خنده تلخی بر لب داشت و گفت؛ می گویند این مریضی (کرونا) بیشتر باعث مرگ و میر افرادی مثل من می شود؛ دیابت دارم 55 ساله ام فکر نمی کنم خیلی پیر باشم ولی وقتی در اخبار می شنوم که خیلی از من جوانتر هم جان خود را از دست داده اند، پس من در اولویت بیشتری قرار دارم که با شیوع جدی تر کرونا از پا در خواهم آمد.
زن میانسال که ناامید به نظر می رسد می گوید اخبار را که پیگیری می کنم معمولا حواسم به این نکته هست که ببینم فرد جان باخته بر اثر کرونا بیماری زمینه ای که می گویند بدن های ضعیف تری دارند داشته است یا نه که معمولا هم دیده ام که در اخبار گفته می شود سرطان، دیابت و یا بیماری قلبی داشته اند.
ادامه می دهد؛ به هر حال من که سال ها است با بیماری ام سر کرده ام حالا هم اگر با این بیماری واگیر بمیرم چه باید کرد.
در شرایطی که سیستم ایمنی با استرس هم می‌تواند ضعیف شود و زمینه ابتلا به بیماریهای جسمی را بیشتر و مهربانی و انصاف حکم می کند برای آرامش این افراد نیز اهمیت قائل بود و در اخبار برجسته سازی بر فوت شدگانی با بیماری و دارای کهولت سن نشود.
فرد دیگری که می گوید بیماری قلبی و عروقی دارد در حالیکه بدون هیچ وسیله محافظتی اعم از ماسک و دست کش در یک مراسم ختم شرکت کرده است میگوید هر چه خواست خدا باشد همان میشود ولی این بیماری کرونا که آمده برای امثال ما خطرناک است.
او که ۶۵ ساله است ادامه می دهد؛ سال هاست بیماری قلبی دارم و دارو مصرف می کنم ولی این روزها بیقراری قلبم را بیشتر احساس می کنم و آنطورکه در این تلویزیونها و اخبار میگویند مرگ و میر بر اثر کرونا در بیمارانی مانند ما بیشتر است.
در پاسخ به اینکه دست کم نباید در جاهای شلوغ حضورپیدا کنی و حالا که آمدی باید ماسک می زدی می گوید: ماسک هم می گویند تاثیر ندارد! لابد برای بیمارانی همانند ما کاری از ماسک ها بر نمی آید!
حدود ۲۰ روزی از اعلام رسمی شیوع ویروس کرونا در کشور می گذرد هنوز هم اخبار مرتبط با آن با جدیت و نگرانی پیگیری می شود.
اگر در آن اوایل اخباری مرتبط با مشکوک و مثبت بودن افراد با اضطراب پیگیری می شد ولی با افزایش شمار مبتلایان توجه ها به سمت تعداد افراد کشته شده بر اثر کرونا در کانون توجه قرار دارد.
اوایل ورود این ویروس مردم نگران و طلبکار مسوولان تا انجا که مسوولان سعی و تلاشی زیاده از حد نشان دادند تا به زعم خود برای حفظ آرامش مردم ماجرای کرونا را عادی نشان دهند و حالا که کرونا بنا بر سرشت سرایت کنندگی قوی خود، سرعت سرایت آن بیشتر شده است مسوولان از مردم شکوه دارند که چرا جدی نمی گیرند کرونا را جدیتی که می بایست خود از پای بست به آن توجه می کردند.
واقعیت این است با مردم که صحبت می شود نگرانی، دلشوره، ترس از دیگری و حتی خشم و عصبانیت مشهود به نظر می رسد و البته در برخی هم ناامیدی مطلقی در مواجه با این بیماری مشهود است و البته ناامیدی از زنده ماندن بخصوص در افرادی که دارای بیماری های زمینه ای هستند بیشتر احساس می شود.
با توجه به اینکه در این بین رویکردهای خبری به سمتی متمایل می شود که کشته شدگان بر اثر کرونا افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، افراد مبتلا به دیابت، سرطان و افراد دارای کهولت سن بوده اند خود می تواند عاملی برای تشدید استرس و ناامیدی در بیماران خاص شود.
نکته ای که یادآوری آن ضروری به نظر می رسد اندکی توجه به روحیه این بیماران است که در بسیاری از خانواده ها اگر دست کم یک بیمار وجود نداشته باشد سالمند که وجود دارد وخیلی نباید برای القای امید متوصل به روش هایی شد که مرگ و میر این بیماری بیشتر برای برای بیماران است.
آنهم در شرایطی که این روزها ویروس کرونا بنا بر همان سرشت، سرایت دهندگی قدرتمند خود بسیاری از شهرها و استان های را درگیر خود کرده است و در بین جانباختگان افرادی از گروه های سنی مختلف و عمدتا افراد زیر ۴۰ سال و بدون علت زمینه ای خاص دیده می شود منصفانه به نظر نمی رسد که در خبررسانی ها روح و روان افراد سالمند، افراد با بیماری های خاص با تاکید هایی بر اینکه قربانیان بیشتر در بیماران خاص هستند ، نادیده گرفته شود.
روانشناس بالینی در این خصوص در گفت و گو با ایرنا گفت: این روزها همه در نگرانی ابتلا به کرونا به سر می بریم اما تاکید مضاعف بر اینکه قشری از جامعه که دچار بیماری های زمینه ای هستند و به اصطلاح بیماران خاص اعم از بیماران قلبی ریوی، دیابتی ها، افراد مبتلا به سرطان و در مجموع بیماران با ضعف سیستم ایمنی در خطر بیشتر قرار دارند، خود عاملی برای تشدید استرس این بیماران و خانواده هایشان شده است.
