حوادث منطقه و ...... از موانع دستیابی به تجدید حیات اسلامی هستند، که انشاء الله به رهبری امام خامنه‌ای و اتحاد کشورها منطقه شاهد رفع این موانع باشیم.
همچنین حجت الاسلام محمدی عراقی در اجلاس هم‌اندیشی نشست "مقاومت، محور وحدت"با اشاره به مولفه‌های قدرت گفت: قدرت نظامی و دفاعی یک کشور، قدرت اقتصادی و ثروت ملی، پیشرفت در علم و فناوری، موقعیت استراتژیک یک سرزمین، انسجام و وحدت ملی و قومی، جمعیت و نیروی انسانی، عمق استراتژیک یا میزان نفوذ و تأثیرگذاری ملت در مجامع بین المللی و منطقه‌ای، پشتوانه مردمی و رضایت عمومی و استحکام ساختار سیاسی و نظامی، از مولفه‌های مادی قدرت است اما قرآن کریم در کنار این عوامل، به مولفه‌های معنوی و الهی نیز اشاره کرده است.
وی استقامت و ایمان، وحدت حول محور توحید، صبر و مقاومت، نقش رهبری الهی را از مولفه‌های معنوی قدرت که خداوند در قرآن کریم اشاره کرده است دانست و گفت: مضمون آیات قرآن کریم از یکسو رابطه مستقیم مقاومت، وحدت حول رهبری واحد و در نتیجه پیروزی و موفقیت و از سوی دیگر رابطه مستقیم بین سستی و اختلاف و در نتیجه شکست است.
در ادامه فاطمه آلیا نیز در سخنانی با اشاره به اینکه اکنون نقطه اجرای دیپلماسی وحدت است، خاطرنشان کرد: در نقاط مختلف دنیا مجموعه‌هایی با هدف وحدت تشکیل می‌شود اما چون محور همه آنها مادی گرایانه است، مستدام نمی‌ماند. اما محورهای وحدت امت اسلامی به دلیل اینکه خدا و پیامبر و کتاب خدا است، باعث استحکام وحدت می‌شود.سیاست‌های استکباری و استعماری تفرقه را به عنوان زهر مسموم کننده بشریت منتشر می‌کنند اما پادزهر آن، احیای وحدت و ترویج گفتمان وحدت است.
آلیا با اشاره به عنوان این نشست که مقاومت، محور وحدت است، گفت: این مسئله دو سویه است؛ هم مقاومت محور وحدت است و هم وحدت محور مقاومت. زیرا این وحدت زیبا در کشورهای اسلامی زمینه مقاومت را فراهم می‌کند. نقش زنان را در بحث گفتمان مقاومت و وحدت تعیین کننده است.
در ادامه علوی از اعضای این نشست گفت :همه جهان و حتی دشمنان اسلام اقرار می‌کنند که اگر فرماندهی معظم کل قوا در جمهوری اسلامی ایران نبود، حتماً داعش تمام خاورمیانه را به آتش می‌کشید و چنان تشتتی ایجاد کرده بود که همه انسان‌ها را قتل عام می‌کردند تا چهره اسلام را تخریب کنند.
وی با بیان اینکه با اقتدار و عظمت ایران اسلامی، داعش در حال نابودی است، گفت: با این وجود اندیشه داعش همچنان هست و ممکن است که کانون خطر باشد. لذا به همین دلیل است که مسئولین همواره ندای وحدت سر می‌دهند؛ زیرا دشمن همدلی و وحدت و تقریب میان شیعه و سنی را دوست ندارد.
حسن تبرائیان نیز در پایان نشست ضمن اشاره به تأسیس دو نهاد "اتحادیه جهانی علمای مقاومت" و "کمیته مساعی حمیده" به دستور آیت الله اراکی تاسیس این دو نهاد تقریبی را نمودی از خدمات تقریبی مجمع تقریب عنوان کرد و افزود: بیشتر اعضای این دو نهاد از شخصیت‌های اهل سنت هستند که به خوبی به صدق نیت شخص دبیرکل مجمع پی برده‌اند.
