در این گزارش به قلم شهناز حاجی قاسمی آمده است: ثبات قیمتی که به دلیل افزایش هزینه های تولید موجب نارضایتی نانوایان شده و از طرفی بی کیفیت بودن آرد موجود در استان هرمزگان نیز کاهش کیفیت نان و نارضایتی مردم را به دنبال داشته است.
در گذشته صبحگاهان که در کوچه پس کوچه های شهر و روستاهای بندرعباس قدم می زدیم بوی نان در همه جا می پیچید و جمع خانواده ها گرم بود و تنور خانه ها داغ. کمتر هرمزگانی است که نان داغ تیموشی همراه با مهیاوه و سوراغ نخورده باشد.
نانی که امروز حسرت پخت و مصرف آن بر دل برخی از نسل جدیدهای هرمزگانی مانده است، اما هنوز هم پخت نان تیموشی و سایر نان های خوشمزه محلی بهانه ای برای دورهم جمع شدن است. نان در سفره مردم هرمزگان جایگاه خاصی دارد.
به قول بزرگ ترها نان برکت سفره ماست. بزرگ ترهایمان به حفظ حرمت نان و لگدمال نکردن آن تاکید داشتند تا حدی که اگر نانی بر زمین افتاده باشد کمر خم کرده، نان را بوسیده و بلند می کنند. «قسم به نان» یکی از قسم های رایج گذشتگان ما بوده و هست.
همه ی این ها گویای جایگاه نان در زندگی مردم هرمزگان است؛ اما با گذشت زمان و ماشینی شدن زندگی، پخت نان مردم نیز ماشینی شد. مصرف نان هایی که دیگر نه حس و حال گذشته را دارد و نه طعم و کیفیت گذشته. نانی که هم نانوا از آن شاکی است و هم مصرف کننده نان. یکی از قیمت نان می نالد و دیگری از کیفیت و طعم نان.
ازآن جایی که نان بخش جدایی ناپذیر سفره مردم ایران و به ویژه هرمزگان است، کیفیت و قیمت آن حساسیت بسیاری را به دنبال دارد. حساسیتی که باعث شده با وجود افزایش قیمت بسیاری از کالاها و مواد غذایی، قیمت نان از سال 93 تاکنون ثابت بماند.
هرچند در طول سالیان اخیر قیمت نان ثابت مانده اما کاهش کیفیت آن نه تنها موجب نارضایتی شدن مردم شده بلکه داد نانوایان را نیز درآورده است.
به طور اصولی پخت نان زنجیره طولانی از کاشت گندم در مزرعه تا تبدیل به آرد در کارخانه آرد سازی و در نهایت رسیدن به نانوایی را طی می کند.
مشکلات در هر یک از زنجیره های تولید بر کیفیت محصول اثر می گذارد اما در نهایت آن چه به چشم شهروندان می آید کیفیت نان است.
**وضعیت نان استان
در طول سالیان اخیر نشست های متعددی برای تعیین تکلیف وضعیت نان و بررسی مشکلات نانوایان چه در دولت و استان صورت گرفته است. اگرچه به نظر می رسد دولت صدای اعتراض نانوایان را شنیده است اما شرایط فعلی اقتصاد و حساسیت مردم نسبت به قیمت نان، تصمیم گیری برای افزایش قیمت نان را دشوار کرده است.
هرچند در سال گذشته زمزمه های افزایش قیمت در برخی رسانه‌ها منتشر شد اما در نهایت تصمیم دولت بر ثابت ماندن قیمت نان بود. تصمیمی که بنا بر نظر برخی کارشناسان اثر خود را در کاهش وزن چانه نان و کیفیت آن گذاشت.
اکنون دولت به دنبال بررسی راههای دیگری جز افزایش قیمت برای جبران هزینه های تولیدی نانوایان است.
کارشناسان اما معتقدند اگر تصمیم بر ثابت ماندن قیمت نان است دولت باید سیاست های تشویقی ازجمله معافیت های مالیاتی، حق بیمه کارفرمایان و اختصاص یارانه های بیشتر را جهت کاهش هزینه نانوایان در نظر بگیرد.
