پرورش گیاهان دارویی چرا باید مورد توجه قرار گیرد؟

ایران در زمینه دارا بودن تنوع گیاهان دارویی یکی از کشورهای برتر دنیا بوده و به لحاظ تنوع وضعیت آب و هوایی دارای بیشترین تنوع است. به حدی که از مجموع ۱۴تنوع آب و هوای دنیا، سرزمین ایران از ۱۱تنوع آن برخوردار است. ولی با این وجود و با نظر به پیشینه کهن استفاده از گیاهان دارویی در ایران، چنین به نظر می رسد که هنوز نتوانسته ایم از ظرفیت‌های موجود در کشور بخوبی بهره برداری کنیم و جایگاه مناسبی در عرصه تجارت در بازارهای جهانی گیاهان دارویی بیابیم.

از گونه های مهم و کمیاب گیاهان دارویی موجود در استان آذربایجان شرقی می توان به بابونه، مرزه، پونه، آویشن، کاکوتی، مریم گلی، خار مریم، علف چای، گل انگشتانه، پولک، علف مار و انواع گونه های درختچه ای و درختی مانند قره قات، زغال اخته، نسترن وحشی، تمشک، بادام تلخ و سنجد تلخ و... اشاره کرد، به طور کلی عدم شناسایی دقیق گیاهان، بزرگترین موانع در استفاده از آنهاست و در این راستا لازم است گردآوری گونه های مورد نظر بر اساس نقاط پراکنش آنها انجام شود.

 

استاد گروه علوم و صنایع غذایی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، منطقه آذربایجان‌شرقی اظهارکرد: اگر کشوری از منابع طبیعی ارزشمندی که دارد به‌خوبی بهره ببرد، ثروتمندترین کشورها خواهد بود، رونق بازار گیاهان دارویی مانع از خارج شدن ارز از کشور شده و ایران می‌تواند با داشتن منابع طبیعی عالی، سهم مناسبی از بازار جهانی داروهای گیاهی را به خود اختصاص دهد .

 

جواد حصاری بااشاره به افزایش مصرف گیاهان دارویی خاطرنشان کرد: گرایش افراد جامعه به مصرف داروها و طب گیاهی و استفاده از فرآورده‌های گیاهی طی سال‌های گذشته افزایش پیدا کرده است و شاید یکی از مهم‌ترین علل روی آوردن مردم به طب گیاهی عوارض بیشمار داروهای شیمیایی است .

 

وی گیاهان دارویی را جزو منابع طبیعی هر کشور دانست و افزود: گیاهان دارویی جزو منابع طبیعی هر کشور محسوب می‌شود و از سرمایه‌هایی است که می‌تواند برای پیشرفت یک کشور مهم و ضروری به حساب آید، همچنین زمینه مناسبی در بازار کار برای جوانان ایجاد می‌کند .

 

عضو هیات علمی دانشگاه تبریز یادآور شد: باید توجه داشت که هیچ‌گاه در مصرف گیاهان دارویی و فرآورده‌های گیاهی، حتی اگر نتایج مطلوبی هم داشته باشند نباید زیاده‌روی کرد؛ چرا که برعکس تصور عموم مردم گیاهان دارویی هم می‌توانند عوارض داشته باشند و باید در مصرف‌شان دقت کرد .

 

وی افزود: بسیاری از بیماری‌ها با استفاده از گیاهان دارویی قابل پیشگیری و درمان هستند و هزینه و عوارض آن به مراتب کمتر از درمان با روش‌های نوین است، ولی در عمل توجه جدی به اولویت‌مندی آن ندارند .

 

حصاری از راهکارهای توسعه صنعت تولید گیاهان دارویی گفت و تاکید کرد: اطلاع‌رسانی و آموزش پزشکان و مردم، از راهکارهای توسعه این صنعت در کشورهای مختلف است و در کشورمان کمتر به این موضوع توجه شده است. به عنوان مثال، در حال حاضر هیچ نشریه اختصاصی در کشور وجود ندارد که به مقوله اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی پیرامون مزایای گیاهان دارویی و داروهای گیاهی بپردازد، در برنامه درسی دانشجویان پزشکی مطلب چندانی در این مورد مشاهده نمی‌شود .