وی خاطرنشان کرد: اتحادیه جهانی علمای مقاومت در ابتدای تاسیس آن در سال ۹۴، دارای ۱۰۰ عضو بود اما اکنون ۵۵۰ نفر از نخبگان اهل سنت از مراکز دینی و دانشگاهی به عضویت این اتحادیه در آمده‌اند و مشغول فعالیت هستند. کمیته مساعی حمیده برای حل مشکلات جهان اسلام به وسیله خود مسلمانان تشکیل شده است و بیش از ۷۷ اجلاس بین المللی تا کنون برگزار کرده است از جمله مناقشه درباره مسئله حج و شهادت حجاج در فاجعه منا، که همچنان این مناقشه ادامه دارد. تلاش‌های انجام گرفته در این دو اتحادیه توانسته است حتی اتحادیه جهانی علمای مسلمین به ریاست قرضاوی را تحت الشعاع قرار دهد.
حجت‌الاسلام تقوی در نشست دیپلماسی وحدت در اجلاس "اجرای دیپلماسی وحدت در جهان اسلام" با تبریک به مناسبت میلاد امام زمان(عج) وحدت را یکی از مقولات کلیدی جامعه به خصوص در جهان امروز برشمرد و اظهار کرد: رسول خدا(ص) مأموریت خود را در هنگام مهاجرت از مکه به مدینه از وحدت شروع کرد و ما هم باید از وحدت شروع کنیم تا در سایه آن قله‌های پیروزی را فتح کنیم؛ همه کسانی که عاشق وحدت هستند، باید مجمع تقریب مذاهب را در این مسیر یاری کنند تا به یک قدرت بزرگ اسلامی دست یابیم.
در ادامه خانم مجتهدزاده از دیپلماسی وحدت به عنوان یک قدرت نرم یاد کرد و به تشریح نقش زن و خانواده در این دیپلماسی و همچنین نقش زن و خانواده در حفظ و صیانت انقلاب اسلامی پرداخت و گفت: باید از اشتراکاتی که در بحث فرهنگی وجود دارد از جمله بحث مودت بهره برد و یک گروه پژوهشی را تشکیل داد تا با جمع کردن نقاط مشترک در سبک زندگی و مسائل اقتصادی و.... از نقش مهم زنان در دیپلماسی وحدت استفاده شود.
قشقاوی در نشست دیپلماسی وحدت با تأکید بر ضرورت وحدت بین دیپلمات‌های مسلمان اعم از شیعه و سنی در مجامع بین‌المللی با استفاده از منابع فقهی گفت: دیپلمات‌ها باید با اتحاد بین یکدیگر برای صلح جهانی و حل مشکلات مسلمانان، پایداری خانواده و از بین بردن شکاف بین فقر و غنا در جهان تلاش کنند و اصول اخلاقی را تبیین کنند.
عثمان سالاری در ادامه، از وحدت به عنوان رکن امت اسلامی نام برد و گفت: شبکه ارتباطات الکترونیک نسل جوان را در جهان اسلام با بحران هویت مواجه کرده است و در مقطع فعلی، دیپلماسی وحدت یکی از اثربخش‌ترین دیپلماسی‌ها برای نیل به تامین منافع ملی و منفعت عمومی است.
زاهدی هم در این نشست به الزامات وحدت در جامعه امروز و ضرورت اجماعی بودن آن اشاره کرده و گفت: چشم‌انداز وحدت باید ترسیم شود و نیازها و چالش‌ها را باید شناسایی کرد و راه‌های برخورد با آنها را یافت، تا با برنامه‌ریزی‌ها و راهکارهایی که در استراتژی‌ها مشخص می‌شود، بتوان بر چالش‌ها غالب آمد؛ نهادهای مدنی تاثیرگذار بر جوامع اسلامی هم باید پای کار بیایند و در این مسیر همکاری کنند؛ وی همچنین بر نقش مهم علما و دانشمندان در مسیر دیپلماسی وحدت تاکید کرد.
اجلاس هم اندیشی اجرای راهبرد وحدت در جهان اسلام، بعدازظهر امروز چهارشنبه به کار خود پایان داد و در پایان این اجلاس، بیانیه پایانی قرائت شد.
