گروه اقتصادی: با اعلام ضوابط ثبت آماری واردات خودروهای دست دوم با کد ملی، از سوی سازمان توسعه تجارت، هم اکنون اشخاص حقیقی می توانند تحت شرایطی خاص و با احراز واجد شرایط بودن، یک خودرو کارکرده وارد کنند. متقاضیان واردات با رعایت قانون ساماندهی صنعت خودرو، مصوب ۲۶/ ۸/ ۱۴۰۰ با اصلاحات و الحاقات بعدی می توانند نسبت به ثبت درخواست واردات خودرو از محل منابع این بند اقدام کنند. تعرفه خودرو کارکرده نیز معادل ۶۰ درصد تعرفه خودروی نو مشابه خواهد بود و میزان تعرفه بر اساس نوع خودرو (برقی، هیبریدی) و حجم موتور متغیر خواهد بود، ضمن اینکه باید قیمت خود خودرو کارکرده زیر ۲۰ هزار یورو باشد.
به گزارش جماران، با توجه به اینکه این مجوز بر اساس ضوابط قانون بودجه سال ۱۴۰۳ ابلاغ و تاکید شده و تا پایان سال ۱۴۰۳ هم معتبر است، مشخص نیست در این مدت کوتاه دو ماهه، چه کسانی خواهند توانست موفق به اخذ مجوز ثبت سفارش یا ثبت آماری و واردات خودرو شوند.
در خصوص تخصیص ارز نیز، تنها مساله باقی مانده، موضوع الزام بانک مرکزی به تخصیص حداقل سه میلیارد و ۳۰۰ میلیون یورو است که به گفته محسن زنگنه، نایب رئیس کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۴، اعضای هیات عالی نظارت با اصل قضیه موافقت کرده اند، اما چون در این مصوبه بانک مرکزی ملزم به تخصیص ارز شده و همچنین بخشی از این ارز از محل ارزهای در اختیار مردم تامین میشود، قرار شد مجلس اصلاحاتی در صدر این بند انجام دهد تا مقداری از الزام بانک مرکزی تعدیل شود. او افزود که: استدلال دیگر ما برای اصرار بر رقم سه میلیارد و 300 میلیون یورو این است که کاهش این رقم باعث میشود، تاثیرش در بازار برای پاسخگویی به تقاضای واردات خودرو خارجی از دست رود؛ یعنی مثلا اگر این رقم به ۲ میلیارد یورو برسد، صف تقاضایی ایجاد میشود که در نهایت هدف کاهش قیمت خودرو را محقق نمیکند لذا مجلس بر رقم سه میلیارد و سیصد میلیون یورو اصرار دارد. براین اساس اگر هیات عالی نظارت اصلاحات مجدد ما را نپذیرفت، احتمالا موضوع به صحن مجمع تشخیص برای اعلام نظر فرستاده میشود؛ فکر میکنم اگر این مصوبه در مجمع بررسی شود، موضوع تخصیص حداقل سه میلیارد و 300 میلیون یورو برای واردات خودرو در سال آینده به تصویب برسد.
با اینکه اکنون واردات خودروی کارکرده، وارد فاز اجرایی شده است، اما همچنان کارشناسان در ارزیابی آن، ابهامات و انتقادهای جدی را مطرح می کنند.