نانوایان استان همانند سایر نانوایان کشور با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می کنند. اگرچه بخشی از مشکلات مربوط به نانوایان استان از جمله ثبات چندین ساله قیمت نان متاثر از تصمیم های دولت است اما بخش دیگر آن مربوط به کیفیت آرد موجود در استان است که شاید بتوان برای آن تدبیری اندیشید.
هرچند در بخش هایی از استان گندم کشت می شود اما شرایط آب و هوایی و رطوبت موجود در آن باعث کاهش کیفیت گندم و درنتیجه آرد و نان می شود.
از طرفی استانی که مقصد صادرات و واردات کشور است حتی یک سیلو برای نگهداری گندم در بندرعباس ندارد. وجود نداشتن سیلو در بندرعباس باعث شده است که گندم های مورد نیاز استان در انبارهای رو‌باز محوطه اسکله شهید رجایی و بدون رعایت بهداشت و استاندارد مناسب نگهداری شوند.
**اعتراض شهروندان به کیفیت نان
گشتی در شهر و گفت و گو با مردم حاکی از گلایه آن ها از کیفیت نان است. یکی از شهروندان می گوید نان ها تا وقتی گرم و تازه هستند، قابل استفاده می باشند اما اگر تنها 2 روز نگهداری شود به دلیل کیفیت بد نان قابل خوردن نیست.
یکی دیگر از شهروندان می گوید: حجم نان کاهش یافته است و علاوه بر آن پس از سرد شدن نان سریع بیات شده و کپک می زند. بعضی نان ها نیز خمیر هستند و از کیفیت خوبی برخوردار نیستند؛ و حتی بعضی نانوایی ها نان سوخته تحویل مشتری می دهند.
شهروند دیگری با گلایه از کیفیت بد نان به شوخی می گوید نان تولیدی برخی نانوایی ها به حدی سفت است که گاهی فکر می کنم در حال انجام ورزش فک و دندان هستم!
**در تنور داغ نانوایی چه می‌گذرد
یکی از نانوایان از ثابت ماندن قیمت نان گلایه می کند به طوری که در پرداخت هزینه های جاری خود دچار مشکل شده است.
وی می گوید با افزایش تورم، قیمت بسیاری از مواد غذایی افزایش یافته است اما دولت به دلیل حساسیت مردم نسبت به قیمت نان اجازه افزایش قیمت آن را نمی دهد.
علاوه بر این در طول سالیان اخیر قیمت آب، برق، گاز و حتی دستمزد کارگر نیز افزایش پیدا کرده است اما از آن جایی که سودی حاصل نانوایی نمی شود، به ناچار یکی از کارگران خود را اخراج کرده است.
یکی دیگر از نانوایان با اشاره به شرایط سخت کاری خود می گوید مردم از کیفیت نان گلایه می کنند و نانوا را مقصر می دانند درحالی که آرد با کیفیت به دست ما نمی رسد.
ما خود نیز از کیفیت آرد گلایه مندیم چون به هر حال این نان ها به مصرف خانواده خودمان نیز می رسد. از طرفی به ما اجازه افزایش قیمت نان داده نمی شود تا شاید بخشی از هزینه هایمان جبران گردد البته با شرایط فعلی کشور و گرانی های سرسام آور مردم نیز توانایی خرید نان گران قیمت را ندارند اما نانوایان نیز بخشی از جامعه هستند و دولت باید فکری به حال نانوایان کند تا متضرر نشوند. اگر این طور پیش برویم شاید در آینده مجبور به تعطیل کردن نانوایی شویم.
**رییس اتحادیه نانوایان می‌گوید
رییس اتحادیه نانوایان بندرعباس در پاسخ به سووال احتمال افزایش قیمت نان در آینده می گوید: این موضوع بستگی به نظر دولت دارد اما از سال 93 تاکنون افزایش قیمت نداشته ایم.
احترامی درباره اعتراض نانوایان به ثابت ماندن قیمت نان می گوید: اعتراض نانوایان بجا و درست است زیرا تمامی هزینه ها از قبیل دستمزد کارگر، آب، برق، گاز و... مطابق با تورم سالانه افزایش می یابد اما قیمت نان تغییر نمی کند.
در دیگر مواد غذایی و صنف ها هم افزایش نرخ وجود دارد اما در مورد قیمت نان هرچند سال یک بار افزایش قیمت صورت می گیرد که باعث متضرر شدن نانوایان شده است.
