آمار بیماری های مختلفی که آشکارا نتیجه چاقی هستند به قدری بالاست که «اضافه وزن» را به دغدغه بسیاری از آنان تبدیل کرده است. مروری کوتاه بر این آمار خود گویای وضع کنونی است. طبق آمار، از هر 10 تن از اهالی فارس یک نفر دیابت دارد، احتمال داده میشود که نیمی از مردم فارس، یعنی از هر 2 نفر یکی به اضافه وزن یا چاقی مبتلا باشند و از هر 10 نفر جمعیت، بین یک و نیم تا 2 نفر کبد چرب داشته باشند. فشار خون هم که جای خود دارد؛ از هر 10 نفر، 2 نفر در این استان فشار خون دارد. این شده که میزان ابتلا به بیماریهای کلیوی به قدری بالا رفته که روزانه یک و نیم نفر -طبق اعلام انجمن حمایت از بیماران کلیوی- بر شمار بیماران دچار نارسایی های کلیه افزوده میشود؛ رشد نگران کننده بیماری هایی که بسیاری را به سمت هر کاری برای کاهش وزن سوق داده است؛ از عمل های جراحی لیپوساکشن و کوچک کردن معده گرفته تا رژیم های سختگیرانه غذایی و حتی گیاهخواری.
چرا گیاهخواری؟
مهناز حسینی زاده را در خیابان انوری ملاقات می کنیم. بانوی جوانی که در میان مغازههای فروشنده داروهای گیاهی در این خیابان دنبال نوع خاصی از داروهای گیاهی است که چربی سوزی بالایی دارد. او می گوید در 2 سال گذشته توانسته به خوبی اضافه وزن خود را کنترل کند و به وزن ایده آلی که می خواسته دست پیدا کند؛ این «موفقیت» به خاطر یک رویکرد خاص به دست آمده است؛ گیاهخواری. خانم حسینیزاده می گوید: «شما که همچنان گوشت می خورید نمی دانید که با گیاهخواری چه سلامت جسمی و آرامش روانی را می توان تجربه کرد. یک عالم بیماری هم گوشتخواری در پی دارد که یک گیاهخوار از آنها در امان است».
با این حساب، خیابان انوری بهشت گیاهخواران است؛ همین طور که در مغازه های این خیابان می گردیم، یکی از فروشندگان ما را به جوان گیاهخواری به نام امید رمضانی معرفی میکند؛ آن طور که امید می گوید او به شدت در گیاهخواری سختگیر است؛ به قدری که نه تنها گوشت، بلکه لبنیات هم نمیخورد. البته گیاهخواری او به همین جا خلاصه نمی شود. او حتی حاضر نیست لباس، کمربند یا کفشی بپوشد که در آن چرم به کار رفته باشد. بیش از هر جیز هم از سلامتی خود ابراز رضایت می کند: «شما با مقدار بسیار کمی میوه و سبزیجات میتوانید معده خود را پر کنید ولی با حجم بسیار بیشتری از گوشت تنها بخشی از معده شما پر می شود».
اکنون بگذارید به آمار برگردیم. شمار بیماری هایی چون سرطان هم در فارس کم نیست. برای نمونه پارسال بیش از 6 هزار و 400 نفر به انواع سرطان مبتلا شده اند و اغلب افراد هم نقش رژیم غذایی را در بروز این بیماری پررنگ می دانند. افزون بر این، چیزی در حدود 90 درصد از کسانی که دچار نارسایی کلیه در فارس هستند، از دیابت به این مرحله رسیده اند. در این میان اما دکتر سیاوش بابا جعفری رئیس انجمن تغذیه استان فارس و متخصص تغذیه بالینی می گوید: رژیمهای گیاهخواری و مصرف پی در پی گیاه، نظرات بسیار زیادی را به دنبال دارد و مسلما این نوع رژیم صرف، مشکل های بسیاری را به وجود می آورد.
او بیان می کند: رژیم های گیاهخواری و زیاده روی در این رژیم مشکلات خاص خودش را دارد. برخی از رژیمهای شدید، بدون مطالعه و مشورت پزشکان تغذیه در درازمدت سلامت فرد را به خطر میاندازد.
رئیس انجمن تغذیه فارس ادامه می دهد: اگر فرد گیاهخوار شیر، لبنیات و تخممرغ هم مصرف نکند یا به عبارت دیگر گیاهخوار صرف باشد به تدریج دریافت ویتامین های مختلف و موادی که بدن با مصرف منابع حیوانی به دست می آورد از جمله کلسیم در بدن کاهش پیدا میکند، زیرا منبع عمده کلسیم، شیر و لبنیات است.
او ادامه می دهد: آهن موجود در غذاهای گیاهی بسیار پایین است و قدرت جذب بسیار کمی دارد. کمبود آهن هم در نهایت باعث کمخونی در فرد
میشود. همچنین ویتامین B12 که یکی از ویتامینهای محلول درآب است فقط در منابع حیوانی مانندگوشت یافت میشود که برای تامین مواد مورد نیاز بدن لازم است و نمیتوان مصرف این ویتامین را نادیده گرفت.
بابا جعفری اضافه می کند: در صورتی که مادری برای دراز مدت گیاهخوار باشد و فرزندی به دنیا آورد، فرزند او نیز دچار مشکلاتی می شود. البته مزایایی هم دارد. برای نمونه در یک رژیم گیاهخواری اسیدهای چرب غیراشباع بیشتر مصرف میشوند. این یکی از جنبههای مثبت گیاهخواری است. علاوه براین دریافت آنتیاکسیدانها هم بالاتر است. این ویژگی خطر بیماریهای قلب و عروق و سرطانها را کاهش میدهد.
