برنامه تحول نظام سلامت پانزدهم اردیبهشت سال ۱۳۹۳ با گام‌های اساسی در کاهش هزینه‌های بستری برای مردم، افزایش عدالت در خدمات سلامت و بهبود کیفی خدمات و زیرساخت‌های سلامت آغاز شد و تمامی این سال‌ها کوشیده است تا با وجود همه کاستی‌ها در سایه هم‌افزایی بین بخشی و سیاست‌های راهبردی ترسیم شده راه صحیح خود را بیابد و آزمون و خطاها را در راستای گفتمان‌سازی هدفمند سلامت به پیش ببرد.
ماهیت برنامه تحول سلامت بر بهبود سبک زندگی و خودمراقبتی هدفمند قرار دارد و از این منظر با هشت بسته خدمتی شامل کاهش پرداختی هزینه‌های بستری از جیب مردم، برنامه حفاظت مالی ازبیماران صعب العلاج، خاص و نیازمند، بهبود کیفی هتلینگ بیمارستانی، برنامه ماندگاری پزشکان در مناطق کمتر توسعه یافته و محروم، حضور پزشکان متخصص مقیم در بیمارستان‌های دولتی، بهبود کیفیت خدمات ویزیت در مراکز درمانی، برنامه ترویج زایمان طبیعی و کاهش سزارین به میزان ۱۰ درصد و نظارت بر کیفیت اجرای این گام‌ها کوشیده است تا هویت اسیب دیده سلامت جامعه را التیام بخشیده و در راستای افزایش شاخص‌های سلامت حرکت کند و در این راستا ارایه خدمات منسجم درمانی و بهداشتی به جامعه هدف در جنوب استان مرکزی با رضایتمندی قابل قبولی همراه است.
اگرچه این برنامه در سیستم نظام ارجاع که تلکیف برنامه ششم توسعه است، اصلاح هزینه‌ها و سطح بندی خدمات، گسترش خدمات در مناطق دورافتاده و محروم، تامین داروی بیماران خاص و ده‌ها عنوان بهداشتی و درمانی دیگر در کارنامه خود نمره قبولی دارد اما در برخی از مسایل نظیر پیش‌بینی بنیه مالی هدفمند در پشتوانه گام‌های هشتگانه، تقویت پیوست خدمات دولتی و بخش خصوصی در حوزه درمان و ارتباط منطقی سازمان‌های بیمه‌گر نواقصی دارد که نیازمند بازنگری است تا این نهال نوپا بتواند در ادامه راه ریشه‌دار و تنومند شود.
وزیر بهداشت و درمان و آموزش پزشکی برنامه تحول سلامت را یکی از ارزنده‌ترین دستاوردهای دولت تدبیر و امید دانسته و معتقد است که این راهبرد کلان ملی با مختصات مترقی باید ماندگار شود و تغییرات گفتمانی در سطح سلامت که به همت این برنامه ایجاد شده باید در لایه‌های زیرپوستی جامعه جریان داشته و خودمراقبتی آگاهانه به‌عنوان سرمایه مهم حوزه انسانی در جامعه بسط یابد.
«سعید نمکی» در عین حال لزوم بازنگری در این برنامه را از نیازهای اساسی عنوان کرده است و معتقد است: با اصلاحات کارشناسی مختلف در عملکرد پنج ساله این برنامه می‌توان قوی‌تر و منسجم‌تر در عرصه سلامت گام برداشت و این مهم به معنای توقف این موضوع یا کوچک کردن بسته حمایتی نیست بلکه با شناخت محتوایی این کالبد و متناسب با شرایط جامعه باید به پیش رفت.
زادگاه امام راحل نیز در پنج سال اخیر متاثر از راهبرهای برنامه تحول سلامت در شاخص‌های مختلف تغییرات اساسی را در عرصه بهداشت و درمان تجربه کرده که ارزیابی موثر فرصت‌ها و چالش‌ها در این عرصه می‌تواند دستمایه تداوم راه و سرعت بخشی به خدمات بهینه به مردم باشد.
هتلنیگ بیمارستانی فصل ماندگار تحول سلامت در خمین
فرماندار خمین در این خصوص گفت: برنامه تحول سلامت در شرایطی کلید خورد که قامت طیف بزرگی از مردم زیر بار هزینه‌های بهداشتی و درمانی خم شده بود و اگرچه این برنامه در تمامی گام‌ها در عالی‌ترین سطح حرکت نکرده اما تغییر مسیر ایجاد شده از ان گره‌گشایی بسیاری از مشکلات بود و باید با بازنگری اصولی و ترسیم نقشه راه هدفمند اقداماتش را بهبود بخشید.
