حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی از احکام دستگاه قضایی نسبت به بدهکاران مالی بویژه بدهکاران مهریه به شدت انتقاد کرد و گفت: دستگاه قضایی باید مطابق احکام اسلام باشد چرا برخلاف احکام اسلام عده ای به زندان بروند؟
به گزارش جماران، شفقنا نوشت این مرجع تقلید در ابتدای درس خارج فقه خود در مسجد اعظم قم با اشاره به حدیثی در نهج الفصاحه گفت: «تفتح أبواب السّماء فی کلّ یوم اثنین و خمیس فیغفر فی ذلک الیوم لکلّ عبد لا یشرک باللّٰه شیئا إلاّ من بینه و بین أخیه شحناء»؛ درهای آسمان در دو روز دوشنبه و پنجشنبه گشوده می شود، در این دو روز هر بنده ای که شرک به خداوند نداشته باشد آمرزیده می شود مگر کسی که بین او و برادر مسلمانش دشمنی باشد.
او افزود: با دقت در منابع اسلامی، آیات و روایات در می یابیم که اسلام در توحید و کفر در شرک خلاصه می شود یعنی توحید جامع بین اعتقادات، صفات و اخلاق است و در مقابل شرک جامع بین انحرافات و صفات ضداخلاقی است.
آیت الله مکارم شیرازی با تعریف شرک خفی و جلی، ریاکاری، کم فروشی و تقلب را مصادیق شرک خفی دانست و گفت: شرک خفی این است که صفات خداوند نادیده گرفته شود و رازقیت یکی از اسماء الهی است. جالب اینکه عداوت مردم نسبت به یکدیگر در کنار شرک آمده است.
او با تصریح به اینکه اسلام آئین مهر و محبت است، افزود: خداوند محبت پدر و مادر را همردیف ایمان خود قرار داده و عداوت و دشمنی ها را در کنار شرک قرار داده است و سرچشمه عداوتها معمولا مادی است و در مسائل معنوی نیست.
این مرجع تقلید خاطرنشان کرد: ملتی که با یکدیگر عداوت داشته باشند، ذلیل و در برابر دشمنان ناتوان می شود. اسلام دین برابری و برادری است و مسلمانان را برادر هم می داند، آیا سزاوار است کینه ها را در سینه ها مخفی نگه داشت و در زمانی دیگر ظاهر ساخت؟ مسلمان کسی است که بدی ها را فراموش کرده و خوبی ها را به خاطر بسپارد.
او در بخش دیگر سخنان خود به فزونی پرونده های دادگستری بویژه در مسائل خانوادگی اشاره کرد و گفت: بیشتر این پرونده ها بر سر مسائل جزئی است؛ در گذشته اگر اختلافی بین دو نفر به وجود می آمد با کدخدامنشی حل می شد اما امروز تا اختلافی پیدا می شود فورا به دادگستری مراجعه می کنند درحالیکه غالب اینها را بزرگترهای قوم می توانند حل کنند.
آیت الله مکارم شیرازی تاکید کرد: عداوت و دشمنی چه سیاسی، اقتصادی و خانوادگی مایه ذلت و بدبختی و شکست مقابل دشمنان است، امیدواریم از این احادیث درس بگیریم و در شرایطی که دشمن دندان تیز کرده است، وحدت را بیشتر کرده و دلها به یکدیگر نزدیک شود.
او در بخش سوم سخنان خود به انتقاد از احکام صادره از محاکم قضایی و زیادشدن زندانیان مهریه پرداخت و گفت: مهریه عندالمطالبه است و زن از طریق دادگاه، آن را اجرا می گذارد و همسر را زندان می اندازد؛ اینجا چند اشتباه صورت می گیرد که باید به توضیح آن پرداخت.
این مرجع تقلید ادامه داد: یک اشتباه این است که عندالمطالبه را با عندالاستطاعه تفاوت قائل می شوند درحالیکه قدرت شرط عامه همه تکالیف است و تا وقتی قدرت پرداخت در فرد وجود ندارد، مطالبه وجهی ندارد.
او ابراز داشت: اشکال دوم اینکه اصل، ایصال است یا اعسار؟ در دستورات اسلام داریم کسی که در توان پرداخت بدهی خود را دارد اما بدهی خود را نمی دهد باید زندان انداخت اما کسی که ندارد را نمی توان زندان انداخت.
آیت الله مکارم شیرازی تاکید کرد: این مسائل شرعی را قضات دادگستری باید با حوزویان بنشینند و حل کنند. چرا زندانها را پر و ما را به واسطه این بدنام می کنید. اصل بر اعسار است و نداشتن، دلیل نمی خواهد.
او ادامه داد: دستگاه قضایی باید مطابق احکام اسلام باشد چرا برخلاف احکام اسلام عده ای به زندان بروند؟
این مرجع تقلید با اشاره به روند احکام دادگستری در نحوه پرداخت مهریه و تاثیر آن در تمکین زن گفت: محاکم بعد از اینکه مشاهده می کنند مرد توان پرداخت دفعی مهریه را ندارد، آن را به صورت پرداخت یک سکه، نیم سکه و ربع سکه تقسیط می کنند و می گویند تا اقساط تمام نشود زن اختیار دارد که تمکین نکند. بعد حساب می کنند که ۵۰ سال پرداخت اقساط طول می کشد و اگر مرد در زمان تقسیط مهریه ۳۰ سال داشته باشد، در ۸۰ سالگی اقساط او پایان می یابد. چرا حکمی می دهید که هرکس بشنود بخندد؟
او خاطرنشان کرد: ما می گوئیم به محض پرداخت قسط اول، زن موظف به تمکین است تا نوبت بعدی اقساط فرا برسد، این عاقلانه و عادلانه و مطابق موازین اسلامی است.
آیت الله مکارم شیرازی به مساله تاثیر افزایش قیمت طلا و ارز در پرداخت مهریه اشاره کرد و افزود: نکته سوم اینکه مهریه را ۱۱۰ سکه بهارآزادی قرار دادند و آن روز قیمت هر سکه، یک میلیون بود، اما امروز قریب به ۵ میلیون است؛ آیا باید همین قیمت امروز را داد؟ که ما می گوییم خیر؛ باید به صورت متعارف پرداخت کرد؛ نه اینکه ۵ برابر قیمت آن روز پرداخت کنند.
او تصریح کرد: تفاوت های متعارف قابل قبول است؛ اما تفاوت های غیرمتعارف باید تعدیل شود؛ آیا هیچ عاقلی می گوید که اگر فلان جنس ۱۰ برابر شد، ما باید ۱۰ برابر پرداخت کنیم؟
این مرجع تقلید ابراز داشت: اسلام دین سمحی و سهلی و عدالت پیشه است و حساب و کتاب دارد، نمی شود به مردم زور گفت. امیدوارم دستگاه قضائی بیایند و بنشینند و با حوزویان صحبت کنند و این مشکلات را حل کرده و مردم را گرفتار زندان نکنند.
