سیصد هزار حاشیه نشین روی دست شیراز

شیراز و فارس با توجه به موقعیت اقلیم، تنوع قومی و گستردگی، سال هاست در معرض آسیب های اجتماعی مختلفی قرار دارند و حتی در برخی از آن ها رتبه نخست را دارند؛ نکته ای که در جلسه کارگروه فرهنگی و اجتماعی استان که اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس نیز در آن حضور داشتند بر آن تاکید و قرار شد اعضا فکری به حال این وضعیت کنند.
استاندار فارس در این جلسه با اشاره به برخی فرصت ها و تهدیدهای موجود در فارس گفت: فارس استانی است با تنوع قومیتی فراوان که شاید در وهله اول این تنوع باعث ایجاد نگرانی شود اما می توان آن را فرصت نیز تلقی کرد. به عنوان مثال یکی از این فرصت ها آن است که اصالت و باور این قومیت ها به مسایل اجتماعی خود عاملی است برای کاهش طلاق و سایر ناهنجاری ها.
اسماعیل تبادار ادامه داد: فارس یکی از استان هایی است که بیشترین تعداد مهاجر را در خود جای داده و هم اکنون نزدیک به 300 هزار نفر اتباع بیگانه عمدتا افغان در آن حضور دارند که بخش زیادی از ناملایمات و مشکلات ما از جانب همین افراد است. شیراز با توجه به امکانات و خدمات خوبی که دارد همواره کانون مهاجرت بوده و خشکسالی نیز این امر را تشدید کرده است.
وی با اشاره به خسارت های ناشی از خشکسالی طی چند سال اخیر، گفت: امروز حاشیه شهر شیراز تبدیل به کانون مهاجرت شده و یکی از نگرانی های ما نیز در فارس همانند کل کشور، بالارفتن آمار طلاق و کاهش ازدواج است.
تبادار ادامه داد: در حال حاضر ما تنها در شیراز 15 کانون شناسایی شده آسیب های اجتماعی داریم.
وی با اشاره به معضلات مربوط به اعتیاد در شهر و استان با ابراز نگرانی از افزایش فروش مواد مخدر و مشروبات الکلی، گفت: آمار یک ماهه کشف مواد مخدر ما نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل 93 درصد افزایش را نشان می دهد و تازه این موارد، بخشی است که ما کشف کرده ایم. فارس در مسیر ترانزیت مواد مخدر و کالای قاچاق قرار دارد و بخشی از آن هم حتما در استان ما رسوب کرده و مصرف می شود.
استاندار فارس افزود: همه این موارد به ما گوشزد می کند که به دنبال پیشگیری و علت وجود این مشکلات و معضلات برویم. این در حالی است که امروز ما بیشتر با معلول مبارزه می کنیم و اگرچه توانستیم امنیت را ایجاد کنیم اما این شرط لازم است نه کافی.
رییس شورای اداری استان فارس ادامه داد: ما معمولا خوب حرف می زنیم اما باید به این نکته توجه بیشتری داشته باشیم که مباحث فرهنگی و در کنار آن مباحث اخلاقی، مهمترین موضوع جامعه است و ابتدا باید سعی کنیم این را از خودمان شروع کنیم.
وی اظهار داشت: در حال حاضر 700 سمن در استان فارس در عرصه اجتماعی فعالند که باید در کنار آنها ملزومات کار را فراهم کنیم و یکی از مولفه های اصلی ما توجه به این حوزه است. ما نگاهی جدی به مباحث آسیب های اجتماعی استان داریم.
** سکوت فرهنگی، مشکل اصلی حوزه اجتماعی
رییس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی نیز در نشست کارگروه فرهنگی و اجتماعی استان فارس به برخی دیگر از مشکلات حوزه اجتماعی اشاره کرد و گفت: امروز یکی از گرفتاری های ما، سکوت فرهنگی است؛ زمانی که بیماری ایدز وارد کشور شد همه گفتند ساکت؛ نباید چیزی در این رابطه بگوییم، اما امروز ما شاهدیم در روز جهانی ایدز، زنگ مدارس را می زنند تا اطلاع رسانی کامل باشد. باید این نکته را پذیرفت که اگر ما این موارد را مطرح نکنیم در تلگرام و فضای مجازی عنوان می شود.
