به گزارش ایرنا، براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، بانوان بطور میانگین در سراسر جهان 30 درصد خون مورد نیاز را اهدا می کنند و این رقم در کشورهای توسعه یافته به بیش از 50 درصد هم می رسد.
به گفته مسوولان از مجموع 108 میلیون لیتر خون اهدایی سالانه در جهان، سهم شهروندان ایرانی افزون بر 2 میلیون لیتر است.
با وجود آنکه نیمی از جمعیت کشور را زنان تشکیل می دهند این گروه به گفته کارشناسان آمار، درصد کمی از اهداکنندگان خون در کل کشور را به خود اختصاص می دهند به طوری که اهدای خون زنان در ایران با جمعیت، وضعیت سلامتی و روحیه ایثارگرانه و حمایتگر آنان تناسبی ندارد.
بر اساس آمار، اهدای خون بانوان در کشور ما در سال 1382 از 12.75 به 4.38 در سال 1394 رسید که کاهش چشمگیری را طی 12 سال نشان می دهد.
به گفته مسوولان سازمان انتقال خون، در سال 1394 در ایران از 2 میلیون و 83 هزار و 914 واحد خون اهدایی، فقط 91 هزار و 319 واحد سهم بانوان بود که نشان می دهد فقط 4.38 درصد از سهم اهدای خون در کشور مربوط به بانوان است، در سال 1395 جمعیت بانوان اهداکننده خون در کشور کمتر از پنج درصد بوده است.
از سوی دیگر بنا به نظر کارشناسان امر، نیمی از نیازمندان تزریق خون و فرآورده های خونی را زنان تشکیل می دهند این درحالی است که بر اساس تازه ترین گزارش ها سهم اهدای خون زنان در کشور کمتر از 10 درصد است.
به گفته مسوولان سازمان انتقال خون در هفت ماه امسال در استان های اردبیل، زنجان و خراسان جنوبی اهدای خون نسبت به سال های قبل رشد داشته است، همچنین در زمان حاضر 38 درصد میزان خون اهدایی کشور از سوی مردم چهار استان فارس، اصفهان، تهران و خراسان جنوبی تأمین می شود و به گفته مسوولان از ابتدای امسال تا پایان مهرماه، یک میلیون و 586 هزار و 805 نفر برای اهدای خون به مراکز انتقال خون سراسر کشور مراجعه کردهاند که از آنها حدود یک میلیون و 249 هزار و 455 واحد خون دریافت شده و برای تأمین نیازهای بیماران و مصدومان، حدود 2 میلیون و 676 هزار و 13 واحد خون و فرآورده های خونی در اختیار مراکز درمانی و بیمارستان های کشور قرار گرفته است.
بنا به اظهار کارشناسان، در زمان حاضر گروه خونی 90 درصد از اهداکنندگان خون کشور مثبت و فقط گروه خونی 10 درصد از اهداکنندگان خون کشور منفی است، همچنین گروه خونی حدود 34 درصد اهدا کنندگان کشور O مثبت و به میزان فراوان است اما گروه خونی AB منفی با یک درصد جزو کمیاب ترین گروه های خونی در کشور محسوب می شود.
میزان کم مشارکت زنان در امر اهدای خون در حالی است که بر اساس گفته متخصصان امر مردان چهار بار و زنان سه بار در سال می توانند بدون هیچ مشکلی خون اهدا کنند.
**بانوان چهار استان کشور در صدر اهدا کنندگان خون
سخنگوی سازمان انتقال خون در گفت و گو با ایرنا گفت: در هشت ماهه امسال استان های تهران، فارس، خراسان رضوی در صدر اهداکنندگان خون در کشور بودند به طوری که 30 درصد از خون های اهدایی به سه استان اختصاص داشت.
بشیر حاجی بیگی افزود: استان های خراسان شمالی و رضوی، ایلام و کردستان بیشترین میزان رشد اهدای خون نسبت به مدت مشابه در سال گذشته را داشتند.
وی با اشاره به اینکه بانوان نیمی از جمعیت جامعه را تشکیل می دهند اما سهم آنها در اهدای خون کم است، افزود: در هشت ماهه امسال بانوان استان های لرستان، خراسان جنوبی، کردستان و استان مرکزی در صدر اهداکنندگان زنان در کشور قرار داشتند.
به گفته وی در هشت ماهه امسال 58.9 درصد اهداکنندگان خون در کشور، اهداکنندگان مستمر (با سابقه حداقل دو بار اهدای خون در سال) بوده اند، اهداکننده مستمر، شخصی است که در سال حداقل دو بار موفق به اهدای خون شده است.
سخنگوی سازمان انتقال خون با بیان اینکه در هشت ماه گذشته، شاخص اهدای خون مستمر در کشور به حدود 60 درصد رسیده است، افزود: استان های سمنان با 80 درصد، بوشهر با 75 درصد و خراسان شمالی با 73 درصد بالاترین میزان اهدای خون توسط اهداکنندگان مستمر را در هشت ماهه امسال داشتند.
وی اضافه کرد: از ابتدای فروردین تا پایان آبان ماه امسال یک میلیون و 786 هزار و 469 نفر در کشور برای اهدای خون در سراسر کشور به مراکز اهدای خون مراجعه کردند که در مجموع یک میلیون و 450 هزار و 442 نفر موفق به اهدای خون شدند.
سخنگوی سازمان انتقال خون ادامه داد : ضریب امنیت خون و سلامت آن در اهداکنندگان مستمر هشت برابر اهداکنندگان بار اول است و از این رو اهداکنندگان مستمر، یاری دهندگان همیشه انتقال خون و بیماران نیازمند به خون هستند.
حاجی بیگی افزود: در طی این هشت ماه 2 میلیون و 346 هزار و 882 واحد خون و فرآورده های آن شامل، گلبول قرمز فشرده شده، پلاسما و پلاکت بین مراکز درمانی و بیمارستانی توزیع شد.
وی با بیان اینکه در زمان حاضر اهدای خون در ایران به صورت کامل داوطلبانه انجام می شود ، افزود: شاخص اهدای خون در کشور 27 نفر به ازای هزار نفر جمعیت است که شاخص خوبی محسوب می شود.
** خون اهدایی بانوان، سالم ترین منابع خونی
سخنگوی سازمان انتقال خون در ادامه کاهش مشارکت زنان در امر خداپسندانه اهدای خون را از مهمترین دغدغههای سازمان انتقال خون ذکر و اضافه کرد: در بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان در بخش طب انتقال خون نگاه ویژهای به اهدای خون بانوان دارند به عنوان مثال در فرانسه آمار اهدای خون بانوان مانند اهدای خون آقایان 50 درصد است، این در حالی است که در سال 1394 در ایران از 2 میلیون و 83 هزار و 914 واحد خون اهدایی، فقط 91 هزار و 319 واحد سهم بانوان بود که نشان می دهد فقط 4.38 درصد از سهم اهدای خون در کشور مربوط به بانوان است.