سمیه کریمی افزود: گاه همین تاکید ها از سوی اعضای خانواده های این بیماران به جای اینکه آرامش این بیماران و مراقبت آنها را بالا ببرد خود عاملی برای تشدید استرس مزمن می شود و این افراد را به تسلیم پذیری بیشتری در برابر پذیرش بیماری ها پیش می برد.
وی بیان کرد: استرس اگر بصورت مقطعی و گذرا باشد با بالا بردن سیستم دفاعی و ایمنی بدن، میزان دفاع بدن در برابر عوامل تهدید کننده سلامت بالا می برد ولی اگر استرس طولانی و مزمن باشد کاملا بر عکس عمل می کند و سیستم دفاعی بدن را پایین می آورد.
کریمی اضافه کرد: بعبارتی در نتیجه استرس بطور طبیعی عملکرد فیزیکی بدن تغییر پیدا می کند و استرس مزمن با تحت تاثیر قرار دادن سیستم قلبی، عروقی، دستگاه گوارش، تغییر در میزان قند خون ، افزایش فشار خون، سردرد های مزمن و خطر حملات قلبی را بیشتر می کند.
وی ادامه داد: بنابراین در شرایطی که استرس زیاده از حدی بر افراد بخصوص افراد با بیماری های زمینه ای وارد می شود، سیستم ایمنی بدن ضعیف تر عمل می کند و در معرض آسیب بیشتری قرار دارند.
این روانشناس بالینی یادآور شد: بعبارتی القای استرس بیشتر به قشری خاص، به پیشواز خطر رفتن در این افراد است به اینصورت که در شرایط استرس خود بخوبد تپش قلب بیشتر میشود، فشار خون بالا می رود و قلب ناچار به کار کردن سخت تری می شود و این کار کشیدن بیشتر از قلب در فردی که دچار بیماری قلبی ، عروق است آسیب بیشتری وارد می کند.
کریمی بیان کرد: علاوه بر این استرس بر سیستم گوارشی و فعایلت کبد نیز اثرگذار است به اینصورت که در زمان استرس کبد میزان قند خون بیشتری را ترشح می کند تا انرژی بیشتری تولید کند ولی اگر استرس مزمن باشد این روند منجر به افزایش قند خون در افراد سالم می شود و در افرادی که بیماری دیابت دارند نیز منجر به تشدید بیماری می شود.
وی گفت: بهتر است با تاکید نکردن بر اینکه افرادی خاص بیشتر در معرض تهدید هستند ، استرس زیاده از حدی به آنها ندهیم و مقابل با تاکید بر اصولی موثر در کنترل این بیماری و کنترل استرس ، مردم تشویق به آرامش با در خانه ماندن شوند.
این روانشناس بالینی افزود: مردم نیز با در خانه ماندن ، استراحت، تمرکز بر افکار مثبت، ورزش ، غذای خانگی و گرم و بی توجهی به اخبار منفی سیستم ایمنی خود را تقویت کنند تا دست کم از مقطع بحرانی این ویروس عبور کنیم.
کریمی با اشاره به اینکه میزان کمی از استرس در افزایش سیستم دفاعی بدن موثر است، گفت: استرس بطور طبیعی زمانی که خطری بیرونی بدن را تهدید می کند ایجاد می شود و در آن مقطع بدن را برای دفاع در برابر عامل تهدید آماده می کند و بدن فعالتر می شود.
وی اضافه کرد: در حالت طبیعی استرس بعد از مرتفع شدن تهدید، بدن نیز به حالت قبلی خود باز می گردد اما اگر استرس مکررا تکرار شود بدن قادر به بازگشت به حالت اولیه نیست و این استرس مزمن و طولانی مدت خود عاملی برای وارد آمدن آسیب جدی به بدن می شود.
این روانشناس بالینی ادامه داد: استرس مزمن، تبدیل به اضطراب می شود و تفاوت استرس و اضطراب در این است که استرس عامل بیررونی دارد و با رفع آن عامل استرس نیز از بین می رود ولی اضطراب یک بیماری روحی و روانی بدون علت است که ماندگاری بیشتری دارد و می تواند مشکلات دیگری اعم از سردرد، بدخلقی، اثرات قلبی، عروقی، تغییر در فشار خون و ومشکلات دیگری ایجاد کند.
با توجه به سرایت بیماری کرونا در ایران که این روزها که چین به مرحله محدود کردن بیماری رسیده است اما ایران در سرآغاز این مشکل قرار دارد، چاره ای نیست در شرایط موجود ، خود مراقبتی های جسمی و روحی بیشتری را مردم اعمال کنند تا ضمن محافظت از خود در برابر این ویروس دست کم دیرتر به این بیماری مبتلا شوند و با استرس ندادن به خود و دیگران در خانه ماندن را به همه چیز ترجیح داد تا دست کم جان سالم به در برد.
و نکته دیگر اینکه بیماران خاص در کشور جمعیت قابل توجهی هستند با لحا ظ کردن سالمندان به آنها و با در نظر گرفتن میزان افزایش انواع سرطان ها می توان گفت افراد زیادی در شمار بیماران خاص قرار دارند به روح و وران آنها و خانواده هایشان نباید تعرض کرد و نباید در اخبار مرگ و میرها درست یا نادرست بر داشتن بیماری زمینه ای افرادیکه جان خود را از دست داده اند تاکید زیاده از حد شود تا توجیهی برای طبیعی بودن مرگ و میر ناشی از این بیماری هم نباشد.
