به گزارش خبرنگار مهر، از دیرباز کنکور برای داوطلبان با استرس همراه بوده است و شاید یکی از دلایلی که این استرس را افزایش می‌دهد و به آن دامن می‌زنند این است که افراد آن را سرنوشت‌ساز تمام زندگی و آینده خود دانسته و شکست یا نرسیدن به رتبه دلخواهشان را مساوی شکست در مراحل آینده زندگی خود می‌بینند که از دیدگاه روانشناختی این یک خطای شناختی ناکارآمد است.
طبیعی است که کارها و موارد ناشناخته که جزئیات آن برای آدمیان مشخص نباشد با استرس و اضطرابی خاص همراه خواهد شد و در شرایط کنونی نیز کنکور، استرس‌های مختص خود مانند استرس و اضطراب عدم آگاهی از زمان، مکان و شیوه برگزاری تعطیلی مدارس و کلاس‌های کنکور؛ آنلاین برگزار شدن قسمتی از این کلاس‌ها و یادگیری تمرین دروس جدید؛ را به دوش داوطلبان کنکور ۱۳۹۹ گذاشته است.
مقاومت انسان در برابر تغییر و چالش‌های زندگی
در این ارتباط کارشناس ارشد روانشناس عمومی و مشاور تحصیلی در گفت و گو با خبرنگار مهر، با اشاره به نگرانی داوطلبان کنکور با توجه به ایام شیوع کرونا اظهار داشت: ابتدا باید به این نکته توجه کنیم که بیشتر ما از تغییر چه کوچک و چه بزرگ فراری هستیم؛ ما در برابر تغییر مقاومت می‌کنیم، چون برای ما ناشناخته است و در ابتدای راه وضعیت جدید آرامش گذشته را نداریم و این در حالی است که به شکل طبیعی همه به دنبال آرامش هستند.
فائزه طالبی، با اشاره به اینکه جنبه‌های مختلف زندگی هر انسانی به هر حال تغییر می‌کند و هیچ چیز در دنیای ما تا ابد ثابت نمی‌ماند و این امر اجتناب ناپذیر است، تاکید کرد: طبیعی است که سن ما بالا می‌رود، ممکن است مجبور به تغییر شغل شده و یا اینکه از کار اخراج شویم، تغییر به طور کلی، کشمکشی است که تمام وجود ما رو به چالش می‌کشد.
وی تصریح کرد: در این میان ما ترجیح می‌دهیم که در همان زندگی‌های روزمره و راحت و معنی‌دار خودمان به سر ببریم و چیزی مزاحم این روزمرگی نشود اما در این میان باید دقت کنیم که بزرگترین حسن تغییر این است که چون مجبوریم با این تغییرات سازگار بشویم، در نتیجه یاد می‌گیریم و رشد و پیشرفت می‌کنیم.
استرس تغییر زمان کنکور و مدیریت آن
کارشناس ارشد روانشناس عمومی و مشاور تحصیلی با بیان اینکه این روزها تغییر زمان کنکور علاوه بر این نگرانی داوطلبان جهت حفظ سلامتی خود و شرکت در این ماراتن علمی کشور با تمامی شرایط دیگر همراه شده است، تاکید کرد: خانواده‌ها باید دقت کنند که اگر میزان استرس فرزندان آنها از کنترل خارج شود و به سطح نامطلوب برسد؛ این استرس می‌تواند احتمال فعال شدن سیستم سمپاتیک بدن را افزایش دهد.
وی اضافه کرد: این روند باعث عدم انسجام فکری، عدم بازیابی دقیق اطلاعات و کاهش تمرکز می‌شود چراکه قسمتی از ذهن انسان در حال پردازش آن قسمت از ناشناخته‌های زمان و مکان و شیوه برگزاری کنکور است و از توجه حداکثری به یادگیری مطالب کاسته می‌شود.
طالبی در پاسخ به این سوال که با این اوصاف، داوطلبان کنکور چگونه این میزان از استرس را مدیریت کنند، اظهار داشت: داوطلبان کنکور در وهله نخست به یاد داشته باشند که شرایط برای همه داوطلبان کنکور یکسان است و کنکور بر اساس رتبه و نه فردی خواهد بود پس همان شیوه مطالعه قبلی را ادامه دهند تا به نتیجه دلخواه برسند.
