کاهش خروج دانشجویان و متخصصان ایرانی از کشور

به گزارش جماران؛ معاون علمی وفناوری ریاست جمهوری با اشاره به اینکه در ابتدای انقلاب ۳۷ درصد از دانشجویان به خارج از کشور می رفتند، گفت: اکنون ۱.۴ درصد از کل ۴ میلیون دانشجوی ایرانی به خارج از کشور می روند که این آمارها نشان می‌دهد اکنون با کاهش خروج دانشجویان و متخصصان ایرانی به خارج از کشور مواجه هستیم.

سورنا ستاری  روز سه شنبه در آیین رونمایی از نخستین سالنامه مهاجرتی ایران در محل معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری باتاکید بر اینکه الان با توجه به کاهش آمار خروج دانشجویان چطور فرار مغزها وجود دارد، گفت: اینها بر اساس استانداردهای دوگانه است. زمانی که خروج دانشجویان بالا بود فرار مغزها بیان نمی شد ولی الان با کاهش تعداد خروج دانشجویان فرار مغزها اعلام می کنند.

وی افزود: ما نگران کاهش تعداد دانشجویان ایرانی در خارج هستیم. لازم است دانشجویان به خارج از کشور بروند؛ این نشانه پیشرفت است. اینکه دانشجویان به خارج از کشور بروند و تحصیل کنند مهم است و ما باید از این طرف در ایران زمینه برگشت آنها را در کشور به درستی تدوین کنیم تا بعد از بازگشت جایگاه مناسبی برای فعالیت داشته باشند.

بازگشت بیش از ۱۷۰۰ متخصص ایرانی غیر مقیم به کشور 

معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به اجرای طرح بازگشت متخصصان ایرانی به کشور گفت: تاکنون بیش از هزار و ۷۰۰ متخصص ایرانی غیر مقیم به کشور بازگشته اند که پیش بینی می کنیم امسال بین ۸۰۰ تا هزار نفر در قالب این طرح به کشور بازگردند.

وی یادآور شد: برنامه بازگشت متخصصان و کارآفرینان ایرانی از ۵ سال گذشته توسط معاونت علمی و بنیاد علمی نخبگان با تمرکز به بازگشت متخصصان تحصیل کرده از دانشگاه های برتر دنیا در حال اجرا است. با توجه به شیوع کرونا در دنیا روند بازگشت متخصصان ایرانی تثبیت شده است. تاکنون از زمان اجرای این طرح بیش از هزار و ۷۰۰ دانشجوی ایرانی در قالب برنامه بنیاد ملی نخبگان به کشور بازگشته اند که ۳۵۰ نفر از این دانشجویان از ۲۰ دانشگاه برتر دنیا بوده اند.

وی افزود: پیش بینی می کنیم امسال ۸۰۰ نفر از دانشگاه های دنیا در قالب این پلتفرم به کشور بازگردند که یک موفقیت بزرگ خواهد بود.

ستاری در خصوص آمار خروج نخبگان از کشور ادامه داد: تاکنون هر آماری که در خصوص خروج نخبگان از کشور اعلام می شد اشتباه بود؛ زیرا زمانی (سال ۲۰۰۹ میلادی) صندوق بین المللی پول اعلام کرده بود که بیشترین آمار فرار مغزها به سایر کشورها از ایران بوده است.

وی با تاکید بر اینکه حتی عبارت فرار مغزها کلمه ای بین المللی نبود، گفت: در آن زمان این صندوق اعلام کرده بود سالانه ۱۸۰ هزار نفر در سال از ایران مهاجرت می کنند. این انگیزه ای شد تا آمار دقیق خروج نخبگان و متخصصان ایرانی از کشور را به دست آوریم.

معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری  افزود: در خصوص میزان دانشجویان و درصد مهاجرت آنها در ابتدای انقلاب می توان به این صورت بیان کرد که در آن زمان  ۱۷۰ هزار دانشجو در کشور مشغول به تحصیل بودند که هم زمان ۱۰۰ هزار دانشجو در خارج از کشور ادامه تحصیل می دادند. از این تعداد دانشجویان در خارج از کشور ۵۶ هزار نفر در آمریکا بودند که بزرگترین کلونی دانشجویی در آمریکا محسوب می شد.

ستاری افزود: بعدها دیدیم که این گزارش وجود خارجی ندارد و اگر کسی بتواند منبع این گزارش صندوق بین المللی پول را پیدا کند به آن جایزه خواهیم داد. اکنون کشور چین با ۳۵۰ هزار دانشجو بزرگترین کلونی دانشجویی آمریکا را به خود اختصاص داده است.

حمایت معاونت علمی ریاست جمهوری از بازگشت متخصصان غیرمقیم تا دو سال 

وی گفت: سیاست معاونت علمی و بنیاد ملی نخبگان در اجرای بازگشت ایرانیان غیر مقیم، بازگشت متخصصان است.

معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری اظهار داشت: معاونت تا دو سال از این متخصصان حمایت می کند تا بعد از بازگشت بتوانند در زمینه ای که علاقه مند هستند، فعالیت کنند و اگر نخواستند باز می گردند. اما تمام شرایط ارتباط با شرکت های دانش بنیان، استارتاپ ها، مراکز، دانشگاه ها و غیره را در اختیارشان قرار می دهیم.

ستاری افزود: واقعیت این است که به این حوزه ظلم شده و باید بدون نگرانی از اعداد کمی، به کیفیت کار آنها بعد از بازگشت توجه داشته باشیم. از این رو لازم است در مورد سیاست های برگشت سرمایه گذاری کنیم.

نخستین سالنامه مهاجرتی ایران، در معاونت علمی و فناوری نهاد ریاست جمهوری به همت رصدخانه مهاجرت ایران تهیه و توسط انتشارات دانش بنیان فناور چاپ و منتشر شده است.