گزارش جماران از مراسم نکوداشت دکتر نجفقلی حبیبی؛ مصحح سیاستمدار

به گزارش جماران، علی اصغر قاسمی در ابتدای این مراسم طی سخنانی کوتاه گفت: پیش از هر چیز وظیفه خود می دانم از دکتر حبیبی برای اینکه اجازه و افتخار برگزاری این مراسم را به خانه اندیشمندان علوم انسانی داد، تشکر کنم. ما خیلی تلاش کردیم که آقای دکتر را برای برگزاری این مراسم راضی  کنیم.

مدیر خانه اندیشمندان علوم انسانی افزود: تکریم فضیلت و فرزانگی و تجلیل از  علم و عالم ریشه در آیین های کهن ایرانی دارد؛ بزرگانی که عمر خود را صرف علم آموزی کرده و ذخایر علم خود را به پای جوانان ریخته اند و در این مسیر دشوار چراغ راه علم آموزان جوان شده اند.

وی در خصوص ویژگی های  دکتر نجفقلی حبیبی اظهار داشت: ایشان هم در رشته خود آثار ارزشمندی را بر جای گذاشته و هم در توسعه و بالندگی علوم کشور نقش بسیار مهمی را داشته است. امید است برگزاری این آیین نکوداشت بخشی از زندگی علمی دکتر حبیبی را بهتر به جامعه بشناساند. اندیشه های ایشان می تواند جامعه را به سمت تعالی راهنمایی نماید.

غلامرضا ظریفیان نیز در این مراسم گفت: دکتر حبیبی یک انسان چند ساحتی است. ما اساتید بزرگواری داریم که میراث علمی و فرهنگی ما هستند و برخی از آنها در یک حوزه خاص فعالیت دارند. دکتر حبیبی یک استاد چند ساحتی است و یک پژوهشگر بزرگ و با دقت است که کارهای بزرگی را کرده اند.  ایشان با جرأت هم در پایان نامه دکترا و هم در تصحیح آثار شیخ اشراق با دقت و وسواس دست به این کار زده اند. عموم تصحیحات ایشان انتقادی است. ایشان هشت سال زحمت کشیدند و جلد یک کتاب قانون را تصحیح کردند و در اختیار محققین قرار دادند.

دبیر علمی نکوداشت دکتر حبیبی التزام اجتماعی را وجه دوم شخصیت ایشان دانست و تصریح کرد: وقتی ایشان را می بینم یاد کلام امیرالمؤمنین(ع) می افتم که یک عالم واقعی نمی تواند نسبت به جامعه بی تفاوت باشد. بخشی از زندگی ایشان در دفاع از آرمان های انقلاب و حقوق مردم بوده که ناملایماتی هم به ایشان  وارد شد.

وی با اشاره به ریاست دکتر حبیبی در دانشگاه های الزهرا(س)، تربیت مدرس و علامه طباطبایی، گفت: تمام تلاشش این بود که یک مدیر با چهارچوب باشد و علاوه بر تعلیم به تربیت توجه ویژه ای داشته باشد. وجه اخیر شخصیت ایشان خلق عظیم و تواضع بی ریا و انصاف در داوری است. اعتدال و میانه روی ثمره تواضع است و شما تواضع را در وجود ایشان می بینید.

غلامرضا اعوانی نیز در این مراسم گفت: 60 سال  عمر  پر بار را چطور می توانم در 10 دقیقه خلاصه کنم؟! می توان به تسلط ایشان در متون اسلامی اشاره کرد که در فهم متون اسلامی بسیار توانا هستند. ایشان شاگرد بزرگانی مثل شهید مطهری، مرحوم ابوالقاسم گرجی و مرحوم راشد بوده اند و عشق و علاقه ایشان به علوم و فرهنگ اسلامی بسیار شایان توجه است. تخلق به اخلاق الهی و آراستگی به فضائل در یک عالم بسیار مهم است. ایشان نمونه علم، تقوا، مجاهدت، صبر و حلم است.

رئیس انجمن حکمت و فلسفه با تأکید بر اینکه تصحیح متون کار بسیار مهمی است، افزود: فرهنگ یونان، هند و ایران اسلامی از راه دست نوشته هایی که دانشمندان درس داده اند به ما رسیده ولی کمتر به آن توجه می کنیم. در خارج از ایران نهایت اهمیت را به تصحیح متون می دهند و متأسفانه در کشور ما این طور نیست. دانشگاه هاروارد دارد روی تصحیح متون اسلامی کار می کند؛ که کار ما است.

وی با اشاره به تصحیح رساله سهروردی، شجرة الاهیه، شرح اسماء الحسنی مرحوم سبزواری و کتاب قانون توسط دکتر حبیبی، ادامه داد: تصحیح یک متن مثل جهاد فی سبیل الله است که اجر مادی ندارد. آکسفورد و هاروارد را به همین چیزها می شناسند. ولی متأسفانه ما به این مسأله بی توجه هستیم. شرم آور است که 40 درصد آثار ابن سینا نسخه خطی است و آثاری هم که چاپ شده غیر علمی است. ایشان اشارات و تنبیهات را تصحیح کردند و از ترکیه نیز مجموعه های گران قدری را نسخه برداری کردند و آوردند.

