موتورسواری یکی از رشته‌های مهیج و پرطرفدار در بین رشته‌های ورزشی محسوب میشود و عمدتا اقشار جوان به سمت آن گرایش پیدا می‌کنند.اما این رشته ورزشی به همان میزان که ظاهری فریبنده دارد، زوایای متعددی را درون خود پنهان کرده که آشکار ساختن آنها نشان می‌دهد تا چه اندازه این ورزش دارای معضلات اساسی بوده و دچار آشفتگی شده است.
به گفته مسئولان این رشته ورزشی، هر اندازه که مشکلات این رشته برای مردان احساس میشود، به مراتب سطح مشکلات و موانع برای زنان فعال در این رشته ورزشی بیشتر است؛ به عنوان مثال نبود گواهی نامه موتورسیکلت برای زنان و همچنین نبود مربی زن در بین آنها به عنوان یکی از اساسی ترین ضروریاتی است که برای این قشر مورد غفلت واقع شده است.
از طرفی مسئولان معتقدند که پیست های موتورسواری به عنوان میدان اصلی کارزار ورزشکاران با معمای استاندارد روبرو است و نبود زیرساخت‌های رفاهی و اولیه در این پیست سبب شده تا پیست‌ها همچنان درگیرودار توسعه مسائل سخت افزاری (تانکر آب، نرده و راه اندازی جایگاه) باشند.
برای اطلاع از جزییات بیشتر این رشته ورزشی و مشکلات و معضلات آن به سراغ چندتن از فعالان و مسئولان استانی رفتیم:
نبود جایگاه مناسب برای تماشاچیان
صادق تقوی موتورسوار پیشکسوت قزوینی به خبرنگار ایرنا گفت: گرچه استان قزوین دارای پیست موتورسواری است، اما این پیست از داشتن حداقل استانداردهای موجود محروم است و هنوز برای آن جایگاه تماشاچی، سرویس بهداشتی و رختکن تعبیه نشده است.
وی با بیان اینکه رشته موتورسواری مهیج بوده و تماشاگران بسیاری را به خود جذب می‌کند، اظهار داشت: روزهای جمعه که معمولا تماشاگرهای زیادی شاهد هنرمایی ورزشکاران هستند، گرد و خاک بسیاری از پیست بلند میشود و تماشاچی نیز بعد از مدتی تحمل سرانجام پیست را ترک می‌کند، درحالی که می توان قبل از مسابقه با احداث یک سایه بان، قراردادن چند صندلی و آبپاشی پیست، شرایط و فضا را برای بهره مندی بیشتر مردم از این رشته ورزشی فراهم ساخت.
تقوی خاطرنشان کرد: هیات موتورسواری استان قزوین درحال نصب تانکر و لوله گذاری در این پست ورزشی است تا شاید بتواند تا حدی مشکلات موجود را برطرف کند، اما وجود ساخت و ساز و اقدامات عمرانی سپاه در نزدیکی پیست باعث شده تا هر روز شاهد تغییرات جدید در این مجموعه ورزشی باشیم.
پیست‌های موتورسواری استاندارد نیستند/ مزاحمت موتورسواران در باغ‌ها و مزارع
دبیر هیات موتورسواری استان قزوین نیز به خبرنگار ایرنا گفت: خیلی از کسانی امروز منتقد زیرساخت‌های رشته موتورسواری در استان قزوین هستند، نه تنها عضویتی در هیات ندارند، بلکه بی‌اطلاعی آنها از عملکرد هیات سبب شده تا کارهای انجام شده برای توسعه این رشته نادیده گرفته شود.
بیژن رحمانی افزود: اینکه عده‌ای می‌گویند قزوین فاقد پیست موتور سواری است، صحت ندارد، چون یک پیست کراس در استان قزوین وجود دارد و در یک ماه گذشته روند توسعه خودش را اغاز کرده است.
وی تصریح کرد: استان قزوین دارای یکهزار موتور سوار است که از این میان تنها پنج موتور سوار در پیست حضور یافته و در مسابقات شرکت می‌کنند، مابقی موتورسواران در حدود ۹۵۰ نفر در باغ‌ها و مزارع مردم درحال ایجاد مزاحمت هستند، به عنوان مثال در حوالی روستاهای کورانه و الولک شکایت‌هایی در خصوص آلودگی صوتی موتورسوارها به نیروی انتظامی گزارش میشود.