به گفته وی مطالعات گسترده در ایران و سایر کشورهای جهان نشان می دهد به دلیل گرایش کمتر بانوان به رفتارهای پرخطر و توجه بیشتر به داشتن زندگی سالم، خون اهدایی بانوان از سالمترین منابع خونی است.
وی بیان کرد : همچنین بانوان به عنوان رکن اصلی خانواده می توانند با مشارکت در اهدای خون، علاوه بر ترویج رفتارهای انسان دوستانه، در آموزش فرزندان و شرکت در عرصه فعالیت های خداپسندانه گام مهمی در افزایش مشارکت خانواده ها در اهدای خون داشته باشند.
از نظر علمی نیز هرچه انتقال خون به سمت زنان پیش برود، با انتقال خون سالم تری روبرو خواهیم بود. متخصصان دلیل این ادعا را این گونه توصیف کرده اند که در همه جای دنیا از جمله کشور ما میزان شیوع بیماری هایی همچون هپاتیت B و C و HIV و سفلیس در میان خانم ها بسیار پایین تر از آقایان است و جمعیت زنان از نظر داشتن رفتارهای پر خطر مانند سابقه اعتیاد، اعتیاد تزریقی و تماس جنسی نامطمئن در مقایسه با جمعیت مردان، جامعه سالم تری است.
** 20 میلیون زن ایرانی، واجد شرایط اهدای خون
سخنگوی سازمان انتقال خون در ادامه با بیان اینکه نزدیک به 20 میلیون تن از بانوان کشورمان واجد شرایط اهدای خون هستند، افزود: آمارها نشان میدهد که تمایل خانم ها برای اهدای خون کم است.
حاجی بیگی با بیان اینکه یکی از مهمترین عوامل کاهش مشارکت بانوان در اهدای خون در ایران، ترس از کم خونی و ترس از سوزن کیسه های اهدای خون، است، گفت: ترس از ابتلا به بیماری های عفونی مثل ایدز و هپاتیت و ضعف قوای جسمی، ممانعت شوهران از اهدای خون همسران خود، داشتن ذهنیت منفی نسبت به اهدای خون در زنان از عوامل دیگر میزان پایین اهدای خون بانوان است.
سخنگوی سازمان انتقال خون تصریح کرد : به نظر می رسد دانستن برخی نکات می تواند سبب کاهش دغدغه های بانوان و اطمینان از این شود که اهدای خون مشکلی را برای آنها ایجاد نمی کند.
وی تصریح کرد: در زمان حاضر انجام آزمایش هموگلوبین برای بررسی کم خونی و غلظت خون در اهدا کنندگان پیش از اهدای خون و در اختیار قرار دادن مکمل های حاوی آهن برای اصلاح کم خونی به صورت رایگان به مراجعان برای اهدای خون در تمام مراکز انتقال خون انجام می شود.
به گفته وی هر واحد خون اهدایی حدود 450 میلی لیتر و معادل فقط 10درصد حجم کل خون بدن است، پلاسما و گلبول های سفید و پلاکت ها، ظرف مدت چند روز به طور طبیعی توسط سیستم خون ساز بدن جایگزین می شوند و بدن با افزایش جذب آهن از دستگاه گوارش، آهن از دست رفته را به مرور و طی حدود یک ماه جایگزین خواهد کرد، بنابراین گلبول های قرمز خون حداکثر در سه تا چهار هفته در بدن بازسازی می شود.
**سهم اندک زنان اهداکننده خون در اصفهان
مدیرکل انتقال خون اصفهان در این رابطه به ایرنا گفت: زنان در کشور تصورات غلط در خصوص فقر آهن و کم خونی دارند و این در حالی است که قبل از اهدای خون از همه اهداکنندگان آزمایشات لازم انجام می شود.
به گفته وی 96.5 درصد از اهدا کنندگان خون در استان اصفهان مرد و فقط 3.5 درصد زن هستند.
مجید زینلی اضافه کرد: مشارکت بانوان این استان در اهدای خون کمتر از میانگین کشوری است که افزایش آن نیازمند فرهنگ سازی است.
وی میانگین سهم مشارکت بانوان کشور در اهدای خون را هفت درصد اعلام کرد و افزود: خانم های اصفهانی در این امر خیر و خداپسندانه، سهم نزدیک به سه درصدی دارند.
زینلی با اشاره به این که بانوان استان های غربی کشور با 12 درصد، در بین بانوان بیشترین مشارکت را در زمینه اهدای خون دارند، ادامه داد: این میزان مشارکت در جهان 50 درصد است و نشان می دهد همچنان باید برای فرهنگ سازی جهت مشارکت بانوان در اهدای خون تلاش کنیم.
مدیرکل انتقال خون اصفهان یکی دیگر از علل کاهش مشارکت بانوان در اهدای خون را اعتقاد به وجود کم خونی دانست و گفت: سازمان انتقال خون افرادی را که با کم خونی مواجه هستند وارد چرخه انتقال خون نمی کند و خانم ها از این نظر مطمئن باشند زیرا افزون بر اهمیت انتقال خون، سلامت اهدا کننده برای این نهاد مهم است.
وی با بیان این که 20 درصد مراجعه کنندگان به مراکز خونگیری موفق به اهدای خون نمی شوند، اضافه کرد: بیشتر بانوان به دلیل نداشتن فشار خون لازم در مراکز خونگیری موفق به اهدای خون نشدند و دلیل آن کم خونی نبوده است.
زینلی با بیان این که قبل از سال 94 سهم مشارکت بانوان اصفهان در اهدای خون 2.6 درصد بود، ادامه داد : این میزان به دلیل آموزش های چهره به چهره در سال های گذشته به سه درصد افزایش یافته است.
وی از توسعه همکاری انتقال خون استان با سازمان های مردم نهاد (سمن ها) برای افزایش مشارکت خانم ها در اهدای خون خبر داد و گفت: در طرحی ویژه، فرهنگ سازی درباره این موضوع را از مدارس و دبیرستان های استان آغاز کردیم تا بتوانیم آمار بانوان اهداکننده مستمر خون را افزایش دهیم.
مدیرکل انتقال خون استان اصفهان بیان کرد : در بین اهداکنندگان مستمر خون، خانمی است که تاکنون بیش از 50 نوبت خون اهدا کرده و هیچ مشکلی نداشته است.
مدیرکل انتقال خون اصفهان با بیان این که آموزش های خود مراقبتی به اهدا کنندگان ارائه می شود، اضافه کرد : خانم ها همیشه در این آموزش ها پیشگام بوده اند.
