حجت اصلی تیتکانلو دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته فیزیک- لایه های نازک به عنوان مجری طرح، روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: هیدروژن سولفید می تواند سبب مسمومیت خونی و در سطوح غلظت بالا منجر به مرگ شود، آستانه تشخیص بوی سولفید هیدروژن ppb 3می باشد که بسیار کمتر از حد سمی آن است.
وی تصریح کرد: گاز سولفید هیدروژن، گازی سمی، خورنده، قابل اشتعال و با بوی بد است که در فاضلاب، معادن زغال سنگ، صنایع پتروشیمی، گاز طبیعی، بیوگاز، کارخانه کاغذ سازی، صنایع فرآوری مواد غذایی و تصفیه خانه های فاضلاب تولید می شود و در بسیاری از صنایع شیمیایی مورد استفاده قرار میگیرد.
وی اظهار داشت: مقدار حد آستانه1 برای سولفید هیدرژون برابر با ppm 10 برای 10 دقیقه در معرض قرار گرفتن، می باشد، در حالی که غلظت های بالای ppm 150 بسیار سمی و خطرناک است و بالاتر از ppm 250 سبب مرگ می شود.
اصلی تیتکانلو گفت : براین اساس برای سنجش میزان این ماده سمی که اثرات بسیار خطرناکی برسیستم عصبی انسان دارد به حسگرهای حساس و سریع برای آشکارسازی آنلاین و در گستره چند ppb تا چند صد ppm در نمونه های هوا نیازاست.
وی افزود: آشکارسازی و تعیین غلظت این ماده امری ضروری است که یکی از روش های اندازه گیری و پایش مداوم H2S توسط حسگرهای گازی می باشد.
وی بیان داشت : اغلب حسگرهایی که برای هیدروژن سولفید استفاده می شود در دمای بالا کار می کنند که مصرف بالای انرژی را درپی دارد و پایداری طولانی مدت آنها را پایین می آورد.
این محقق گفت: مشکلات عمده دیگر این ابزارها شامل حساسیت کم، گستره خطی کوتاه و تداخل با سایر گازها و هزینه زیاد است که کاربردهای زیست محیطی آنها را محدود می کند.
اصلی تیتکانلو گفت: در این پژوهش از حسگرهای جرمی بر پایه ریز ترازوی کریستال کوارتز برای اندازه گیری H2S استفاده شد، این نوع حسگرها دسته جدیدی از حسگرهای جرمی هستند که به تغییرات کوچک جرمی بر روی لایه حس کننده آن حساس می باشند.
وی افزود: در حسگرهای جرمی، تغییرات جرم آنالیت های جذب شده بر روی لایه حس کننده، اندازه گیری می شود که برای هر دو فاز مایع و گاز قابل استفاده می باشند.
وی اظهار داشت: لایه های حساس به H2S بر پایه نانوکامپوزیت های پلیمری پلی ونیل پیرولیدون (PVP) تهیه شدند و از 2 روش لایه نشانی قطره ای و الکتروریسی برای پوشش دهی کریستال کوارتز استفاده شد.
وی گفت: به منظور افزایش حساسیت و گزینش پذیری حسگر نسبت به H2S کامپوزیت پلیمر با نانوذرات طلا تهیه شد و پارامترهای موثر در لایه نشانی کامپوزیت ها مورد بررسی و بهینه سازی قرار گرفتند.
وی ادامه داد: نانوالیاف سنتزی دارای قطر متوسط 70 تا 100 نانومتر می باشند، همچنین نانوذرات طلا دارای قطر متوسط 15 تا 20 نانومتر است، حسگر ساخته شده از کامپوزیت نانوالیاف PVP/نانوذرات طلا در گستره 0/3 تا ppm 100 پاسخ خطی دارد، حسگر ساخته شده از کامپوزیت پلیمری pvp/ نانوذرات طلا دارای زمان پاسخ کمتر از 30 ثانیه است که به راحتی بازیابی می شود. همچنین این حسگر گزینش پذیری بالایی از خود نشان داد.
این پژوهش با راهنمایی دکتر علی آقاخانی و دکتر علی طیبی فرد در پژوهشکده نیمه هادی ها و با مشاوره دکتر محمد پازوکی انجام شده است.