به جای درمان مشکلات صنعت خودرو، بحران آفرینی می کنیم
دکتر اسماعیل شجاعی، سخنگوی پیشین شورای رقابت، در گفت و گو با جماران، با بیان اینکه با توجه به واقعیتهای موجود در اقتصاد کشور، ما به جای اینکه مساله را حل کنیم و اصلی ترین عامل مشکلات صنعت خودرو را رفع کنیم، مشکلی جدید ایجاد یا تبصره و ماده ای خلق می کنیم که به جای اینکه درمانی برای صنعت خودرو باشد، عملا بحرانی جدید برای صنعت خودرو در کشور فراهم می کند، خاطرنشان کرد: مساله این است که نمایندگان مجلس در سال 1402، مصوبه ای به نام واردات خودروهای دست دوم گذرانده اند، غفلت رسانه ها این است که این سوال را مطرح نمی کنند که شما برای رفع محدودیتها و مشکلات تولید در کشور و ارتقای کیفیت در تولید محصولات کشور چه کاری انجام دادید که مصوبه واردات خودروی دست دوم را از مجلس گذراندید!؟
وی ادامه داد: باید پرسید چرا عده ای در کشور مرتبا در رسانه های رسمی و غیررسمی علیه ایران خودرو و سایپا حرف می زنند اما عامل کیفیت پایین تولیدات آنها و ناکامی در رسیدن به اهدافشان را مورد توجه قرار نمی دهند!؟ مهم ترین مسائل صنعت خودرو را نادیده می گیرند و به حاشیه ها می پردازند. ایران خودرو و سایپا دو بنگاه بسیار بزرگ است که در آن مدیران و متخصصان لایقی حضور دارند که می توانند کارشان را به خوبی انجام دهند، اما آیا کار در اختیار آنها است!؟ چرا کسی درباره مدیران سیاسی که با تغییر دولتها، مدام به این بنگاه ها تحمیل شده اند و فرصتهایی که به خاطر دستورات همه دولتها، چه اصلاح طلب و چه اصول گرا، از این دو بنگاه گرفته شده صحبت نمی کند!؟
بلایی که به واسطه اشتباهات دولت احمدی نژاد بر سر ایران خودرو آمد
سخنگوی پیشین شورای رقابت با بیان این پرسش که بلایی که به واسطه اشتباهات دولت احمدی نژاد بر سر ایران خودرو آمد که باید در ونزوئلا، سوریه و سنگال نمایندگی ایجاد و یا خط تولید راه بیندازد و یا هر قطعه از یک محصولش در یکی از شهرستانها تولید شود، چگونه باید جبران شود، گفت: تحمیل دستورات سیاسی به این دو بنگاه، مانع گسترش آنها شده، تمام نمایندگان مجلس و وزرا و خیلی از مقامات لشکری و کشوری به ایران خودرو و سایپا نیرو معرفی می کنند و می گویند فلانی باید استخدام شود، یا فلانی عضو هیات مدیره باشد، بعد انتظار دارند این دو بنگاه محصول با کیفیت هم داشته باشند! همین یک سال گذشته مهم ترین معاونت خودروسازی سایپا، مدرک فوق دیپلم باغبانی از یک دانشگاه علمی کاربردی داشت، این در حالی است که ده ها کارشناس با مدارک دکتری و فوق لیسانس از دانشگاه های معتبر در آنجا کار می کنند!
می گویند ما با واردات خودروی دست دوم، طرفدار مردم هستیم! این حرفی دروغ است
شجاعی اضافه کرد: بلاها را بر سر صنعت خودرو آورده اند و بعد می گویند ما با واردات خودروی دست دوم، طرفدار مردم هستیم! این حرفی دروغ است. کسانی که قانون واردات خودروی دست دوم را تصویب کردند، دقیقا دشمن صنعت و تولید بودند و کمر به نابودی صنعت خودروی کشور بستند. صنعت خودروی کشور باید خصوصی شود و به اهلش سپره شود تا بتواند محصول خوب و با کیفیت تولید کند. این مشکلات را پنهان می کنند و درباره آن حرفی نمی زنند و بعد مصوبات عجیب و غریب می گذرانند.