«احمد طهرانی» افزود: کاهش دغدغه پرداخت هزینه‌های درمانی همواره از مسایل مورد تاکید مقام معظم رهبری است.
وی ادامه داد: ارتقای شبکه بهداشت و درمان خمین به دانشکده علوم پزشکی همزمان با اجرای طرح تحول سلامت در ای شهرستان انجام شدو در راستای این برنامه اجرای عملیات هتلینگ بیمارستانی و مراکز درمانی مناطق کمتر برخوردار با اختصاص اعتبارات در دولت یازدهم و دوازدهم فصلی ماندگار خواهد بودکه در این مهم در حوزه سلامت خمین مشهود است.
طهرانی با اشاره به اینکه این تغییرات لازم بود اما کافی نیست گفت: با ساخت کلینیک تخصصی بیمارستان امام خمینی(ره) در خمین و حضور پزشکان متخصص و فوق تخصص، چندین خانه بهداشت، بازسازی و مراکز جامع سلامت در قورچی‌باشی و چهارچشمه خدمات بسیاری به بیماران ارایه شده و طرح اورژانس بیمارستان نیز که با کمک یکی از خیران شهرستان کلید خورده که برای شهری چون خمین که زیرساخت‌های درمانی محدودی دارد این مهم سرمایه‌ای ارزشمند محسوب می‌شود.
وی افزود: کاهش پرداخت از جیب بیمار یکی از محورهای برنامه تحول نظام سلامت است که اتفاق افتاد و تنها ۱۰ درصد از هرینه‌های درمانی را بیماران پرداخت می‌کنند اما، اکنون با وجود تنگناهای اقتصادی خانوارها و تحریم‌های ظالمانه نیاز است که با بازنگری موثر راهبردهای حمایتی بیشتری در سلامت مردم لحاظ شود.
فرماندار خمین تصریح کرد: حضور پزشکان متخصص و فوق تخصص در عرصه درمان دولتی اتفاقی مطلوب است که برنامه تحول سلامت رقم زد اما هنوز ضعف‌هایی در این زمینه هست که باید کارشناسی و رفع شود برای مثال متخصصان چهار ماه زودتر از حضور پزشک متخصص بعدی از خمین می‌روند و نبود پزشک متخصص تا حضور فرد جایگزین مشکلاتی را برای بیماران ایجاد می‌کند.
طهرانی ادامه داد: بیمه همگانی در قالب پوشش بیمه سلامت از دیگر از اقدامات خوب این برنامه است و توانسته چالش چند بیمه‌ای و افراد فاقد بیمه را تا حدود زیادی برطرف کند اما باید این چتر همه‌گیر شود و تداوم این راه ضروری است.
وی یادآور شد: هتلینگ بیمارستانی در برنامه تحول سلامت هزینه‌های زیادی داشت که بخش قابل ملاحظه‌ای از بنیه مالی دولت در اجرای گام‌های تعریف شده به خود اختصاص داد و موضوع اینجا است که هنوز این بخش به طول کامل اجرا نشده و نیاز به اعتبارات زیادی دارد.
فرماندار خمین گفت: در سال‌های اخیر با اصلاحاتی که در راستای برنامه تحول نظام سلامت در حوزه دولتی رخ داد، مراجعه‌های مردمی به مراکز درمان دولتی افزایش پیدا کرده و این مهم هزینه‌های زیادی دارد که با توان دولت همخوان نیست و بیمه‌های پایه با توجه به اینکه با تاخیر انجام می‌شود مشکلاتی برای دولت و شهروندان ایجاد کرده است که شاید یکی از مسایل مهم در بازآرایی نظام تحول سلامت این مسئله باشدکه در خمین نیز آثارش را دارد.
ماندگاری پزشکان در مناطق کم برخوردار ثمره درخت نوپای نظام سلامت
سرپرست دانشکده علوم پزشکی خمین گفت: خدمات درمانی در این شهرستان از طریق یک بیمارستان دولتی با ۱۰۹ تخت فعال ارایه می‌شود و پنج مرکز بهداشت شهری، هشت مرکز بهداشت روستایی، ۴۹ خانه بهداشت فعال روستایی، ۹ پایگاه سلامت، سه درمانگاه عمومی، یک درمانگاه تامین اجتماعی و ۲ درمانگاه خصوصی نیز در زادگاه امام راحل در خدمات رسانی سلامت به مردم فعال هستند.
