اقامتگاه های بوم گردی استان مازندران معمولا در دل طبیعت روستایی و جنگل های زیبا و کوهستانی این استان شمالی قرار دارند که از ویژگی های خاصی از جمله طبخ غذاهای محلی شمالی و تهیه محصولات به شکل کاملا بومی، سازگاری با محیط زیست، بودن در دل جنگل های سرسبز و طبیعت چشم نواز، کاه گلی بودن معماری خانه ها، دارا بودن مناظر زیبا رو به جنگل و کوه و دریا، ییلاقی بودن محیط روستا و اقامتگاه و وجود فرهنگ و سنت روستایی مازندران برخوردار هستند.
از جمله این اقامتگاه های بوم گردی در مازندران می توان به خونه مادرجون روستای چالکش تنکابن ، عاروس ویشه روستای کمدره آمل ، کلبه سوتراش روستای سی بن عباس آباد ، پرداروم روستای گرماپشته تنکابن ، کلبه چوبی الیزه روستای مرزیکلا بابل ، رنگین کمان روستای شعیب کلایه تنکابن ، خونه مادر بزرگ روستای چالکده بهشهر ، تیکیش زیبا روستای چلاسر تنکابن ، ماه تی تی روستای جنت رودبار رامسر ، شب نوشا روستای نوشا تنکابن ، کل چال روستای گرماپشته تنکابن ، ننه گل ابرو روستای کریم آباد چالوس ، نساء روستای یوج تنکابن و سورت روستای مال خاست ساری اشاره کرد.
این اقامتگاه های بوم گردی با وجود آنکه عمر چندانی از فعالیت آنها نمی گذرد اما به واسطه مدیریت هوشمندانه گردانندگان آنها و استفاده از مشاوره ها و راهنمایی های کارشناسان سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری توانسته اند در جذب مسافر و بویژه گردشگران خارجی بسیار موفق عمل نمایند و زمینه اشتغال خوبی را در منطقه فراهم کنند.
*تنکابن پیشگام در ایجاد اقامتگاه های بوم گردی در مازندران
تنکابن از جمله شهرستان های قدیمی استان مازندران است که 371 روستا و آبادی دارد و از این تعداد 243 روستا دارای سکنه ، 128 روستا خالی از سکنه ، 191 روستا بالای 20 خانوار و52 روستا پایین 20 خانوار می باشند.
بر اساس آخرین آمار ارائه شده ، در شهرستان تنکابن تعداد 16 اقامتگاه بوم گردی دارای پروانه بهره برداری هستند و 14 واحد دیگر نیز دارای موافقت نامه اولیه می باشند.
همچنین سه پرونده نیز جهت طرح در کمیته فنی به استان ارسال شده و 22 متقاضی اولیه نیز در مرحله بازدید و تکمیل پرونده قرار دارند.
با برنامه ریزی های صورت گرفته قرار است تا سال 1400 تعداد اقامتگاه های بوم گردی این شهرستان به یکصد واحد برسد که با استقبال صورت گرفته تحقق آن دور از انتظار نیست.
با رونق گرفتن بازار اقامتگاه های بوم گردی بسیاری از افراد خواستار ایجاد چنین اقامتگاه هایی شده اند و در کنار آنها نیز دستگاه های اجرایی شهرستان مانند اداره آموزش و پرورش تنکابن در این زمینه پیش قدم شده تا مدارس قدیمی و بدون استفاده موجود در روستاها را به اقامتگاه های بوم گردی تبدیل نماید.
بر اساس تحقیقات میدانی خبرنگار ایرنا برای راه اندازی یک واحد اقامتی با پنج اتاق حداکثر 200 میلیون تومان پول نیاز است که البته هزینه مربوط به مکان با توجه به اینکه در روستاهای مختلف ، متفاوت می باشد منظور نشده است و این سرمایه صرف آماده سازی واحد و خرید تجهیزات و ملزومات مورد نیاز، تبلیغات و سرمایه در گردش ماه های اول می باشد.
