به گزارش ایرنا با وجود اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و تغییر کامل کتاب های درسی در طول چند سال اخیر، شکل گیری برنامه های تولید محتوا در مدارس و دوره های ضمن خدمت برای معلمان، همچنان آموزش های مدارس برای بسیاری از دانش آموزان، سنتی و قدیمی و در نتیجه بدون جذابیت های لازم است.
این موضوع زمانی بهتر درک می شود که به شکل گیری فضای مجازی و در نتیجه تسلط دانش آموزان بر فناوری توجه شود، تسلطی که گاهی از سطح دانش معلمان جلوتر می رود و باعث افت انگیزه دانش آموز در کلاس درس می شود.
در آستانه روز معلم، در کنار تبیین جایگاه و شان برجسته و والای مقام معلم که وظیفه ای بر دوش همگان است، پرداختن به ظهور فناوری های روز، مسلط شدن دانش آموزان بر آنها و جا ماندن معلمان از فناوری ها ضروری است.
در این شرایط باید به این سوال پاسخ داد که در دوران نفوذ فناوری در زندگی روزمره، معلمان چقدر به فناوری ها مسلط شده اند و آیا آشنایی دانش آموزان به ابزارهای جدید فناوری جذابیت درس معلمان را بیشتر یا کمتر کرده است؟

*** تولید محتوای آموزشی باید از سوی معلمان جدی گرفته شود
مدیرکل آموزش و پرورش قزوین نیز با تایید این موضوع که هوش و تسلط دانش آموزان در اثر گسترش فناوری بالاتر رفته است، گفت: مطالعات نشان داده است ظرفیت یادگیری فراگیران از طریق گوش دادن 13 درصد است و بخش عمده یادگیری از طریق مشاهده و دیدن اتفاق می افتد.
خیرالله رحمانی افزود: گسترش فضای مجازی در سال های اخیر که موجب گرایش بیشتر دانش آموزان به این ابزارها شده نیز این ظرفیت را برای افراد جامعه به وجود آورده که بتوانند در قالب آن دست به ابتکارات و ابداعات از جمله ساخت فیلم و انیمیشن، قصه گویی و یا هر موضوع دیگری بزنند.
وی اضافه کرد: تجربه نشان داده روش های آموزشی جدید مانند ساخت فیلم برای انتقال مفاهیم فرهنگی، اجتماعی و تربیتی به مخاطبان تاثیری بسیار بالاتری از آموزش حفظیات دارد.
رحمانی با بیان اینکه فناوری و فضای مجازی هم تهدید و هم فرصت برای کاربران است، گفت: این فضا باید به گونه ای مدیریت شود که موجب محدودیت برای دانش آموزان نشود و همچنین فرصت لازم را برای آموزش مفاهیم فراهم کند.
وی افزود: در واقع باید این فضا در مسیر اهداف تعلیم و تربیت مدیریت شده و مورد استفاده قرار گیرد.
رحمانی، تسلط نداشتن اولیا و معلمان به فناوری را یک ضعف و چالش مهم در نظام تعلیم و تربیت دانست و گفت: واقعیت این است که مهارت دانش آموزان در فضای مجازی بسیار بیشتر از والدین و متولیان تعلیم و تربیت است و باید راهی ایجاد شود تا از این فضا در جهت اهداف تربیتی استفاده کنیم.
وی اظهار داشت: در این میان معلمان تربیتی به ویژه معلمان دینی و پرورشی نتوانسته اند از زبان گویای فناوری به نحو درست برای تعلیم و تربیت دانش آموزان استفاده کنند.
رحمانی افزود: البته به منظور مدیریت بهتر این موضوع در سال های اخیر آموزش و پرورش در زمینه تولید محتوای الکترونیک ورود جدی داشته که باید طیف وسیعی از مفاهیم و موضوعات تربیتی در هر 6 ساحت علمی و فناوری، زیستی و بدنی، اعتقادی و اخلاقی، سیاسی و اجتماعی، زیباشناسی و هنری مورد استفاده جدی قرار گیرد.