« مجتبی دیده‌دار» افزود: اجرای برنامه تحول سلامت پرداخت های تشویقی، زمینه ماندگاری پزشکان در مناطق کمتر توسعه یافته و محروم افزایش داد و اکنون ۴۰ پزشک متخصص، هشت دندانپزشک و ۲۱ پزشک عمومی در خمین فعالیت پزشکی دارند که این سرمایه به برکت راهبرد مترقی تحول سلامت حاصل شده است.
وی ادامه داد: بیمارستان امام خمینی(ره) این شهرستان سال گذشته به‌عنوان مرکز درمانی برتر در زمینه ترویج زایمان طبیعی کشور انتخاب شد و مورد تقدیر معاون درمان وزارت بهداشت قرار گرفت که این هدفگذاری‌ها در راستای یکی از گام‌های اساسی برنامه تحول سلامت پی گرفته شد.
سرپرست دانشکده علوم پزشکی خمین اظهار داشت: ﺍفزایش ﺳﻼﻣﺖ ﻣﺎﺩﺭﺍﻥ ﻭ ﻧﻮﺯﺍﺩﺍﻥ ﻫﺪﻑ ﺍﺻﻠﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺮﻭﯾﺞ ﺯﺍﯾﻤﺎﻥ ﻃﺒﯿﻌﯽ است و ﺷﺎﺧﺺ ﺯﺍﯾﻤﺎﻥ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑه‌عنوان ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎﯼ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﺸﻢ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻗﺮﺍﺭ گرفت و دانشکده علوم پزشکی شهرستان توانست به این شاخص دست یابد.
دکتر دیده‌دار، به افزایش ۵۸ درصدی شاخص زایمان طبیعی در سال گذشته اشاره کرد و ادامه داد: برگزاری کلاس‌های آمادگی زایمان و فرهنگ‌سازی در زمینه ترویج زایمان طبیعی از مهمترین برنامه ها برای تقویت حوزه سلامت در این شهرستان بوده و توانسته در نگرش مردم به زایمان طبیعی اثربخشی داشته باشد.
وی تصریح کرد: این شهرستان در اجرا و تکمیل طرح‌های عمرانی بهداشتی و درمانی در کشور پیشرو است و در این زمینه عملیات اجرایی اورژانس بیمارستانی، بازسازی آی سی یو، اورژانس جاده خمین – الیگودرز، تجهیز مرکز غربالگری سرطان و رختشوی‌خانه و توسعه بخش جراحی زنان وزایمان انجام شده است.
سرپرست دانشکده علوم پزشکی خمین خاطرنشان کرد: دستگاه ماموگرافی در مرکز غربالگری بیمارستان امام خمینی(ره) خمین نصب شده و به مراجعه کنندگان خدمات ارایه می‌دهد و تشخیص درست سرطان سینه یکی از مهمترین مراحل درمان این بیماری است و دستگاه دقیقی ماموگرافی یکی از مطالبات چندین ساله بانوان این شهرستان بوده است که به برکت تحول نظام سلامت محقق شد.
دکتر دیده‌دار گفت: بخش غربالگری سرطان در بیمارستان امام خمینی(ره) این شهرستان به‌دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌های لازم فعال نیست اما در راستای برنامه تحول سلامت تاکنون در مجموع هشت هزارمتر مربع فضای فیزیکی در حوزه بهداشت و درمان در خمین ایجاد شده که این میزان معادل یک سوم طرح‌های مورد بهره برداری خمین بعد از پیروزی انقلاب تاکنون است و مجموع این طرح ها باعث بهبود سطح خدمات بهداشتی و درمانی و رضایتمندی مردم شده است.
توسعه خدمات درمانی و بهداشتی در دلیجان
رییس مرکز بهداشت و درمان دلیجان گفت: با اجرای برنامه تحول سلامت یک مرکز بهداشتی و درمانی به وسعت یک‌هزار و ۲۰۰ متر در ۲ طبقه در این شهرستان ایجاد شده و ساخت ۲ پایگاه سلامت، ۲ مرکز بهداشتی و درمانی روستایی با ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی و ۲ خانه زیست پزشک نیز از اقدامات دیگر درمانی دراین راستا است.
«عبدالرحیم فردوسی» افزود: ۲۴ مراقب سلامت شامل بهداشت عمومی، بهداشت محیط، ماما، کارشناس بهداشت روان و نیروی اداری در بخش بهداشتی دلیجان جذب شده است.
وی عنوان کرد: بیمارستان ۹۶ تختخوابی این شهرستان به شهروندان خدمات رسانی دارد که در قالب برنامه تحول نظام سلامت نوسازی بخش‌های این مرکز درمانی پی گرفته شد و اورژانس آن نیز دستخوش تغییرات زیربنایی شده است.