سید کاظم اکرمی نیز در این مراسم با اشاره به آیه ای از قرآن کریم، گفت: دکتر حبیبی نمونه مردانی است که کار و زندگی آنان را از یاد خدا دور نمی کند. دکتر حبیبی کتاب توفیق صدوق را تصحیح کرده که آرزوی آیت الله بروجردی(ره) و آیت الله مرعشی نجفی(ره) بوده است.

وزیر اسبق آموزش و پرورش با بیان اینکه عمل و رفتار معلم برنامه درسی نا آشکار است، تصریح کرد: دکتر حبیبی استاد جامعی است که 24 عنوان کتاب در فلسفه منتشر کرده و در میان کارهای تصحیحی، ایشان کار تحقیق هم انجام داده است. کسانی با اندیشه هایی دنبال این بودند که تربیت مدرس راه نیفتد ولی دکتر حبیبی آنجا را راه اندازی کرد. انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه نیز کار بزرگی است، گرچه سخن این گروه به وسیله کسانی که باید شنیده نمی شود.

وی صدق در گفتار، تواضع در رفتار، دلسوزی عمیق، توجه به کرامت همه اشخاص، برخورد انسانی  و غیر سیاسی، شنیدن سخن مخالفان، پر کاری در زمینه علمی و معلم تمام عیار بودن را ویژگی های دکتر حبیبی دانست و ادامه داد: مهمترین وجه دکتر حبیبی شخصیت اجتماعی و سیاسی ایشان است. بسیاری از معلمین در حوادث جامعه غایب هستند. اما دکتر حبیبی مشکلات جامعه را لمس می کند و راه حل ارائه می دهد؛ که ای کاش توسط کسانی که مسئولیت دارند شنیده می شد. جای ایشان و امثال ایشان در مجمع تشخیص مصلحت نظام خالی است. ایشان جامع علم و عمل و اخلاق و معرفت است و نمونه ای است که همه باید از آن درس بگیریم.

گزارش تصویری>>>مراسم نکوداشت «دکتر نجفقلی حبیبی»

حسن بلخاری نیز با تأکید بر اینکه به شدت به حکمت نیازمندیم، گفت: تجلیل از استاد حبیبی در لیست امسال انجمن آثار و مفاخر بود اما خانه اندیشمندان این مراسم را ترتیب دادند که من به نوبه خود از آنها سپاسگزارم. دکتر حبیبی رساله نایابی از شیخ اشراق را در دست تصحیح دارند که امیدواریم امسال انجمن آثار و مفاخر بتواند آن را منتشر کند.

مدیر انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با بیان اینکه فلسفه جزء لایتجزای حیات دکتر حبیبی است، ادامه داد: تواضع علمی ایشان اغراق نیست. آنانی که با ایشان محشور بوده  اند می دانند که این صفت ذاتی است. چنین صفاتی زمانی نمایان می شود که فرد جان خود را در آثار شیخ اشراق صیقل داده باشد.

آیت الله غیاث الدین طه محمدی نیز در این مراسم گفت: دانشمندان دنیا گرفتار «سُکر علم» شده اند و این آفت بزرگی است. هیچ چیزی به اندازه علم انسان را مست نمی کند. اما دانشمندان واقعی کسانی هستند که گرفتار سکر علم نباشند. تا دانشمند از «من» عبور نکند علم او نه برای خودش و نه برای دیگران بهره ای ندارد.

رئیس بنیاد علمی و فرهنگی ابن سینا با بیان اینکه خدا را شکر هنوز فضیلت ها آنچنان نمرده است، افزود: یکی از فضیلت های دکتر حبیبی این است که من ندیدم سکر علم در ایشان نمودار باشد. باید این را در سر لوحه فضیلت های ایشان نوشت. اگر ادب حکم می کرد می گفتم که در همین تهران چه کسانی گرفتار سکر علم شدند و سیلی خوردند.

حسین سلیمی نیز در مراسم نکوداشت دکتر نجفقلی حبیبی گفت: بخشی از زندگی علمی خودم را مدیون دانشگاه علامه هستم. چون در این 25 سال آنجا چیزهای زیادی آموختم. من کارشناسی را در جایی خواندم که آقای حبیبی رئیس دانشکده بود؛ کارشناسی ارشد را در جایی گرفتم که دکتر حبیبی رئیس دانشکده بود و دکترا را در جایی گرفتم که ایشان رئیس دانشگاه بود.