*** ساختار فعلی گزینش معلم، تناسبی با هدف ارتقای نظام تعلیم و تربیت ندارد
یک استاد دانشگاه در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: مساله افت انگیزه دانش آموزان برای حضور در کلاس، پیش از آنکه ناشی از ناتوانی معلم و تسلط نداشتن او به فناوری آموزشی و روش های مدرن باشد نتیجه شکاف فرهنگی عظیم بین مدرسه و جامعه است.
کریم تفضلی افزود: تا زمانی که معیشت معلم در جامعه به درستی تامین نشده و دغدغه های او برطرف نشود به سمت روش های نوین یادگیری و روزآمد کردن خود پیش نمی رود.
وی اضافه کرد: ساختار گزینش و استخدام معلمان هم که بیشتر بر مبنای چند سوال اعتقادی و احکام دینی است نتوانسته بهترین و توانمندترین معلمان را تحویل آموزش و پرورش دهد.
تفضلی ادامه داد: همین معلمان هم در نتیجه ساختار غیر اصولی استخدام، بعد از ورود به مدرسه با مشاهده آنچه خلاف تصور اولیه شان است دچار دگردیسی می شوند و همین، تاثیر زیادی در ثبات شخصیتی آنها و نحوه آموزششان می گذارد.
وی گفت: این مسایل همه دست به دست هم داده و شرایطی ایجاد کرده تا محتوا و برنامه در آموزش و پرورش با آنچه در جامعه وجود دارد گاهی زمین تا آسمان تفاوت داشته باشند.
این استاد دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) یادآور شد: امروزه دیگر حتی شان معلم در مقابل دانش آموز به خاطر این شرایط فرهنگی مانند سابق نیست.
وی ادامه داد: البته در این میان تفاوت ذوق و سلیقه نیز مطرح است و ما حتی نیازهای فرهنگی نسل جدید را هم نمی توانیم جواب دهیم چون دانش آموزی که با تبلیغات نظام آموزشی از سیم کارت رایگان بهره مند شده و به انواع شبکه های مجازی وصل می شود دامنه فکری متفاوت تر و وسیع تری پیدا می کند که دیگر حتی معلم نمی تواند پاسخگوی آن باشد.
تفضلی تاکید کرد: ساختار آموزش و پرورش از لحاظ سازمانی، جذب نیرو، محتوای آموزشی و معیشت معلمان دچار مشکلات عدیده است.
وی با بیان اینکه نهادهایی مانند آموزش و پرورش موجب استحکام جوامع می شوند، گفت: آموزش و پرورش متولی انتقال فرهنگ از نسلی به نسل دیگر است اما متقاضی و علاقه مندی برای آنچه که می خواهد انتقال دهد وجود ندارد.
تفضلی گفت: برای پیوند دوباره دانش آموز و معلم باید جریان های فکری و سیاسی و روشنفکران و نخبگان جامعه دست به دست هم داده و روند گردشی از تحولات اجتماعی ایجاد کنند تا معلم و دانش آموز بر اساس آن ساماندهی شوند.
وی با بیان اینکه متاسفانه سیاست های فرهنگی جامعه تابعی از درگیری جناح ها و بازی قدرت است، گفت: در نظام آموزش و پرورش به عنوان مهمترین متولی تعلیم و تربیت انسان ها، باید منافع عمومی را فارغ از این بازی ها در نظر گرفت.
تفضلی افزود: فناوری و تسلط دانش آموزان بر آن یکی از اضلاع فاصله بین معلم و دانش آموز است و روش های آموزشی، نوآوری و ارتباط معلم با دانش آموز نیز باید در کنار آن مورد توجه باشد.
وی ادامه داد: باید تصمیم گیری ها در این زمینه بر اساس مصالح ملی صورت گیرد و کتاب های درسی نیز بر همان اساس برنامه ریزی شوند.
این استاد جامعه شناسی یادآور شد: نقش معلم در این خصوص بسیار پررنگ است اما باید قبل از این انتظارات، معیشت او نیز متناسب با شان و جایگاه حقیقیش تامین شود.

***تغییر مداوم نظام آموزشی معلمان را سر درگم کرده است
به گفته تفضلی متاسفانه در این میان تغییر مداوم نظام آموزشی در کشور نیز ضربه بزرگی بر تعلیم و تربیت وارد کرده و معلمان را سر درگم ساخته است.
وی با بیان اینکه مشکلات ناشی از این ضعف ها بدون حل شدن به نظام آموزش عالی سرازیر شده است، گفت: به طور مثال مافیای کنکور بدون هیچ دستاورد ارزشمندی فقط با ایجاد استرس در دانش آموزان ضربه مهلک تری به این حوزه وارد کرده و ثمره آن دانشجویانی هستند که بدون هیچ علاقه و استعدادی فقط برای گذراندن تحصیلات خود وارد رشته هایی بی فایده در آینده شغلی شان می شوند.