پول واردات دارو نداریم، خودروی دست دوم وارد می کنید!؟
این کارشناس صنعت خودرو اظهارداشت: در شرایطی که اعلام می کنند ما برای واردات دارو و تجهیزات پزشکی ارز نداریم، چگونه است که این دولت چند میلیارد برای واردات خودروی دست دوم تخصیص داده است!؟ اینها نشان می دهد دستهایی برای نابود کردن یک ملت پنهان شده و فعالانه کار می کند. آنکه علیه تولید در این کشور کار می کند، دشمن این ملت است. هر میزان این ملت فقیرتر و ضعیف تر شود و بنیانهای تولید از میان برود، شرایط ما برای توسعه و تحقق حتی دموکراسی و مردم سالاری محدودتر می شود و فشار قدرتهای خارجی مانند روسیه و چین بر ما بیشتر می شود.
با شعارهای سطحی، مردم را هم فریب می دهیم
شجاعی با انتقاد از برخی اظهارات که حتی از سوی بعضی از نمایندگان مجلس و یا در صداو سیما مطرح می شود مبنی بر اینکه خودروسازی ایران تعطیل شود، گفت: اکنون برای چینی ها، بهترین پاداش این است که خودروسازی در ایران ، تعطیل شود. برخی نمایندگان مجلس، درنظر نمی گیرند که این دو بنگاه، چه سرمایه بزرگی برای کشور ما هستند و به جای اینکه مشکلات آنها را برطرف کنیم و به اهلش بسپاریم، دنبال نابود کردن این صنعت هستند. متاسفم بگویم که گاهی اوقات با این شعارهای سطحی، مردم را هم فریب می دهیم.
کشورهای واردکننده خودروی دست دوم، تبدیل به قبرستان خودروها شده اند
به گفته این کارشناس صنعت خودرو؛ اکنون کشورهایی که سیاست واردات خودروی دست دوم را اجرا کردند، تبدیل به قبرستان خودروهای کارکرده کشورهای دیگر شدند، به این دلیل که خود خودرو سود چندانی ندارد، آنچه که سود خودروسازی را تضمین و افزایش می دهد، قطعات آن است. وقتی خودروی کارکرده وارد می شود شما ناچار هستند به اندازه آن خودرو، قطعه وارد کنید و این وضعیت اقتصاد یک کشور را به گرو می گیرد. واردات قطعات خودرو، نیاز ارزی چند برابر ایجاد و ما را در تله خود گرفتار می کند.
با صنعت خودرو دشمنی می شود
وی با تاکید بر اینکه آنچه که با عنوان واردات خودروی دست دوم انجام می شود، نابود کردن تولید و صنعت در این کشور است، ادامه داد: صنعت خودرو، پیشران صنایع کشور است. اگر صنعت خودرو را از دست بدهیم، ورشکستگی کل اقتصاد، ما را فرا می گیرد و متاسفانه دشمنی با صنعت خودرو بسیار زیاد است. از برخی رسانه ها گرفته تا برخی مقامات اجرایی و نمایندگان مجلس. دلالها اگر فضاسازی می کنند، وظیفه شان است اما اینکه ما مردم را به قدری تشنه نگه داریم و آنها را گرفتار کنیم و مصیبت بر سرشان بیاوریم که راهی جز دل خوش کردن به واردات خودروی دست دوم نداشته باشند، یعنی مردممان را لایق خودروی نو نمی دانیم. این تنگ نظری برخی مقامات و نمایندگان مجلس بود که به جای رفع موانع تولید و اجازه دادن به بنگاه ها و تولید باکیفیت، بلایی بر سر بنگاه ها آورده اند که آنها نتوانند محصول با کیفیت تولید کنند. به آنها می گویند همه نیازهای تولیدی ات را با قیمت جهانی از بورس کالا بخر ولی حق نداری قیمت محصولاتت را افزایش دهی! این دشمنی با تولید است. به اسم حمایت از مصرف کننده، بزرگترین ضربه ها را حتی در سالهایی که شعار حمایت از تولید سر داده شده، به تولید زده اند.
