آمارهای رسمی و شواهد عینی نشان میدهد که دولت یازدهم، توانسته است در طول چهار سال فعالیت خود، با وجود کاستیهای فراوان و با استفاده بهینه از ظرفیتهای کشور، کارنامه قابل قبولی را در عرصههای مختلف ثبت کرده و روح امید را در جامعه احیا کند؛ امیدی که از دل تدبیر جوانه زده و روز به روز بارورتر میشود.
یکی از ویژگیهای دولت یازدهم، در پیش گرفتن سیاست توسعه متوازن و همهجانبه کشور بوده است و میتوان گفت همه نقاط کشور از ثمرات تلاش شبانهروزی دولتمردان بهرهمند شدهاند.
در استان آذربایجان شرقی نیز قطار توسعه، در سایه تدابیر دولتمردان، پرشتابتر از همیشه به راه خود ادامه میدهد.
مدیریت اجرایی این استان با همکاری همه دستگاههای اجرایی، سیستم قضایی، دستگاههای امنیتی و اطلاعاتی، نهادهای غیردولتی و بخش خصوصی و با جلب مشارکت آحاد مردم، در چهار سال گذشته تلاش کرده است با حرکت در مسیر وظایف قانونی خود و با ایجاد هماهنگی و همدلی بین همه بخشها، ضمن تحقق سیاستهای عمومی دولت، جایگاه استان را در زمینههای مختلف بهبود بخشد.
رهآورد این تلاش، ارتقای شاخصهای مختلف توسعه استان، حل معضلات اقتصادی و اجتماعی چندینساله، تحقق سیاستهای کلی نظام در حوزه اقتصاد مقاومتی و بسیاری از اقدامات شاخص دیگر در حوزههای مختلف بوده است.
**گام اول: تدوین نقشه راه توسعه استان
مدیریت اجرایی آ ذربایجان شرقی در دولت تدبیر و امید از همان نخستین روزهای فعالیت خود با درک صحیح نسبت به ضرورت برنامهریزی به عنوان پیشنیاز توسعه پایدار و همهجانبه، تدوین برنامهای را در دستور کار قرار داد که در نهایت سند تدبیر توسعه استان نام گرفت.
اجرای این سند از ابتدای سال 94 آغاز شد و با نامگذاری سال 1395 به نام اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل از سوی رهبر معظم انقلاب، برشی یکساله از سند تدبیر توسعه استان تنظیم و به عنوان برنامه عملیاتی اقتصاد مقاومتی به کلیه دستگاههای اجرایی و فرمانداریها ابلاغ شد. سند تدبیر توسعه استان گام بسیار مهم و تاثیرگذاری بود که نه تنها در طول فعالیت دولت یازدهم بلکه در تمام دورههای آتی میتواند به عنوان مبنای حرکت مدیران استان در راستای توسعه و استفاده از ظرفیتهای محلی قرار گیرد.
**ارتقای شاخصهای امنیتی استان
بحث امنیت به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی آذربایجانشرقی یکی از شاخص های مهم و تاثیرگذار در این استان و یکی از انتظارات بحق مردم از مجموعه حاکمیتی است که در طول دولت یازدهم، با تلاش نیروهای امنیتی، نظامی و انتظامی و همراهی شایسته و قابل تحسین دستگاه قضایی، شاهد بهبود شاخصهای آن به ویژه در زمینه کاهش جرایم، مبارزه با مواد مخدر و مبارزه با قاچاق کالا بودهایم.
این استان در سالهای گذشته همواره بهعنوان یکی از امنترین استانهای کشور در ارزیابی دستگاههای ملی شناخته شده و چندین بار از سوی مسئولان ارشد کشور مورد تقدیر قرار گرفته است.
از جمله اقدامات مدیریت استان برای ارتقای ضریب امنیتی، مبارزه بیامان و جدی با پدیده شوم اعتیاد و مواد مخدر بوده است.
از جمله ثمرات تلاشهای صورت گرفته در این حوزه ساخت مرکز نگهداری، درمان و بازپروری معتادان موضوع ماده 16 قانون مبارزه با مواد مخدر و معرفی آذربایجان شرقی به عنوان استان عاری از معتاد متجاهر است.
این مرکز در فاز اول، امکان اسکان و آموزش اشتغال حدود 700 نفر از معتادین را فراهم کرده و قابل افزایش ظرفیت به 2000 نفر است.
همچنین در زمان حاضر260 مرکز دولتی و خصوصی در حال ارائه خدمات درمان و بازپروری به معتادان هستند که همه این اقدامات با نظر صاحب نظران دانشگاهی، کمیته علمی و مشارکت خیرین در حال انجام است. میزان سرقت در استان بعد از این اقدامات، سه سال پشت سر هم کاهش داشته و از نظر کاهش جرائم، آذربایجانشرقی طبق ارزیابی دستگاههای ملی در سالهای 94 و 95 جزو استانهای برتر طبقه بندی شده است.
**اقدامات انجام شده در چارچوب نظام تحول سلامت
در بخش سلامت نیز با اجرای طرح تحول نظام سلامت، امروز همه جمعیت استان تحت پوشش بیمههای درمانی هستند و انتظار رهبری و توصیههای رییس جمهور در خصوص رفع دغدغههای درمانی مردم تحقق یافته است.
کاهش میزان پرداختی بیماران در بیمارستانهای دولتی از 35 درصد به حدود 7 درصد، افزایش تعداد پزشکان در مناطق محروم، ارتقای کیفیت خدمات بیمارستانی در مراکز درمانی استان از جمله برنامههایی بوده است که موجب افزایش میزان رضایتمندی مردم از خدمات بیمارستانی به 83 درصد شده است.