**تولید سالانه 400 هزار فرآورده خونی در اصفهان
مدیرکل انتقال خون اصفهان در ادامه به تولید سالانه 400 هزار فرآورده خونی در اصفهان اشاره کرد و افزود: در کشور از هر یک هزار نفر 25 نفر و در اصفهان به ازای هر یک هزار نفر 27 نفر خون اهدا می کنند.
وی اظهارداشت: نیاز به خون و فرآورده های آن برای نیازمندان بویژه بیماران خاص مانند تالاسمی، هموفیلی و دیالیزی و مجروحان ناشی از تصادفات و سوانح و بیماران تحت اعمال جراحی و شیمی درمانی همچنان باقی است.
زینلی توصیه کرد اهدای خون نباید به صورت مناسبتی و هیجانی باشد بلکه با پذیرفتن این مهم که بیماران در هر شرایطی نیازمند به خون هستند باید برای اهدای خون اقدام شود.
مدیرکل انتقال خون اصفهان، اهدای خون را اقدامی خداپسندانه و به نوعی به اشتراک گذاشتن زندگی برشمرد و با ابراز خرسندی از اینکه مردم ایران، اهدای خون را بطور داوطلبانه انجام می دهند و در شرایط ضرورت بیشتر از قبل به کمک همنوعان خود می شتابند، افزود: اهدای خون علاوه بر کمک به نیازمندان به این مایع حیاتی، به تجدید منظم سلولهای خونی در بدن منجر می شود.
زینلی، پیشگیری از ابتلا به برخی بیماری ها مانند هموکروماتوز (جذب بیش از حد آهن در بدن)، سرطان و تامین سلامت قلب و کبد و همچنین کاهش وزن را از دیگر مزایای اهدای خون ذکر کرد.
وی یکی از چالش ها و نیازهای انتقال خون اصفهان را کمبود فضای فیزیکی اعلام کرد و گفت: در صورتی که چهار مرکز در شمال، جنوب، شرق و غرب این کلانشهر احداث شود امکان اهدای خون از سوی مردم تسهیل می شود.
مدیرکل انتقال خون اصفهان یادآور شد: هم اکنون در اصفهان تنها یک مرکز واقع در میدان خواجو تمام حجم خدمات رسانی را بر عهده دارد.
وی ،60 درصد اهداکنندگان خون در استان اصفهان را مستمر اعلام کرد و گفت: سن اهداکنندگان خون بین 30 تا 40 سال است.
به گفته مسوولان استان اکنون در چهار شهر کاشان، نجف آباد، شهرضا و خوانسار پایگاه انتقال خون و در سه شهر گلپایگان، خمینی شهر و نائین مرکز انتقال خون وجود دارد.
همچنین سال گذشته 171 هزار و 740 نفر در استان اصفهان برای اهدای خون به مراکز خونگیری اداره کل انتقال خون این استان مراجعه کردند که از این تعداد 133 هزار 888 نفر موفق به اهدای خون شدند. این آمار نسبت به سال قبل آن 2 درصد افزایش داشته اما همچنان سهم مشارکت زنان در اهدای خون اندک بوده است.
مسوولان اظهار کرده اند از مجموع خون های اهدایی سال گذشته در استان اصفهان 359 هزار و 278 واحد فرآورده خونی تولید شده است.
** نیاز به خون در فصل سرما
مدیرکل انتقال خون اصفهان در ادامه افزود: میزان آمار اهداکنندگان خون در فصل سرما و سردی هوا در این استان کاهش یافته است.
به گفته وی میانگین مراجعه برای اهدای خون در ماه های اخیر به 350 نفر در روز رسیده است و این در حالی است که در روزهای عادی تعداد افراد اهدا کننده خون به صورت میانگین 450 مورد بوده است.
زینلی از شهروندان درخواست کرد که در هر شرایطی به امر مقدس اهدای خون توجه داشته باشند زیرا بیماران مراکز درمانی و بیمارستان های استان همچنان نیازمند خون هستند.
مدیرکل انتقال خون اصفهان افزود: اکنون کمترین گروه خون در استان AB منفی و فرواوان ترین o مثبت است.
مدیرکل انتقال خون اصفهان با بیان اینکه مصرف خون در مراکز درمانی کاهش نیافته است، گفت: هم اکنون بالغ بر 2 هزار بیمار تالاسمی ماهانه نیازمند 2 تا سه بار دریافت خون هستند.
وی همچنین نیاز مبرم اتاق های عمل بیمارستان های استان به خون را از دیگر تاکیدات بر توجه بیشتر شهروندان به اهدای خون دانست.
زینلی تصریح کرد: با توجه به تدابیر پیش بینی شده مشکل حادی در شرایط حاضر برای تامین خون و فرآورده های خونی در استان وجود ندارد ولی اگر روند کاهش اهدای خون ادامه پیدا کند با مشکل مواجه می شویم.
وی یادآور شد : اگر مشکلات تردد مانع از اهدای خون در برخی شهرها و روستاهای استان می شود این اداره کل آمادگی اعزام تیم سیار خونگیری به آن مناطق را دارد.
**اثرات شگفت آور اهدای خون بر سلامت بدن
مدرس دانشگاه در گفت و گو با ایرنا به فواید اهدای خون اشاره و بیان کرد: در فرایند طبیعی، به تدریج آسیب هایی در بافت های حساس بدن مانند قلب و مغز ایجاد می شوند که به مرور زمان افزایش خواهند یافت اما با اهدای خون این آسیب ها روند کاهشی زا طی می کنند.
مسعود سلیمانی با اشاره به این که با اهدا، خون سازی بهبود می یابد، اظهارداشت: در هربار اهدا، مغز استخوان فعال تر می شود و به همین دلیل سلول های بنیادی در گردش هم افزایش می یابد و این کار باعث ترمیم بافت های قلبی و مغزی آسیب دیده می شود.
این متخصص خون شناسی با اشاره به این که سلول های بنیادی در مغز استخوان وجود دارند و با اهدای خون آزاد می شوند، گفت: این سلول های در گردش قادر هستند آسیب های جزیی بدن را ترمیم کنند و از گسترش آن جلوگیری کنند.
این مدرس دانشگاه بیان کرد: پس از اهدای خون آزمایش هایی از جمله هپاتیت و ایدز براساس استانداردهای جهانی روی خون اهداکننده انجام می شود تا خون با اطمینان کامل به فرد نیازمند تزریق شود.
وی پلاکت، آلبومین، ایمونوگلوبولین و فاکتور هشت انعقادی را چهار فرآورده خونی پر مصرف اعلام کرد و گفت: این فرآورده ها برای حفظ سلامت و تندرستی مورد استفاده قرار می گیرند.