رحمانی با تاکید بر اینکه بین موتور سوار و ورزشکار تفاوت وجود دارد، گفت: موتورسواران بسیاری در استان قزوین وجود دارند، اما هیچکدام از نظر هیات موتورسواری ورزشکار محسوب نمی شوند و تعداد ورزشکاران این رشته نیز محدود است.
این مسئول با بیان اینکه استانداردی برای پیست موتورسواری تعیین نشده است، افزود: استان‌هایی که دارای پیست هستند، با توجه به نوع جغرافیای خود و توسط فعالان این رشته ورزشی طراحی شده‌اند و اینطور نیست که پیستی توسط یکسری استانداردهای خاص ساخته شود.
رحمانی در پاسخ به اینکه عده‌ای از وجود پل سازی سپاه در پیست موتورسواری گله‌مند هستند، اظهار داشت: زمین مورد نظر متعلق به سپاه پاسداران است و شرکت پیمانکاری پل سازی هیچ گونه تعرضی به محوطه پیست ندارد، با این حال مدتی دیگر عملیات عمرانی پیست به اتمام رسیده و آنها نیز از این مکان می روند.
موتورسواران دختر گواهی نامه ندارند و بابت خطرات احتمالی از آنها تعهد گرفته میشود
این مسئول در ادامه سخنان خود به وضعیت موتورسواران زن در استان قزوین اشاره کرد و گفت: تا سال گذشته نایب رییس زنان در رشته موتورسواری وجود نداشت، اما اکنون یکی از بانوان استان وارد این عرصه شده و با گرفتن مدارک و ساماندهی دختران علاقمند به موتورسواری شرایط حضور آنها در پیست و مسابقات را تسهیل کرده است.
وی با بیان اینکه دختران موتور سوار استان با سن ۱۱ تا ۱۵ سال پایین تر از سن قانونی برای دریافت گواهی نامه هستند، اظهار داشت: چون این دختران گواهی نامه ندارند، قبل از ورود به پیست از آنها تعهد اخذ میشود تا اگر مشکلی برایشان پیش آمد، مسئولیت برعهده خودشان است.
رحمانی با بیان اینکه چهار دختر موتورسوار به مسابقات کشوری اعزام شده اند، خاطرنشان کرد: این دختران به خاطر حضور در خانوادهای که عمدتا پدران و یا برداران آنها موتورسوار هستند، با موتور آشنایی پیدا کرده و به این رشته ورزشی علاقهمند شده اند.
این مسئول به مشکلات مالی رشته موتورسواری اشاره کرد و گفت: موتورسواری رشته ای بسیار پر هزینه بوده و اعتبارات هیات موتورسواری نیز نسبت به سایر رشته های ورزشی پایینتر است؛ با این حال یک مورتورسوار بعد از مسابقه خود در پیست به یک جفت لاستیک نو نیاز دارد که قیمت آن یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است.
برخورد نیروی انتظامی با یدک کردن موتورسیکلت
مسئول امور زنان در رشته موتورسواری استان قزوین به خبرنگار ایرنا گفت: با اینکه رده سنی دختران نوجوان در رشته موتور سواری بین ۱۱ تا ۱۵ سال است، اما ریسکپذیری و مهارت آنها به قدری بالاست که با افراد بالای ۳۰ سال رقابت می کنند.
مهناز خوام به موانع رشته موتورسواری برای زنان اشاره کرد و گفت: هیچ یک از موتور سواران مرد و زن حق تردد داخل شهر را ندارند و باید به وسیله یدک کش موتورهای خودشان را به سمت پیست هدایت کنند، متاسفانه در چنین شرایطی وضعیت برای زنان و دختران کمی دشوارتر است و بارها پیش آمده که نیروی انتظامی با وجود دیدن یدک کش‌ها باز هم برخورد می‌کند.
وی اظهار داشت: شاید برای یک مرد صحبت کردن با نیروهای انتظامی راحت باشد، اما معمولا دختران در چنین شرایطی تحت استرس شدید قرار گرفته و نگران توقیف موتورسیکلت هستند.