در دولت یازدهم بیش از 100 طرح عمرانی در بخش بهداشت و درمان استان شامل احداث خانهها و مراکز بهداشت روستایی، مراکز درمانی و بیمارستانها، تجهیز و بازسازی مراکز درمانی، اورژانسها و کلینیکهای تخصصی با اعتباری بالغ بر یک هزار و 260 میلیارد ریال اجرا و به بهرهبرداری رسیده است که از شاخصترین این طرحها میتوان به تکمیل و بازسازی بیمارستان 111 تختخوابی امام خمینی (ره) میانه (49 میلیارد ریال)، تکمیل ساختمان دانشکده داروسازی تبریز (167 میلیارد ریال)، کلینیک تخصصی بیمارستان اسدآبادی (75 میلیارد ریال)، کلینیک تخصصی بیمارستان شهداء (70 میلیارد ریال)، تکمیل بخش سوانح و سوختگی بیمارستان سینا (56 میلیارد ریال) و احداث بیمارستان 64 تختخوابی هریس (118 میلیارد ریال) اشاره کرد.
از دیگر طرح های شاخص درمانی در استان میتوان از ایجاد مجتمع آبدرمانی و نگهداری از معلولین با 87 میلیارد ریال و آغاز احداث بیمارستان 580 تختخوابی کودکان توسط خیرین نام برد.
**تلاش برای احیای دریاچه ارومیه
برای مقایسه و تطبیق تراز دریاچه ارومیه و تأثیر اقداماتی که دولت یازدهم برای احیای این دریاچه کرده است، باید یک روند را بررسی کرد.
در طی 20 سال منتهی به 1393 هر سال 40 سانتیمتر تراز دریاچه کاهش پیدا کرده و در این مدت 8 متر از تراز دریاچه از دست رفته است.
در سال 1392 همزمان با شروع فعالیت ستاد احیای دریاچه ارومیه، تراز این دریاچه 53/1270 بود که در اردیبهشت سال 1396، به 93/1270 رسیده است؛ در واقع در طی این سه سال، تراز دریاچه نه تنها کاهش نیافته، بلکه به مرحله تثبیت رسیده و بیشتر نیز شده است.
اجرای بیش از سه هزار هکتار شبکههای فرعی آبیاری و زهکشی، اصلاح روشهای آبیاری در 4600 هکتار از اراضی کشاورزی، رهاسازی 460 میلیون مترمکعب از آب پشت سدها، لایروبی رودخانههای منتهی به پیکره دریاچه، مسدود کردن 2916 حلقه چاه غیرمجاز، نصب 1951 دستگاه کنتور هوشمند و اجرای دهها طرح کوچک و بزرگ نظیر تغذیه مصنوعی و پخش سیلاب، مرمت و بازسازی تأسیسات آبی، ایجاد تأسیسات فاضلاب، تکمیل و تجهیز شبکههای اندازهگیری آبهای سطحی و زیرزمینی و انتقال پساب تصفیهخانههای حوضه دریاچه به دریاچه از جمله اقدامات انجامیافته است.
در کنار طرح های عمرانی و فنی، تدوین و پیادهسازی برنامه جامع آموزش، اطلاعرسانی و آگاهیسازی نیز در دستور کار ستاد احیای دریاچه ارومیه بوده است.
**تلاش جهادی برای تسهیل و رفع موانع تولید
تلاش برای احیای واحدهای تولیدی راکد و نیمه فعال استان که نتیجه سیاست های نادرست گذشته و تحریم های ظالمانه ضدایرانی قلمداد می شود از دیگر دستاوردهای دولت در آذربایجان شرقی در این مدت است که نمود عینی آن را میتوان در تشکیل کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید و تلاش جهت اختصاص هفت هزار میلیارد ریال تسهیلات به واحدهای تولیدی استان مشاهده کرد.
در سال 95 و در قالب طرح رونق تولید، بالغ بر پنجهزار و 332 میلیارد ریال تسهیلات به 734 واحد تولیدی پرداخت شد و این در حالی بود که سهمیه استان در این طرح، 515 واحد و 6 هزار و 870 میلیارد ریال تسهیلات بود. علاوه بر این، بانکهای استان نیز از منابع داخلی خود 2 هزار و 684 میلیارد ریال به 570 واحد تولیدی تسهیلات پرداخت و با استمهال بدهی 287 واحد به میزان سههزار و 200 میلیارد ریال موافقت کردند.
نتیجه این تلاشها کسب چهار موفقیت بزرگ کشوری برای استان بود که در گزارش وزیر کشور به رییس جمهور از عملکرد استانها به آنها اشاره شده است.
این موفقیتها شامل کسب رتبه اول در افزایش ظرفیت واحدهای تولیدی با حمایت مالی از 1433 واحد، کسب رتبه اول در ایجاد فرصتهای شغلی جدید از طریق افزایش ظرفیت واحدهای تولیدی با ایجاد 29هزار و 262 شغل، کسب رتبه دوم از نظر طرحهای جدید سرمایهگذاری با365 طرح و کسب رتبه اول در ایجاد فرصتهای شغلی از محل اتمام طرحهای سرمایهگذاری با ایجاد پنجهزار و 19 شغل است.
در مدت چهار سال فعالیت دولت تدبیر و امید همچنین مجوز 1.5 میلیارد دلار سرمایهگذاری خارجی در استان صادر شده است که از این حیث استان آذربایجان شرقی رتبه دوم کشوری است.
در دولت یازدهم در مجموع بیش از 143 هزار فرصت شغلی جدید در استان ایجاد شده است.
در طول چهار سال گذشته، بخش خصوصی استان به این باور رسیده است که دولت رقیب بخش خصوصی نیست و خود را موظف به تحقق خواستهها و تصمیمات بخش خصوصی میداند.
امروز بخش خصوصی استان مدیران دولتی را در مقابل خود نمیبیند، اوج این تعامل در شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی تجلی یافته است که امروز به یکی از مهمترین ابزارهای تصمیمگیری برای رفع مشکلات بخش اقتصاد استان تبدیل شده است.