سلیمانی با اشاره به اینکه پلاکت های خون در اثر بیماری هایی مانند سرطان خون کاهش می یابد، گفت: این بیماران نیاز به دریافت پلاکت های خون دارند که پس از اهدای خون و جداسازی موارد مورد نیاز، به آنها تزریق می شود.
وی با بیان این که آلبومین استخراج شده از خون استفاده فراوانی در اعمال جراحی دارد، افزود: ایمونوگلوبولین برای بیماری های سخت اعم از عفونی و غیر عفونی مورد استفاده قرار می گیرد.
وی ادامه داد: خونی که باید فرآورده های آن را استخراج کنند مورد آزمایش های متعدد قرار می گیرد تا هیچگونه آلودگی اعم از ویروسی و یا انتقال بیماری ها نداشته باشد.
یک پزشک عمومی در این خصوص معتقد است اهدای خون موجب جایگزین شدن سلولهای تازه در بدن می شود که سلامتی و شادابی را به دنبال دارد.
** اهدا خون باعث کم خونی نمی شود
علی محمد عطابخش در گفت و گو با ایرنا افزود: برخی افراد بر این باور هستند که اهدای خون موجب کم خونی می شود این در حالی است که مجموع متوسط حجم خون یک فرد پنج لیتر است و در هنگام اهدای آن حداکثر 10 درصد معادل 500 سی سی خون از او خارج می شود که این موجب کم خونی نمی شود.
وی خاطرنشان کرد: فرد، قبل از اهدای خون توسط پزشک در پایگاه انتقال خون مورد معاینه قرار می گیرد و در صورتی که دارای کم خونی یا دیگر مشکلات باشد از وی خونگیری بعمل نمی آید و برای درمان، راهنمایی می شود.
عطابخش اضافه کرد: بر اساس تحقیقات انجام شده، اهدای خون به طور منظم سبب مصونیت فرد در برابر بیماریهای قلبی و عروقی می شود، بنابر این می توان گفت نه تنها برای افراد سالم زیانی ندارد، بلکه سبب جلوگیری از ابتلا به بیماری خواهد شد.
** زنان، کلیدی ترین گزینه در ترویج فرهنگ اهدای خون
یک کارشناس برنامه ریزی فرهنگی در گفت و گو با ایرنا با بیان اینکه ترغیب افراد جامعه به اهدای خون نیازمند فرهنگ سازی مستمر است، افزود: زنان، کلیدی ترین گزینه در ترویج فرهنگ اهدای خون به شمار می روند، چرا که زن محور خانواده و هدایت کننده باورها و افکار اعضای آن است.
مریم فرخ زاده به وجود روحیه عاطفی بالا، دلسوزی و نوع دوستی در زنان اشاره و اضافه کرد: این خصیصه های انسانی چنانچه با آموزش و فرهنگ سازی همراه شود نتایج قابل توجهی در افزایش میزان مشارکت زنان در اهدای خون خواهد داشت.
این متخصص برنامه ریزی فرهنگی خاطرنشان کرد: زنان همواره در تمام میدان ها بخصوص در شرایطی که حوادث ناگوار اتفاق میافتد، مشارکت فعال داشته و برای کمک و همیاری پیشگام و موثر بوده اند بنابراین در زمینه اهدای خون می توانند ورود کنند.
وی دستیابی به اهداف مد نظر در ترویج فرهنگ اهدای خون در بین زنان را منوط به هم افزایی هوشمندانه نهادهای مختلف مانند رسانه ها، آموزش و پرورش، شهرداری ها، مساجد، سمن ها و سازمان های مردمی دانست.
فرخ زاده به نبود تبلیغات مثبت و تاثیرگذار از طریق رسانه ها اشاره کرد و افزود: از سوی دیگر تاثیر تبلیغات منفی و نادرست در باره کم خونی زنان بر این مساله سایه افکنده است که باید مدیریت شود.
به گفته وی ساخت برنامه های جذاب تلویزیونی که در آن فواید اهدای خون برای زنان شرح داده شود و یا زنان فعال در این زمینه معرفی شوند، همچنین جریان سازی گسترده رسانه ای در فضای مجازی و سایت های خبری راهکار کوتاه مدت ترویج مشارکت زنان در این بخش است.
این برنامه ریز فرهنگی به اهمیت زیرساخت ها و ضروت آماده سازی زمینه ورود زنان به عرصه اهدای خون اشاره کرد و افزود: در این راستا به ایجاد فضا و امکانات برای اهدای خون بانوان کمتر توجه شده به طوری که حتی تیم های سیار ویژه انتقال خون برای بانوان وجود ندارد، این در حالی است که زنان ممکن است به دلیل مشغله ها و وظایف متعددی که بر دوش آنهاست امکان مراجعه حضوری به مراکز اهدای خون را نداشته باشند.
فرخ زاده پرهیز از نگرش جنسیتی در اهدای خون را ضروری دانست و افزود: نباید طوری پیش برویم که اهدای خون یک کار مردانه تلقی شود و یا به دلیل برخی خصوصیات جسم زنانه بخواهیم او را از این امر خداپسندانه محروم کنیم همچنین نباید تبلیغ برای مشارکت زنان در اهدای خون طوری برنامه ریزی شود که زنان تصور کنند از سلامت بدن آنان سوء استفاده می شود بلکه لازم است با دقت کافی بر این مساله متمرکز شویم که زنان به عنوان نیمی از جمعیت کشور در غنی سازی ذخائر خون موثرند و جمعیت زیادی از زنان و مردان بیمار در کشور وجود دارند که برای زنده ماندن نیازمند خون و فرآورده های آن هستند.
بنا به نظر کارشناسان و بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت روزانه 800 مادر در سراسر جهان، جان خود را به دلیل خونریزی ناشی از زایمان از دست می دهند، همچنین انجام بسیاری از اعمال جراحی بدون تامین خون امکانپذیر نخواهد بود، برای مثال در یک عمل جراحی پیوند عضو، بطور متوسط 25 تا 30 کیسه خون مصرف می شود.
در نظر سنجی هایی که سازمان انتقال خون انجام داده، ترس از کم خونی، ترس از سوزن و خون، ترس از ابتلا به بیماری های عفونی و ترس از ضعیف و لاغر شدن، از مهمترین دلایل بانوان برای بی میلی به اهدای خون است.
موافق نبودن همسر و خانواده، مشغله، در دسترس نبودن مراکز اهدای خون و بی اطلاعی از اهمیت اهدای خون و نیاز جامعه به خون سالم از دیگر دلایلی است که بانوان برای حضور کمرنگ خود در پایگاه های انتقال خون ابراز می کنند.
بر اساس تازه ترین گزارش ها سهم اهدای خون زنان در کشور کمتر از 10 درصد است، به عقیده کارشناسان ورود زنان به این عرصه، همانند ورود آنها به عرصه های مختلف علمی، ورزشی، سیاسی و غیره به طور یقین نتایج مثبت ، فزاینده و ملموس به دنبال خواهد داشت.