پیچ‌های خطرناک پیست در کنار نبود آمبولانس
خوام در ادامه به کمبود زیرساخت‌های لازم در پیست موتورسواری باراجین اشاره کرد و گفت: متاسفانه این پیست فاقد سرویس بهداشتی است و دختران به ناچار مجبورند که از سرویس بهداشتی پمپ بنزین در نزدیکی پیست استفاده کنند که این مسئله باعث هدر رفتن انرژی ورزشکاران میشود.
این مسئول با بیان اینکه در همه جای دنیا خودروی آمبولانس در پیست حضور دارد، بیان کرد: هنگامی که آمبولانس در پیست حضور داشته باشد، موتورسوار باید به کار خودش ادامه دهد و خروج آمبولانس از پیست به معنی تمام شدن مسابقه است، با این حال در پیست موتورسواری قزوین یک آمبولانس اورژانس هم وجود ندارد و همین مسئله امنیت مکان تمرین موتورسواران را تهدید می‌کند.
خوام تصریح کرد: گاهی اوقات پیش آمده که دختران موتورسوار حین تمرین زمین می خورند و هیچ خودرو یا وسیله امدادی در پیست وجود ندارد که به معاینه آنها بپردازد.
وی به نبود پیست مبتدی برای موتورسواران جدید الورود اشاره کرد و گفت: لازم است که پیست موتورسواری دارای سطح بندی بوده و شرایطی فراهم شود تا دختران تازه ورود بتوانند تمرینات خودشان را ادامه دهند و وجود پیچ های بزرگ و پرش های بلند برای برخی از دختران موتورسوار و مبتدی بسیار خطرناک است.
مسئول امور زنان رشته موتورسواری استان قزوین در ادامه سخنان خود تاکید کرد: یکی از مشکلات این قشر در رشته موتورسواری این است نمی‌توانند گواهی نامه موتورسیکلت دریافت کنند و متاسفانه هیچ نهاد و مرکزی برای این کار تعبیه نشده است، مشکل نبود گواهی نامه تا جایی پیش رفته که فدراسیون نیز پیگیری‌های متعددی در این رابطه انجام داده و بی نتیجه مانده است.
طبقات متوسط جامعه از رشته موتورسواری فاصله می‌گیرند/ پیست قزوین مربی زن ندارد
خوام به گران بودن موتورسیکلت اشاره کرد و گفت: خانواده‌هایی که برای این رشته ورزشی به پیست مراجعه می کنند، باید از همان ابتدا خودشان موتور تهیه کنند که قیمت و هزینه بالای آن سبب میشود از این رشته ورزشی فاصله بگیرند.
وی توضیح داد: قیمت موتورسیکلت بین ۲۰ تا ۱۱۰ میلیون تومان است و تهیه یک دست لباس معمولی در این رشته ورزشی پنج میلیون تومان تمام میشود. بنابراین برای بیشتر خانوادهای قشر متوسط تهیه چنین لوازمی عملا غیر ممکن بوده و فدراسیون باید برای حمایت و توسعه هرچه بیشتر این رشته ورزشی، موتورهای اجاره‌ای به پیست بیاورد.
خوام خاطرنشان کرد: متاسفانه مربی زن در پیست وجود ندارد و بیشتر موتورسواران دختر از طریق خانواده‌های خودشان موتورسواری یاد گرفته و مهارت موتورسواری در پیست را از طریق مردان آموزش می بینند.
ظرفیت‌های موتورسواران زن در قزوین مغفول مانده است
رییس هیات موتورسواری استان قزوین چندی پیش گفته بود که قزوین به علت اقلیم خاصی که دارد، از زمان‌های قدیم مهد موتورسواری بوده است و سعی می کنیم به لحاظ وجود این پستانسیل‌ها، برگزاری لیگ‌های داخلی استان را تقویت کنیم.
محمدرضا لشگری افزود: زمینی در شهرک مهرگان در نظر گرفته شده که اگر بتوانیم آنرا محقق کنیم، امکان مسابقات برای چهار سبک موتورسواری در آن وجود دارد و می‌توان اسلالوم و پیست کارتینگ را نیز در آن راه‌اندازی کرد.
