به گزارش ایرنا، همچون سایر نقاط ایران اسلامی که مردم آن به فرهنگ عاشورایی دلبسته و با آن عجین هستند، برگزاری مجالس روضه خوانی، تعزیه، برپایی بیرق های عزا در هر کوی و برزن و راه اندازی دسته های سینه زنی و زنجیرزنی از جمله آئین های عزاداری مرسوم مردم قزوین در ماه محرم به شمار می روند.
برپایی ایستگاه های توزیع شربت و شیر،اطعام دسته های عزاداری در منازل،تکیه ها و برخی مساجد و حسینیه ها و برپایی مراسم شام غریبان از دیگر آئین های ویژه دهه اول ماه محرم در استان قزوین است.
پخت غذاهای نذری از جمله قیمه نثار، آش رشته، شله زرد، حلیم و توزیع آن به عنوان نذری بین مردم از دیگر آئین های رایج مردم قزوین در ماه محرم به شمار می رود.
دخیل بستن بر روی علم و کتل ها و اجتماع دسته های عزادارای در محوطه زیارتگاه امامزاده حسین (ع) از فرزندان بلافصل امام رضا (ع) به عنوان مهم ترین زیارتگاه استان در روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی و برگزاری آئین ویژه زنان بنی اسد در روز دوازدهم محرم از دیگر جلوه های عزاداری محرم در قزوین است.
علاوه بر آئین های عزاداری مرسوم در هیات های مذهبی، مراسم رسمی عزاداری ها در قزوین از روز هفتم ماه محرم آغاز و هیات های حسینی از سراسر شهر در شب این روز به امامزاده آمنه خاتون (ع)، امامزاده علی (ع) و بی بی شهربانو می روند و در شب های هشتم و نهم نیز رهسپار امامزاده سلطان سید محمد (ع) و امامزاده حسین (ع) می شوند.
کارشناس مردم شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین با اشاره به اینکه برخی عزداری‌های مردم استان در ماه محرم و صفر نسبت به برخی نقاط دیگر متفاوت است،گفت: شیوه عزاداری در روستاها به شکل دسته‌ای است که از مبدا به مقصد صورت می گیرد، به طوری که مردم عزادار به شکل عمومی مسیر حرکت خود را از مسجد تا گلزار شهدا و یا از حسینیه‌ها و تکیه‌های عزاداری به سمت مساجد آغاز می کنند.
مجتبی عباسی افزود: مردم قزوین براساس سنت های دیرین، از نخستین شب ماه محرم با پوشیدن جامه های سیاه و حضور در مجالس سخنرانی و سینه زنی به سوگ سالار شهیدان نشسته تا جلوه ایی از ارادت خود به اباعبدالله الحسین (ع)، سرور شهیدان را به نمایش بگذارند.
وی با اشاره به اینکه در داخل شهر قزوین مراسم‌‎های عزاداری در شب تاسوعا و روز عاشورا به اوج خود می رسند،تاکید کرد: هیات های عزاداری هم د رشب تاسوعا خود را به امامزاده سلطان سید محمد می رسانند و در روز عاشورا در هر مکانی که باشند، خود را به بارگاه مطهر امامزاده حسین (ع) خواهند رساند.

** آئین طبق کشی و حمل علم
عباسی با اشاره به سنت های طبق کشی و حمل علم مردم عزادار قزوین در هیات های مذهبی،گفت: البته این مراسم به ویژه حمل طبق سابقه طولانی در قزوین و کشورمان دارد، به طوری ‌که جنس بیشتر این طبق ها در قدیم گچی بوده و در حال حاضر به شکل چوبی ساخته می شود.
این کارشناس مردم شناسی افزود: در قزوین هیات‌های عزاداری بومی نیز برای هر قوم‌ وجود دارد، هیات‌های با زبان‌ها و گویش‌های ترکی، لری، گیلکی، تاتی در کنار زبان فارسی به سبک خود به عزاداری می‌پردازند.
وی تصریح کرد: همچنین یکی از گویش‌هایی که هیات های عزاداری آن در قزوین چندین سال فعالیت دارد، هیات های لرزبانان است که می‌توان از این دست به هیات حضرت رقیه(س)، هیات مسجد احمدبیک و هیات عزاداران زنان بنی اسد اشاره کرد که در شهر قزوین فعال هستند.

** آئین طشت گذاری، به یاد شهیدان تشنه لب کربلا
مدیرکل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری قزوین نیز گفت: بیشتر آئین های عزاداری‌ در کشور ثابت است اما در استان قزوین به دلیل تفاوت اقلیم و قومیت‌ها رنگ مختلفی به خود می‌گیرد.
محمد علی حضرتی افزود: آئین طشت‌‌گذاری یکی از مراسم کهن و از سنت‌ها و مناسک ایرانی است که در ماه محرم در شهرستان‌های البرز و آبیک از توابع استان قزوین نیز برگزار می‌شود و عزاداران حسینی با برگزاری این مراسم به پیشواز محرم می‌روند، این آئین مذهبی در سال 91 به شماره 661 در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسید.
وی اظهار کرد: آئین طشت‌‌گذاری در استان‌های آذری زبان، از ریشه‌‌دارترین مراسم های ماه محرم است که در روزهای پایان ماه ذی‌ الحجه برگزار می‌‌شود و در حقیقت، برگزاری آن، آماده شدن حسینیان برای برگزاری مراسم سوگواری سید و سالار شهیدان را نوید می‌‌دهد و در استان قزوین نیز در بخش‌های که اقوام ترک در آنها سکونت دارند از جمله در بخش البرز، آبیک و بخش مرکزی قزوین برگزار می‌شود.
حضرتی همچنین گفت: آئین طشت گذاری از سنت های رایج دوستداران اهل بیت(ع) در استان قزوین است که اغلب در بین آذری زبان های ساکن این استان انجام می شود.
وی اضافه کرد: در این آئین، عزاداران و سوگواران امام حسین(ع) طشتی را که داخل آن مقداری آب قرار دارد، به نشانه تشنگی امام حسین(ع) و یارانش در صحرای کربلا به روی دست می گیرند و با نوحه سرایی در اطراف آن، مراسم عزاداری ماه محرم و پوشیدن لباس های سیاه را آغاز می کنند.