ظرفیت هر اتاق به طور متوسط 4 نفر بوده و با ضریب اشغال 50 درصد در طول سال می بایست آمادگی پذیرایی از سه هزار و 600 نفر را در طول سال داشته باشد. قیمت خدمات قابل ارائه نیز وابسته به کیفیت واحد و خدمات قابل ارائه متغییر است و به طور متوسط هزینه اقامت در این واحدها برای هر نفر در شبانه روز 70 هزار تومان می باشد که درآمد انتظاری از محل اقامت حدود 250 میلیون تومان در سال خواهد بود.
علاوه بر این از محل فروش صنایع دستی، لبنیات محلی، تورهای گردشگری در محل مانند اقامت در جنگل، کویر، دوچرخه سواری و غیره نیز درآمد ایجاد خواهد شد و برای کاهش هزینه ها و همچنین افزایش جذابیت واحد اقامتی بویژه برای گردشگران خارجی می بایست بسیاری از خدمات خود را از طریق افراد محلی ارائه داد.
سرانجام با یک برنامه ریزی صحیح و تبلیغات مناسب، برای بازگشت سرمایه اولیه به یکسال زمان نیاز است و از سال دوم سود دهی این واحد ها آغاز خواهد شد.
* ضرورت رعایت قوانین ایجاد اقامتگاه های بوم گردی
یک کارشناس حوزه گردشگری در این باره به خبرنگار ایرنا گفت : ایجاد واحد های بوم گردی از یک سو برای روستاییان امکان حفاظت منابع و توسعه و بهره‌برداری پایدار از جاذبه‌های طبیعی را فراهم و از سوی دیگر با ایجاد درآمد مکمل، از مهاجرت مردم روستایی جلوگیری می کند.
احسان امیری افزود : بر اساس آیین‌نامه ، اقامتگاه‌های بومگردی واحدهایی هستند که به‌صورت سنتی و توسط خانواده‌ها اداره شوند که در محیط‌هایی دور از شهر باشند اما در تبصره آن آمده که با تصمیم کمیته فنی گردشگری، این واحدها می‌توانند خارج از محیط‌های ذکر شده و در بافت‌های سنتی و محیط‌های بومی و در مراکز شهری نیز باشند بنابراین مشکلی برای فعالیت اقامتگاه‌های بومگردی در محیط های شهری وجود ندارد.
وی با بیان به اینکه بر اساس آیین نامه ، اقامتگاه‌های بوم گردی باید کمتر از 8 اتاق داشته باشند ، اظهار داشت : اگر بیش از 8 اتاق داشته باشند دیگر توجیه ندارد که اقامتگاه بومگردی شود چراکه باید پذیرش داشته باشند و آداب یک هتل را رعایت کند از این‌رو در زمره هتل‌های سنتی قرار می‌گیرند و این در حالی است که اقامتگاه بومگردی را یک خانواده می‌تواند اداره کند.
امیری خاطر نشان کرد : کلیه اقامتگاه های بوم گردی باید پسماندها و پساب های خود را به صورت مطلوبی مدیریت و بازیافت نمایند و نباید به هیچ عنوان محیط اطراف خود را آلوده کنند.
به گفته این کارشناس حوزه گردشگری ، اقامتگاه بوم گردی باید در مصرف انرژی به صورت بهینه عمل نماید و از لباس های محلی برای پذیرایی از گردشگران استفاده نمایند.
وی یادآور شد : بر اساس سیاست های تدوین شده و به منظور تسهیل و تسریع در صدور پروانه فعالیت اقامتگاه های بومگردی ، مقرر شد تا دهیاران وظیفه تشکیل پرونده ها را بر عهده بگیرند.
*ایجاد اقامتگاه بوم گردی به جای فروش مدارس قدیمی
مدیر آموزش و پرورش شهرستان تنکابن در این باره به خبرنگار ایرنا گفت : در روستاهای این شهرستان حداقل 10 مدرسه قدیمی وجود دارد که باید آنها را به صورت اجاره به سرمایه گذاران بخش خصوصی به منظور ایجاد اقامتگاه بوم گردی واگذار نماییم.
علیرضا سعدی پور با بیان این نکته که کارهای قانونی برای واگذاری این واحدها انجام شده است ، افزود : هم اکنون مدارس قدیمی روستاهای لات سیاه مشته و کوتی بازار بخش نشتا و تودارک بخش مرکزی این شهرستان آماده واگذاری به سرمایه گذاران هستند.