6026/9861
به گفته مسوولان از مجموع 108 میلیون لیتر خون اهدایی سالانه در جهان، سهم شهروندان ایرانی افزون بر 2 میلیون لیتر است.
با وجود آنکه نیمی از جمعیت کشور را زنان تشکیل می دهند این گروه به گفته کارشناسان آمار، درصد کمی از اهداکنندگان خون در کل کشور را به خود اختصاص می دهند به طوری که اهدای خون زنان در ایران با جمعیت، وضعیت سلامتی و روحیه ایثارگرانه و حمایتگر آنان تناسبی ندارد.
بر اساس آمار، اهدای خون بانوان در کشور ما در سال 1382 از 12.75 به 4.38 در سال 1394 رسید که کاهش چشمگیری را طی 12 سال نشان می دهد.
به گفته مسوولان سازمان انتقال خون، در سال 1394 در ایران از 2 میلیون و 83 هزار و 914 واحد خون اهدایی، فقط 91 هزار و 319 واحد سهم بانوان بود که نشان می دهد فقط 4.38 درصد از سهم اهدای خون در کشور مربوط به بانوان است، در سال 1395 جمعیت بانوان اهداکننده خون در کشور کمتر از پنج درصد بوده است.
از سوی دیگر بنا به نظر کارشناسان امر، نیمی از نیازمندان تزریق خون و فرآورده های خونی را زنان تشکیل می دهند این درحالی است که بر اساس تازه ترین گزارش ها سهم اهدای خون زنان در کشور کمتر از 10 درصد است.
به گفته مسوولان سازمان انتقال خون در هفت ماه امسال در استان های اردبیل، زنجان و خراسان جنوبی اهدای خون نسبت به سال های قبل رشد داشته است، همچنین در زمان حاضر 38 درصد میزان خون اهدایی کشور از سوی مردم چهار استان فارس، اصفهان، تهران و خراسان جنوبی تأمین می شود و به گفته مسوولان از ابتدای امسال تا پایان مهرماه، یک میلیون و 586 هزار و 805 نفر برای اهدای خون به مراکز انتقال خون سراسر کشور مراجعه کردهاند که از آنها حدود یک میلیون و 249 هزار و 455 واحد خون دریافت شده و برای تأمین نیازهای بیماران و مصدومان، حدود 2 میلیون و 676 هزار و 13 واحد خون و فرآورده های خونی در اختیار مراکز درمانی و بیمارستان های کشور قرار گرفته است.
بنا به اظهار کارشناسان، در زمان حاضر گروه خونی 90 درصد از اهداکنندگان خون کشور مثبت و فقط گروه خونی 10 درصد از اهداکنندگان خون کشور منفی است، همچنین گروه خونی حدود 34 درصد اهدا کنندگان کشور O مثبت و به میزان فراوان است اما گروه خونی AB منفی با یک درصد جزو کمیاب ترین گروه های خونی در کشور محسوب می شود.
میزان کم مشارکت زنان در امر اهدای خون در حالی است که بر اساس گفته متخصصان امر مردان چهار بار و زنان سه بار در سال می توانند بدون هیچ مشکلی خون اهدا کنند.
**بانوان چهار استان کشور در صدر اهدا کنندگان خون
سخنگوی سازمان انتقال خون در گفت و گو با ایرنا گفت: در هشت ماهه امسال استان های تهران، فارس، خراسان رضوی در صدر اهداکنندگان خون در کشور بودند به طوری که 30 درصد از خون های اهدایی به سه استان اختصاص داشت.
بشیر حاجی بیگی افزود: استان های خراسان شمالی و رضوی، ایلام و کردستان بیشترین میزان رشد اهدای خون نسبت به مدت مشابه در سال گذشته را داشتند.
وی با اشاره به اینکه بانوان نیمی از جمعیت جامعه را تشکیل می دهند اما سهم آنها در اهدای خون کم است، افزود: در هشت ماهه امسال بانوان استان های لرستان، خراسان جنوبی، کردستان و استان مرکزی در صدر اهداکنندگان زنان در کشور قرار داشتند.
به گفته وی در هشت ماهه امسال 58.9 درصد اهداکنندگان خون در کشور، اهداکنندگان مستمر (با سابقه حداقل دو بار اهدای خون در سال) بوده اند، اهداکننده مستمر، شخصی است که در سال حداقل دو بار موفق به اهدای خون شده است.
سخنگوی سازمان انتقال خون با بیان اینکه در هشت ماه گذشته، شاخص اهدای خون مستمر در کشور به حدود 60 درصد رسیده است، افزود: استان های سمنان با 80 درصد، بوشهر با 75 درصد و خراسان شمالی با 73 درصد بالاترین میزان اهدای خون توسط اهداکنندگان مستمر را در هشت ماهه امسال داشتند.
وی اضافه کرد: از ابتدای فروردین تا پایان آبان ماه امسال یک میلیون و 786 هزار و 469 نفر در کشور برای اهدای خون در سراسر کشور به مراکز اهدای خون مراجعه کردند که در مجموع یک میلیون و 450 هزار و 442 نفر موفق به اهدای خون شدند.
سخنگوی سازمان انتقال خون ادامه داد : ضریب امنیت خون و سلامت آن در اهداکنندگان مستمر هشت برابر اهداکنندگان بار اول است و از این رو اهداکنندگان مستمر، یاری دهندگان همیشه انتقال خون و بیماران نیازمند به خون هستند.
حاجی بیگی افزود: در طی این هشت ماه 2 میلیون و 346 هزار و 882 واحد خون و فرآورده های آن شامل، گلبول قرمز فشرده شده، پلاسما و پلاکت بین مراکز درمانی و بیمارستانی توزیع شد.
وی با بیان اینکه در زمان حاضر اهدای خون در ایران به صورت کامل داوطلبانه انجام می شود ، افزود: شاخص اهدای خون در کشور 27 نفر به ازای هزار نفر جمعیت است که شاخص خوبی محسوب می شود.
** خون اهدایی بانوان، سالم ترین منابع خونی
سخنگوی سازمان انتقال خون در ادامه کاهش مشارکت زنان در امر خداپسندانه اهدای خون را از مهمترین دغدغههای سازمان انتقال خون ذکر و اضافه کرد: در بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان در بخش طب انتقال خون نگاه ویژهای به اهدای خون بانوان دارند به عنوان مثال در فرانسه آمار اهدای خون بانوان مانند اهدای خون آقایان 50 درصد است، این در حالی است که در سال 1394 در ایران از 2 میلیون و 83 هزار و 914 واحد خون اهدایی، فقط 91 هزار و 319 واحد سهم بانوان بود که نشان می دهد فقط 4.38 درصد از سهم اهدای خون در کشور مربوط به بانوان است.
