به گزارش ایرنا، در ابتدای برنامه پیام عطوفت آمیز بهرام بیضایی برای گیلان و رشت شهرکودکی های مادرش 'نیره موافق' پخش و این رویداد فرهنگی به روان پاک این بانوی چشم از جهان فروبسته تقدیم شد .
امیر حسین سیادت از منتقدان به نام سینمایی پس از نمایش فیلم ' وقتی همه خوابیم' گفت : مکالمه فیلم با سینمای ایران است ، ادای دین نیست بلکه یک جور آسیب شناسی است.
وی اظهار داشت: بیضایی با ساخت این فیلم در یک پروژه فشرده از منظر آسیب شناسانه به سینمای ایران نگاه می کند .
به اعتقاد وی بیضایی در این فیلم نظام ستاره سالاری و تولید کلیشه ، جهان سرمایه سالار و کاسب کار حاکم بر صنعت مد و سینما را بازتاب می دهد.
سیادت تصریح کرد: فیلم از کلیشه ها و عناصر فیلم فارسی علیه آن نوع سینما استفاده می کند .
وی با بیان این که کلیدی ترین واژه فیلم ابتذال ( حاکم بر سینمای ایران) است افزود: لحن هجو آمیز با اشارات بینامتنی به تاریخ سینما، خود را بسط می دهد.
وی با اشاره به جنجال های به پا شده پس از نمایش این فیلم یاداور شد : غالب بحث ها این بود که فیلم بسیار صریح و فریادش خیلی بلند است .
وی تصریح کرد : منتقدان می پرسیدند چرا بیضایی که فیلمهایش پر از تغزل و ابهام و دوپهلویی است به صراحت و خشونتی چنین آشکار در فیلم ' وقتی همه خوابیم ' رسیده ، نظر من این است که فیلم نتیجه سرخوردگی ناشی از متوقف شدن ساخت فیلم ' لبه پرتگاه ' است .
سیادت با اشاره به شبیه سازی ها و نشانه هایی در این فیلم
تصریح کرد : وقتی همه خوابیم نسبت بیضایی با سینمای ایران را نشان می دهد ، ابتذال امروز سینمای ایران با ارجاعات بینامتنی و نشانه هایی از گوشه و کنار را با عناصر فیلمیک به نمایش می گذارد .
این منتقد سینمایی با اشاره به وجود ارجاعات به سینمای لمپنی و آشنایی زدایی های فراوان آن نوع از سینما را یاداور می شود.
سیادت خاطرنشان کرد: بیضایی در این فیلم سویه های پنهان سینما را به شکلی عرضه می کند که نشان دهد چرا به ابتذال امروز در سینما رسیدیم .
وی با بیان این که زمانی سینمای ما حتی سینمای متفاوت ما با لمپنها همدلی می کرد افزود: در فیلم ' وقتی همه خوابیم ' طبقه ی لمپن به همه جا رسیده و تیزی چاقویش به تن روشنفکری و زن می نشیند.
به اعتقاد وی بیضایی در ساختمان کاریکاتوری این فیلم همه را کنار هم می گذارد تا مناسبات حاکم بر فیلم فارسی و ابتذال سینمایی که از ما فکر نمی خواهد بلکه تنها می خواهد مصرف کننده باشیم .
وی اظهار داشت: فیلم اگرچه 10 سال پیش اگزجره(غلو آمیز) به نظر می آمد امروز باورپذیر است.
*پیش بینی داهیانه وضعیت سینمای ایران
در ادامه فرزام امین صالحی منتقد و مدرس سینما گفت: فیلم وقتی همه خوابیم بیانیه پایانی بیضایی در مورد سینمای ایران بود . اثر سینمایی که نه تنها به مافیای فیلم بلکه به مافیای نقد فیلم می تاخت.
وی فیلم ' وقتی همه خوابیم' را یک جور پیش بینی داهیانه در مورد وضعیت سینمای ایران عنوان و خاطرنشان کرد : بیضایی ورود پول چرک به هنر و سینما، رشد قارچ گونه گالری ها و بنیادهای تولید فیلم را پیش بینی کرده بود.