رئیس مرکز بهداشت و درمان دلیجان خرید تجهیزات سونوگرافی، اکوگرافی، چشم پزشکی و تخت بستری از دیگر اقدامات اجرای طرح طرح تحول نظام سلامت در این خطه عنوان کرد که توانسته سطح خدمات‌دهی به مردم را کیفی کند.
فردوسی گفت: ۱۶ پزشک متخصص در۱۲ رشته پزشکی به بیماران در دلیجان خدمات ارایه می‌دهند و این تعداد تا پایان آذر ماه افزایش پیدا می‌کندو نیاز است که در تداوم برنامه تحول سسلامت در تقویت فرصت‌ها سرمایه‌گذاری بیشتری شود.
مدیر شبکه بهداشت و درمان محلات نیز گفت: پزشکان متخصص چشم، ارتوپد، رادیولوژی، روانپزشک و مغز و اعصاب با شهرستان محلات مشترک هستند.
«بابک نامغ»افزود: محلات رتبه دوم استان را در گام زایمان طبیعی برنامه تحول سلامت کسب کرده و این شهرستان در زایمان بدون درد رتبه اول شهرستان‌های استان را دارد و در سال ۹۴ به‌عنوان ۱۰ زایشگاه برتر کشور انتخاب شده است.
وی با اشاره به اینکه بیش از ۸۵ درصد زایمان‌های محلات طبیعی است، اظهار داشت: چهار اتاق الی‌دی‌آر در زایشگاه بیمارستان این شهرستان فعال استکه در سایه اجرای برنامه تحول سلامت تقویت شد.
مدیر شبکه و بهداشت و درمان محلات بیان کرد: ۱۹ متخصص در رشته‌های پزشکی چشم، مغز و اعصاب، جراحی عمومی، ارتوپد، داخلی، اطفال، گوش، حلق و بینی، رادیولوژی، زنان، پوست، قلب و بیهوشی در این شهرستان به مراجعه‌کنندگان خدمات ارایه می‌دهند.
نامغ با اشاره به اینکه ۶۵ تخت از ۹۶ تخت بیمارستان این شهرستان فعال است، تصریح کرد: اتاق عمل جراحی، اورولژی، ارتوپدی، چشم و زنان با تجهیزات کامل در این مرکز درمانی راه‌اندازی شده است.
وی آغاز به‌کار تجهیزات ماموگرافی، رادیولوژی دیجیتال، کلینیک پوست و زیبایی، کلینینک تخصصی بیمارستان در ۲ شیفت، افزایش تجهیزات بخش تصویربرداری و تجهیز و راه‌اندازی چهار تخت در آی سی‌یو را از دیگر اقدامات درمانی در قالب اجرای برنامه تحول نظام سلامت در محلات بیان کرد که از سرگردانی بیماران و هزینه‌های سربار ناشی از سفر درمانی به مرکز استان و سایر استان‌های کشور کاسته و رضایتمندی را بهبود بخشیده است.
پیگیری ساخت 2 مرکز جامع سلامت در محلات
مدیر شبکه و بهداشت و درمان محلات گفت: یک مرکز جامع سلامت در این شهرستان ایجاد شده و ۲ مرکز در حال ساخت است و ساختمان مرکز فوریت‌های پزشکی محلات تا پایان این ماه به بهره‌برداری می‌رسد.
نامغ افزود: این طرح‌های عمرانی در حوزه بهداشت محلات انجام شده و حاصل آن ۲۲ فرصت کاری برای نیروهای مراقبت سلامت در سه درمانگاه شهری است.
وی با اشاره به کاهش پرداختی بیماران تصریح کرد: منابع بیمه‌ای سهم خود از درمان را به موقع پرداخت نمی‌کنند که سبب معوقات پرسنلی در مراکر درمانی شهرستان شده است.
برنامه تحول سلامت به گواه مردم و کارشناسان و مسوولان ضرورتی بود که در بازه زمانی مناسبی به اجرا گذاشته شد و اکنون باید بازارآیی موثر بر این برنامه با توجه به سهم هر بخش صورت بگیرد.
توفیقاتی که برنامه تحول نظام سلامت در کشور ایجاد کرده توانسته شاکله خود را بر تغییر سبک زندگی، تاکید بر اهمیت خودمراقبتی و اصلاح رفتارهای پرخطر، تقویت نظام ارجاع درمانی، بهبود هتلینگ بیمارستانی، عدالت در سلامت و بهبود جایگاه پزشکان و خدمات حوزه استوار کند.