وی با ابراز مخالفت نسبت به فروش مدارس قدیمی این شهرستان، اظهار داشت: ایجاد اقامتگاه بوم گردی، اشتغال و درآمدزایی پایدار را برای آموزش و پرورش به همراه دارد و می تواند بخش قابل توجهی از اعتبارات مورد نیاز برای آماده سازی و تجهیز مدارس را تامین نماید.
سعدی پور همچنین به ایجاد مدرسه گردشگری در آینده نزدیک در منطقه نمونه گردشگری چالدره دو هزار اشاره کرد و بیان داشت : بخش خصوصی که در این منطقه فعالیت دارد در تلاش است تا یک دبیرستان در حوزه گردشگری و هتلداری احداث کند و دانش آموزان علاقه مند در پایه های دهم تا دوازدهم را جذب نماید.
وی تصریح کرد : باید رشته های تحصیلی را از نظری به سمت فنی و مهارتی ببریم تا اشتغال دانش آموزان تحصیلکرده را شاهد باشیم.
*توسعه صنعت گردشگری با ایجاد اقامتگاه‌های بومگردی
رییس اداره میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری شهرستان های تنکابن و عباس آباد در این باره گفت : ایجاد اقامتگاه های بوم گردی در روستاهای این دو شهرستان موجب شده تا مردم خانه های کاه و گلی (زگالی) خود را نفروشند و آنها را برای این منظور استفاده نمایند.
نادر سحرخیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : روستاهای داخل بافت با مشکلی برای اخذ مجوز مواجه نیستند و صدور مجوز در روستاهای خارج بافت نیز باید با هماهنگی جهادکشاورزی و سازمان همیاری ها صورت گیرد.
وی با بیان اینکه در حوزه شهری بناهای تاریخی می توانند به اقامتگاه های بوم گردی تبدیل شود ، اظهار داشت : در روستاها مسئولیت پذیری و همکاری شوراها در این زمینه بسیار کم است و باید مشارکت بیشتری در حوزه گردشگری صورت گیرد.
سحرخیز خاطر نشان کرد : متاسفانه برای شوراهای روستا تامین آب ، برق و راه در اولویت است و حوزه گردشگری که می تواند به اقتصاد روستاها کمک کند از جایگاهی نزد آنها برخوردار نیست.
وی تبدیل مدارس قدیمی بدون استفاده به اقامتگاه‌های بومگردی را گامی موثر در جهت گسترش این صنعت در منطقه برشمرد و تصریح کرد : کارشناسان این دستگاه نهایت همکاری را در این زمینه خواهند داشت و اگر نیاز به مشاوره باشد آن را انجام خواهند داد.
وی با اشاره به اینکه صنعت سینما می تواند به صنعت گردشگری کمک نماید ، یادآور شد : به منظور آشنایی بیشتر مردم با اقامتگاه های بوم گردی لازم است تا برخی تهیه کنندگان سینما اینگونه اقامتگاه ها را برای فیلمبرداری انتخاب نمایند.
*ضرورت استفاده بهینه از امکانات دستگاه ها
فرماندار ویژه تنکابن نیز بر ضرورت استفاده بهینه از ظرفیت ها و امکانات دستگاه های اجرایی شهرستان تاکید کرد و افزود : مدیران دستگاه های اجرایی شهرستان می بایست از ظرفیت های خود به نحو شایسته ای استفاده نمایند تا مردم از خدمات رسانی مطلوب تری بهره مند شوند.
سید امیر حسینی جو با استقبال از تبدیل مدارس قدیمی بدون استفاده به اقامتگاه‌های بومگردی اظهار داشت : اجرای چنین طرحی می تواند اهداف شهرستان در ایجاد یکصد واحد بوم گردی تا سال 1400 را محقق سازد.
وی در ادامه به کسب آموزش های لازم در حوزه گردشگری تاکید کرد اظهار داشت: متاسفانه با وجود زیرساخت های خوبی که در حوزه گردشگری داریم اما در بحث آموزش با کمبود هایی مواجه هستیم که باید آنها را برطرف نمود.
حسینی جو بکارگیری افراد آموزش دیده در واحد های گردشگری را در جذب بیشتر مسافر و گردشگر بسیار موثر برشمرد.