در مدت چهار سال گذشته 30 جلسه این شورا برگزار شده و استان آذربایجان شرقی از نظر عملکرد شورای گفتوگو در سال 94 به عنوان استان نمونه در کشور انتخاب شد.
**آذربایجان شرقی، کانون توسعه روابط خارجی
استان آذربایجان شرقی به لحاظ ظرفیتهای کمنظیر صنعتی و اقتصادی، از دیرباز مورد توجه سرمایهگذاران داخلی و خارجی بوده و ظرفیتهای کمنظیر این استان از جمله هممرز بودن با چند کشور، برخورداری از زیرساختهای مناسب، شهرکهای صنعتی و سرمایهگذاری، وجود صنایع تاثیرگذار، جاذبههای گردشگری و مراکز مهم علمی و دانشگاهی و نیروی انسانی ماهر و کارآزموده، همه و همه دست به دست هم داده است تا این استان به کانون دیپلماسی خارجی و جذب سرمایهگذاران دیگر کشورها تبدیل شود.
با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و نقش ویژهای که دولت در توسعه روابط خارجی به استان آذربایجان شرقی سپرده بود، رفتوآمد هیأتهای اقتصادی، تجاری و فرهنگی از چهار گوشه جهان به تبریز سرعت گرفت و در چهار سال گذشته قریب به یکصد هیأت خارجی به استان سفر کرده و با مسئولان استان دیدار و مذاکره کردهاند.
اجرای طرح های عمرانی بزرگی نظیر ساخت چند نیروگاه در استان با مشارکت سرمایهگذاران خارجی نشان از تحرکات بینالمللی ویژه در استان و موفقیت در جلب توجه سرمایهگذاران خارجی به استفاده از ظرفیتهای کمنظیر منطقه آذربایجان دارد.
علاوه بر این سفر هیاتهایی از فعالان اقتصادی استان به کشورهای مختلف شاهد دیگری بر عزم جدی و خیز بلند مدیریت استان برای برقراری روابط نزدیک با کشورهاست؛ به ویژه در شرایطی که با توافق ایران و کشورهای 1+5 امیدها برای گشایش در روابط اقتصادی ایران با کشورهای جهان زنده شده است همت و اراده مسئولان استانی نیز میتواند فصل نوینی از توسعه اقتصادی این خطه از کشورمان را رقم بزند.
**فعالسازی طرح های راکد عمرانی
در حوزه عمرانی با پیگیریهای متعدد استانداری آذربایجان شرقی نسبت به تخصیص بودجههای عمرانی، بیشتر طرحهای راکد استان فعال شده و بیش از 7 هزار طرح عمرانی به ارزش بیش از 101 هزار میلیارد ریال در طول فعالیت دولت یازدهم فعال شده است.
**ارتقای شاخص های فرهنگ و هنر
تاسیس بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان به عنوان یکی از وعده های انتخاباتی دکتر روحانی و افزایش شاخص های فرهنگ، هنر و ادب در حوزه های مختلف از دیگر نمودهای عینی تلاش دولت تدبیر و امید برای توسعه آذربایجان شرقی در چهار سال گذشته است.
بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان با هدف تحقیق، پژوهش و ترویج مطالعه در زمینه فرهنگ، هنر، زبان، ادبیات و تاریخ آذربایجان تاسیس شد تا ظرفیتهای مغفول این حوزهها در خطه آذربایجان، واکاوی و تحقیق شود. رونق بازار نشر از دیگر دستاوردهای فرهنگی دولت تدبیر و امید در چهار سال حیات خود در آذربایجان شرقی بوده است به طوری که شاخص های نشر در این مدت در بیشتر موارد نشان دهنده رشد است.
در این مدت مجوزهای نشر از 1023 به 1404 مورد، تعداد کتاب های تالیفی از 893 به یک هزار و 128 عنوان و مجوزهای نشریات از 165 عنوان به 275 عنوان افزایش داشته است.
آمار منتشر شده از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی همچنین نشان می دهد که تعداد کانون های فرهنگی هنری مساجد استان از 752 به یک هزار و 148 مورد، شمار اعضای آن از 101 هزار به 121 هزار و 500 نفر و موسسه های قرآنی تحت پوشش اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی از 56 به 63 مورد افزایش یافته است.
**فرصت های تاریخی پیش روی تبریز و آذربایجان شرقی
در کنار همه اقدامات انجام شده برای تسریع در روند توسعه و پیشرفت استان، دو فرصت تاریخی نیز در چهار سال گذشته با پیگیریهای شخص استاندار، پیش روی تبریز و آذربایجانشرقی قرار گرفت.
نخست انتخاب تبریز به عنوان پایتخت جهانی فرش دستباف از سوی شورای جهانی صنایع دستی و سپس انتخاب تبریز به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای اسلامی در سال 2018 از سوی سازمان همکاریهای اسلامی است.
این انتخاب فرصت خوبی برای معرفی جاذبههای گردشگری کشورمان و در راس آنها آذربایجان و تبریز است.
حمایت حداکثری از این انتخابها و تلاش برای تحقق اهداف آنها، موضوع بسیار مهمی است که نباید از آن غفلت شود.
**آذربایجان شرقی، زیر چتر فناوریهای نوین
با عنایت به اهمیت علم و فناوری و اقتصاد دانشبنیان در توسعه و پیشرفت جامعه، گسترش مباحث مربوط به این حوزه از سیاستهای قطعی و مستمر مدیریت استان در چهار سال گذشته بوده است.
در این راستا، ایجاد منطقه ویژه علم و فناوری با عنوان ربع رشیدی در سال 93 به تصویب شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری کشور رسید و با فراهم شدن بستر مناسب برای استقرار شرکتهای دانشبنیان در 14 پهنه و کانون فناوری این منطقه، زمینه ارتباط موثر بین دانشگاه و صنعت، فناوران و صنعتگران و در نهایت علم با ثروت ایجاد شد.