به گفته وی مطالعات گسترده در ایران و سایر کشورهای جهان نشان می دهد به دلیل گرایش کمتر بانوان به رفتارهای پرخطر و توجه بیشتر به داشتن زندگی سالم، خون اهدایی بانوان از سالمترین منابع خونی است.
وی بیان کرد : همچنین بانوان به عنوان رکن اصلی خانواده می توانند با مشارکت در اهدای خون، علاوه بر ترویج رفتارهای انسان دوستانه، در آموزش فرزندان و شرکت در عرصه فعالیت های خداپسندانه گام مهمی در افزایش مشارکت خانواده ها در اهدای خون داشته باشند.
از نظر علمی نیز هرچه انتقال خون به سمت زنان پیش برود، با انتقال خون سالم تری روبرو خواهیم بود. متخصصان دلیل این ادعا را این گونه توصیف کرده اند که در همه جای دنیا از جمله کشور ما میزان شیوع بیماری هایی همچون هپاتیت B و C و HIV و سفلیس در میان خانم ها بسیار پایین تر از آقایان است و جمعیت زنان از نظر داشتن رفتارهای پر خطر مانند سابقه اعتیاد، اعتیاد تزریقی و تماس جنسی نامطمئن در مقایسه با جمعیت مردان، جامعه سالم تری است.
** 20 میلیون زن ایرانی، واجد شرایط اهدای خون
سخنگوی سازمان انتقال خون در ادامه با بیان اینکه نزدیک به 20 میلیون تن از بانوان کشورمان واجد شرایط اهدای خون هستند، افزود: آمارها نشان میدهد که تمایل خانم ها برای اهدای خون کم است.
حاجی بیگی با بیان اینکه یکی از مهمترین عوامل کاهش مشارکت بانوان در اهدای خون در ایران، ترس از کم خونی و ترس از سوزن کیسه های اهدای خون، است، گفت: ترس از ابتلا به بیماری های عفونی مثل ایدز و هپاتیت و ضعف قوای جسمی، ممانعت شوهران از اهدای خون همسران خود، داشتن ذهنیت منفی نسبت به اهدای خون در زنان از عوامل دیگر میزان پایین اهدای خون بانوان است.
سخنگوی سازمان انتقال خون تصریح کرد : به نظر می رسد دانستن برخی نکات می تواند سبب کاهش دغدغه های بانوان و اطمینان از این شود که اهدای خون مشکلی را برای آنها ایجاد نمی کند.
وی تصریح کرد: در زمان حاضر انجام آزمایش هموگلوبین برای بررسی کم خونی و غلظت خون در اهدا کنندگان پیش از اهدای خون و در اختیار قرار دادن مکمل های حاوی آهن برای اصلاح کم خونی به صورت رایگان به مراجعان برای اهدای خون در تمام مراکز انتقال خون انجام می شود.
به گفته وی هر واحد خون اهدایی حدود 450 میلی لیتر و معادل فقط 10درصد حجم کل خون بدن است، پلاسما و گلبول های سفید و پلاکت ها، ظرف مدت چند روز به طور طبیعی توسط سیستم خون ساز بدن جایگزین می شوند و بدن با افزایش جذب آهن از دستگاه گوارش، آهن از دست رفته را به مرور و طی حدود یک ماه جایگزین خواهد کرد، بنابراین گلبول های قرمز خون حداکثر در سه تا چهار هفته در بدن بازسازی می شود.
**سهم اندک زنان اهداکننده خون در اصفهان
مدیرکل انتقال خون اصفهان در این رابطه به ایرنا گفت: زنان در کشور تصورات غلط در خصوص فقر آهن و کم خونی دارند و این در حالی است که قبل از اهدای خون از همه اهداکنندگان آزمایشات لازم انجام می شود.
به گفته وی 96.5 درصد از اهدا کنندگان خون در استان اصفهان مرد و فقط 3.5 درصد زن هستند.
مجید زینلی اضافه کرد: مشارکت بانوان این استان در اهدای خون کمتر از میانگین کشوری است که افزایش آن نیازمند فرهنگ سازی است.
وی میانگین سهم مشارکت بانوان کشور در اهدای خون را هفت درصد اعلام کرد و افزود: خانم های اصفهانی در این امر خیر و خداپسندانه، سهم نزدیک به سه درصدی دارند.
زینلی با اشاره به این که بانوان استان های غربی کشور با 12 درصد، در بین بانوان بیشترین مشارکت را در زمینه اهدای خون دارند، ادامه داد: این میزان مشارکت در جهان 50 درصد است و نشان می دهد همچنان باید برای فرهنگ سازی جهت مشارکت بانوان در اهدای خون تلاش کنیم.
مدیرکل انتقال خون اصفهان یکی دیگر از علل کاهش مشارکت بانوان در اهدای خون را اعتقاد به وجود کم خونی دانست و گفت: سازمان انتقال خون افرادی را که با کم خونی مواجه هستند وارد چرخه انتقال خون نمی کند و خانم ها از این نظر مطمئن باشند زیرا افزون بر اهمیت انتقال خون، سلامت اهدا کننده برای این نهاد مهم است.
وی با بیان این که 20 درصد مراجعه کنندگان به مراکز خونگیری موفق به اهدای خون نمی شوند، اضافه کرد: بیشتر بانوان به دلیل نداشتن فشار خون لازم در مراکز خونگیری موفق به اهدای خون نشدند و دلیل آن کم خونی نبوده است.
زینلی با بیان این که قبل از سال 94 سهم مشارکت بانوان اصفهان در اهدای خون 2.6 درصد بود، ادامه داد : این میزان به دلیل آموزش های چهره به چهره در سال های گذشته به سه درصد افزایش یافته است.
وی از توسعه همکاری انتقال خون استان با سازمان های مردم نهاد (سمن ها) برای افزایش مشارکت خانم ها در اهدای خون خبر داد و گفت: در طرحی ویژه، فرهنگ سازی درباره این موضوع را از مدارس و دبیرستان های استان آغاز کردیم تا بتوانیم آمار بانوان اهداکننده مستمر خون را افزایش دهیم.
مدیرکل انتقال خون استان اصفهان بیان کرد : در بین اهداکنندگان مستمر خون، خانمی است که تاکنون بیش از 50 نوبت خون اهدا کرده و هیچ مشکلی نداشته است.
مدیرکل انتقال خون اصفهان با بیان این که آموزش های خود مراقبتی به اهدا کنندگان ارائه می شود، اضافه کرد : خانم ها همیشه در این آموزش ها پیشگام بوده اند.
