به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین از استان اردبیل؛ ایام پایانی تعطیلات نوروز و آیین سیزده بدر چالش جدیدی را برای محیط زیست رقم زده است. در کنار انباشت زباله های تجزیه ناپذیر حاصل از طبیعت گردی مردم در ایام تعطیلات، حالا چندی است رها کردن سبزه و ماهی قرمزهفت سین در بستر رودخانه ها و آب های روان در آخرین روز تعطیلات نوروزهم به یکی از آسیب های زیست محیطی تبدیل شده و چرخه محیط زیست بسیاری از استانهای کشور را با چالش جدی روبرو کرده است. درحالی که از ماه ها قبل مسئولان برخی شهرها درخصوص جمع آوری ماهی ها و سبزه های هفت سین تمهیداتی اندیشیده بودند اما گزارشات رسیده از شهرهای مختلف نشان می دهد محیط زیست، سیزده بدر امسال هم از گزند آسیب های طبیعت گردی هموطنانمان درامان نمانده است.
با وجود اینکه همواره در ایام تعطیلات و فرارسیدن فصل سفر بر لزوم حفظ پاکیزگی طبیعت و اثرات مخرب بی توجهی به این مقوله در حفظ محیط زیست برای ایندگان تاکید بسیار می شود اما شواهد موجود در ایامی چون تعطیلات نوروز و به ویژه روز سیزده بدر نشان می دهد هشدارها و تمهیدات اندیشیده شده انگونه که باید تاثیرگذار نبوده و در کنار اقدامات گسترده فرهنگی، نظارت دقیق تر مسئولان و متولیان امر و برنامه ریزی های جدی تر در این خصوص ضروری به نظر می رسد.
سبزه هایی که چهره رودخانه ها را زرد کرد!
در ساعات پایانی روزسیزدهم فروردین، مردم طبق آیین و رسوم قدیمی سبزه سفره هفت سین را در آبهای روان و روخانه ها رها می کنند تا با انجام این رسم، پاکی و پویایی را به زندگی شان وارد کنند. اقدامی که با بی توجهی به اثرات آن در محیطزیست به عاملی برای آلودگی آبهای روان و رودخانه ها و دامن طبیعت تبدیل شده است. امسال هم چون سالهای گذشته و به رغم انجام اقدامات فرهنگی و برنامه ریزی های مسئولان، رودخانه های برخی شهرها از جمله بستر رودخانه بالخلی چای و دریاچه شورابیل اردبیل بستر انباشت سبزه های گرده خورده شد و بار سنگین پاکسازی را بر دوش کارگران شهرداری و مسئولان نظافت محیط شهری گذاشت.
اقدامی که در سالهای اخیر مورد بررسی قرار گرفته و مشاهده شده صدمات زیستمحیطی بسیاری را در پی دارد.
با وجود اینکه از چند ماه قبل شهرداری برخی شهرها با همراهی سازمان های مردم نهاد انجام اقدامات فرهنگی و معرفی اماکنی برای رها کردن سبزه و ماهی قرمز عید را در دستور کار قرار داده بودند با این حال شواهد موجود نشان می دهد امسال هم این چالش زیست محیطی همچنان پابرجا بود. این در حالی است که با توجه به تحقیقات صورت گرفته درخصوص اثرات مخرب رها سازی سبزه ها در دامن طبیعت بستر رودخانه ها، قرار بود طرح جمع آوری سبزه های نوروزی به منظور تبدیل انها به کود عالی مورد استفاده در گلخانه سازمان پارک های شهرداری در دستور کار مسئولان شهری قرار بگیرد تا امسال دیگر شاهد این اتفاق نباشیم اما ظاهرا برخی مسئولان برای پیاده سازی این طرح عزم جدی نداشتند و میدان را خالی کردند تا امسال هم بستر و حاشیه رودخانه ها و حتی گوشه و کنار معابر شهری محل انباشت سبزه های عید باشد .
ماهیان قرمزهفت سین آفت آبزیان بومی
رها کردن ماهی های قرمز سفره هفت سین در آب رودخانه، پشت سدها و برکه ها نیز از جمله اقدامات دردسرساز اخرین روز تعطیلات نوروزی است که در سالهای اخیر به عامل مرگ و میر ماهیان و ابزیان بومی و بهم خوردن تعادل اکوسیستم منابع آبی مناطق مختلف تبدیل شده و به صنعت ابزی پروری در برخی استانها خسارات بسیاری وارد کرده است. با توجه به قدرت تکثیر و همچنین بدلیل ایجاد شرایط ماده زایی، ماهی سفره هفت سین جزو گونه های مهاجم محسوب می شود از این رو به منظور جلوگیری از رهاسازی این ماهیان در روان ابها، رودخانه ها و تالاب ها در بسیاری از شهرها مخازن و محل هایی برای رهاسازی ماهی های قرمز هفت سین در نظر گرفته شد و از مردم خواسته شد امسال ماهی های خود را در محل های مشخص شده رها کنند. اما گویا این اقدامات انگونه که باید نتیجه بخش نبود، چرا که گزاراشات رسیده از سازمان حفاظت از محیط زیست استانهایی چون گیلان، مازندارن، اردبیل و گلستان از ناکارامدی این اقدامات و بی توجهی به نظارت دقیق و پیگیری انجام ان نشان می دهد امسال هم ابزیان بومی این استان ها با این عامل مهاجم دست به گریبان خواهند بود.
ماهیان قرمز از نوع ماهی رودخانه ای نیستند و با رهاسازی آنها در رودخانه و سدها که ماهیان دیگر در آن زیست می کنند، بدلیل تغذیه آنها از تخم سایر ماهی ها و یا کف زیانی که مورد تغذیه سایر ماهیان می باشد، می تواند باعث آسیب مرگ و میر سایر ماهیان شوند.
این مسئله نیز به یکی از چالش های سازمان محیط زیست تبدیل شده است. چرا که بنا به گفته علی تیموری مدیر کل دفتر حفاظت و مدیریت صید و شکار سازمان حفاظت محیط زیست گونه بومی رودخانه هراز، ماهی قزل آلای خال قرمز است و ماهی قرمز به حدی رشد می کند که ماهی قزل آلا را می خورد و باعث از بین رفتن گونه بومی منطقه می شود. برهمین اساس این موضوع جزو نگرانی های اصلی سازمان محیط زیست قرار گرفته است.
۴۶