وی از شهرداری ها خواست تا برای کمک به بهبود وضعیت مدارس سهم پنج درصد عوارض صدور پروانه ساختمانی را به حساب آموزش و پرورش واریز کنند.
شهرستان 166 هزار نفری تنکابن در غرب مازندران واقع است.
/1602/7513/1899
انتهای پیام از جمله این اقامتگاه های بوم گردی در مازندران می توان به خونه مادرجون روستای چالکش تنکابن ، عاروس ویشه روستای کمدره آمل ، کلبه سوتراش روستای سی بن عباس آباد ، پرداروم روستای گرماپشته تنکابن ، کلبه چوبی الیزه روستای مرزیکلا بابل ، رنگین کمان روستای شعیب کلایه تنکابن ، خونه مادر بزرگ روستای چالکده بهشهر ، تیکیش زیبا روستای چلاسر تنکابن ، ماه تی تی روستای جنت رودبار رامسر ، شب نوشا روستای نوشا تنکابن ، کل چال روستای گرماپشته تنکابن ، ننه گل ابرو روستای کریم آباد چالوس ، نساء روستای یوج تنکابن و سورت روستای مال خاست ساری اشاره کرد.
این اقامتگاه های بوم گردی با وجود آنکه عمر چندانی از فعالیت آنها نمی گذرد اما به واسطه مدیریت هوشمندانه گردانندگان آنها و استفاده از مشاوره ها و راهنمایی های کارشناسان سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری توانسته اند در جذب مسافر و بویژه گردشگران خارجی بسیار موفق عمل نمایند و زمینه اشتغال خوبی را در منطقه فراهم کنند.
*تنکابن پیشگام در ایجاد اقامتگاه های بوم گردی در مازندران
تنکابن از جمله شهرستان های قدیمی استان مازندران است که 371 روستا و آبادی دارد و از این تعداد 243 روستا دارای سکنه ، 128 روستا خالی از سکنه ، 191 روستا بالای 20 خانوار و52 روستا پایین 20 خانوار می باشند.
بر اساس آخرین آمار ارائه شده ، در شهرستان تنکابن تعداد 16 اقامتگاه بوم گردی دارای پروانه بهره برداری هستند و 14 واحد دیگر نیز دارای موافقت نامه اولیه می باشند.
همچنین سه پرونده نیز جهت طرح در کمیته فنی به استان ارسال شده و 22 متقاضی اولیه نیز در مرحله بازدید و تکمیل پرونده قرار دارند.
با برنامه ریزی های صورت گرفته قرار است تا سال 1400 تعداد اقامتگاه های بوم گردی این شهرستان به یکصد واحد برسد که با استقبال صورت گرفته تحقق آن دور از انتظار نیست.
با رونق گرفتن بازار اقامتگاه های بوم گردی بسیاری از افراد خواستار ایجاد چنین اقامتگاه هایی شده اند و در کنار آنها نیز دستگاه های اجرایی شهرستان مانند اداره آموزش و پرورش تنکابن در این زمینه پیش قدم شده تا مدارس قدیمی و بدون استفاده موجود در روستاها را به اقامتگاه های بوم گردی تبدیل نماید.
بر اساس تحقیقات میدانی خبرنگار ایرنا برای راه اندازی یک واحد اقامتی با پنج اتاق حداکثر 200 میلیون تومان پول نیاز است که البته هزینه مربوط به مکان با توجه به اینکه در روستاهای مختلف ، متفاوت می باشد منظور نشده است و این سرمایه صرف آماده سازی واحد و خرید تجهیزات و ملزومات مورد نیاز، تبلیغات و سرمایه در گردش ماه های اول می باشد.
ظرفیت هر اتاق به طور متوسط 4 نفر بوده و با ضریب اشغال 50 درصد در طول سال می بایست آمادگی پذیرایی از سه هزار و 600 نفر را در طول سال داشته باشد. قیمت خدمات قابل ارائه نیز وابسته به کیفیت واحد و خدمات قابل ارائه متغییر است و به طور متوسط هزینه اقامت در این واحدها برای هر نفر در شبانه روز 70 هزار تومان می باشد که درآمد انتظاری از محل اقامت حدود 250 میلیون تومان در سال خواهد بود.