همچنین در این راستا سه دوره نمایشگاه فناوریهای نو و پیشرفته تبریز برگزار شده و در مجموع بیش از 3 هزار طرح فناورانه و دانشبنیان در این نمایشگاه عرضه شده و فرصت تجاریسازی و تبدیل ایدههای فناورانه به محصول فراهم شده است.
**آذربایجان شرقی، الگوی اقتصاد مقاومتی
مجموع اقدامات دستگاههای اجرایی استان در دولت یازدهم و تلاش جدی برای استفاده از ظرفیتها و منابع محلی، دولتمردان تدبیر و امید را متقاعد کرد که از بین 31 استان کشور، آذربایجان شرقی را به عنوان یکی از سه استان الگوی اقتصاد مقاومتی انتخاب کنند.
مدیریت استان در ابتدای سال 95، با تشکیل ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی (عاشورا) برشی یکساله از سند تدبیر توسعه استان را به عنوان نقشه راه اقتصاد مقاومتی به دستگاههای اجرایی استان ابلاغ و آنها را موظف به اجرای تمام و کمال این برنامه کرد.
تلاش شبانهروزی و خستگیناپذیر مدیران، کارکنان و کارشناسان دستگاههای اجرایی استان و فعالان بخش خصوصی موجب شد که در پایان بهمن ماه سال 1395، تحقق همه اهداف برنامه اقتصاد مقاومتی استان از سوی استاندار آذربایجانشرقی اعلام شود.
**توسعه بخش کشاورزی
در بخش توسعه روستایی، اولویت مدیریت استان، ایجاد امکانات و خدمات در روستاها و افزایش درآمد روستاییان بوده که تقویت بخش کشاورزی در این راستا با جدیت دنبال شده است.
پشتیبانیها و حمایتهای مدیریت استان از توسعه بخش کشاورزی موجب شد که تولید گندم استان در سال 1395 به حدود 600 هزار تن برسد که در تاریخ استان کمسابقه است.
همچنین سطح گلخانههای استان از رقم 54 هکتار در سال 92 به 114 هکتار در سال 95 افزایش یافته است که رشد 111 درصدی را نشان می دهد.
در طول دولت یازدهم همچنین تعداد افراد تحت پوشش صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر استان آذربایجان شرقی، 46 درصد نسبت به قبل رشد کرده است.
از دیگر اقدامات شاخص دولت یازدهم در استان آذربایجان شرقی در چهار سال گذشته میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- احداث و بهرهبرداری از باند بتنی فرودگاه تبریز برای اولین بار در کشور
- توسعه شبکه دولت الکترونیک در 1000 نقطه اداری و ایجاد اینترنت روستایی پرسرعت از 154 روستا به 1127 روستا
- راه اندازی خانه احزاب استان
- صدور مجوز فعالیت به 95 تشکل سیاسی با افزایش 60 درصدی نسبت به مدت مشابه قبل از آن
- صدور مجوز فعالیت به 9 تشکل صنفی غیرسیاسی در سال 95
- افزایش تعداد سازمانهای مردمنهاد استان از 440 در سال 92 به 630 تا سه ماهه اول سال 96
- افزایش 55 درصدی صادرات از گمرکات استان
- افزایش 10 برابری پهنای باند اینترنت در استان
- توسعه فیبر نوری به میزان 1600 کیلومتر
- افزایش 60 درصدی مشارکت خیرین در امر مدرسهسازی
- اجرای 250 کیلومتر از تأسیسات فاضلاب شهر تبریز و 650 کیلومتر شبکهی فاضلاب در شهرهای استان
- افتتاح فاز دوم مس سونگون به ظرفیت 150 هزار تن
- افتتاح کارخانه مولیبدن در ورزقان
- افزایش 47 درصدی طول راههای استان و احداث 90 کیلومتر بزرگراه جدید
- افزایش 33 درصدی تعداد روستاهای گازرسانی شده و 15 درصدی طول شبکه گازرسانی
- راهاندازی خط تولید انبوه تراکتورهای سنگین در سال 94 برای اولین بار در کشور در شرکت تراکتورسازی تبریز
- آغاز عملیات اجرایی آزادراه تبریز به بازرگان به طول 225 کیلومتر با سرمایهگذاری مشترک بخش خصوصی و دولت
- آغاز اجرای پروژه خط لوله اتیلن غرب کشور از میاندوآب به تبریز
- مقاومسازی 24 هزار خانه روستایی
- ایجاد 1022 تخت اقامتی (با رشد 12 درصدی) و آغاز اجرای 16 هتل جدید با 3200 تخت
- تخصیص 11 هزار میلیارد ریال اعتبار به شهرداریها و سه هزار میلیارد ریال اعتبار به دهیاریهای استان
- پرداخت تسهیلات سرمایه در گردش در قالب طرح رونق تولید به بیش از 700 واحد تولیدی استان به میزان 4960 میلیارد ریال
- پرداخت تسهیلات سرمایه در گردش از محل منابع بانکها به بیش از 560 واحد تولیدی استان به میزان 2600 میلیارد ریال
- بهرهبرداری از 279 واحد جدید تولیدی با اشتغالزایی چهار هزار نفر
- افزایش 20 درصدی صادرات غیرنفتی استان نسبت به سال 1394
- جذب 25 میلیون یورو سرمایهگذاری ارزی و 6 هزار میلیارد ریال سرمایهگذاری ریالی توسط بانکها و موسسات اعتباری
در نهایت میتوان گفت که نگاهی منصفانه به عملکرد دولت تدبیر و امید در چهار سال گذشته نشان می دهد که دولتمردان برای رفع کاستی ها در حوزه های مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی عزم جدی دارند، ولی باید توجه داشت که دولت در عرصه های مختلف با مشکلات فراوانی دست به گریبان است و نمی توان در کوتاه مدت از آن انتظار معجزه داشت.