پژوهشگاه مواد وانرژی در مشکین دشت فردیس استان البرز مستقر است.
7413/ 6155خبرنگار:معصومه مهتاب** انتشار دهنده : محمد عزیزپور
وی تصریح کرد: گاز سولفید هیدروژن، گازی سمی، خورنده، قابل اشتعال و با بوی بد است که در فاضلاب، معادن زغال سنگ، صنایع پتروشیمی، گاز طبیعی، بیوگاز، کارخانه کاغذ سازی، صنایع فرآوری مواد غذایی و تصفیه خانه های فاضلاب تولید می شود و در بسیاری از صنایع شیمیایی مورد استفاده قرار میگیرد.
وی اظهار داشت: مقدار حد آستانه1 برای سولفید هیدرژون برابر با ppm 10 برای 10 دقیقه در معرض قرار گرفتن، می باشد، در حالی که غلظت های بالای ppm 150 بسیار سمی و خطرناک است و بالاتر از ppm 250 سبب مرگ می شود.
اصلی تیتکانلو گفت : براین اساس برای سنجش میزان این ماده سمی که اثرات بسیار خطرناکی برسیستم عصبی انسان دارد به حسگرهای حساس و سریع برای آشکارسازی آنلاین و در گستره چند ppb تا چند صد ppm در نمونه های هوا نیازاست.
وی افزود: آشکارسازی و تعیین غلظت این ماده امری ضروری است که یکی از روش های اندازه گیری و پایش مداوم H2S توسط حسگرهای گازی می باشد.
وی بیان داشت : اغلب حسگرهایی که برای هیدروژن سولفید استفاده می شود در دمای بالا کار می کنند که مصرف بالای انرژی را درپی دارد و پایداری طولانی مدت آنها را پایین می آورد.
این محقق گفت: مشکلات عمده دیگر این ابزارها شامل حساسیت کم، گستره خطی کوتاه و تداخل با سایر گازها و هزینه زیاد است که کاربردهای زیست محیطی آنها را محدود می کند.
اصلی تیتکانلو گفت: در این پژوهش از حسگرهای جرمی بر پایه ریز ترازوی کریستال کوارتز برای اندازه گیری H2S استفاده شد، این نوع حسگرها دسته جدیدی از حسگرهای جرمی هستند که به تغییرات کوچک جرمی بر روی لایه حس کننده آن حساس می باشند.
وی افزود: در حسگرهای جرمی، تغییرات جرم آنالیت های جذب شده بر روی لایه حس کننده، اندازه گیری می شود که برای هر دو فاز مایع و گاز قابل استفاده می باشند.
وی اظهار داشت: لایه های حساس به H2S بر پایه نانوکامپوزیت های پلیمری پلی ونیل پیرولیدون (PVP) تهیه شدند و از 2 روش لایه نشانی قطره ای و الکتروریسی برای پوشش دهی کریستال کوارتز استفاده شد.
وی گفت: به منظور افزایش حساسیت و گزینش پذیری حسگر نسبت به H2S کامپوزیت پلیمر با نانوذرات طلا تهیه شد و پارامترهای موثر در لایه نشانی کامپوزیت ها مورد بررسی و بهینه سازی قرار گرفتند.
وی ادامه داد: نانوالیاف سنتزی دارای قطر متوسط 70 تا 100 نانومتر می باشند، همچنین نانوذرات طلا دارای قطر متوسط 15 تا 20 نانومتر است، حسگر ساخته شده از کامپوزیت نانوالیاف PVP/نانوذرات طلا در گستره 0/3 تا ppm 100 پاسخ خطی دارد، حسگر ساخته شده از کامپوزیت پلیمری pvp/ نانوذرات طلا دارای زمان پاسخ کمتر از 30 ثانیه است که به راحتی بازیابی می شود. همچنین این حسگر گزینش پذیری بالایی از خود نشان داد.
این پژوهش با راهنمایی دکتر علی آقاخانی و دکتر علی طیبی فرد در پژوهشکده نیمه هادی ها و با مشاوره دکتر محمد پازوکی انجام شده است.
پژوهشگاه مواد وانرژی در مشکین دشت فردیس استان البرز مستقر است.
7413/ 6155خبرنگار:معصومه مهتاب** انتشار دهنده : محمد عزیزپور
کپی شد