اگر نانوایان نیز مانند سایر صنف ها سر سال افزایش نرخ داشته باشند هم دلگرمی نانوایان و هم بهبود کیفیت نان را به دنبال خواهد داشت و همه این عوامل منجر می شود تا نان با کیفیتی به دست مردم برسد.
احترامی درباره کاهش وزن چانه ی نان نیز می گوید: این موضوع در حد جزء است و فراگیر نیست و اگر وزن چانه نان از حد استاندارد کاهش پیدا کند به طور قطع کیفیت هم کاهش پیدا می کند.
نظارت بر کیفیت نان به صورت گروهی و فردی از طرف فرمانداری، تعزیرات آرد و نان، بازرسان صنعت و معدن، بازرسی اتاق اصناف و شرکت غله و از طرف مرکز بهداشت صورت می گیرد.
در استان هرمزگان نظارت ها به صورت دقیق و کامل بر مبنای کیفیت ها صورت می گیرد.
وی در مورد احتمال استفاده نانوایان از جوش شیرین به جای خمیرمایه می گوید جوش شیرین هم به طور صد درصد متوقف شده است و هیچ نانوایی از جوش شیرین استفاده نمی کند.
از لحاظ صرفه اقتصادی هم جوش شیرین تفاوت چندانی با خمیرمایه ندارد ولی مرکز بهداشت آن را ممنوع کرد و جریمه های سنگینی برای آن در نظر گرفته شده است و در عمل تاثیری در کیفیت نان ایجاد نمی کند.به طور کلی نظارت بر کیفیت و قیمت نان صورت می گیرد.
**دلایل بی کیفیت بودن آرد هرمزگان
وجود نداشتن سیلوی نگهداری گندم در بندرعباس، کیفیت نامناسب گندم تولیدی استان هرمزگان و ورود آردهای درجه 2 به بالا به استان از جمله علت های بی کیفیت بودن آرد موجود در استان است.
رییس اتحادیه نانوایان در این باره عنوان کرد: متاسفانه کیفیت آرد استان بسیار پایین است، سیلوی نگهداری گندم نیز در استان وجود ندارد و از طرفی با توجه به اینکه هرمزگان تولیدات گندم چندانی ندارد، آردهای درجه 2و به بالا وارد استان می شود که علت بی کیفیت بودن آرد به این موضوع مربوط می شود، به طوری که نانوایان نیز نسبت به کیفیت بد آرد ناراضی هستند.
از طرفی ورود آرد از استان های دیگر ممنوع می باشد؛ زیرا گفته شده است هر استانی به دلیل وجود داشتن کارخانه آرد در همان استان و جهت حمایت از تولید داخلی، باید آرد مورد نیازش را در همان استان تولید کند.
از آن جایی که گندم استان از کیفیت مناسبی برخوردار نیست بنابراین نان هم کیفیت لازم را ندارد.البته دولت پیش بینی هایی هم انجام داده است.
در بحث آزاد سازی، نانوا می تواند از هر کارخانه ای که خودش انتخاب می کند، آرد مورد نیازش را وارد کند.
**هیچ گونه حمایتی از نانوایان صورت نگرفته است
احترامی درباره میزان حمایت دولت از نانوایان گفت: تاکنون هیچ گونه تسهیلات یا امکانات و هیچ نوع حمایتی از نانوایان صورت نگرفته و هیچ خدماتی نیز داده نشده است.
تعداد زیادی از نانوایی ها به دلیل ورود نان از شهرستان ها و استان های دیگر و همچنین نانوایی های غیرمجاز به سوپرمارکت ها، تعطیل یا نیمه تعطیل هستند.
اگر نان ها از سوپرمارکت ها جمع شده و به نانوایی برگردد، صنعت نانوایی حفظ شده و بر کیفیت مطلوب نان نیز اثرگذار خواهد بود.
فروش نان در سوپرمارکت ها بنا بر ماده قانونی نظام صنفی تداخل صنفی محسوب می شود و از طرفی میزان قابل‌عرضه هر صنفی مشخص شده است.
