نمایش اسناد تاریخی مازندران در بابلسر از توبه نامه تا فرمان نادرشاه افشار

به گزارش خبرنگار ایرنا ، در این نمایشگاه 40 فقره سند از دوران صفویه تا پهلوی به نمایش گذاشته شد که 20 برگ‌ از آنها مربوط به اسناد ملی و 20 برگ متعلق به استان مازندران بود.
این اسناد شامل مکاتبات اداری دوران جدید ٬ سلطانیات یا آنچه توسط سلطان و شاه به صورت فرمان، رقم و حکم صادر می شد ، دیوانیات یعنی دستورات حکومتی و اخذ مالیات توسط بخش های مختلف حکومتی و اخوانیات یا نامه های تبادل شده بین مردم بوده است .
بخشی از فهرست اماکن عمومی و ابنیه تاریخی آمل ، سیاهه درختان کهنسال دارای بیش از یکصد سال در مناطق مختلف مازندران در مرداد 1318، گزارش آتش سوزی در آمل و اعلام تلفات به وزارت داخله کشور مربوط به سال 1296، توبه نامه ، مجوز طبابت ، مصالحه نامه فروش و اجاره سهم هایی از قریه های مازندران از جمله اسنادی بود که که در این نمایشگاه یک روزه به نمایش گذاشته شد.
صورت نرخ ارزاق در شهر آمل ، فرمان نادرشاه افشار در خصوص اعطای ریاست ایل ، اقرارنامه همسر مظفرالدین شاه مبنی بر هبه اموال به فرزندانش ، بخشنامه ستاد ارتش در خصوص اعلام تغییر نام چند شهر کشور از جمله تغییر نام ' بارفروش ' به بابل و انزلی به پهلوی مربوط به سال 1314 هجری شمسی از دیگر اسناد ارایه شده در این نمایشگاه بود.
این نمایشگاه در سالن باقرالعلوم دانشگاه مازندران برپا و در حاشیه آن هم نشست تخصصی در باره اهمیت اسناد تاریخی و مقایسه آن با سایر منابع برگزار شد.
مدیرگروه تاریخ دانشگاه مازندران در این نشست گفت: در میان منابع و مآخذ تاریخی، اسناد بیشترین واقع نمایی را دارند.
رضا شجری افزود : اسناد تاریخی به دلیل اینکه در زمان صدور ، هدفشان ارائه گزارش برای آیندگان نبوده ، واقع نما و عاری از دروغ و تظاهر و ملاحظه کاری هستند ، در حالی که سایر منابع تاریخی همراه با ملاحظه کاری هستند.
وی منابع تاریخی را شامل منابع نقلی ، باستان شناسی، کتب و تصایر عنوان کرد و ادامه داد : آنچه در علم تاریخ، سند گفته می شود ابتدا برگ نوشته ای است که حالت اداری دارد و بعدها ارزش تاریخی می یابد.
او تاکید کرد : قبل از استفاده یک سند به عنوان منبع مطالعاتی و پژوهشی باید آن سند مورد نقد بیرونی و سپس محتوایی و درونی قرار گرفته و اصالت سند مشخص شود.
این استاد تاریخ دانشگاه مازندران گفت : جنس کاغذ و‌ مرکب مورد استفاده، بررسی واژگان، تهذیب و مهر سند از جمله مواردی است که می توان از طریق آنها اصالت سند را احراز کرد.
وی افزود : یک سند تاریخی که اصالتش احراز شده باشد در میان دیگر منابع تاریخی، حق وتو دارد.
** رابطه دمکراسی با دسترسی به اسناد تاریخی
مدیر گروه علوم سیاسی دانشگاه مازندران نیز در این نشست گفت : یکی از مولفه‌هایی که در یک نظام دموکراتیک بر روی آن بسیار تاکید می شود، وضعیت دسترسی به اسناد تاریخی و اطلاعات است.
احمد رشیدی افزود : دسترسی به اطلاعات رقابت ایجاد می کند ، جایی که دسترسی آزاد به اطلاعات نیست شهروندان از حق شهروندی محروم شده اند.
وی تاکیدکرد : اهمیت اسناد در علوم سیاسی مشخص است، امروزه پژوهشگران علوم سیاسی دنیا در کنار روش عقلی از روش اسنادی نیز استفاده می کنند.
رشیدی گفت : در مطالعات سیاسی چون به مسایل روز می پردازیم مشکلات زیادی در دسترسی به اسناد داریم در حالی که در مطالعات علوم سیاسی سند، بسیار مهم است.
** اسناد ، حافظه تاریخی ملت ها
سرپرست مرکز مدیریت اسناد و کتابخانه ملی مازندران نیز در این نشست اظهار داشت : امروزه برای اثبات یک هویت به پیشینه جوامع و اقوام و ملل مراجعه می کنند.
رضا شکیبایی افزود : بخشی از حافظه تاریخی به صورت دست نوشته هایی است که بین دولتی ها و‌ مردم رد و بدل می شد و در حال حاضر در آرشیو ملی که به عنوان شاخص فرهنگی و حافظه ملی هر کشور عهده دار وظایف فرهنگی است، نگهداری می شود.
وی ادامه داد : سازمان اسناد ملی ایران در سال ۱۳۴۹ به منظور نگهداری اسناد تاریخی ملی تاسیس شد و اسناد این سازمان منبع تحقیق پژوهشگران است و در تاریخ معاصر نمی توان تحقیقی ارائه داد که در آن از اسناد استفاده نشده باشد.
خبرنگار : فاطمه رحمتی ** انتشار دهنده : حسن فلاحتی
3005/1654