**تولید سالانه 400 هزار فرآورده خونی در اصفهان
مدیرکل انتقال خون اصفهان در ادامه به تولید سالانه 400 هزار فرآورده خونی در اصفهان اشاره کرد و افزود: در کشور از هر یک هزار نفر 25 نفر و در اصفهان به ازای هر یک هزار نفر 27 نفر خون اهدا می کنند.
وی اظهارداشت: نیاز به خون و فرآورده های آن برای نیازمندان بویژه بیماران خاص مانند تالاسمی، هموفیلی و دیالیزی و مجروحان ناشی از تصادفات و سوانح و بیماران تحت اعمال جراحی و شیمی درمانی همچنان باقی است.
زینلی توصیه کرد اهدای خون نباید به صورت مناسبتی و هیجانی باشد بلکه با پذیرفتن این مهم که بیماران در هر شرایطی نیازمند به خون هستند باید برای اهدای خون اقدام شود.
مدیرکل انتقال خون اصفهان، اهدای خون را اقدامی خداپسندانه و به نوعی به اشتراک گذاشتن زندگی برشمرد و با ابراز خرسندی از اینکه مردم ایران، اهدای خون را بطور داوطلبانه انجام می دهند و در شرایط ضرورت بیشتر از قبل به کمک همنوعان خود می شتابند، افزود: اهدای خون علاوه بر کمک به نیازمندان به این مایع حیاتی، به تجدید منظم سلولهای خونی در بدن منجر می شود.
زینلی، پیشگیری از ابتلا به برخی بیماری ها مانند هموکروماتوز (جذب بیش از حد آهن در بدن)، سرطان و تامین سلامت قلب و کبد و همچنین کاهش وزن را از دیگر مزایای اهدای خون ذکر کرد.
وی یکی از چالش ها و نیازهای انتقال خون اصفهان را کمبود فضای فیزیکی اعلام کرد و گفت: در صورتی که چهار مرکز در شمال، جنوب، شرق و غرب این کلانشهر احداث شود امکان اهدای خون از سوی مردم تسهیل می شود.
مدیرکل انتقال خون اصفهان یادآور شد: هم اکنون در اصفهان تنها یک مرکز واقع در میدان خواجو تمام حجم خدمات رسانی را بر عهده دارد.
وی ،60 درصد اهداکنندگان خون در استان اصفهان را مستمر اعلام کرد و گفت: سن اهداکنندگان خون بین 30 تا 40 سال است.
به گفته مسوولان استان اکنون در چهار شهر کاشان، نجف آباد، شهرضا و خوانسار پایگاه انتقال خون و در سه شهر گلپایگان، خمینی شهر و نائین مرکز انتقال خون وجود دارد.
همچنین سال گذشته 171 هزار و 740 نفر در استان اصفهان برای اهدای خون به مراکز خونگیری اداره کل انتقال خون این استان مراجعه کردند که از این تعداد 133 هزار 888 نفر موفق به اهدای خون شدند. این آمار نسبت به سال قبل آن 2 درصد افزایش داشته اما همچنان سهم مشارکت زنان در اهدای خون اندک بوده است.
مسوولان اظهار کرده اند از مجموع خون های اهدایی سال گذشته در استان اصفهان 359 هزار و 278 واحد فرآورده خونی تولید شده است.
** نیاز به خون در فصل سرما
مدیرکل انتقال خون اصفهان در ادامه افزود: میزان آمار اهداکنندگان خون در فصل سرما و سردی هوا در این استان کاهش یافته است.
به گفته وی میانگین مراجعه برای اهدای خون در ماه های اخیر به 350 نفر در روز رسیده است و این در حالی است که در روزهای عادی تعداد افراد اهدا کننده خون به صورت میانگین 450 مورد بوده است.
زینلی از شهروندان درخواست کرد که در هر شرایطی به امر مقدس اهدای خون توجه داشته باشند زیرا بیماران مراکز درمانی و بیمارستان های استان همچنان نیازمند خون هستند.
مدیرکل انتقال خون اصفهان افزود: اکنون کمترین گروه خون در استان AB منفی و فرواوان ترین o مثبت است.
مدیرکل انتقال خون اصفهان با بیان اینکه مصرف خون در مراکز درمانی کاهش نیافته است، گفت: هم اکنون بالغ بر 2 هزار بیمار تالاسمی ماهانه نیازمند 2 تا سه بار دریافت خون هستند.
وی همچنین نیاز مبرم اتاق های عمل بیمارستان های استان به خون را از دیگر تاکیدات بر توجه بیشتر شهروندان به اهدای خون دانست.
زینلی تصریح کرد: با توجه به تدابیر پیش بینی شده مشکل حادی در شرایط حاضر برای تامین خون و فرآورده های خونی در استان وجود ندارد ولی اگر روند کاهش اهدای خون ادامه پیدا کند با مشکل مواجه می شویم.
وی یادآور شد : اگر مشکلات تردد مانع از اهدای خون در برخی شهرها و روستاهای استان می شود این اداره کل آمادگی اعزام تیم سیار خونگیری به آن مناطق را دارد.
**اثرات شگفت آور اهدای خون بر سلامت بدن
مدرس دانشگاه در گفت و گو با ایرنا به فواید اهدای خون اشاره و بیان کرد: در فرایند طبیعی، به تدریج آسیب هایی در بافت های حساس بدن مانند قلب و مغز ایجاد می شوند که به مرور زمان افزایش خواهند یافت اما با اهدای خون این آسیب ها روند کاهشی زا طی می کنند.
مسعود سلیمانی با اشاره به این که با اهدا، خون سازی بهبود می یابد، اظهارداشت: در هربار اهدا، مغز استخوان فعال تر می شود و به همین دلیل سلول های بنیادی در گردش هم افزایش می یابد و این کار باعث ترمیم بافت های قلبی و مغزی آسیب دیده می شود.
این متخصص خون شناسی با اشاره به این که سلول های بنیادی در مغز استخوان وجود دارند و با اهدای خون آزاد می شوند، گفت: این سلول های در گردش قادر هستند آسیب های جزیی بدن را ترمیم کنند و از گسترش آن جلوگیری کنند.
این مدرس دانشگاه بیان کرد: پس از اهدای خون آزمایش هایی از جمله هپاتیت و ایدز براساس استانداردهای جهانی روی خون اهداکننده انجام می شود تا خون با اطمینان کامل به فرد نیازمند تزریق شود.
وی پلاکت، آلبومین، ایمونوگلوبولین و فاکتور هشت انعقادی را چهار فرآورده خونی پر مصرف اعلام کرد و گفت: این فرآورده ها برای حفظ سلامت و تندرستی مورد استفاده قرار می گیرند.
سلیمانی با اشاره به اینکه پلاکت های خون در اثر بیماری هایی مانند سرطان خون کاهش می یابد، گفت: این بیماران نیاز به دریافت پلاکت های خون دارند که پس از اهدای خون و جداسازی موارد مورد نیاز، به آنها تزریق می شود.
