وقتی رودخانه حریمش را پس می گیرد

به گزارش ایرنا، عامل اصلی وقوع سیل لرستان، گذشته از بارندگی 100 میلی متری، بیداری و خروش رودهای استان بود که انچنان وحشیانه شهر و روستاها را در بر گرفت که امروز بجز تصاویری از این مناطق، خاطره ای از روزهای آبادانی آنها برجای نمانده است.
سیل لرستان طبق برآوردهای اولیه حدود 15 هزار میلیارد ریال به زیرساخت و بخش های مختلف خسارت زد و 15 نفر را به کام مرگ کشاند.
در این میان ضرورت حراست و عدم دست درازی به بستر و حریم رودخانه ها جایگاه پررنگی پیدا کرده و همه واقف شده اند که اگر حریم رودخانه ها در ساخت و سازها رعایت می شد، امروز رودخانه های خروشان و سهمناک برای بازپس گیری حریمشان اینچنین به زندگی مردم نمی تاختند.
رودخانه هایی همچون خرم رود، کرگانه، کشکان، سیمره، تیروه، ماربره و دهها رودخانه فصلی و بین شهری با سیل فروردین ماه بیدار شدند و حریم واقعی خود را پس گرفتند و اینچنین بار دیگر خشم و قدرت طبیعت را برای انسان یاداوری کردند.
گفته می شود در سیل اخیر 1.5 میلیارد متر مکعب رواناب از لرستان عبور کرده و دبی بسیاری از رودخانه چند برابر افزایش یافته که همین امر موجب شد رودخانه ها از بسترهای تنگی که انسان برای آنها ساخته بود خود را رها کنند و به اصل خود بازگردند.
بازپس گیری قلمرو رودخانه ها هزینه سنگینی برای مردم داشت، آب، برق و گاز هزاران نقطه شهری و روستایی قطع شد و راههای مواصلاتی یکی پس از دیگری تخریب شدند، زمین های کشاورزی در آب غوطه ور شدند، سدهای ماهی تخریب و منازل و ساختمان های هزاران نفر به آوار تبدیل شد.
قیمت این حوادث تلخ به ارزش فراگرفتن درس عبرتی بود تا تجدید نظر اساسی در ساخت و سازها و رعایت حریم رودخانه ها صورت گیرد.
یکی از این روخانه ها کرگانه خرم آباد بود که به دلیل خشکسالی ها تنها نام آن باقی مانده بود، رودخانه ای که با سیل امسال جان تازه گرفت و هرچه را در مسیر بود با خود برد.
به گفته مدیرعامل شرکت اب منطقه ای لرستان در این سال ها ساخت و سازهای غیرمجاز در بستر این رودخانه انجام شده و چندین پرونده تخلفاتی نیز تشکیل شده بود اما این روند نابخشودنی دست درازی به طبیعت همچنان ادامه داشت تا اینکه خود رودخانه ها دست بکار شدند تا دست انسان را از دامن طبیعت کوتاه کنند.
استاندار لرستان می گوید: برخی از واحدهای سیل زده نباید در محل فعلی بازسازی یا احداث مجدد شوند چرا که در بستر و یا حریم رودخانه قرار دارند که باید با جانمایی جدید، از این حریم ها حفظ شوند.
سید موسی خادمی با تاکید بر تامین مکان مناسب و تخصیص تسهیلات به این واحدها تاکید می کند: اداره کل راه و شهرسازی با همکاری آب منطقه ای نسبت به تعیین بستر و حریم رودخانه ها ازجمله در پلدختر و معمولان اقدام کنند تا مجوزهای جدید ساخت و ساز بر این اساس صادر شود.
مدیرکل راه و شهرسازی لرستان نیز گفت: مطالعات آب منطقه ای لرستان بر مبنای دوره بازگشت صدساله رودخانه ها بوده در حالیکه دوره بازگشت سیل اخیر دست کم 500 سال بوده است.
رضا خالقی با تاکید بر به روز رسانی این مطالعات افزود: حریم و بسیتر رودخانه ها با طرح جامع انطباق ندارند که به دستور وزیر راه و شهرسازی، بازنگری طرح جامع دو شهر پلدختر و معمولان انجام می شود.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز در حساب کاربری توئیتر خود در این‌باره نوشت: وقتی قوانین طبیعت را نشناسیم، بحران همیشه در کمین است سال‌ها قبل، اداره پست پلدختر در حاشیه و‌ حریم رودخانه بنا شده ‌بود.
محمدجواد آذری جهرمی در ادامه گفت: از مدیران پست خواستم به‌جای بازسازی، این ساختمان را تخریب کنند و ساختمان جدید را در مکانی مناسب و امن بسازند. امیدوارم سایر مسئولین هم به این موضوع توجه کنند.
رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز معتقد است چنانچه وزارت نیرو اقدام به موقعی درخصوص رفع تصرف های حریم رودخانه و سدسازی انجام می داد، خسارت سیل در لرستان کمترمی شد.
محمدرضا رضایی اظهارداشت: طبق قانون، وزارت نیرو در قبال حفاظت و محافظت بستر رودخانه ها و تعیین حریم مکلف است در حالی که یکی ازعوامل ورود سیل به شهر و روستاهای لرستان تصرف بستررودخانه و ساخت و سازدر این مکان ها بود.
رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی بیان کرد: همچنین سدهایی که لرستان از قبل تعریف شده و جز وظایف وزارت نیرو بوده انجام نشده که اگر احداث می شد خسارت وارده به استان کاهش می یافت.
بدون شک در روزهای و ماههای آینده بسیار بیشتر از ضرورت رعایت حریم و بستر روددخانه ها خواهیم شنید چراکه به نظر می رسد با اتفاق ناگوار سیل در لرستان همه به اهمیت این موضوع واقف شده اند که دست درازی به حریم طبیعت تبعات جبران نشدنی خواهد داشت.
7269/6060