خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: ۱۵ آوریل زادروز «لئوناردو داوینچی» دانشمند، نقاش، مجسمه‌ساز، معمار، موسیقی‌دان، ریاضی‌دان، مهندس، مخترع، آناتومیست، زمین‌شناس، نقشه‌کش، گیاه‌شناس و نویسنده ایتالیایی دوره رنسانس بود که در تقویم جهانی به عنوان روز جهانی «هنر» نامگذاری شده است. نقش و تأثیر هنر در ابعاد و حوزه‌های مختلف زندگی بشری اعم از فرهنگی، اجتماعی، فردی و حتی سیاسی بر کسی پوشیده نیست و همگان به اهمیت توجه به این حوزه در انتقال و نهادینه کردن فرهنگ‌ها در یک جامعه اذعان دارند. شاید این روز هم بهانه‌ای باشد تا به بخشی از مشکلات این حوزه با توجه به شرایط روز جامعه پرداخته شود.
این روزها که شیوع ویروس شاخدار زندگی انسان‌ها را از مسیر عادی خارج و بر بسیاری از کسب و کارها تأثیر منفی داشته است حوزه هنر و فعالیت‌های هنری نیز از این قاعده مستثنی نبوده و تمام فعالیت‌های هنری، سینمایی و موسیقی که شاید روزهای پایانی سال و ایام تعطیلات نوروز زمان شکوفایی و اوج این فعالیت بود تعطیل شده و این موضوع سبب خسارت و ضررهای بسیاری به فعالان این عرصه شده است.
اما آنچه که فعالان این عرصه را آزار می‌دهد وجود مشکلات، مسائل اقتصادی و تنگناهای مالی است که با ادامه دار بودن تعطیلی مراکز و فعالیت‌های هنری به رغم آغاز فعالیت برخی اصناف بر مشکلات این حوزه افزوده و نیازمند توجه ویژه هستند. شاید زمانی که اسم هنر و هنرمند به گوش می‌رسد درآمدهای نجومی به ذهن افکار عمومی جامعه متبادر شود اما در حقیقت به جز عده‌ای اندک سایر هنرمندان جزو اقشار متوسط و آسیب پذیر جامعه محسوب شده و نیازمند توجه مسئولان هستند. روز گذشته بود که «عباس صالحی» وزیر ارشاد از ارسال میزان خسارت حوزه فرهنگ، هنر و رسانه به رئیس جمهور خبر داد و میزان خسارت وارده به بخش‌های مختلف فرهنگ و هنر و رسانه در پی تعطیلی فعالیت‌ها با شیوع ویروس کرونا را تا پایان فروردین ماه امسال ۹۷۶ میلیارد تومان اعلام کرد. هنرمندان استان گیلان نیز از این قاعده مستثنی نبوده و تعطیلی فعالیت‌ها آسیب‌های فراوانی به آنها وارد کرده است.
مدیرکل فرهنگ ارشاد اسلامی گیلان در گفتگو با خبرنگار مهر مجموع خسارت‌های وارده شده به حوزه فرهنگ، هنر و رسانه این استان را ۱۵۳ میلیارد و ۱۱۸ میلیون ریال اعلام کرد و گفت: شش هزار و ۸۸۴ نفر از فعالان فرهنگی، هنری و رسانه‌ای گیلان طی دو ماه گذشته با تعطیلی فعالیت‌ها و مراکز فرهنگی، هنری و سینمایی به واسطه شیوع ویروس کرونا آسیب و خسارت دیده اند.
مشکلات اقتصادی گریبان هنرمندان را گرفته است
میترا یکی از هنرمندان گیلانی است که در حوزه نقاشی فعالیت می‌کند. وی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه در یکی از شهرهای شرقی استان گیلان آموزشگاه هنری دارد، اظهار کرد که حدود ۱۰ سالی است که در این زمینه فعالیت می‌کند.
وی با بیان اینکه دو ماهی است که فعالیت آموزشگاه تعطیل شده است، گفت: یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که اهالی هنر با آن در این روزها مواجه هستند مسائل اقتصادی است به خصوص اینکه اکثر فعالان این حوزه در مکان‌های اجاره‌ای فعال هستند و تعطیلی فعالیت‌ها سبب شده تا در این مدت برای پرداخت اجاره بها با مشکل مواجه شوند.