عبدالرضا عزیزی خواستار ارایه آمار واقعی از جانب مسئولین شد و گفت: زمانی که استانی محرومیت دارد باید آن را مطرح کرد نه این که تنها بگوییم استان و شهر ما سرسبز است و...، در این صورت موقع ارایه بودجه، دیگر بودجه ای به استان نمی دهند. استان فارس اگر از نظر اشتغال وضعیت خوبی دارد اما آمار آسیب های اجتماعی چیز دیگری را نشان می دهد.
وی افزود: ارایه آمار دقیق و واقعی در تصمیم گیری های ما اثرگذار است و ما می توانیم بهتر تصمیم گیری کنیم.
عزیزی ادامه داد: امروز اگر به آسیب های اجتماعی توجه شود بسیاری از مشکلات ما حل می گردد. ما سال ها این را فریاد زدیم اما کسی صدای ما را نشنید جز مقام معظم رهبری که جلسات متعددی در این زمینه برگزار شد و نتیجه آن شکل گیری سازمان اجتماعی کشور بود که امسال برای اولین بار 300 میلیارد تومان اعتبار برای این سازمان درنظر گرفته شده و این جدای از بودجه 350 میلیارد تومانی ستاد مبارزه با مواد مخدر است.
وی گفت: یکی دیگر از اقدامات کمیسیون درخصوص قانون مدیریت خدمات کشوری است که چشم همه مردم و امیدشان به این است که برای این قانون چه خواهیم کرد چرا که این قانون هم اکنون خود عامل بی عدالتی است.
رییس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی گفت: یکی دیگر از طرح هایی که ما به دنبال آن هستیم طرح جامع عمران روستایی است و امسال 5/1 میلیارد دلار برای ایجاد اشتغال روستایی در نظر گرفته شده که به همین مقدار هم بانک ها کمک می کنند.
وی به افزایش 20 درصدی حقوق مستمری بگیران به عنوان یکی دیگر از اقدامات این حوزه اشاره کرد.
** 300 هزار نفر حاشیه نشین در شیراز
نایب رییس کمیسیون اجتماعی و نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی نیز در این جلسه گفت: تداخل فرهنگی در کلانشهر شیراز باعث بروز مشکلات و آسیب های اجتماعی شده است.
مسعود رضایی گفت: تصمیمات فرهنگی و اجتماعی باید متناسب با روحیات و فرهنگ همان منطقه باشد.
وی با اشاره به ظرفیت های شیراز در حوزه های مختلف گفت: در حال حاضر 300 هزار نفر در حاشیه شهر شیراز حضور دارند و همین موضوع باعث ایجاد بسیاری از آسیب ها و مشکلات اجتماعی شده است.
رضایی خواستار توجه ویژه درخصوص ساخت بیمارستان دوم تامین اجتماعی در شیراز شد.
دیگرعضو کمیسیون اجتماعی مجلس نیز در این جلسه گفت: در بودجه سال 97، 293 هزار میلیارد تومان اعتبارات هزینه‌ای در نظر گرفته شده که 210 هزار میلیارد تومان صرف پرداخت حقوق می‌شود این درحالی است که500 هزار نفر به اندازه‌ای حقوق می‌گیرند که 3 میلیون نفر می‌گیرند و این توزیع ناعادلانه حقوق زمینه آسیب اجتماعی را فراهم کرده است.
رضا شیران خراسانی از توزیع نامتوازن جمعیت در کلانشهر‌ها و فاصله 17 برابری دهک‌های بالا و پایین جامعه به عنوان عاملی برای ایجاد آسیب‌های اجتماعی یاد کرد و افزود: بافت‌های فرسوده در واقع حاصل اقدامات ما مسئولان است زیرا ما برای دهک‌های پایین جامعه در حوزه مسکن فکری نکردیم و این در حالی است که درآمد 48 درصد جمعیت ما پایین است.
نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی به حاشیه نشینی به عنوان یکی دیگر از آسیب‌های اجتماعی اشاره کرد و اظهار داشت: اگر مسکن ارزان برای این افراد تامین کرده بودیم امروز با معضل حاشیه ‌نشینی روبه‌رو نبودیم، امروز ما شاهدیم که بیشتر حاشیه‌نشین‌های مشهد، مشهدی هستند و این طور نیست که مهاجران سهم عمده‌ای در حاشیه‌نشینی مشهد داشته باشند.
وی با اعلام هشدار در خصوص افزایش آمار کودکان بی هویت حاصل از ازدواج اتباع بیگانه با زنان ایرانی گفت: در دهه 60 اتباع افغان وارد کشور شدند و با زنان ایرانی ازدواج کردند؛ ازدواجی که شرعی است اما قانونی نیست و حاصل آن امروز یک میلیون فرزند است که برای هویت آنها کاری نکردیم.
** با مردم روراست نبستیم
عضو دیگر کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی نیز گفت: ما امروز با هم آیندی بحران ها در کشور و انباشت ناکارآمدی مواجه شده ایم و گاهی مواقع راه را درست نرفته ایم. بزرگترین اشتباه ما آن است که با مردم روراست نبستیم اما از آنها انتظار کمک داریم.
بیگدلی افزود: سرشت نظام اداری در ایران سرطانی شده و با بروز این اتفاق یا باید انتظار مرگ را بکشیم تا اصلاح شود و یا اگر این گونه نشود مردم به گونه ای دیگر برخورد می کنند.
وی ادامه داد: امروز اگر از دانش آموز ما بپرسید نحوه برخوردش با جنس مخالف باید چگونه باشد، نمی داند. نوجوان، دانش آموز و دانشجوی ما امروز نحوه انتخاب همسر را یاد نگرفته و هرگاه خواستیم آنها را راهنمایی کنیم هرکس به گونه ای اعتراض کرد. ما انتخاب را یاد نگرفتیم و بعد هم مثل انتخاب رشته دانشگاهی، من 5 ترم دندانپزشکی می خوانم بعد درمی یابم که اصلا به دندانپزشکی علاقه ندارم و رشته را تغییر می دهم. در مورد سایر انتخاب ها نیز همین گونه است و با این رویه مدارس و دانشگاه های ما به قهقرا می روند.
عضو دیگر کمیسیون اجتماعی مجلس نیز گفت: عوامل زیادی باعث فقر و بیکاری در جامعه شده که تا زمانی که اصلاح نشود، مشکلات حل نشده و همه چیز در حد شعار باقی می ماند.
لطفی ادامه داد: بروکراسی و فساد اداری، بهره بانکی بالا، قاچاق کالا و مهمتر از همه بی توجهی مسئولین به مسایل اجتماعی، مهمترین عامل بیکاری و آسیب های اجتماعی است.
وی تصریح کرد: از سوی دیگر ما شاهدیم هرجا دولت وارد زیروبم زندگی مردم شد، کار خراب شده است و تا زمانی که ما نمایندگان قوانین را اصلاح نکنیم نمی توانیم به دستگاه اجرایی بگوییم چرا به این موارد عمل نکرده ایم؟
عضو دیگر کمیسیون اجتماعی مجلس هم گفت: اینکه ما به دنبال عوامل طلاق باشیم مشکل را حل نمی کند بلکه ما باید درپی این باشیم که چرا دیگر ازدواجی صورت نمی گیرد.
بادامچی افزود: باید ببینیم ما چه کرده ایم که جوان ما رفتن به کشور کوچک گرجستان را به ماندن در کشور خودش ترجیح می دهد. باید به جای کارهای تکراری به چرایی کار و اینکه چرا جوانان به کشور خود و به ازدواج علاقه ندارند، پرداخت.