رئیس دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به تأثیر نهادسازی در فضای علمی، افزود: زمانی که به لحاظ اجرایی با دکتر حبیبی برخورد کردم یکی از پارادوکس های ذهنی من برطرف شد. همیشه این سؤال مطرح بوده که اگر دانشمند وارد سیاست شود شخصیت او زیر سؤال نمی رود؟ و از طرف دیگر اگر سیاستمداران دانشمند نباشند جامعه به قهقرا می رود. وقتی با دکتر حبیبی آشنا شدم دیدم انسان می تواند عمق دانش را داشته باشد و در عرصه اجرا و سیاست ورزی هم وارد شود؛ کافی است روح فراخ و سینه گشاده داشته باشی.

وی با تأکید بر اینکه تواضع امر ذاتی ایشان است، ادامه داد: وقتی عملگرایی و دانش در هم جمع شود بنیان های محسوسی را می تواند بر جای بگذارد؛ مثل دانشگاه تربیت مدرس که جزو سه دانشگاه برتر کشور است و همه ما شاهد بودیم که دکتر حبیبی چه مجاهدتی کردند تا این دانشگاه را راه بیاندازند. همچنین خیلی خوشحالم که آقای دکتر وقتی به دانشگاه علامه آمدند بخشی از رؤیای خود را تحقق یافته دیدند و امروز اگر دانشگاه علامه به یکی از دانشگاه های برتر کشور تبدیل شده مدیون بنایی است که ایشان گذاشتند و هیأت علمی که ایشان تشکیل دادند.

حجت الاسلام و المسلمین محسن رهامی نیز در این مراسم اظهار داشت: دکتر نجفقلی حبیبی تمام عمر خود را در توسعه علم و تربیت انسان های فرهیخته صرف کرده و از بانیان انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه ها بوده و نسبت به همه ما حق بزرگی دارد.

عضو هیأت علمی دانشگاه تهران تأکید کرد: هدف غایی انبیاء تربیت انسان های فرهیخته است و انبیاء آمده اند که انسان های دانا تربیت کنند. هر جامعه ای داناتر و حکیم تر باشد تواناتر است. دکتر حبیبی نیز در این بخش رسالت انبیاء را انجام دادند؛ به لحاظ اینکه فرصت یافتند بتوانند تدبیر عالمانه ای در تربیت عالم داشته باشند.

وی افزود: به نظر من امروز جای تدبیر حکیمانه خالی است و یک خلأ مشهود در تدبیر حکیمانه جامعه اسلامی داریم. ما دیدیم دکتر حبیبی چگونه توانستند اساتید فرهیخته ای را در دانشگاه تربیت مدرس جمع کنند که در مجلس و مدیریت کشور مؤثر باشند و سهم بزرگی در نظام علمی و مدیریت کشور دارد که باید قدردانی کنیم.

رهامی گفت: به نظر من یکی از خلأهای امروز جامعه ما بحث اخلاق است. بسیاری از مشکلات ما ناشی از دور افتادن جامعه از حکمت عملی و هدف غایی انبیاء است. این کاری است که دکتر حبیبی مخصوصا با تصحیح کتاب قاضی سعید انجام دادند. ایشان یکی از بهترین ناصرینی است که به احیای امر اهل بیت(ع) پرداختند.

سید رضا صالحی امیری نیز در سخنان کوتاهی گفت: بالغ بر یک سال روی گسل های اجتماعی ایران وقت گذاشته ام و 10 گسل را شناسایی کرده ام. یکی از این 10 گسل، گسل اخلاقی جامعه ایران و آمارهای آن بسیار نگران کننده است. اگر بنا است اخلاق را بهبود دهیم باید وارد اخلاق عملی شویم. این کار نیازمند نمادسازی است. یکی از این نمادها دکتر نجفقلی حبیبی است.

وزیر سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: بنابر این امروز اخلاق را تجلیل می کنیم و دکتر نجفقلی حبیبی را چون نماد اخلاق عملی است تجلیل می کنیم. ما به ایشان افتخار می کنیم و ملت ایران می تواند به ایشان افتخار کند.

آخرین سخنران این مراسم دکتر نجفقلی حبیبی بود و ضمن تشکر از برگزارکنندگان و شرکت کنندگان این مراسم، گفت: در خصوص تعریف هایی که شد نمی دانم چه بگویم و تصمیم گرفته ام این کلام سعدی در باب دوم گلستان را برای بگویم. «شخصم به چشم عالمیان خوب منظر است/ وز خبث باطنم سر خجلت فتاده پیش/ طاووس را به نقش و نگاری که هست خلق تحسین کنند/ او خجل از پای زشت خویش».

وی ادامه داد: فرصت را غنیمت می شمارم و از خانواده خودم و به خصوص همسرم که خیلی تحمل رنج کردند سپاسگزاری می کنم و به خاطر قصوری که در انجام وظیفه کارهای علمی و مدیریتی ام بوده از همه حلالیت می طلبم؛ به دلیل اینکه نمی دانم  فرصت دیگری برای کسب حلالیت باشد. ان شاء الله همه کسانی که به نوعی حق بر گردن من دارند من را ببخشند.

به گزارش جماران، در پایان این مراسم از کتاب «حبیب معرفت» رونمایی شد.