علاوه بر این از محل فروش صنایع دستی، لبنیات محلی، تورهای گردشگری در محل مانند اقامت در جنگل، کویر، دوچرخه سواری و غیره نیز درآمد ایجاد خواهد شد و برای کاهش هزینه ها و همچنین افزایش جذابیت واحد اقامتی بویژه برای گردشگران خارجی می بایست بسیاری از خدمات خود را از طریق افراد محلی ارائه داد.
سرانجام با یک برنامه ریزی صحیح و تبلیغات مناسب، برای بازگشت سرمایه اولیه به یکسال زمان نیاز است و از سال دوم سود دهی این واحد ها آغاز خواهد شد.
* ضرورت رعایت قوانین ایجاد اقامتگاه های بوم گردی
یک کارشناس حوزه گردشگری در این باره به خبرنگار ایرنا گفت : ایجاد واحد های بوم گردی از یک سو برای روستاییان امکان حفاظت منابع و توسعه و بهره‌برداری پایدار از جاذبه‌های طبیعی را فراهم و از سوی دیگر با ایجاد درآمد مکمل، از مهاجرت مردم روستایی جلوگیری می کند.
احسان امیری افزود : بر اساس آیین‌نامه ، اقامتگاه‌های بومگردی واحدهایی هستند که به‌صورت سنتی و توسط خانواده‌ها اداره شوند که در محیط‌هایی دور از شهر باشند اما در تبصره آن آمده که با تصمیم کمیته فنی گردشگری، این واحدها می‌توانند خارج از محیط‌های ذکر شده و در بافت‌های سنتی و محیط‌های بومی و در مراکز شهری نیز باشند بنابراین مشکلی برای فعالیت اقامتگاه‌های بومگردی در محیط های شهری وجود ندارد.
وی با بیان به اینکه بر اساس آیین نامه ، اقامتگاه‌های بوم گردی باید کمتر از 8 اتاق داشته باشند ، اظهار داشت : اگر بیش از 8 اتاق داشته باشند دیگر توجیه ندارد که اقامتگاه بومگردی شود چراکه باید پذیرش داشته باشند و آداب یک هتل را رعایت کند از این‌رو در زمره هتل‌های سنتی قرار می‌گیرند و این در حالی است که اقامتگاه بومگردی را یک خانواده می‌تواند اداره کند.
امیری خاطر نشان کرد : کلیه اقامتگاه های بوم گردی باید پسماندها و پساب های خود را به صورت مطلوبی مدیریت و بازیافت نمایند و نباید به هیچ عنوان محیط اطراف خود را آلوده کنند.
به گفته این کارشناس حوزه گردشگری ، اقامتگاه بوم گردی باید در مصرف انرژی به صورت بهینه عمل نماید و از لباس های محلی برای پذیرایی از گردشگران استفاده نمایند.
وی یادآور شد : بر اساس سیاست های تدوین شده و به منظور تسهیل و تسریع در صدور پروانه فعالیت اقامتگاه های بومگردی ، مقرر شد تا دهیاران وظیفه تشکیل پرونده ها را بر عهده بگیرند.
*ایجاد اقامتگاه بوم گردی به جای فروش مدارس قدیمی
مدیر آموزش و پرورش شهرستان تنکابن در این باره به خبرنگار ایرنا گفت : در روستاهای این شهرستان حداقل 10 مدرسه قدیمی وجود دارد که باید آنها را به صورت اجاره به سرمایه گذاران بخش خصوصی به منظور ایجاد اقامتگاه بوم گردی واگذار نماییم.
علیرضا سعدی پور با بیان این نکته که کارهای قانونی برای واگذاری این واحدها انجام شده است ، افزود : هم اکنون مدارس قدیمی روستاهای لات سیاه مشته و کوتی بازار بخش نشتا و تودارک بخش مرکزی این شهرستان آماده واگذاری به سرمایه گذاران هستند.
وی با ابراز مخالفت نسبت به فروش مدارس قدیمی این شهرستان، اظهار داشت: ایجاد اقامتگاه بوم گردی، اشتغال و درآمدزایی پایدار را برای آموزش و پرورش به همراه دارد و می تواند بخش قابل توجهی از اعتبارات مورد نیاز برای آماده سازی و تجهیز مدارس را تامین نماید.