از طرفی نان هایی که به صورت فله‌ای وارد سوپرمارکت ها می شود به دلیل شرایط بد نگهداری آن ها در آفتاب و ... سلامت شهروندان را نیز به خطر می اندازد.
7195/ 6048
انتهای پیام در گذشته صبحگاهان که در کوچه پس کوچه های شهر و روستاهای بندرعباس قدم می زدیم بوی نان در همه جا می پیچید و جمع خانواده ها گرم بود و تنور خانه ها داغ. کمتر هرمزگانی است که نان داغ تیموشی همراه با مهیاوه و سوراغ نخورده باشد.
نانی که امروز حسرت پخت و مصرف آن بر دل برخی از نسل جدیدهای هرمزگانی مانده است، اما هنوز هم پخت نان تیموشی و سایر نان های خوشمزه محلی بهانه ای برای دورهم جمع شدن است. نان در سفره مردم هرمزگان جایگاه خاصی دارد.
به قول بزرگ ترها نان برکت سفره ماست. بزرگ ترهایمان به حفظ حرمت نان و لگدمال نکردن آن تاکید داشتند تا حدی که اگر نانی بر زمین افتاده باشد کمر خم کرده، نان را بوسیده و بلند می کنند. «قسم به نان» یکی از قسم های رایج گذشتگان ما بوده و هست.
همه ی این ها گویای جایگاه نان در زندگی مردم هرمزگان است؛ اما با گذشت زمان و ماشینی شدن زندگی، پخت نان مردم نیز ماشینی شد. مصرف نان هایی که دیگر نه حس و حال گذشته را دارد و نه طعم و کیفیت گذشته. نانی که هم نانوا از آن شاکی است و هم مصرف کننده نان. یکی از قیمت نان می نالد و دیگری از کیفیت و طعم نان.
ازآن جایی که نان بخش جدایی ناپذیر سفره مردم ایران و به ویژه هرمزگان است، کیفیت و قیمت آن حساسیت بسیاری را به دنبال دارد. حساسیتی که باعث شده با وجود افزایش قیمت بسیاری از کالاها و مواد غذایی، قیمت نان از سال 93 تاکنون ثابت بماند.
هرچند در طول سالیان اخیر قیمت نان ثابت مانده اما کاهش کیفیت آن نه تنها موجب نارضایتی شدن مردم شده بلکه داد نانوایان را نیز درآورده است.
به طور اصولی پخت نان زنجیره طولانی از کاشت گندم در مزرعه تا تبدیل به آرد در کارخانه آرد سازی و در نهایت رسیدن به نانوایی را طی می کند.
مشکلات در هر یک از زنجیره های تولید بر کیفیت محصول اثر می گذارد اما در نهایت آن چه به چشم شهروندان می آید کیفیت نان است.
**وضعیت نان استان
در طول سالیان اخیر نشست های متعددی برای تعیین تکلیف وضعیت نان و بررسی مشکلات نانوایان چه در دولت و استان صورت گرفته است. اگرچه به نظر می رسد دولت صدای اعتراض نانوایان را شنیده است اما شرایط فعلی اقتصاد و حساسیت مردم نسبت به قیمت نان، تصمیم گیری برای افزایش قیمت نان را دشوار کرده است.
هرچند در سال گذشته زمزمه های افزایش قیمت در برخی رسانه‌ها منتشر شد اما در نهایت تصمیم دولت بر ثابت ماندن قیمت نان بود. تصمیمی که بنا بر نظر برخی کارشناسان اثر خود را در کاهش وزن چانه نان و کیفیت آن گذاشت.
اکنون دولت به دنبال بررسی راههای دیگری جز افزایش قیمت برای جبران هزینه های تولیدی نانوایان است.
کارشناسان اما معتقدند اگر تصمیم بر ثابت ماندن قیمت نان است دولت باید سیاست های تشویقی ازجمله معافیت های مالیاتی، حق بیمه کارفرمایان و اختصاص یارانه های بیشتر را جهت کاهش هزینه نانوایان در نظر بگیرد.
نانوایان استان همانند سایر نانوایان کشور با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می کنند. اگرچه بخشی از مشکلات مربوط به نانوایان استان از جمله ثبات چندین ساله قیمت نان متاثر از تصمیم های دولت است اما بخش دیگر آن مربوط به کیفیت آرد موجود در استان است که شاید بتوان برای آن تدبیری اندیشید.