**مراسم سوگواری زنانه در حسینیه آقا سید جمال
مدیرکل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری قزوین گفت: مراسم سوگواری زنانه حسینیه آقا سید جمال در ایام محرم از جمله آئین های مهم عزاداری زنانه شهر قزوین است که در سال 91 با شماره 658 در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسیده است، این مراسم از ابتدای ماه محرم تا دوازدهم این ماه برگزار و در آن تمام امور مجلس از جمله سوگواری و پذیرایی توسط بانوان انجام می شود.
حضرتی ادامه داد: حسینیه آقا سید جمال که در غرب مسجد جامع عتیق قزوین قرار گرفته هر ساله در دهه نخست ماه محرم میزبان زنان سوگواری است که در این مکان اقدام به نوحه خوانی و سینه زنی می‌کنند و نذورات خود را در قالب قند و چای و استکان و نعلبکی به این حسینیه اهدا می‌کنند و در آن بیش از 25 نوع سفره نذری هر یک به نیت و روشی خاص توسط صاحبان نذور در این مکان گسترده می‌شوند.
این مسئول اضافه کرد: مراسم سوگواری در این حسینیه از 9 صبح تا غروب ادامه دارد و از نقاط دیگر شهر نیز در قالب هیات به این حسینیه می‌آیند و این اتفاق به صورت متداوم انجام شده به این معنی که هیات وارد حسینیه شده و پس از مدتی سوگواری از آنجا خارج شده تا مکان برای دیگر هیات‌ها باز شود.
وی افزود: مکان این حسینیه متعلق به آقاسید جمال میری از مبارزین بنام دوره ی مشروطه بود که در جمع آوری و رهبری مشروطه خواهان برای فتح تهران تلاش بسیاری نموده و پس از فروکش کردن نهضت مشروطه سید جمال به مطالعات خود توسعه بخشیده و شاگردانی زیادی را پرورش داده است.
حضرتی ادامه داد: وی بخشی از منزل مسکونی خود را به حسینیه اختصاص داد که هر سال از ابتدای محرم تا سوم امام حسین (ع) پذیرای سوگواران حسینی بوده و پس از فوت وی حسینیه و همچنین منزل مسکونی اش که وقف امام حسین (ع) شده در دست اولاد مونث بنا به وصیت ایشان قرار گرفته که خوشبختانه این سنت مذهبی تا به امروز نیز ادامه دارد.
حضرتی در بخش دیگری از صحبت های خود گفت:مراسم طبق کشی نیز از سنت های خاص عزاداری در شهر قزوین است، طبق از جنس چوب با ارتفاع حدود یک و نیم متر و قطر یک متر است، بیشتر قسمت های آن را آیینه کاری می کنند، آتها را روی سرمی گذارند و در دسته جات عزاداری حمل می کنند.

**مراسم منحصر به فرد در قزوین، عزاداری زنان بنی اسد
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین گفت: مراسم زنان بنی اسد خاص عزاداری بانوان است و در روز دوازدهم محرم برگزار می شود.
حضرتی افزود:مراسم سوگواری سومین روز شهادت امام حسین (ع) در قزوین تنها مراسمی است که با حضور زنان در خیابان برگزار می شود.
وی اضافه کرد:این اقدام در طول تاریخ به شکل آئینی در قزوین درقالب سوم امام یا عزاداری زنان بنی اسد در قزوین اجرا می شود، به طوری که گروه بزرگی از زنان قزوینی هر سال در روز دوازدهم ماه محرم، در مسجد علی اکبری این شهر با در دست داشتن بیل و کلنگ جمع شده و جمعی دیگر 72 پیکر نمادین را به نشانه بدن های گلگون 72 تن از یاران با وفای سید الشهدا (ع) بر دوش گرفته و مسیری طولانی را الله اکبرگویان در خیابان شهدا طی می کنند.
وی در پایان گفت: در این مراسم نمادین جنازه های بی سر شهدای کربلا بر دوش زنان با گذشت از خیابان شهدا و عبور از مقابل حسینیه امینی ها و رسیدن به امامزاده حسین (ع) دوباره به مسجد مبدا برمی گردند و در طول مسیر نیز به سینه زنی و نوحه خوانی پرداخته می شود.
7389*3013
خبرنگار: نسرین رحیمی**انتشار دهنده: رضا اولادی
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.