سعدی پور همچنین به ایجاد مدرسه گردشگری در آینده نزدیک در منطقه نمونه گردشگری چالدره دو هزار اشاره کرد و بیان داشت : بخش خصوصی که در این منطقه فعالیت دارد در تلاش است تا یک دبیرستان در حوزه گردشگری و هتلداری احداث کند و دانش آموزان علاقه مند در پایه های دهم تا دوازدهم را جذب نماید.
وی تصریح کرد : باید رشته های تحصیلی را از نظری به سمت فنی و مهارتی ببریم تا اشتغال دانش آموزان تحصیلکرده را شاهد باشیم.
*توسعه صنعت گردشگری با ایجاد اقامتگاه‌های بومگردی
رییس اداره میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری شهرستان های تنکابن و عباس آباد در این باره گفت : ایجاد اقامتگاه های بوم گردی در روستاهای این دو شهرستان موجب شده تا مردم خانه های کاه و گلی (زگالی) خود را نفروشند و آنها را برای این منظور استفاده نمایند.
نادر سحرخیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : روستاهای داخل بافت با مشکلی برای اخذ مجوز مواجه نیستند و صدور مجوز در روستاهای خارج بافت نیز باید با هماهنگی جهادکشاورزی و سازمان همیاری ها صورت گیرد.
وی با بیان اینکه در حوزه شهری بناهای تاریخی می توانند به اقامتگاه های بوم گردی تبدیل شود ، اظهار داشت : در روستاها مسئولیت پذیری و همکاری شوراها در این زمینه بسیار کم است و باید مشارکت بیشتری در حوزه گردشگری صورت گیرد.
سحرخیز خاطر نشان کرد : متاسفانه برای شوراهای روستا تامین آب ، برق و راه در اولویت است و حوزه گردشگری که می تواند به اقتصاد روستاها کمک کند از جایگاهی نزد آنها برخوردار نیست.
وی تبدیل مدارس قدیمی بدون استفاده به اقامتگاه‌های بومگردی را گامی موثر در جهت گسترش این صنعت در منطقه برشمرد و تصریح کرد : کارشناسان این دستگاه نهایت همکاری را در این زمینه خواهند داشت و اگر نیاز به مشاوره باشد آن را انجام خواهند داد.
وی با اشاره به اینکه صنعت سینما می تواند به صنعت گردشگری کمک نماید ، یادآور شد : به منظور آشنایی بیشتر مردم با اقامتگاه های بوم گردی لازم است تا برخی تهیه کنندگان سینما اینگونه اقامتگاه ها را برای فیلمبرداری انتخاب نمایند.
*ضرورت استفاده بهینه از امکانات دستگاه ها
فرماندار ویژه تنکابن نیز بر ضرورت استفاده بهینه از ظرفیت ها و امکانات دستگاه های اجرایی شهرستان تاکید کرد و افزود : مدیران دستگاه های اجرایی شهرستان می بایست از ظرفیت های خود به نحو شایسته ای استفاده نمایند تا مردم از خدمات رسانی مطلوب تری بهره مند شوند.
سید امیر حسینی جو با استقبال از تبدیل مدارس قدیمی بدون استفاده به اقامتگاه‌های بومگردی اظهار داشت : اجرای چنین طرحی می تواند اهداف شهرستان در ایجاد یکصد واحد بوم گردی تا سال 1400 را محقق سازد.
وی در ادامه به کسب آموزش های لازم در حوزه گردشگری تاکید کرد اظهار داشت: متاسفانه با وجود زیرساخت های خوبی که در حوزه گردشگری داریم اما در بحث آموزش با کمبود هایی مواجه هستیم که باید آنها را برطرف نمود.
حسینی جو بکارگیری افراد آموزش دیده در واحد های گردشگری را در جذب بیشتر مسافر و گردشگر بسیار موثر برشمرد.
وی از شهرداری ها خواست تا برای کمک به بهبود وضعیت مدارس سهم پنج درصد عوارض صدور پروانه ساختمانی را به حساب آموزش و پرورش واریز کنند.
شهرستان 166 هزار نفری تنکابن در غرب مازندران واقع است.
/1602/7513/1899
کپی شد