هرچند در بخش هایی از استان گندم کشت می شود اما شرایط آب و هوایی و رطوبت موجود در آن باعث کاهش کیفیت گندم و درنتیجه آرد و نان می شود.
از طرفی استانی که مقصد صادرات و واردات کشور است حتی یک سیلو برای نگهداری گندم در بندرعباس ندارد. وجود نداشتن سیلو در بندرعباس باعث شده است که گندم های مورد نیاز استان در انبارهای رو‌باز محوطه اسکله شهید رجایی و بدون رعایت بهداشت و استاندارد مناسب نگهداری شوند.
**اعتراض شهروندان به کیفیت نان
گشتی در شهر و گفت و گو با مردم حاکی از گلایه آن ها از کیفیت نان است. یکی از شهروندان می گوید نان ها تا وقتی گرم و تازه هستند، قابل استفاده می باشند اما اگر تنها 2 روز نگهداری شود به دلیل کیفیت بد نان قابل خوردن نیست.
یکی دیگر از شهروندان می گوید: حجم نان کاهش یافته است و علاوه بر آن پس از سرد شدن نان سریع بیات شده و کپک می زند. بعضی نان ها نیز خمیر هستند و از کیفیت خوبی برخوردار نیستند؛ و حتی بعضی نانوایی ها نان سوخته تحویل مشتری می دهند.
شهروند دیگری با گلایه از کیفیت بد نان به شوخی می گوید نان تولیدی برخی نانوایی ها به حدی سفت است که گاهی فکر می کنم در حال انجام ورزش فک و دندان هستم!
**در تنور داغ نانوایی چه می‌گذرد
یکی از نانوایان از ثابت ماندن قیمت نان گلایه می کند به طوری که در پرداخت هزینه های جاری خود دچار مشکل شده است.
وی می گوید با افزایش تورم، قیمت بسیاری از مواد غذایی افزایش یافته است اما دولت به دلیل حساسیت مردم نسبت به قیمت نان اجازه افزایش قیمت آن را نمی دهد.
علاوه بر این در طول سالیان اخیر قیمت آب، برق، گاز و حتی دستمزد کارگر نیز افزایش پیدا کرده است اما از آن جایی که سودی حاصل نانوایی نمی شود، به ناچار یکی از کارگران خود را اخراج کرده است.
یکی دیگر از نانوایان با اشاره به شرایط سخت کاری خود می گوید مردم از کیفیت نان گلایه می کنند و نانوا را مقصر می دانند درحالی که آرد با کیفیت به دست ما نمی رسد.
ما خود نیز از کیفیت آرد گلایه مندیم چون به هر حال این نان ها به مصرف خانواده خودمان نیز می رسد. از طرفی به ما اجازه افزایش قیمت نان داده نمی شود تا شاید بخشی از هزینه هایمان جبران گردد البته با شرایط فعلی کشور و گرانی های سرسام آور مردم نیز توانایی خرید نان گران قیمت را ندارند اما نانوایان نیز بخشی از جامعه هستند و دولت باید فکری به حال نانوایان کند تا متضرر نشوند. اگر این طور پیش برویم شاید در آینده مجبور به تعطیل کردن نانوایی شویم.
**رییس اتحادیه نانوایان می‌گوید
رییس اتحادیه نانوایان بندرعباس در پاسخ به سووال احتمال افزایش قیمت نان در آینده می گوید: این موضوع بستگی به نظر دولت دارد اما از سال 93 تاکنون افزایش قیمت نداشته ایم.
احترامی درباره اعتراض نانوایان به ثابت ماندن قیمت نان می گوید: اعتراض نانوایان بجا و درست است زیرا تمامی هزینه ها از قبیل دستمزد کارگر، آب، برق، گاز و... مطابق با تورم سالانه افزایش می یابد اما قیمت نان تغییر نمی کند.
در دیگر مواد غذایی و صنف ها هم افزایش نرخ وجود دارد اما در مورد قیمت نان هرچند سال یک بار افزایش قیمت صورت می گیرد که باعث متضرر شدن نانوایان شده است.