دیگر عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی هم گفت: یکی از مشکلات اساسی کشور ما، روزمرگی است؛ ما باید از این آمارها خارج شده و کیفیت را فدای کمیت نکنیم. باید به دنبال اصلاح این آمار باشیم.
سمیه احمدی افزود: یکی دیگر از مشکلات ما این است که مدیران محلی ما به هرچه که به آنها دیکته می شود بدون درنظر گرفتن شرایط بومی عمل می کنند. از سوی دیگر باید مسایل اجتماعی از طریق سازمان های مردم نهاد به خود مردم سپرده شود و نیازمند فرهنگ سازی در این موارد هستیم. باید توجه کنیم که مشکلات اجتماعی مربوط به فرد یا گروه خاصی نیست.
گودرزی، عضو دیگر کمیسیون اجتماعی مجلس هم در این جلسه گفت: امروز هرچه خوب یا بد است حاصل کار ماست. ما نباید حاصل 40 سال کار انقلاب را زیر سوال ببریم؛ امروز وضعیت کشور ما بحرانی نیست و ما وضعیت خوبی داریم و این را براساس یک توهم نمی گوییم.
وی افزود: امروز شاید برخی از ما برای حمایت از تولید ملی رگ گردنمان هم بیرون بزند اما لوازم منزل خود ما خارجی است و جلسات ما فقط به همان جلسه ختم می شود، این در حالی است که نباید در جلسات کمیسیون تنها گزارش مشکلات ارایه شود و بعد هم همه چیز تمام شود.
فرج ا... رجبی، نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی هم گفت: باید این را بپذیریم که در مباحث اجتماعی، هم با پیچیدگی روبه رو هستیم و هم توان ما برای رفع همه آنها کم است. به همین منظور باید در این رابطه به صورت مسئله محور توجه کنیم.
دیگر نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی هم گفت: مجموعه این اتفاقات برآیند عملکرد ماست این در حالی است که ما هنوز در حوزه های اجتماعی، کار و اشتغال یک نقشه راه نداریم.
علی اکبری افزود: یکی از مشکلات اجتماعی ما امروز بحث بی اعتمادی ایجادشده است و شاهد فاصله زیاد کف جامعه تا سطوح بالا هستیم.
وی با هشدار درخصوص افزایش تعداد اتباع بیگانه افغان در کشور، گفت: امروز در برخی نقاط حاشیه ای شهر شاهد هستیم که جمعیت اتباع افغان دارد غالب می شود که جدای از مسایل امنیتی، این مسئله پیامدهای اجتماعی هم درپی دارد.
** افزایش 42 درصدی آمار ورودی پرونده های طلاق به محاکم فارس
معاون پیشگیری از جرم دادگستری فارس نیز در این جلسه با اشاره به افزایش آمار طلاق در سال گذشته گفت: در سال گذشته میزان ورودی پرونده های طلاق به محاکم ما به نسبت سال 95 حدود 42 درصد رشد را نشان می داد و این در حالی است که در حال حاضر 19 مرکز مشاوره دادگاه های خانواده در شیراز و 40 مرکز مشاوره در شهرستان های استان فعال هستند و از سال 92 تا 96 بیش از 21505 پرونده به این مراکز ارایه شده است.
وی تصریح کرد: در حال حاضر استان فارس رتبه 15 ازدواج و رتبه 21 طلاق را در کشور دارد. در حالی که رتبه میانگین نسبت ازدواج در کشور 1/9 است، نسبت ازدواج در فارس 5/9 درصد است که بالاتر از میانگین کشوری است.
مدیرکل بهزیستی فارس نیز ضمن ارایه آماری از این حوزه، گفت: سال گذشته 4400 نفر در مراکز نگهداری معتادین ما پذیرفته شدند و در کنار آن ما طی این مدت 820 هزار نفر را در این حوزه آموزش دادیم.