آنچه مهم است سوگیری صحیح دولت در راستای حل مشکلات مردم است و ضامن موفقیت در این مسیر همکاری دیگر قوا و سازمان ها با قوه مجریه خواهد بود.
تنظیم: پرویز انصاری**انتشار: عزیزی راد
3071/518
یکی از ویژگیهای دولت یازدهم، در پیش گرفتن سیاست توسعه متوازن و همهجانبه کشور بوده است و میتوان گفت همه نقاط کشور از ثمرات تلاش شبانهروزی دولتمردان بهرهمند شدهاند.
در استان آذربایجان شرقی نیز قطار توسعه، در سایه تدابیر دولتمردان، پرشتابتر از همیشه به راه خود ادامه میدهد.
مدیریت اجرایی این استان با همکاری همه دستگاههای اجرایی، سیستم قضایی، دستگاههای امنیتی و اطلاعاتی، نهادهای غیردولتی و بخش خصوصی و با جلب مشارکت آحاد مردم، در چهار سال گذشته تلاش کرده است با حرکت در مسیر وظایف قانونی خود و با ایجاد هماهنگی و همدلی بین همه بخشها، ضمن تحقق سیاستهای عمومی دولت، جایگاه استان را در زمینههای مختلف بهبود بخشد.
رهآورد این تلاش، ارتقای شاخصهای مختلف توسعه استان، حل معضلات اقتصادی و اجتماعی چندینساله، تحقق سیاستهای کلی نظام در حوزه اقتصاد مقاومتی و بسیاری از اقدامات شاخص دیگر در حوزههای مختلف بوده است.
**گام اول: تدوین نقشه راه توسعه استان
مدیریت اجرایی آ ذربایجان شرقی در دولت تدبیر و امید از همان نخستین روزهای فعالیت خود با درک صحیح نسبت به ضرورت برنامهریزی به عنوان پیشنیاز توسعه پایدار و همهجانبه، تدوین برنامهای را در دستور کار قرار داد که در نهایت سند تدبیر توسعه استان نام گرفت.
اجرای این سند از ابتدای سال 94 آغاز شد و با نامگذاری سال 1395 به نام اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل از سوی رهبر معظم انقلاب، برشی یکساله از سند تدبیر توسعه استان تنظیم و به عنوان برنامه عملیاتی اقتصاد مقاومتی به کلیه دستگاههای اجرایی و فرمانداریها ابلاغ شد. سند تدبیر توسعه استان گام بسیار مهم و تاثیرگذاری بود که نه تنها در طول فعالیت دولت یازدهم بلکه در تمام دورههای آتی میتواند به عنوان مبنای حرکت مدیران استان در راستای توسعه و استفاده از ظرفیتهای محلی قرار گیرد.
**ارتقای شاخصهای امنیتی استان
بحث امنیت به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی آذربایجانشرقی یکی از شاخص های مهم و تاثیرگذار در این استان و یکی از انتظارات بحق مردم از مجموعه حاکمیتی است که در طول دولت یازدهم، با تلاش نیروهای امنیتی، نظامی و انتظامی و همراهی شایسته و قابل تحسین دستگاه قضایی، شاهد بهبود شاخصهای آن به ویژه در زمینه کاهش جرایم، مبارزه با مواد مخدر و مبارزه با قاچاق کالا بودهایم.
این استان در سالهای گذشته همواره بهعنوان یکی از امنترین استانهای کشور در ارزیابی دستگاههای ملی شناخته شده و چندین بار از سوی مسئولان ارشد کشور مورد تقدیر قرار گرفته است.
از جمله اقدامات مدیریت استان برای ارتقای ضریب امنیتی، مبارزه بیامان و جدی با پدیده شوم اعتیاد و مواد مخدر بوده است.
از جمله ثمرات تلاشهای صورت گرفته در این حوزه ساخت مرکز نگهداری، درمان و بازپروری معتادان موضوع ماده 16 قانون مبارزه با مواد مخدر و معرفی آذربایجان شرقی به عنوان استان عاری از معتاد متجاهر است.
این مرکز در فاز اول، امکان اسکان و آموزش اشتغال حدود 700 نفر از معتادین را فراهم کرده و قابل افزایش ظرفیت به 2000 نفر است.
همچنین در زمان حاضر260 مرکز دولتی و خصوصی در حال ارائه خدمات درمان و بازپروری به معتادان هستند که همه این اقدامات با نظر صاحب نظران دانشگاهی، کمیته علمی و مشارکت خیرین در حال انجام است. میزان سرقت در استان بعد از این اقدامات، سه سال پشت سر هم کاهش داشته و از نظر کاهش جرائم، آذربایجانشرقی طبق ارزیابی دستگاههای ملی در سالهای 94 و 95 جزو استانهای برتر طبقه بندی شده است.
**اقدامات انجام شده در چارچوب نظام تحول سلامت
در بخش سلامت نیز با اجرای طرح تحول نظام سلامت، امروز همه جمعیت استان تحت پوشش بیمههای درمانی هستند و انتظار رهبری و توصیههای رییس جمهور در خصوص رفع دغدغههای درمانی مردم تحقق یافته است.
کاهش میزان پرداختی بیماران در بیمارستانهای دولتی از 35 درصد به حدود 7 درصد، افزایش تعداد پزشکان در مناطق محروم، ارتقای کیفیت خدمات بیمارستانی در مراکز درمانی استان از جمله برنامههایی بوده است که موجب افزایش میزان رضایتمندی مردم از خدمات بیمارستانی به 83 درصد شده است.