او بیان می کند: بنابراین توصیه این است که گیاهخواران حداقل از شیر و لبنیات و تخممرغ استفاده کنند. گیاهخواری میتواند الگوی تغذیهای نسبتا خوبی باشد؛ اما تعادل در هر رژیم غذایی و رسیدن به تمامی ویتامین های مورد نیاز بدن برای سلامت فرد لازم است.
بابا جعفری می افزاید: کودکان به واسطه اینکه در سنین رشد قرار دارند نیاز بیشتری به گروههای مختلف مواد غذایی از جمله پروتئینها دارند. از آنجایی که این پروتئینها و اسیدآمینههای ضروری در رژیم گیاهخواری به اندازه کافی موجود نیست و نیاز بدن را برطرف نمیکند، میتواند رشد و تکامل جسمی آنها را تحت تاثیر قرار داده و سطح ایمنی بدنشان را پایین آورد.
این پزشک متخصص تغذیه ادامه می دهد: به این ترتیب بدن آنها در برابر عفونتهای میکروبی یا ویروسی مقاومت کمتری خواهد داشت، بنابراین در صورتی که خانم باردار بخواهد پروتئینهای حیوانی را نادیده بگیرد و خود را به گروههای غذایی گیاهی منحصر کند قطعا در رشد و تکامل مناسب ساختارهای اساسی و پایهای بدن جنین و سیستم ایمنی او تاثیر منفی خواهد
گذاشت.
او می گوید: ضمن اینکه سلامت خود مادر نیز تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. این موضوع در دوران شیردهی نیز صدق میکند. شیردهی روش بسیار خوبی برای کاهش چربیهای بدن مادر است اما به هرحال نباید نیازهای بدن را نادیده گرفت و پروتئینهای حیوانی را از رژیم روزانه خود بدون مشورت با پزشک حذف کرد.
موانع خوراک سالم
دکتر موسی صالحی پزشک متخصص تغذیه و عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز در این باره می گوید: سلامتی در سه شاخه اصلی ، آرامش، ورزش وتغذیه قرار دارد. اگر روزی نان مردم ایران با ویتامین B کامل و با حرارت کمتر پخته شد و برنج را در ایران غنی شده با ویتامین و بدون آبکش مصرف کنند، آن زمان است که گیاهخواری را بهترین روش غذایی می دانیم و برای درمان بیماران می شود ازگیاهخواری استفاده
کرد.
وی ادامه می دهد: سلامتی در زندگی امروز هموطنانمان در پایین ترین جایگاه ممکن قرار گرفته است، همانطور که کمترین وقت را برای ورزش و کمترین ارزش را برای آرامش خود قائل هستیم و در مورد نحوه خوردن خود هم با بی تفاوتی و بسیار سلیقه ای و به دور از اصول منطقی و علمی رفتار می کنیم و برای کوچکترین مسائل ،سلامتی خود را به خطر می اندازیم.
او ادامه می دهد: اگر گاهی غذایی که با گوشت درست شده را مصرف کردید خود را سرزنش نکنید، لازم است تمام افرادی که رژیم های مختلفی را دنبال می کنند از تعصب پرهیز کنند.
صالحی بیان می کند: بحث این که آیا ما حق داریم حاصل زحمت و تلاش حیوانات را که به صورت، شیر، تخم مرغ و عسل به دست می آید به عنوان غذا برداشت کرده و بخوریم، با بحث سود و زیان احتمالی هریک از محصولات، شیر،
تخم مرغ و عسل در جامعه مخلوط شده است.
این پزشک تغذیه بیان می کند: اظهار نظر کردن بدون داشتن مطالعات گسترده و تحصیلات وسیع در این حوزه،سلامت شخص و جامعه را به خطر می اندازد. عسل اگر واقعا عسل باشد و ناشی از پرواز زنبورها بر گلهای متعدد و متفاوت باشد، هیچ محصول بشری و صنعتی نمی تواند جای آن را بگیرد و بشر برای سلامت سخت به این محصول یگانه هستی نیازمند است.
صالحی ادامه می دهد: تخممرغ اگر بدون دخالت هورمون ها و داروهایی شیمیایی موجود در دانه مرغی های مدرن تولید شود، کامل ترین غذا است برای بسیاری از کودکان کمرشد و بزرگان ضعیف و مریض و هیچ غذایی در دنیا جای آن را نمی گیرد.
وی می افزاید: اخلاقاً هیچ مکتبی نمی تواند انسان را از دستیابی به غذای کامل، مفید و ضروری برای حیات و سلامتی باز دارد. ما با تمامی مواد حیوانی صنعتی و تمام مواد گیاهی ناسالم و دستکاری شده ژنتیک بدون در نظرگرفتن ویرایش ژنی، برنج ونان سفید، تمامی فستفودها، سرخ کردنیها و همه سبکهای ناصحیح زندگی اعم از ساختمان سازی های بیرویه، سدسازیها،
جنگل زدایی ها، استفاده از خودروهای غیر استاندارد و... مخالفیم و حیات را نه در کالبد حیوانات که در زنجیره ای به هم پیوسته از عوامل طبیعی تعریف می کنیم.
46