وی با بیان این که آلبومین استخراج شده از خون استفاده فراوانی در اعمال جراحی دارد، افزود: ایمونوگلوبولین برای بیماری های سخت اعم از عفونی و غیر عفونی مورد استفاده قرار می گیرد.
وی ادامه داد: خونی که باید فرآورده های آن را استخراج کنند مورد آزمایش های متعدد قرار می گیرد تا هیچگونه آلودگی اعم از ویروسی و یا انتقال بیماری ها نداشته باشد.
یک پزشک عمومی در این خصوص معتقد است اهدای خون موجب جایگزین شدن سلولهای تازه در بدن می شود که سلامتی و شادابی را به دنبال دارد.
** اهدا خون باعث کم خونی نمی شود
علی محمد عطابخش در گفت و گو با ایرنا افزود: برخی افراد بر این باور هستند که اهدای خون موجب کم خونی می شود این در حالی است که مجموع متوسط حجم خون یک فرد پنج لیتر است و در هنگام اهدای آن حداکثر 10 درصد معادل 500 سی سی خون از او خارج می شود که این موجب کم خونی نمی شود.
وی خاطرنشان کرد: فرد، قبل از اهدای خون توسط پزشک در پایگاه انتقال خون مورد معاینه قرار می گیرد و در صورتی که دارای کم خونی یا دیگر مشکلات باشد از وی خونگیری بعمل نمی آید و برای درمان، راهنمایی می شود.
عطابخش اضافه کرد: بر اساس تحقیقات انجام شده، اهدای خون به طور منظم سبب مصونیت فرد در برابر بیماریهای قلبی و عروقی می شود، بنابر این می توان گفت نه تنها برای افراد سالم زیانی ندارد، بلکه سبب جلوگیری از ابتلا به بیماری خواهد شد.
** زنان، کلیدی ترین گزینه در ترویج فرهنگ اهدای خون
یک کارشناس برنامه ریزی فرهنگی در گفت و گو با ایرنا با بیان اینکه ترغیب افراد جامعه به اهدای خون نیازمند فرهنگ سازی مستمر است، افزود: زنان، کلیدی ترین گزینه در ترویج فرهنگ اهدای خون به شمار می روند، چرا که زن محور خانواده و هدایت کننده باورها و افکار اعضای آن است.
مریم فرخ زاده به وجود روحیه عاطفی بالا، دلسوزی و نوع دوستی در زنان اشاره و اضافه کرد: این خصیصه های انسانی چنانچه با آموزش و فرهنگ سازی همراه شود نتایج قابل توجهی در افزایش میزان مشارکت زنان در اهدای خون خواهد داشت.
این متخصص برنامه ریزی فرهنگی خاطرنشان کرد: زنان همواره در تمام میدان ها بخصوص در شرایطی که حوادث ناگوار اتفاق میافتد، مشارکت فعال داشته و برای کمک و همیاری پیشگام و موثر بوده اند بنابراین در زمینه اهدای خون می توانند ورود کنند.
وی دستیابی به اهداف مد نظر در ترویج فرهنگ اهدای خون در بین زنان را منوط به هم افزایی هوشمندانه نهادهای مختلف مانند رسانه ها، آموزش و پرورش، شهرداری ها، مساجد، سمن ها و سازمان های مردمی دانست.
فرخ زاده به نبود تبلیغات مثبت و تاثیرگذار از طریق رسانه ها اشاره کرد و افزود: از سوی دیگر تاثیر تبلیغات منفی و نادرست در باره کم خونی زنان بر این مساله سایه افکنده است که باید مدیریت شود.
به گفته وی ساخت برنامه های جذاب تلویزیونی که در آن فواید اهدای خون برای زنان شرح داده شود و یا زنان فعال در این زمینه معرفی شوند، همچنین جریان سازی گسترده رسانه ای در فضای مجازی و سایت های خبری راهکار کوتاه مدت ترویج مشارکت زنان در این بخش است.
این برنامه ریز فرهنگی به اهمیت زیرساخت ها و ضروت آماده سازی زمینه ورود زنان به عرصه اهدای خون اشاره کرد و افزود: در این راستا به ایجاد فضا و امکانات برای اهدای خون بانوان کمتر توجه شده به طوری که حتی تیم های سیار ویژه انتقال خون برای بانوان وجود ندارد، این در حالی است که زنان ممکن است به دلیل مشغله ها و وظایف متعددی که بر دوش آنهاست امکان مراجعه حضوری به مراکز اهدای خون را نداشته باشند.
فرخ زاده پرهیز از نگرش جنسیتی در اهدای خون را ضروری دانست و افزود: نباید طوری پیش برویم که اهدای خون یک کار مردانه تلقی شود و یا به دلیل برخی خصوصیات جسم زنانه بخواهیم او را از این امر خداپسندانه محروم کنیم همچنین نباید تبلیغ برای مشارکت زنان در اهدای خون طوری برنامه ریزی شود که زنان تصور کنند از سلامت بدن آنان سوء استفاده می شود بلکه لازم است با دقت کافی بر این مساله متمرکز شویم که زنان به عنوان نیمی از جمعیت کشور در غنی سازی ذخائر خون موثرند و جمعیت زیادی از زنان و مردان بیمار در کشور وجود دارند که برای زنده ماندن نیازمند خون و فرآورده های آن هستند.
بنا به نظر کارشناسان و بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت روزانه 800 مادر در سراسر جهان، جان خود را به دلیل خونریزی ناشی از زایمان از دست می دهند، همچنین انجام بسیاری از اعمال جراحی بدون تامین خون امکانپذیر نخواهد بود، برای مثال در یک عمل جراحی پیوند عضو، بطور متوسط 25 تا 30 کیسه خون مصرف می شود.
در نظر سنجی هایی که سازمان انتقال خون انجام داده، ترس از کم خونی، ترس از سوزن و خون، ترس از ابتلا به بیماری های عفونی و ترس از ضعیف و لاغر شدن، از مهمترین دلایل بانوان برای بی میلی به اهدای خون است.
موافق نبودن همسر و خانواده، مشغله، در دسترس نبودن مراکز اهدای خون و بی اطلاعی از اهمیت اهدای خون و نیاز جامعه به خون سالم از دیگر دلایلی است که بانوان برای حضور کمرنگ خود در پایگاه های انتقال خون ابراز می کنند.
بر اساس تازه ترین گزارش ها سهم اهدای خون زنان در کشور کمتر از 10 درصد است، به عقیده کارشناسان ورود زنان به این عرصه، همانند ورود آنها به عرصه های مختلف علمی، ورزشی، سیاسی و غیره به طور یقین نتایج مثبت ، فزاینده و ملموس به دنبال خواهد داشت.
6026/9861
کپی شد