در دولت یازدهم بیش از 100 طرح عمرانی در بخش بهداشت و درمان استان شامل احداث خانهها و مراکز بهداشت روستایی، مراکز درمانی و بیمارستانها، تجهیز و بازسازی مراکز درمانی، اورژانسها و کلینیکهای تخصصی با اعتباری بالغ بر یک هزار و 260 میلیارد ریال اجرا و به بهرهبرداری رسیده است که از شاخصترین این طرحها میتوان به تکمیل و بازسازی بیمارستان 111 تختخوابی امام خمینی (ره) میانه (49 میلیارد ریال)، تکمیل ساختمان دانشکده داروسازی تبریز (167 میلیارد ریال)، کلینیک تخصصی بیمارستان اسدآبادی (75 میلیارد ریال)، کلینیک تخصصی بیمارستان شهداء (70 میلیارد ریال)، تکمیل بخش سوانح و سوختگی بیمارستان سینا (56 میلیارد ریال) و احداث بیمارستان 64 تختخوابی هریس (118 میلیارد ریال) اشاره کرد.
از دیگر طرح های شاخص درمانی در استان میتوان از ایجاد مجتمع آبدرمانی و نگهداری از معلولین با 87 میلیارد ریال و آغاز احداث بیمارستان 580 تختخوابی کودکان توسط خیرین نام برد.
**تلاش برای احیای دریاچه ارومیه
برای مقایسه و تطبیق تراز دریاچه ارومیه و تأثیر اقداماتی که دولت یازدهم برای احیای این دریاچه کرده است، باید یک روند را بررسی کرد.
در طی 20 سال منتهی به 1393 هر سال 40 سانتیمتر تراز دریاچه کاهش پیدا کرده و در این مدت 8 متر از تراز دریاچه از دست رفته است.
در سال 1392 همزمان با شروع فعالیت ستاد احیای دریاچه ارومیه، تراز این دریاچه 53/1270 بود که در اردیبهشت سال 1396، به 93/1270 رسیده است؛ در واقع در طی این سه سال، تراز دریاچه نه تنها کاهش نیافته، بلکه به مرحله تثبیت رسیده و بیشتر نیز شده است.
اجرای بیش از سه هزار هکتار شبکههای فرعی آبیاری و زهکشی، اصلاح روشهای آبیاری در 4600 هکتار از اراضی کشاورزی، رهاسازی 460 میلیون مترمکعب از آب پشت سدها، لایروبی رودخانههای منتهی به پیکره دریاچه، مسدود کردن 2916 حلقه چاه غیرمجاز، نصب 1951 دستگاه کنتور هوشمند و اجرای دهها طرح کوچک و بزرگ نظیر تغذیه مصنوعی و پخش سیلاب، مرمت و بازسازی تأسیسات آبی، ایجاد تأسیسات فاضلاب، تکمیل و تجهیز شبکههای اندازهگیری آبهای سطحی و زیرزمینی و انتقال پساب تصفیهخانههای حوضه دریاچه به دریاچه از جمله اقدامات انجامیافته است.
در کنار طرح های عمرانی و فنی، تدوین و پیادهسازی برنامه جامع آموزش، اطلاعرسانی و آگاهیسازی نیز در دستور کار ستاد احیای دریاچه ارومیه بوده است.
**تلاش جهادی برای تسهیل و رفع موانع تولید
تلاش برای احیای واحدهای تولیدی راکد و نیمه فعال استان که نتیجه سیاست های نادرست گذشته و تحریم های ظالمانه ضدایرانی قلمداد می شود از دیگر دستاوردهای دولت در آذربایجان شرقی در این مدت است که نمود عینی آن را میتوان در تشکیل کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید و تلاش جهت اختصاص هفت هزار میلیارد ریال تسهیلات به واحدهای تولیدی استان مشاهده کرد.
در سال 95 و در قالب طرح رونق تولید، بالغ بر پنجهزار و 332 میلیارد ریال تسهیلات به 734 واحد تولیدی پرداخت شد و این در حالی بود که سهمیه استان در این طرح، 515 واحد و 6 هزار و 870 میلیارد ریال تسهیلات بود. علاوه بر این، بانکهای استان نیز از منابع داخلی خود 2 هزار و 684 میلیارد ریال به 570 واحد تولیدی تسهیلات پرداخت و با استمهال بدهی 287 واحد به میزان سههزار و 200 میلیارد ریال موافقت کردند.
نتیجه این تلاشها کسب چهار موفقیت بزرگ کشوری برای استان بود که در گزارش وزیر کشور به رییس جمهور از عملکرد استانها به آنها اشاره شده است.
این موفقیتها شامل کسب رتبه اول در افزایش ظرفیت واحدهای تولیدی با حمایت مالی از 1433 واحد، کسب رتبه اول در ایجاد فرصتهای شغلی جدید از طریق افزایش ظرفیت واحدهای تولیدی با ایجاد 29هزار و 262 شغل، کسب رتبه دوم از نظر طرحهای جدید سرمایهگذاری با365 طرح و کسب رتبه اول در ایجاد فرصتهای شغلی از محل اتمام طرحهای سرمایهگذاری با ایجاد پنجهزار و 19 شغل است.
در مدت چهار سال فعالیت دولت تدبیر و امید همچنین مجوز 1.5 میلیارد دلار سرمایهگذاری خارجی در استان صادر شده است که از این حیث استان آذربایجان شرقی رتبه دوم کشوری است.
در دولت یازدهم در مجموع بیش از 143 هزار فرصت شغلی جدید در استان ایجاد شده است.
در طول چهار سال گذشته، بخش خصوصی استان به این باور رسیده است که دولت رقیب بخش خصوصی نیست و خود را موظف به تحقق خواستهها و تصمیمات بخش خصوصی میداند.
امروز بخش خصوصی استان مدیران دولتی را در مقابل خود نمیبیند، اوج این تعامل در شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی تجلی یافته است که امروز به یکی از مهمترین ابزارهای تصمیمگیری برای رفع مشکلات بخش اقتصاد استان تبدیل شده است.
در مدت چهار سال گذشته 30 جلسه این شورا برگزار شده و استان آذربایجان شرقی از نظر عملکرد شورای گفتوگو در سال 94 به عنوان استان نمونه در کشور انتخاب شد.