وی اظهار داشت : بیضایی از زمانه خودش جلوتر بود و پیش بینی می کرد که قرار است چه اتفاقی بیفتد .
به اعتقاد وی بیضایی در این فیلم به مرگ سینمای راستین اشاره می کند چرا که در این سینما تهیه کننده حرف اول را می زند تهیه کننده ای که تجارت می کند .
امین صالحی تصریح کرد: فیلم ابتدا که شروع می شود عصبی نیست ولی از جایی که عامل سرمایه ، تولید فیلم را مختل می کند لحن فیلم معترض می شود . هجمه ای که به شعاری بودن فیلم می شد به این خاطر بود که معترض بود و با پرخاش اعتراضش را اعلام می کند، آینده را می بیند و راجع به آن بیانیه هم صادر می کند.
همچنین به گفته وی فیلمهای رگبار، کلاغ، سگ کشی و وقتی همه خوابیم را اگر کنار هم بگذاریم تاریخ 60 ساله ی تهران را خواهیم دید.
این منتقد سینما مضمون درون ماندگار فیلم وقتی همه خوابیم را متوجه سینمای ایران و مضمون برون ماندگار آن را متوجه جامعه ایران می داند .
وی با اشاره به شباهت این فیلم به سگ کشی گفت :این شباهت به پرداختن هر دو فیلم به تاریخ شهر باز می گردد تهران را می توانیم آیینه کل ایران بدانیم .
*زندگی و آثار استاد
بهرام بیضایی زاده ی پنجم دی 1317 فیلم‌ساز و نمایشنامه‌نویس و پژوهشگر سرشناس ایرانی است. بیضایی از فیلم‌سازانِ صاحب‌سبک و معتبر سینمای ایران و از نویسندگان برجستهٔ ادبیات نوین فارسی به‌شمار می‌رود. نگارش بیش از 40 نمایشنامه و 50 فیلمنامه و انبوهی پژوهش تاریخی و استادی در دانشگاه ،کارگردانی فیلم و نمایش، تدوین فیلم، تهیهٔ فیلم، مقاله‌نویسی، نگارش داستان و شعر نیز در کارنامه درخشان این استاد مسلم فرهنگ و هنر ایران به چشم می خورد. برخی نمایشنامه‌های وی به انگلیسی و فرانسوی و آلمانی و عربی و زبان‌های دیگری درآمده و در آسیا و اروپا و آمریکای شمالی چاپ و اجرا شده‌است. 10 فیلم بلند و 4 فیلم کوتاه و کمابیش 70 کتاب و نمایش‌هایی بر صحنه‌های شهرهای مختلف ایران و خارج از کشور از سال 1341 به بعد کارنامهٔ هنریِ بیضایی را تشکیل می‌دهد.
*فیلم ها
عمو سیبیلو ، رگبار، سفر، غریبه و مه ، کلاغ ، چریکه ی تارا، مرگ یزدگرد، باشو غریبه ی کوچک ، شاید وقتی دیگر ، مسافران ، گفتگو با باد، سگ کشی ، قالی سخنگو ، وقتی همه خوابیم فیلمهای سا خته شده این استاد بزرگ سینمای ایران هستند.
*نمایش ها
در بین نمایش های بهرام بیضایی نیز می توان به شب هزار و یکم ، آرش ، مجلس شبیه در ذکر مصائب استاد نوید ماکان و همسرش مهندس رخشید فرزین ، طرب نامه ، پهلوان اکبر می میرد ، هشتمین سفر سند باد ، غروب در دیاری غریب ، قصه ی ماه پنهان ، افرا، یا روز می‌گذرد (، جانا و بلادور (،گزارش ارداویراف ( ،چهارراه ، مترسک ها در شب ، چهار صندوق اشاره کرد.
برنامه سیری در کارنامه بهرام بیضایی به مناسبت هشتاد سالگی این استاد مسلم سینمای ایران به همت گروه فرهنگی 'اکنون ' با همکاری 'موسسه ی پژوهشی خرد جان جهان' روزهای 12 تا 14 دی همراه با نمایش فیلم ، نمایشنامه خوانی و گفت و گو صاحب نظران و منتقدین سینما در مجتمع خاتم الانبیاء رشت برگزار شد.
6030
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند
نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.