اقتصادمان به قهقرا می رود، اما سکوت کرده اند
شجاعیابراز عقیده کرد: متاسفانه روشن نیست برخی از این دستگاه های نظارتی ما که روز به روز بر تعدادشان هم افزوده می شود، در چه خواب غفلتی هستند که دشمنی با تولید را می بینند و چیزی نمی گویند، می بینند که چگونه اقتصادمان به قهقرا می رود اما سکوت کرده اند. دزدی کردن که تنها دست کردن در جیب مردم و بیت المال نیست. دشمنی با تولید و سیاست گذاری غلط برای نابودی تولید بزرگترین اختلاس است. شما که برای اختصاص به دارو ارز و یارانه ندارید، چطور واردات خودروی دست دوم را ترویج می کنید!؟ در حالی که پول ندارید به قطعه سازان داخلی بدهید، سفارش خرید قطعه به قطعه سازان چینی می دهید!؟ اینها تعجب برانگیز است که چقدر دشمنی با تولید و دشمنی با مردم و کیان این کشور به طور جدی دنبال می شود. اگر تولید متوقف شود، ما از آنچه که امروز هستیم، صدها پله عقب تر می رویم و فقیرتر می شویم.
به جامعه آدرس غلط می دهیم
وی با انتقاد از آنچه که دخالتهای نهادهای متعدد در صنعت خودروسازی ایران خواند، یادآورشد: صنعت خودرو، پیشران صنایع کشور است و دشمنی با تولید خودرو، یعنی دشمنی با درآمد ملی و نابود کردن ملت. اما این را در پوست شکلاتی پیچیده اند و به مردم عرضه می کنند. ما به جامعه آدرس غلط می دهیم و با محروم و تشنه نگه داشتن مردم، آنها را قانع کردیم که با ولع، به دنبال خرید خودروی دست دوم کشورهای همسایه بروند و نسبت به آن احساس نیاز و اشتیاق دارند. اینها نشان از ناکارآمدی نظام حکمرانی پراشتباهی است که مسیری ضد تولید و ضد خلق ثروت دارد. اینها همه یعنی جامعه را فقیرتر کردن.
چرا دولت این قانون را به مجلس عودت نداد!؟
این کارشناس صنعت خودرو، ضمن هشدار نسبت به پیامدهای ارزی اجرای طرح واردات خودروی کارکرده با کد ملی افراد، گفت: چرا دولت در این مدت که فرصت داشت، نسبت به اصلاح این قانون که بدون مشورت با نهادهای تخصصی و صنفی تصویب شد، اقدام نکرد و آن را به مجلس عودت نداد!؟ قدرت دلالها در اقتصاد کشور، با توجه به آنچه که در مجلس بردند و آن را تصویب کردند و اکنون هم می خواهند آن را در دولت اجرا کنند بسیار زیاد است. همان مجلسی که به دیگران انگ می زدند و آنها را وابسته می نامیدند، چقدر برای بهبود تولید در کشور گام برداشته اند!؟ چطور می شود که این مصوبه را در مجلس در دستور کار قرار می دهند!؟ ما اکنون بهترین قطعه سازان را در کشور داریم، اگر دولت دخالتهایش را کم کند و به بخش خصوصی بسپارد، می توانیم خودروی با کیفیت بسازیم، اما متاسفانه ما نظام تصمیم گیری پر اشتباهی داریم. چرا باید در ایران خودرو و سایپا مدیران سیاسی غیرمتخصص منصوب شوند. چرا باید این همه عضو هیات مدیره وجود داشته باشد!؟ چراباید شرکتهایی وجود داشته باشند که سود ندارند اما منحل نمی شوند!؟ چرا باید این میزان دولت در کار خودروسازان دخالت کند!؟
نظام حکمرانی ما به تسخیر دلالها در آمده است
شجاعی ادامه داد: دشمنی با مردم این است که علیه تولید اقدام کنید. وقتی خصوصی سازی را اجرا نمی کنید و با قیمت گذاری پراشتباه نمی گذارید تولید رشد کند و به دلالی بها می دهید، در واقع نشان می دهید نظام حکمرانی ما به تسخیر دلالها در آمده است. دلالها فقط به سود خود فکر می کنند و به نیاز ارزی کشور توجهی ندارند. زیان اصلی را مردم و در نهایت دولت خواهد دید.