اگر نانوایان نیز مانند سایر صنف ها سر سال افزایش نرخ داشته باشند هم دلگرمی نانوایان و هم بهبود کیفیت نان را به دنبال خواهد داشت و همه این عوامل منجر می شود تا نان با کیفیتی به دست مردم برسد.
احترامی درباره کاهش وزن چانه ی نان نیز می گوید: این موضوع در حد جزء است و فراگیر نیست و اگر وزن چانه نان از حد استاندارد کاهش پیدا کند به طور قطع کیفیت هم کاهش پیدا می کند.
نظارت بر کیفیت نان به صورت گروهی و فردی از طرف فرمانداری، تعزیرات آرد و نان، بازرسان صنعت و معدن، بازرسی اتاق اصناف و شرکت غله و از طرف مرکز بهداشت صورت می گیرد.
در استان هرمزگان نظارت ها به صورت دقیق و کامل بر مبنای کیفیت ها صورت می گیرد.
وی در مورد احتمال استفاده نانوایان از جوش شیرین به جای خمیرمایه می گوید جوش شیرین هم به طور صد درصد متوقف شده است و هیچ نانوایی از جوش شیرین استفاده نمی کند.
از لحاظ صرفه اقتصادی هم جوش شیرین تفاوت چندانی با خمیرمایه ندارد ولی مرکز بهداشت آن را ممنوع کرد و جریمه های سنگینی برای آن در نظر گرفته شده است و در عمل تاثیری در کیفیت نان ایجاد نمی کند.به طور کلی نظارت بر کیفیت و قیمت نان صورت می گیرد.
**دلایل بی کیفیت بودن آرد هرمزگان
وجود نداشتن سیلوی نگهداری گندم در بندرعباس، کیفیت نامناسب گندم تولیدی استان هرمزگان و ورود آردهای درجه 2 به بالا به استان از جمله علت های بی کیفیت بودن آرد موجود در استان است.
رییس اتحادیه نانوایان در این باره عنوان کرد: متاسفانه کیفیت آرد استان بسیار پایین است، سیلوی نگهداری گندم نیز در استان وجود ندارد و از طرفی با توجه به اینکه هرمزگان تولیدات گندم چندانی ندارد، آردهای درجه 2و به بالا وارد استان می شود که علت بی کیفیت بودن آرد به این موضوع مربوط می شود، به طوری که نانوایان نیز نسبت به کیفیت بد آرد ناراضی هستند.
از طرفی ورود آرد از استان های دیگر ممنوع می باشد؛ زیرا گفته شده است هر استانی به دلیل وجود داشتن کارخانه آرد در همان استان و جهت حمایت از تولید داخلی، باید آرد مورد نیازش را در همان استان تولید کند.
از آن جایی که گندم استان از کیفیت مناسبی برخوردار نیست بنابراین نان هم کیفیت لازم را ندارد.البته دولت پیش بینی هایی هم انجام داده است.
در بحث آزاد سازی، نانوا می تواند از هر کارخانه ای که خودش انتخاب می کند، آرد مورد نیازش را وارد کند.
**هیچ گونه حمایتی از نانوایان صورت نگرفته است
احترامی درباره میزان حمایت دولت از نانوایان گفت: تاکنون هیچ گونه تسهیلات یا امکانات و هیچ نوع حمایتی از نانوایان صورت نگرفته و هیچ خدماتی نیز داده نشده است.
تعداد زیادی از نانوایی ها به دلیل ورود نان از شهرستان ها و استان های دیگر و همچنین نانوایی های غیرمجاز به سوپرمارکت ها، تعطیل یا نیمه تعطیل هستند.
اگر نان ها از سوپرمارکت ها جمع شده و به نانوایی برگردد، صنعت نانوایی حفظ شده و بر کیفیت مطلوب نان نیز اثرگذار خواهد بود.
فروش نان در سوپرمارکت ها بنا بر ماده قانونی نظام صنفی تداخل صنفی محسوب می شود و از طرفی میزان قابل‌عرضه هر صنفی مشخص شده است.
از طرفی نان هایی که به صورت فله‌ای وارد سوپرمارکت ها می شود به دلیل شرایط بد نگهداری آن ها در آفتاب و ... سلامت شهروندان را نیز به خطر می اندازد.
7195/ 6048
کپی شد