وی تاکید کرد: موتورسواران حرفه‌ای بسیاری در استان قزوین وجود دارند که بخش اعظم آن در شهرستان‌ها است و باید از این ظرفیت برای حضور در مسابقات جهانی بهره برد.
لشگری خاطرنشان کرد: ظرفیت های موتورسواری در بین زنان مغفول مانده و اعتقاد دارم که یک زن چهار برابر یک مرد می‌تواند در این رشته ورزشی موفق عمل کند چون زنان موتورسوار همراه مردان موتورسوار در مسابقات قهرمانی حضور دارند و باید از ظرفیت آنها بیشتر استفاده کرد.
پیست موتورسواری مشمول استاندارد اجباری نیست؛ بیشتر اماکن ورزشی همین وضعیت را دارند
رییس اداره اندازه شناسی توازن و مقیاس اداره کل استاندارد قزوین نیز به خبرنگار ایرنا گفت: پیست موتورسواری باراجین در قزوین الزام اجباری برای استاندارد ندارد، البته احتمال دارد که استانداردهای تدوین شده در این رابطه وجود داشته باشد، اما اکنون لزومی برای استانداردسازی آن موجود نیست.
مرشد عباسی با بیان اینکه بیشتر اماکن ورزشی مشمول استاندارد اجباری نیستند، اظهار داشت: فهرست کالاها و خدمات مشمول استاندارد اجباری توسط شورای عالی استاندارد در کشور به تصویب می‌رسد و هرکدام از سازمان‌های عضو این شورا برای افزودن موردی به این فهرست باید درخواست داده و دلایل لازم را ارائه کنند که در این میان باید نوع اماکن ورزشی به این شورا گزارش شود.
وی تاکید کرد: اولویت اساسی شورای عالی استاندارد در کشور تامین سلامت و ایمنی مردم است که در این میان برخی از لوازم و تجهیزات تفریحی در پارک‌های سطح شهر مشمول استاندارد اجباری هستند.
عباسی تصریح کرد: در برخی موارد پیش آمده که سازمان استاندارد موردی را برای استاندارد اجباری اعلام می‌کند، اما در شورای عالی استاندارد رای نمی‌آورد و خطرات و ملزومات همچنان باقی می‌ماند، بنابراین استاندارد کردن یک خدمات به یک دستگاه مربوط نمی شود و باید همه مسئولان دغدغهمند و هماهنگ باشند.
رییس اداره اندازه شناسی توازن و مقیاس اداره کل استاندارد قزوین خاطرنشان کرد: به نظر شخصی بنده اداره کل ورزش و جوانان می تواند پیشنهاد دهنده استاندارد پیست مورتورسواری باشد و دلایل و ضمائم خودش را ارائه کند، برخی سازمانها همانند اداره کار روی ایمنی و سلامت حوزه اشتغال ورود پیدا کرده و مجریان مخصوص و ویژه ای از شبکه بهداشت و درمان تدارک دیده اند که این مهم می تواند در اماکن ورزشی نیز اتفاق بیافتد.
نیم نگاه
گرچه شکایت‌هایی در دیوان عدالت اداری مبنی بر گرفتن گواهی نامه موتورسیکلت از سوی برخی زنان به ثبت رسیده است، اما هنوز قانون جامع و کلی برای آن درنظر گرفته نشده و دستگاه قضایی و نیروی انتظامی باید برای حمایت هرچه بیشتر از این رشته ورزشی اقدامات لازم را در دستور کار قرار دهند. به خصوص زنان و دختران که همواره ثابت کرده اند در عرصه‌های ورزشی پیشگام هستند باید بیشتر مورد حمایت مسئولان قرار گیرند.
یکی از موارد مغفول مانده در جامعه، بی‌توجهی به مسائل استاندارد در برخی حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی و خدماتی است، به طوری که صحبت در مورد استانداردسازی اماکن ورزشی بیشتر به یک طنز تبدیل شده و عموما از سوی جامعه به آن توجهی نمی‌شود، درحالی که اماکن ورزشی اگر شرایط استانداردی نداشته باشند، قطعا می‌توانند اثرات جبران ناپذیر جسمی و جانی به جای بگذارند که این مهم بر عهده متولیان ورزشی است.