میترا با اشاره به اینکه روزهای ابتدایی او هم همانند سایر مردم در شوک شیوع این ویروس بود، افزود: متأسفانه اکثر هنرمندان از درآمد پایینی در طول سال برخوردارند و آنچه که از فعالیت‌های خود به عنوان درآمد کسب می‌کنند با پرداخت اجاره بها، تنها کفاف زندگی روزمره آنها را می‌دهد متأسفانه اکثر هنرمندان از درآمد پایینی در طول سال برخوردارند و آنچه که از فعالیت‌های خود به عنوان درآمد کسب می‌کنند با پرداخت اجاره بها، تنها کفاف زندگی روزمره آنها را می‌دهد.
وی به ادامه دار بودن تعطیلی مراکز هنری با وجود آغاز به کار برخی از مشاغل اشاره و تأکید کرد: هنوز زمان مشخصی برای آغاز فعالیت‌ها در حوزه هنری مشخص نشده و این تعطیلی ادامه دار قطعاً آسیب‌های بیشتری می‌تواند برای فعالان این حوزه به دنبال داشته باشد.
میترا با تأکید بر ضرورت توجه و حمایت مسئولان استان و کشور از هنرمندان با توجه به شرایط بد اقتصادی این قشر، گفت: مسئولان باید همانگونه که برای بخش‌های دیگر آسیب دیده از شیوع کرونا بسته‌های حمایتی پیش بینی کرده‌اند به حوزه هنر نیز نگاه ویژه ای داشته باشند. قطعاً این پسندیده نیست که هنرمندی برای تهیه و پرداخت اجاره بهای منزل مسکونی و یا آموزشگاه خود با مشکل مواجه شود.
هنر ابزار کارآمدی برای توسعه فرهنگی
معاون هنری و سینمایی ارشاد گیلان در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: هنر همیشه زبان گویای ملت‌ها با وجود تفاوت در فرهنگ، آداب و رسوم بوده و سبب نزدیکی ملت‌های جهان به هم شده است.
سید امیر مصباح با بیان اینکه هنر یکی از نمودهای شگفت انگیز حیات بشری است که نقش و تأثیر آن در زندگی انسان‌ها غیر قابل انکار است، افزود: هنر در زندگی بشری نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند و ابزاری کارآمد برای توسعه فرهنگی است و برای انتقال فرهنگ‌های بشری می‌توان از هنر و ابزارهای مختلف آن استفاده کرد. نیاز انسان امروز به هنر از جمله نیازهای است که به استدلالی خاصی نیاز ندارد زیرا هر انسانی، با هر سطحی از فرهنگ، فکر و اندیشه به این موضوع آگاهی دارد.
وی با اشاره به اینکه در واقع زندگی بدون هنر بی روح و کسل کننده بوده و نقش هنر در زندگی ایجاد امید و نشاط است، ادامه داد: هنر پدیده‌ای است که از دیرباز نقش مهمی در زندگی انسان دارد و از آن به عنوان وسیله‌ای کارآمد و مؤثر برای ترویج و تبلیغ اندیشه‌ها و رفتارها استفاده شده و می‌شود هنر پدیده‌ای است که از دیرباز نقش مهمی در زندگی انسان دارد و از آن به عنوان وسیله‌ای کارآمد و مؤثر برای ترویج و تبلیغ اندیشه‌ها و رفتارها استفاده شده و می‌شود.
مصباح با تأکید بر اینکه اگر هنر ماندگار و تأثیرگذار نباشد قطعاً هیچ ارزشی ندارد، بیان کرد: هنر باید جامعه را به سوی رشد و آگاهی سوق دهد. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های هنر این است که هنر زبان گویا و راحت برای انتقال مفاهیم است.
وی در ادامه به وضیعت این روزهای هنر و هنرمندان با شیوع ویروس کرونا و تعطیلی فعالیت‌های هنری در کشور اشاره کرد و گفت: هنرمند نیز همانند هر انسانی در جامعه زندگی می‌کند و همانند سایر مردم دارای دغدغه‌هایی است. قطعاً تمام مشکلاتی که مردم با آن دست به گریبان هستند به ویژه مشکلات اقتصادی برای این قشر نیز وجود دارد حتی به دلیل نبود یک درآمد ثابت، قشر هنرمند با مشکلات بیشتری مواجه شده اند.
حوزه هنر گیلان متأثر از کرونا
مصباح با بیان اینکه به همین واسطه قشر هنرمند نیازمند توجه ویژه ای از سوی مسئولان هستند، تصریح کرد: در دو ماه گذشته بسیاری از هنرمندان با وجود مشکلات اقتصادی برای ایجاد فضای امید و نشاط در جامعه بیکار نبودند و با تولید آثار هنری تلاش کردند تا با توجه به ضرورت در خانه ماندن شهروندان ساعات خوشی در کنار خانواده‌ها از طریق تولید محتوا و انتشار در فضای مجازی فراهم کرده اند.