 

 

استاد گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، منطقه آذربایجان‌شرقی اظهارکرد: باید برای تولید مناسب گیاهان دارویی با هدف پاسخگویی به افراد جامعه, افزایش سطوح کشت گیاهان دارویی بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود .

صُدیف آزادمرد از لزوم توجه به فرهنگ استفاده از گیاهان دارویی در کشور خاطرنشان کرد: وجود استعدادهای بالقوه عظیم ملی و فرهنگ استفاده ازگیاهان دارویی در کشور و جایگاه گیاهان دارویی در توسعه اقتصادی، زیست محیطی و اشتغال زایی، به حدی است که می‌توان امروزه روند تعمیق و احیای آن را به ویژه در جهت افزایش صادرات غیرنفتی، به عنوان یکی از شاخه های اصلی توسعه اقتصاد ملی در کشور مدنظر قرارداد و اگر به این مقوله به صورت یک ضرورت ملی و در چارچوب یک برنامه مشخص و با نگرش سیستماتیک و جامع نگرانه عنایت شود، می تواند علاوه بر دستیابی به مدیریت توسعه پایدار در این بخش بالاخص در ابعاد کلان توسعه اقتصادی– زیست محیطی، بهداشتی(خودکفایی دارویی)، اشتغال، امنیت غذایی و ذخایر ژنتیکی در عرصه ملی و جهانی به عنوان یک منبع درآمد ارزی برای کشور محسوب شده و ایفای نقش کند .

 

وی افزود: 10 درصد از داروهای مصرفی در جهان را گیاهان دارویی و داروهای گیاهی تشکیل می‌دهند که این میزان با گذر زمان رو به افزایش است .

 

عضو هیات علمی دانشگاه تبریز یادآور شد: با وجود اینکه ایران از نظر تنوع گونه‌ای گیاهان دارویی رتبه چهارم جهانی را داراست، ولی از نظر تولید داروهای گیاهی متأسفانه رتبه پانزدهم جهانی را دارد .

 

وی افزود: برای افزایش رتبه تولید جهانی عوامل متعددی دخیل هستند که می‌توان به  تولید گیاهان دارویی به‌میزان کافی، با قیمت مناسب و کیفیت قابل قبول اشاره کرد .

آزادمرد با اشاره به راهکارهای افزایش رتبه تولید جهانی در داروهای گیاهی تاکید کرد: برای دستیابی به افزایش رتبه تولید جهانی داروهای گیاهی, به تشویق کشاورزان به کشت گیاهان دارویی و افزایش سطح زیر کشت باید اقدام کرد و موانع بر سر راه را که زیرساخت‌های تولید هم به حساب می‌آیند باید شناسایی و زمینه توسعه را برای کشاورزان فراهم کرد .

 

براساس این گزارش، مقابله صحیح با عوارض طبیعی بخصوص خشکسالی با جایگزینی گونه‌های گیاهی مناسب، تأمین بذر و نهال به‌میزان کافی و گونه‌های مناسب برای کشت، آگاهی به‌موقع و کامل کشاورزان از مصوبات و تفاهم‌نامه‌های بین ارگان‌های مرتبط و همچنین اهرم‌های حمایتی در راستای کشت بهینه گیاهان دارویی، ترویج و اطلاع رسانی صحیح برای جلب نظر کشاورزان به کشت گیاهان دارویی با کیفیت مناسب و ایجاد فضای مناسب برای بازاریابی و بازرگانی گیاهان دارویی برای فروش مطمئن و بی‌دغدغه برای کشاورزان از جمله مواردی است که در صورت محقق شدن، موجب می‌شود تا حداقل در گونه‌های بومی مانع از واردات گیاهان دارویی و ارزبری بیهوده از کشور شویم .

 

گزارش از: امیر مسعود طایفه سلطانخانی

 

 

Normal 0 false false false EN-US X-NONE AR-SA
انتهای پیام