استان البرز با ۸۶۰ خانوار عشایر از ایل‌های مختلف هر ساله کوچ خود را از ۶ ایل‌راه اصلی در استان انجام می‌دهند که تعدادی از آنان را عشایر میهمان از استان‌های مرکزی وسمنان تشکیل می‌دهند.
عشایر استان البرز از چهار ایل شاهسون، مغان، سنگسر، کلهر و طوایف مستقل عرب، کلکو، کلوند، گلزن، الیکایی و تات با جمعیت چهار هزار و ۸۰۰ نفر تشکیل یافته که حدود ۵۶ درصد آنان کوچنده هستند.
این تعداد عشایر در ۸۴ سامان و ۶ سامانه استقرار دارند و به شیوه پدران خود به منـاطق ییلاقی، میانبند و قشلاقی کوچ می‌کنند.
تهیه نقشه ایل‌راه ها به منظور شناسایی و تثبیت ایل‌راه‌های عشایری، حفظ و حراست آن‌ها، اجرای پروژه‌های عمرانی و خدمات زیربنایی مورد نیاز عشایر و مدیریت کوچ، شناسایی و تهیه نقشه ایل‌راه ها از سال ۹۴ در استان البرز شروع و در حال حاضر به پایان رسیده است.
با انجام این مطالعات تعداد شش ایل‌راه اصلی و تعدادی ایل‌راه فرعی و ارتباطی بین مناطق قشلاقی و ییلاقی استان شناسایی و در سامانه اطلاعات جغرافیایی یا سیستم جی.آی.اس ثبت و نقشه آن‌ها تهیه شده است.
مدیر امور عشایر استان البرز به مناسبت روز ملی روستا و عشایر در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا به اقدامات انجام شده از ابتدای سال جاری و همچنین برنامه‌های پیش رو اشاره کرد و افزود: از ابتدای سال‌جاری پنج هزار و ۲۰۰ تن خوراک مورد نیاز دام عشایرو بیمه اجتماعی و بازنشستگی ۸۰ نفر از عشایر توسط تشکل های عشایری استان انجام شده است.
علی نقدی بازنشین گفت: همچنین برای ۳۰۰ خانوار آبرسانی سیار، توزیع سوخت فسیلی برای ۲۱۰ خانوار، توزیع ۶ تن آرد و بیمه ۳۰ هزار راس دام عشایر توسط این تشکل‌ها انجام شده است.
وی اظهار داشت: اجرای ۲۱ پروژه عمرانی در مناطق عشایری استان از محل اعتبارات مالیات بر ارزش افزوده و اعتبارات بند ب ماده ۶ قانون برنامه بودجه با اعتبار ۴۴۰۰ میلیون ریال نیز از دیگر اقدامات انجام شده از ابتدای سال جاری می‌باشد.
نقدی به برنامه های آتی این حوزه اشاره کرد و گفت: اجرای ۵ پروژه تامین آب شرب در مناطق عشایری از محل اعتبارات بند ه تبصره ۴ قانون برنامه بودجه به مبلغ ۵ هزار میلیون ریال و بازگشایی ۵۶ کیلومتر از راه های عشایری در مناطق ییلاقی شهرستان های کرج و طالقان از جمله این برنامه ها است.
وی به برنامه های امور عشایر در راستای تحقق شعار سال رونق تولید نیز اشاره کرد و افزود: از جمله این برنامه‌ها اجرای طرح‌های زنجیره تولید و اشتغال پایدار در مناطق عشایری استان با اعتبار تقریبا ۳۰ میلیارد ریال ، تخصیص تسهیلات ارزان قیمت از محل ماده ۱۰ و ۱۲ خشکسالی و بند ب ماده ۵۲ قانون الحاق به مبلغ ۲۸.۵ میلیارد ریال و کمک‌های فنی و اعتباری به عشایر به مبلغ ۲ هزار میلیون ریال است.
مدیر امور عشایری استان البرز، اجرای مطالعه امکان سنجی گردشگری در مناطق عشایری لارک، کندوان و پیکمر مارچال، برپایی ۱۵ مرکز عرضه بهداشتی دام زنده عشایر برای عید قربان در سطح استان، عرضه بهداشتی ۴ هزار راس دام سالم توسط ۸۸ بهره بردار عشایری در میادین عرضه دام استان و برپای ۳ نمایشگاه توانمندی‌ها و عرضه محصولات عشایری استان در سطح ملی، استانی و شهرستانی را از دیگر برنامه ها در جهت تحقق شعار سالی عنوان کرد.
از ۳۷۰ هزار هکتار مراتع استان البرز، حدود ۱۵۰ هزار هکتار در اختیار عشایر استان البرز به صورت مراتع ییلاقی و قشلاقی قرار دارد.
عشایر استان البرز در فصل کوچ ییلاقیدر مناطق حدفاصل ارتفاعات جاده کرج - چالوس تا شهرستان طالقان، مستقر شده و به فعالیت خود که بیشتر دامداری است، می‌پردازند.
عشایر را می‌توان جمعیت مولد و تلاشگر دانست که با وجود سختی‌های موجود در زندگی عشایری حاضر به رهاکردن آن نیستند و همواره به تولید می‌اندیشند و اهرم‌های مناسبی برای تحقق اقتصاد مقاومتی به حساب می‌آیند.
عشایر استان دارای ۳۲۱ هزار رأس دام سبک هستند که این تعداد دام با عبور از ایل‌راه های عشایری، از ۱۴۸ هزار هکتار از مراتع زیست بوم استان تعلیف می کند.
عشایر البرز سالانه با تولید ۶ هزار و ۸۰۰ تن شیر، سه هزار و ۷۰۰ تن گوشت و یکهزار و ۳۰۰ تن سایر فرآورده های دامی از تولید کنندگان عمده محصولات پروتئین استان محسوب می‌شوند.
بر اساس اعلام مدیر امور عشایری البرز ۴۴ درصد عشایر استان مرتعی در اختیار ندارند، این افراد از بستر مزارع و کوه‌های اطراف مناطق قشلاقی برای تعلیف دام‌های خود استفاده کرده و یا تعلیف را به صورت دستی انجام می‌دهند.
۶۱۵۶/ ۶۱۵۵
·