***سایه مسایل معیشتی بر انگیزه آموزش و یادگیری معلمان و متعلمان
یک مدیر مدرسه ابتدایی نیز در این خصوص با پذیرش تسلط دانش آموزان بر بسیاری از اصول علمی و فناوری گفت: البته این دانش در حد سطحی بوده و اطلاعات دانش آموزان از عمق زیادی برخوردار نیست.
مریم اصلانی با تاکید بر اینکه معلمان باید خود را برای پاسخگویی به تمام سوالات و ابهامات دانش آموزان به روز رسانی کنند، افزود: البته این مساله فقط بر عهده معلم نیست بلکه سیستم آموزش و پرورش نیز نقش بزرگی در این زمینه دارد.
وی اضافه کرد: امروزه کتاب های درسی تغییر کرده و روش های جدید جایگزین روش های قدیمی شده اما معلمان با همان شیوه های سنتی کار می کنند چون تغییر سخت است.
اصلانی، نقش معیشت معلمان را نیز در کاهش انگیزه آنها جهت روز آمدسازی بسیار موثر دانست و گفت: حقوق و پاداش کم، درگیری های ذهنی و کاری در محیطی ناکارآمد همه دست به دست هم می دهد تا معلم نتواند خود را در مقابل دانش آموز روزآمد کند.
وی خاطرنشان کرد: برای افزایش رغبت دانش آموزان نسبت به آموزش و حضور در مدرسه و در نتیجه تغییر جامعه، باید دانش های نوین را به شیوه های نوین آموزش داد که البته این شیوه ها لزوما ابزارهای چند رسانه ای نیست بلکه با ابزارهای ساده هم می توان در دانش آموزان رغبت ایجاد کرد.

*** یادگیری تعاملی و معکوس باید جایگزین شیوه های سنتی آموزش شود
این معلم ابتدایی گفت: امروزه یادگیری تعاملی و یادگیری معکوس در دنیا به عنوان یک شیوه اصولی آموزش مورد استفاده قرار گرفته و معلم در آن فقط نقش راهبر را دارد.
وی ادامه داد: البته در این میان نیز باید فرزندان را از همان کودکی به گونه ای تربیت کرد که دنبال انگیزه های بیرونی برای علم آموزی نبوده و خود را پیگیر یادگیری در مدارس بدانند.
اصلانی اظهار داشت: اگر معلم صاحب انگیزه باشد آموزش را هم به شیوه ای بهتر انجام می دهد.

*** تمرکزگرایی در برنامه ها، آموزش و پرورش را از هدف دور می کند
وی با بیان اینکه شیوه آموزش و پرورش در کشور متمرکز است، گفت: این تمرکز موجب شده افرادی در بالا دست برنامه هایی را بنویسند که همه استان ها در روستاها و شهرها بدون آنکه امکانات و توان یکسانی داشته باشند ملزم به اجرای آن باشند.
اصلانی اظهار داشت: کتاب های درسی خاص از همان ابتدای سال تحصیلی توزیع می شوند اما در اواسط سال، ابلاغ بخشنامه های متعدد برنامه ریزی مدارس را دچار مشکل می کند.
وی با تاکید بر اینکه به جای کار زیاد با کیفیت کم، باید کار کم با کیفیت بیشتر انجام شود، گفت: اجرای جشنواره های مختلف مانند جابر بن حیان، خوارزمی ، مسابقات نماز و انواع دیگر برنامه ها همگی حجم زیادی از وقت و زمان اولیای مدارس را می گیرد در حالی که به جای آن می شود چند برنامه محدود را با کیفیت بهتر ارایه داد تا یادگیری هم بهتر حاصل شود.
اصلانی افزود: هدف نظام آموزش و پرورش شناسایی استعدادهای دانش آموزان است اما عموما به واسطه کار زیاد و تمرکزگرایی در نظام آموزش و پرورش، مدارس از هدف خود دور شده اند و حتی اگر شناسایی هم شوند کاری برای آنها نمی توان کرد.
وی افزود: البته در کنار همه این عوامل تحقق این شرایط نیازمند وجود مدیری توانمند با دانش مدیریتی بالا در مدارس است، در حالی که در همین قزوین گروهی از مدیران با سابقه بالا را داریم که حتی توانایی استفاده از کامپیوتر را ندارند و در مقابل، مدیرانی را نیز داریم که جوان هستند اما تجربه کافی مدیریتی ندارند.
اصلانی اضافه کرد: در دانشگاه فرهنگیان که متولی اصلی تربیت معلمان مدارس است درسی به نام مدیریت نداریم که به طور خاص مدیران مدارس را تربیت کند، مدیری که هم بودجه بداند، هم علم داشته باشد و هم به روان شناسی آشنا باشد.
هم اکنون 16 هزار فرهنگی هدایت و آموزش 240 هزار دانش آموز را در مناطق چهارده گانه آموزش و پرورش قزوین بر عهده دارند.
7388*6101
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.