تعزیه‌خوانی که برپایه هنر نمایش و تئاتر طرح‌ریزی شده، سال‌های طولانی است که در راستای تبیین زندگی اهل بیت عصمت و طهارت (ع) به ویژه واقعه کربلا در جای‌جای ایران اسلامی برگزار می‌شود و هزاران نفر از مردم برای آشناشدن با ابعاد این واقعه، همه‌ساله گرد تعزیه‌خوانان جمع می‌شوند.
همه ساله به تماشاگران این آیین که به نوعی بهترین رسانه انتقال مصائب امام حسین (ع) و یاران باوفای آن حضرت در روز عاشورا به‌شمار می‌رود، افزوده می‌شود که همین امر نیز نشان‌دهنده موفقیت تعزیه در رسیدن به اهداف خود است.
در شهر ارومیه نیز نظیر دیگر شهرهای کشور، آیین تعزیه‌خوانی در خصوص واقعه کربلا با حضور تیم‌های زبده نمایشی و حتی افرادی که به‌صورت تجربی در این مسیر پا گذاشته‌اند، برگزار می‌شود که یکی از مهمترین و با قدمت‌ترین آنها، تعزیه‌خوانی در محله مهدی‌القدم ارومیه است.
صحنه‌های شهادت اصحاب امام‌حسین (ع)، حضور حضرت ابوالفضل (ع) در علقمه و پرکردن مشک و همچنین نبرد آن حضرت با سپاهیان عمر سعد، پشیمان شدن حربن یزید ریاحی، توبه او و همچنین نبرد با یزیدیان، شهادت حضرت علی‌اصغر، حضرت علی‌اکبر و حضرت قاسم (ع)، آتش‌زدن خیمه‌ها و به اسارت گرفتن حضرت زینب (س) و دیگر افراد خانواده امام حسین (ع) جلوه های بارزی است که در طول ایام منتهی به عاشورا در فضایی آکنده از حزن و اندوه مقابل مسجد مهدی‌القدم ارومیه به تصویر کشیده می‌شود.
معاون فرهنگی و مردم‌شناسی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان‌غربی در این خصوص گفت: مراسم تعزیه‌خوانی ظهر عاشورا سالیان متمادی است که در مقابل مسجد مهدی‌القدم ارومیه برگزار می‌شود.
حسن سپهرفر افزود: این مراسم سیزدهمین اثر معنوی ثبت شده در فهرست آثار معنوی ملی کشور به‌شمار می‌رود.
وی ادامه داد: در تعزیه‌خوانی مسجد مهدی‌القدم نه تنها از آذربایجان‌غربی بلکه از سایر شهرهای کشور نیز برای دیدن مصائب اهل‌بیت (ع) حضور می‌یابند.
این مردم شناس ارومیه ای اظهار داشت: تعزیه‌خوانی آیینی است که در روز عاشورا در برخی از روستاهای شهرهای ارومیه، خوی، سلماس و ماکو برگزار می‌شود ولی بزرگترین تعزیه‌خوانی آذربایجان‌غربی در «مسجد مهدی‌القدم» ارومیه بوده و گروه‌های مختلفی از عزاداران استان و سایر استان‌های کشور در این مراسم حضور می‌یابند.
«باقر علیزاده» یکی از مریدان مکتب اباعبدالله الحسین (ع) که هرساله در مسجد مهدی‌القدم تعزیه‌خوانی می‌کند، به خبرنگار ایرنا گفت: ۳۹ سال است که نقش امام حسین (ع) را در تعزیه ایفا می‌کنم و اگر عمری داشته باشم این نقش را تا ابد ادامه خواهم داد.
وی اظهار کرد: ایفای نقش در تعزیه قابل توصیف نیست و من از هم‌اکنون تا روز عاشورای امسال برای نقش‌آفرینی لحظه‌شماری می‌کنم.
مسجد تاریخی «مهدی‌القدم» در ارومیه خیابان حب نقی (سرداران) قرار گرفته؛ این مسجد امروزه به قدمگاه حضرت ولی عصر (عج) مشهور است.
بیش از ۲ قرن پیش در دوران قاجاریه به هنگام مرمت مسجد قطعه سنگی زیر خاک نمایان شد که متبرک به جای پای حضرت امام زمان (عج) بود و امروزه در ضریحی در داخل مسجد نگهداری می‌شود.
این مسجد جزء معدود مسجدهایی است که دیوار آن با دیوار کلیسای اطراف یکی است.
مراسم تعزیه خوانی این مسجد در سال ۱۳۹۰ شمسی در فهرست آثار معنوی کشور به ثبت رسیده است.
۸۱۳۵/۲۰۹۳