**آذربایجان شرقی، کانون توسعه روابط خارجی
استان آذربایجان شرقی به لحاظ ظرفیتهای کمنظیر صنعتی و اقتصادی، از دیرباز مورد توجه سرمایهگذاران داخلی و خارجی بوده و ظرفیتهای کمنظیر این استان از جمله هممرز بودن با چند کشور، برخورداری از زیرساختهای مناسب، شهرکهای صنعتی و سرمایهگذاری، وجود صنایع تاثیرگذار، جاذبههای گردشگری و مراکز مهم علمی و دانشگاهی و نیروی انسانی ماهر و کارآزموده، همه و همه دست به دست هم داده است تا این استان به کانون دیپلماسی خارجی و جذب سرمایهگذاران دیگر کشورها تبدیل شود.
با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و نقش ویژهای که دولت در توسعه روابط خارجی به استان آذربایجان شرقی سپرده بود، رفتوآمد هیأتهای اقتصادی، تجاری و فرهنگی از چهار گوشه جهان به تبریز سرعت گرفت و در چهار سال گذشته قریب به یکصد هیأت خارجی به استان سفر کرده و با مسئولان استان دیدار و مذاکره کردهاند.
اجرای طرح های عمرانی بزرگی نظیر ساخت چند نیروگاه در استان با مشارکت سرمایهگذاران خارجی نشان از تحرکات بینالمللی ویژه در استان و موفقیت در جلب توجه سرمایهگذاران خارجی به استفاده از ظرفیتهای کمنظیر منطقه آذربایجان دارد.
علاوه بر این سفر هیاتهایی از فعالان اقتصادی استان به کشورهای مختلف شاهد دیگری بر عزم جدی و خیز بلند مدیریت استان برای برقراری روابط نزدیک با کشورهاست؛ به ویژه در شرایطی که با توافق ایران و کشورهای 1+5 امیدها برای گشایش در روابط اقتصادی ایران با کشورهای جهان زنده شده است همت و اراده مسئولان استانی نیز میتواند فصل نوینی از توسعه اقتصادی این خطه از کشورمان را رقم بزند.
**فعالسازی طرح های راکد عمرانی
در حوزه عمرانی با پیگیریهای متعدد استانداری آذربایجان شرقی نسبت به تخصیص بودجههای عمرانی، بیشتر طرحهای راکد استان فعال شده و بیش از 7 هزار طرح عمرانی به ارزش بیش از 101 هزار میلیارد ریال در طول فعالیت دولت یازدهم فعال شده است.
**ارتقای شاخص های فرهنگ و هنر
تاسیس بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان به عنوان یکی از وعده های انتخاباتی دکتر روحانی و افزایش شاخص های فرهنگ، هنر و ادب در حوزه های مختلف از دیگر نمودهای عینی تلاش دولت تدبیر و امید برای توسعه آذربایجان شرقی در چهار سال گذشته است.
بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان با هدف تحقیق، پژوهش و ترویج مطالعه در زمینه فرهنگ، هنر، زبان، ادبیات و تاریخ آذربایجان تاسیس شد تا ظرفیتهای مغفول این حوزهها در خطه آذربایجان، واکاوی و تحقیق شود. رونق بازار نشر از دیگر دستاوردهای فرهنگی دولت تدبیر و امید در چهار سال حیات خود در آذربایجان شرقی بوده است به طوری که شاخص های نشر در این مدت در بیشتر موارد نشان دهنده رشد است.
در این مدت مجوزهای نشر از 1023 به 1404 مورد، تعداد کتاب های تالیفی از 893 به یک هزار و 128 عنوان و مجوزهای نشریات از 165 عنوان به 275 عنوان افزایش داشته است.
آمار منتشر شده از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی همچنین نشان می دهد که تعداد کانون های فرهنگی هنری مساجد استان از 752 به یک هزار و 148 مورد، شمار اعضای آن از 101 هزار به 121 هزار و 500 نفر و موسسه های قرآنی تحت پوشش اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی از 56 به 63 مورد افزایش یافته است.
**فرصت های تاریخی پیش روی تبریز و آذربایجان شرقی
در کنار همه اقدامات انجام شده برای تسریع در روند توسعه و پیشرفت استان، دو فرصت تاریخی نیز در چهار سال گذشته با پیگیریهای شخص استاندار، پیش روی تبریز و آذربایجانشرقی قرار گرفت.
نخست انتخاب تبریز به عنوان پایتخت جهانی فرش دستباف از سوی شورای جهانی صنایع دستی و سپس انتخاب تبریز به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای اسلامی در سال 2018 از سوی سازمان همکاریهای اسلامی است.
این انتخاب فرصت خوبی برای معرفی جاذبههای گردشگری کشورمان و در راس آنها آذربایجان و تبریز است.
حمایت حداکثری از این انتخابها و تلاش برای تحقق اهداف آنها، موضوع بسیار مهمی است که نباید از آن غفلت شود.
**آذربایجان شرقی، زیر چتر فناوریهای نوین
با عنایت به اهمیت علم و فناوری و اقتصاد دانشبنیان در توسعه و پیشرفت جامعه، گسترش مباحث مربوط به این حوزه از سیاستهای قطعی و مستمر مدیریت استان در چهار سال گذشته بوده است.
در این راستا، ایجاد منطقه ویژه علم و فناوری با عنوان ربع رشیدی در سال 93 به تصویب شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری کشور رسید و با فراهم شدن بستر مناسب برای استقرار شرکتهای دانشبنیان در 14 پهنه و کانون فناوری این منطقه، زمینه ارتباط موثر بین دانشگاه و صنعت، فناوران و صنعتگران و در نهایت علم با ثروت ایجاد شد.
همچنین در این راستا سه دوره نمایشگاه فناوریهای نو و پیشرفته تبریز برگزار شده و در مجموع بیش از 3 هزار طرح فناورانه و دانشبنیان در این نمایشگاه عرضه شده و فرصت تجاریسازی و تبدیل ایدههای فناورانه به محصول فراهم شده است.