صحبت مثبت درونی همگام با مطالعه دقیق دروس
وی با اشاره به اینکه در این شرایط داوطلبان کنکور می‌توانند جهت کاهش استرس همگام با مطالعه دروس صحبت‌های مثبت با خود داشته باشند، بیان داشت: دوش گرفتن روزانه هم مفید است؛ آب بسیار آرامش بخش است و می‌تواند برای حس شما نیز یک زنگ استراحت باشد اگر به یک استراحت نیاز دارید دوش بگیرید یا استحمام کنید، نوشیدن آب هم کارساز است.
کارشناس ارشد روانشناس عمومی و مشاور تحصیلی با بیان اینکه گاهی اوقات نوشیدن آب به ویژه آب خنک می‌تواند به تنظیم مجدد بدن ما کمک کند و یک استراحت کوچک به بدن داده یا انرژی ما را برای ادامه روز بیشتر کند، تاکید کرد: آرام سازی عضلانی پیش رونده می‌تواند مؤثر باشد؛ زیرا آرام سازی عضلانی پیش رونده روشی برای منقبض و منبسط کردن ماهیچه‌هایتان هست با منقبض و سپس منبسط کردن ماهیچه‌های بدن از نظر فیزیکی آرام تر خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه تنفس عمیق با وانمود سازی هم در کاهش استرس مفید است، گفت: همچنین داوطلبان کنکور می‌توانند در طول روز بیش از پنج بار تنفس عمیق با وانمود سازی را انجام دهند، بدین معنا که «دم» را طوری انجام دهید که انگار دارید یک گل را بو می‌کنید و بازدم را به شکلی انجام دهید که انگار دارید یک شمع تولد را فوت می‌کنید.
استفاده از توپ استرس دست ساز و کنترل اضطراب
طالبی تصریح کرد: توصیه می‌شود داوطلبان کنکور از توپ استرس دست ساز استفاده کنند، زیرا فشار دادن اشیا روش خوبی برای کاهش استرس است؛ بدین منظور کافی است که یک بادکنک یک پلاستیک و خمیر بازی یک توپ استرس دست ساز بسازید و در نهایت فکر کردن درباره خاطره‌ای خوش‌آیند هر زمانی که سطح استرس افزایش می‌یابد نیز در کاهش میزان استرس بسیار مؤثر است.
وی در ارتباط با کمک خانواده‌ها به فرزندان کنکوری در شرایطی که کتابخانه ها تعطیل است، ابراز داشت: خانواده‌ها نباید نگرانی‌های خود را به فرزندانشان انتقال دهند؛ و با توجه به تعطیلی کتابخانه ها باید شرایط آرام جهت مطالعه فرزندانشان را در خانه فراهم کنند و به خواب آرام و کامل فرزندانشان اهمیت دهند.
کارشناس ارشد روانشناس عمومی و مشاور تحصیلی بیان داشت: در طول این مدت از غذاهای چرب که باعث افزایش استرس می‌شود خودداری کرده و جهت کاهش خطاهای شناختی به فرزندان خود بگویند «کنکور قسمتی از آینده شما را می‌سازد و تمام آینده شما در گروی کنکور نیست بلکه آینده در گروی تلاشتان جهت رسیدن به موفقیت است.»
بهبود تغذیه و یادآوری دوست داشتن فرزند در شرایط مختلف
وی با اشاره به اینکه خانواده‌ها با بهبود تغذیه فرزندان خود از جمله استفاده از میوه‌ها و مغزیجات مثل بادام جهت کاهش استرس فرزندانشان بکوشند، گفت: در طول این مدت لازم است خانواده‌ها به فرزندان یادآوری کنند که تنها و تنها تلاش آنها اهمیت دارد و نتیجه کنکور تأثیری بر روی دوست داشتن و علاقه خانواده نسبت به آنها نخواهد داشت.
