رنگ مرمت بر تن آثار تاریخی فارس

به طور متوسط سالانه بیش از یکصد پرونده مرمتی برای آثار تاریخی فارس گشوده می شود، آثاری که برخی هم به جاذبه گردشگری تبدیل شدهاند اما هستند آثاری که به دلایلی چون قدمت، منحصر به فرد بودن و قرار گرفتن در شرایط بحرانی با تخصیص اعتبارات ویژه و به صورت اضطراری مرمت و احیا میشوند اما به دلایلی چون عدم حفاظت اصولی بلافاصله بعد از مرمت دوباره به حالت اولیه در می آیند وحتی در برخی مواقع می بینیم که قسمت هایی که مورد بهسازی ومرمت هم قرار گرفته اند تخریب شدهاند. تعدد ، تنوع و پراکندگی آثار تاریخی فارس از یک سو و کمبود اعتبارات وعدم مشارکت مالکین از سوی دیگر همواره موجب می شود تا روند مرمت این آثار با کندی مواجه شود به طوری که مرمتگران در برخی از این بناها یک یا دو دهه مشغول کار هستند و این پرونده ها هم بسته نشده است.به اعتقاد کارشناسان حوزه مرمت طولانی شدن این روند امری عادی و اجتناب ناپذیر است چرا که به دلیل آنکه آثار ارزش معماری و ویژگی های خاصی دارند کار مرمت با حساسیت و دقت بیشتری انجام می شود، حال بگذریم از اعتباراتی که به صورت قطره چکانی به این پرونده ها تزریق می شود.
اما این روزها در ذهن فعالان حوزه میراث فرهنگی فارس این سوال تداعی شده که اولویت مرمت با چه آثاری است و چرا پرونده مرمتی برای آثاری گشوده می شود که هیچ بازدیدکننده ای ندارند و حتی راه دسترسی به این آثار هم بسیار سخت و دشوار است؟
وآیا بهتر نیست هزینه مرمت سالانه این پرونده ها صرف اماکنی شود که به جاذبه گردشگری تبدیل شده اند و روند مرمت را به کندی سپری می کنند؟ به طور مثال می توان به مسجد عتیق یا وکیل شیراز و حتی دیوانخانه وکیل در این شهر اشاره کرد که مرمتگران بیش از 15 سال است در این اماکن مشغول کارند ویا قلعهها و کاروانسراهایی که به دلیل نداشتن راه دسترسی مناسب هیچ وقت مورد بازدید افراد قرار نمیگیرند اما سالانه اعتباری اندک برای مرمت و بهسازی این آثار در نظر گرفته میشود که اگر این هزینهها تجمیع و در اختیار اماکن شاخص قرار گیرد بیشک پرونده مرمتی این آثار سریعتر به پایان میرسد.
در این رابطه عبدالرضا نصیری معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس به خبرنگار «خبر جنوب» گفت: پرونده های مرمتی استان بر اساس ارزش ها و اولویتها گشوده و گاهی هم به دلیل حساسیت هایی که در شهرستان ها وجود دارد یک اثر تاریخی به صورت اضطراری مرمت می شود.
به گفته وی یکی از وظایف اصلی سازمان میراث فرهنگی حفاظت ومرمت آثار تاریخی - ثبتی است و از این رو پرونده های مرمتی آثار با توجه به طرح جامع مرمتی گشوده می شود
معاون میراث فرهنگی فارس در ادامه افزود: تمامی آثاری که در فهرست ملی و جهانی قرار می گیرند دارای ارزش هستند و چنانچه به مرمت و احیا نیاز داشته باشند باید مرمت شوند و در این میان نمی توان پروندهای را حذف کرد.
نصیری با تاکید به اینکه نمی توان به صراحت بیان کرد که چه بنایی نیاز به مرمت ندارد، افزود: اولویت اول معاونت میراث فرهنگی حفاظت و مرمت آثار با ارزش است نه صرفا جذب گردشگر!
وی ادامه داد: در برخی مواقع آثاری که در آستانه تخریب باشند به صورت اضطراری مرمت میشوند و برخی آثار به دلیل حساسیتها و نیاز به صورت سالیانه اعتبار مرمتی دارند.
معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس همچنین تاکید کرد: مرمت آثار همواره در اولویت است و نمی توان به این بهانه که آثار راه دسترسی مناسب ندارند و یا گردشگر پذیر نیستند مورد مرمت قرار نگیرند بلکه تا آنجایی که اعتبارات اجازه دهد این آثار بهسازی، مرمت و احیا می شوند.
به گزارش خبرنگار ما در حال حاضر در استان فارس نزدیک به 3 هزار اثر تاریخی وجود دارد که در فهرست ملی به ثبت رسیده است و بنابر اعلام باستان شناسان در این استان بیش از این رقم اثر متعلق به دوره های مختلف تاریخی شناسایی شده و قابلیت ثبت شدن دارند.
گفتنی است سال گذشته بیش از 100 اثر تاریخی در فارس با اعتباری بالغ بر 76 میلیارد ریال مرمت شد و طبق پیش بینی های صورت گرفته امسال پروندههای مرمتی استان با رشد چشمگیری مواجه خواهند بود.