**آذربایجان شرقی، الگوی اقتصاد مقاومتی
مجموع اقدامات دستگاههای اجرایی استان در دولت یازدهم و تلاش جدی برای استفاده از ظرفیتها و منابع محلی، دولتمردان تدبیر و امید را متقاعد کرد که از بین 31 استان کشور، آذربایجان شرقی را به عنوان یکی از سه استان الگوی اقتصاد مقاومتی انتخاب کنند.
مدیریت استان در ابتدای سال 95، با تشکیل ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی (عاشورا) برشی یکساله از سند تدبیر توسعه استان را به عنوان نقشه راه اقتصاد مقاومتی به دستگاههای اجرایی استان ابلاغ و آنها را موظف به اجرای تمام و کمال این برنامه کرد.
تلاش شبانهروزی و خستگیناپذیر مدیران، کارکنان و کارشناسان دستگاههای اجرایی استان و فعالان بخش خصوصی موجب شد که در پایان بهمن ماه سال 1395، تحقق همه اهداف برنامه اقتصاد مقاومتی استان از سوی استاندار آذربایجانشرقی اعلام شود.
**توسعه بخش کشاورزی
در بخش توسعه روستایی، اولویت مدیریت استان، ایجاد امکانات و خدمات در روستاها و افزایش درآمد روستاییان بوده که تقویت بخش کشاورزی در این راستا با جدیت دنبال شده است.
پشتیبانیها و حمایتهای مدیریت استان از توسعه بخش کشاورزی موجب شد که تولید گندم استان در سال 1395 به حدود 600 هزار تن برسد که در تاریخ استان کمسابقه است.
همچنین سطح گلخانههای استان از رقم 54 هکتار در سال 92 به 114 هکتار در سال 95 افزایش یافته است که رشد 111 درصدی را نشان می دهد.
در طول دولت یازدهم همچنین تعداد افراد تحت پوشش صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر استان آذربایجان شرقی، 46 درصد نسبت به قبل رشد کرده است.
از دیگر اقدامات شاخص دولت یازدهم در استان آذربایجان شرقی در چهار سال گذشته میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- احداث و بهرهبرداری از باند بتنی فرودگاه تبریز برای اولین بار در کشور
- توسعه شبکه دولت الکترونیک در 1000 نقطه اداری و ایجاد اینترنت روستایی پرسرعت از 154 روستا به 1127 روستا
- راه اندازی خانه احزاب استان
- صدور مجوز فعالیت به 95 تشکل سیاسی با افزایش 60 درصدی نسبت به مدت مشابه قبل از آن
- صدور مجوز فعالیت به 9 تشکل صنفی غیرسیاسی در سال 95
- افزایش تعداد سازمانهای مردمنهاد استان از 440 در سال 92 به 630 تا سه ماهه اول سال 96
- افزایش 55 درصدی صادرات از گمرکات استان
- افزایش 10 برابری پهنای باند اینترنت در استان
- توسعه فیبر نوری به میزان 1600 کیلومتر
- افزایش 60 درصدی مشارکت خیرین در امر مدرسهسازی
- اجرای 250 کیلومتر از تأسیسات فاضلاب شهر تبریز و 650 کیلومتر شبکهی فاضلاب در شهرهای استان
- افتتاح فاز دوم مس سونگون به ظرفیت 150 هزار تن
- افتتاح کارخانه مولیبدن در ورزقان
- افزایش 47 درصدی طول راههای استان و احداث 90 کیلومتر بزرگراه جدید
- افزایش 33 درصدی تعداد روستاهای گازرسانی شده و 15 درصدی طول شبکه گازرسانی
- راهاندازی خط تولید انبوه تراکتورهای سنگین در سال 94 برای اولین بار در کشور در شرکت تراکتورسازی تبریز
- آغاز عملیات اجرایی آزادراه تبریز به بازرگان به طول 225 کیلومتر با سرمایهگذاری مشترک بخش خصوصی و دولت
- آغاز اجرای پروژه خط لوله اتیلن غرب کشور از میاندوآب به تبریز
- مقاومسازی 24 هزار خانه روستایی
- ایجاد 1022 تخت اقامتی (با رشد 12 درصدی) و آغاز اجرای 16 هتل جدید با 3200 تخت
- تخصیص 11 هزار میلیارد ریال اعتبار به شهرداریها و سه هزار میلیارد ریال اعتبار به دهیاریهای استان
- پرداخت تسهیلات سرمایه در گردش در قالب طرح رونق تولید به بیش از 700 واحد تولیدی استان به میزان 4960 میلیارد ریال
- پرداخت تسهیلات سرمایه در گردش از محل منابع بانکها به بیش از 560 واحد تولیدی استان به میزان 2600 میلیارد ریال
- بهرهبرداری از 279 واحد جدید تولیدی با اشتغالزایی چهار هزار نفر
- افزایش 20 درصدی صادرات غیرنفتی استان نسبت به سال 1394
- جذب 25 میلیون یورو سرمایهگذاری ارزی و 6 هزار میلیارد ریال سرمایهگذاری ریالی توسط بانکها و موسسات اعتباری
در نهایت میتوان گفت که نگاهی منصفانه به عملکرد دولت تدبیر و امید در چهار سال گذشته نشان می دهد که دولتمردان برای رفع کاستی ها در حوزه های مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی عزم جدی دارند، ولی باید توجه داشت که دولت در عرصه های مختلف با مشکلات فراوانی دست به گریبان است و نمی توان در کوتاه مدت از آن انتظار معجزه داشت.
آنچه مهم است سوگیری صحیح دولت در راستای حل مشکلات مردم است و ضامن موفقیت در این مسیر همکاری دیگر قوا و سازمان ها با قوه مجریه خواهد بود.
تنظیم: پرویز انصاری**انتشار: عزیزی راد
3071/518
کپی شد