وی با تأکید بر اینکه مسئولان باید نگاه ویژه ای به هنرمندان، که در همه حال تلاش کرده اند تا با حفظ فرهنگ غنی ایرانی و اسلامی نشاط در جامعه را حفظ کنند، داشته باشند، بیان کرد: یکی از مهم‌ترین گلایه‌هایی که همیشه از سوی هنرمندان مطرح شده توزیع ناعادلانه اعتبارات در میان هنرمندان شهرستانی و پایتخت است یکی از مهم‌ترین گلایه‌هایی که همیشه از سوی هنرمندان مطرح شده توزیع ناعادلانه اعتبارات در میان هنرمندان شهرستانی و پایتخت است که حتی در این ایام کرونا نیز بیش از گذشته شاهد بودیم زیرا هنرمندان پایتخت نشین با توجه به تمرکز امکانات در مرکز، شرایط لازم برای انجام فعالیت، حتی در روزهای قرنطینه را داشتند اما اکثریت هنرمندان شهرستانی از این امکانات بی بهره بودند این موضوع شاید بر مشکلات آنها برای تأمین معاش خانواده‌هایشان نیز تأثیرگذار بوده است.
معاون هنری و سینمای ارشاد گیلان با اشاره به اینکه این استان در حوزه هنر از جایگاه خاصی در سطح کشور برخوردار است و هنرمندان بسیاری را در سطح ملی معرفی کرده است، اظهار کرد: تعطیلی فعالیت‌های مراکز هنری، سینمایی و موسیقی در دو ماه گذشته برای گیلان که همیشه به عنوان یکی از استان‌های فعال در این بخش‌ها بوده خسارت و ضررهای فراوانی را برای فعالان آن به دنبال داشته است.
خسارت ۲۸ میلیاردی به حوزه هنر و سینمای گیلان
وی گفت: در مجموع ۲۸ میلیارد و ۴۳۸ میلیون ریال با تعطیلی فعالیت‌ها و مراکز هنری، سینمایی و موسیقی خسارت به این بخش وارده شده است.
معاون هنری و سینمایی ارشاد گیلان با اشاره به اطلاعیه جدید دفتر برنامه ریزی و توسعه آموزش‌های هنری در زمینه آغاز فعالیت آموزشگاه‌های هنری، بیان کرد: دستورالعمل‌ها و شرایط آغاز فعالیت آموزشگاه‌های آزاد هنری اعلام شد.
وی ادامه داد: با توجه به شرایط فعلی و تصمیم ستاد ملی مقابله با کرونا در زمینه آغاز فعالیت‌های صنفی با خطر کمتر با رعایت فاصله گذاری اجتماعی، فعالیت آموزشگاه‌های آزاد هنری فقط با رعایت شرایط مندرج در این اطلاعیه مجاز است.
رعایت دستورالعمل‌ها شرط آغاز فعالیت آموزشگاه‌های آزاد هنری
مصباح با بیان اینکه آموزشگاه‌های آزاد هنری باید در سامانه وزارت بهداشت اطلاعات واحد خود را ثبت کنند، گفت: لزوم رعایت پروتکل‌های بهداشتی، ضدعفونی کردن مداوم تجهیزات و محل آموزشگاه، برگزاری کلاس‌های تک نفره (استاد - شاگرد) با رعایت پروتکل‌های بهداشتی، استفاده از امکانات فضای مجازی برای آموزش هنری برخی از موارد ذکر شده در این اطلاعیه است.
وی برگزاری کلاس به صورت مجازی را با نظارت و برنامه ریزی آموزشگاه‌های آزاد هنری، استفاده از نرم افزارهای داخلی قابل اجرا عنوان و اظهار کرد: انجام آموزش هنری به صورت حضوری و در بستر فضای مجازی فقط با رضایت هنرجو و خانواده امکانپذیر است و اجباری نیست.
معاون هنری و سینمایی گیلان با اشاره به چگونگی هزینه استفاده از این روش‌های آموزشی برای آموزشگاه‌ها، افزود: هزینه استفاده از کلاس‌های آموزش هنری مجازی ۲۰ درصد کمتر از آموزش هنری حضوری است.
وی با تأکید بر اینکه قطعاً حفظ سلامت مردم در این شرایط مهم‌ترین اصل است، گفت: آموزشگاه‌هایی که فعالیت خود را در قالب این طرح آغاز می‌کنند نظارت خواهند شد.