موسوی ادامه داد: همچنین طی این مدت برای 367 نفر از معتادان بهبودیافته اشتغالزایی صورت گرفت و به 3041 زوج در معرض طلاق آموزش داده شد. در کل 64 هزار نفر نیز از خدمات مشاوره ای استان استفاده کردند.
وی تصریح کرد: در همین راستا هم اکنون 22 مرکز اجتماعی راه اندازی شده و 22 شهرستان ما دارای اورژانس اجتماعی هستند. همچنین تعداد گروه های اجتماعی ما از 315 گروه در 4 سال قبل به 606 گروه افزایش یافته است.
موسوی افزود: مشکل اصلی ما در حوزه آسیب های اجتماعی، پراکنده کاری در کنار نبود رویکرد پیشگیری در فعالیت های این حوزه است به گونه ای که هم اکنون 95 درصد بودجه به سمت درمان و توانمندسازی رفته و تنها 5 درصد بودجه به حوزه پیشگیری اختصاص یافته است.
رییس کمیته امداد امام خمینی (ره) فارس هم ضمن ارایه گزارشی از این حوزه،‌ گفت: در حال حاضر بیش از 116 هزار خانوار در قالب 216 هزار نفر جزو معیشت بگیران این حوزه هستند.
بذرافشان افزود: سال قبل توانستیم با تهیه 5570 کمک هزینه جهیزیه و ازدواج به ارزش بیش از 139 میلیارد ریال، نیازهای این حوزه را به طور کامل برطرف کرده و به صفر برسانیم.
وی گفت: همچنین سال گذشته 1550 بیمار صعب العلاج را تحت پوشش قرار دادیم که متوسط هزینه سالانه هر بیمار 4 میلیون تومان است.
رییس عمران و بهسازی شهری اداره کل راه و شهرسازی فارس هم در این جلسه گفت: در حال حاضر 4 هزار هکتار بافت فرسوده شهری در استان وجود دارد که 1800 هکتار آن در شهر شیراز است و هم اکنون 30 سکونتگاه غیررسمی در شیراز شناسایی شده و 10 محله برای ساماندهی به عنوان محله هدف مدنظر قرار گرفته است.
ابراهیم بهاروند خواستار ارایه اعتبارات مربوط به شهرهای شیراز و قم مانند مشهد شد و گفت: عدم پرداخت اعتبارات پروژه های ما در بافت فرسوده، شیراز را زمین گیر کرده که امیدواریم همان گونه که این اعتبارات به مشهد پرداخت شد درخصوص شیراز و قم نیز این اتفاق بیفتد.
پژوهش معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری فارس هم گفت: در حال حاضر 38 محله آسیب پذیر در استان شناسایی شده که 15 نقطه آسیب پذیر آن در شیراز قرار گرفته است.
مدیرکل کار، تعاون و رفاه اجتماعی فارس هم در این جلسه گفت: یکی از اقدامات ما در حوزه اجتماعی، اجرای طرح شیوع شناسی اعتیاد در میان کارکنان واحدهای صنعتی و کارگاه هاست. با توجه به برخی اتفاقات به این نتیجه رسیدیم که بعضی از شاغلان هم گرفتار اعتیاد هستند و باید بپذیریم که با تحکم، مشکل اعتیاد در جامعه حل نمی شود.
مختاری افزود: امروز ما باید بپذیریم که برای امور اجتماعی و فرهنگی کم هزینه شده و ما بیش از مشکلات اقتصادی با مشکلات فرهنگی روبه رو هستیم.
وی ادامه داد: در حال حاضر 198 هزار بیکار در استان وجود دارد و در حالی که در سال 92 ما در زمینه بیکاری رتبه 29 کشور را داشتیم در سال 95 به رتبه 13 رسیدیم. درخصوص فضای کسب و کار نیز طی این مدت رشد خوبی داشتیم.
مختاری گفت: بیکاری عامل اصلی اعتیاد نیست، نباید آدرس غلط بدهیم، نباید همه چیز را به گردن بیکاری و مجرد بودن انداخت. این گونه نیست که افراد شاغل یا متاهل مشکلی ندارند.