آشفتگی در رابطه با اختصاص ارز به نهایت خود رسیده
این کارشناس صنعت خودرو تصریح کرد: در شرایطی که ما چالشهای متعددی در سیاست خارجی داریم و حتی با اسرائیل در شرایط جنگی قرار گرفته ایم، و باید ارز کشور به کالاهای بسیار ضروری، مایحتاج عمومی، دارو و صنایع استراتژیک اختصاص پیدا کند، کدام دستهایی آشکارا علیه نابود کردن اقتصاد کشور عمل می کند و ما را در تله وارد کردن خودروی دست دوم می اندازند!؟ متاسفانه تصمیمات پراشتباهی که این دولت می گیرد، همچنان اضافه می شود و نیاز ارزی کشور با اجرای این مصوبه افزایش می یابد. نیاز ارزی در این رابطه تنها محدود به واردات خود خورو نیست و قطعات آن را چگونه می توانید وارد کنید! ما با بحرانی ناخواسته در این رابطه مواجه خواهیم شد. خجالت آور است که در حالی که ارز برای واردات نیازهای اساسی نداریم، خودروی دست دوم وارد می کنیم. این نشان می دهد آشفتگی در نظام حکمرانی ما در رابطه با اختصاص ارز به نهایت خود رسیده. کسانی که این مصوبه را تصویب کردند ، بزرگترین ضربه را به اقتصاد کشور زدند.
سامانه یکپارچه از مهمترین بحران ها در بازار خودرو بود
وی با تاکید بر اینکه سامانه یکپارچه از مهمترین بحران ها در بازار خودرو بود که بر سر راه تولید کنندگان قرار گرفت و باعث افزایش چند برابری دلالی در بازار خودرو شد، اظهارداشت: ما باید سامانه یکپارچه را که دخالت حداکثری در فروش است را متوقف کنیم، خصوصی سازی را اجرا کنیم و با پشتیبانی مالی از تولید، اجاره دهیم بنگاه های ما بتوانند در صنعت خودرو، تولیدشان را افزایش دهند و با افراد لایق و مدیران شایسته، این صنعت را احیا کنیم. چرا یک انبار دار را معاون صنعت می کنیم!؟ افرادی که هیچ تخصص و تحصیلات مرتبطی ندارند را به خاطر فامیل بازی و سفارش فلان مقام سیاسی، از انتهای جدول بالا می کشیم و در صنعت خودرو فاجعه می سازیم.
بزرگترین مشکل صنعت خودرو، دخالتها است
به گفته شجاعی؛ کشور نیاز به خودروی خارجی نو با تعرفه معقول دارد. اجازه دهند خودروی نو با خدمات پس از فروش مناسب و قراردادهایی که خودروسازان داخلی بتوانند قطعاتش را تولید کنند وارد شود. اما بزرگترین مشکل صنعت خودرو، دخالتها است. همه دخالت می کنند و بعد برخی نمایندگان مجلس فریاد می زنند که این خودرو، کیفیت لازم را ندارد و بعد فراموش می کنند که خودشان بودند که برای انتصاب آشنایانشان به مدیران صنعتی فشار آوردند و حتی وزیر مملکت را استیضاح می کنند که چرا فامیل من را در فلان سمت نگذاشتید. اینها مصیبت صنعت خودروی ما است. صنعت ما با خصوصی سازی می توانست موفق تر عمل کند. متاسفانه در رسانه ها، تولیدکنندگان واقعی و لایق را به عنوان مافیای صنعت خودرو معرفی می کنند و دستهای پنهان و دلالهای مختلفی که نفوذ کرده اند، در خانه امن هستند و رسانه ها بیشترین و بزرگترین فشار را به تولید می آورند و هیچ گاه سوال نمی کنند که مسبب این ویرانی در صنعت خودرو و افت کیفیت چیست!؟