فضای مجازی را این روزها به دشواری بتوان واقعا مجازی نامید. اگر نه همه، بخش بسیار وسیعی از فعالیتهای افراد با زندگیشان در فضای مجازی و نحوه تعاملات آنها گره خورده است.
اگر پیش از این، نوشتن رایانامه (پست الکترونیک) در برگه معرفینامه یا رزومه افراد جویای کار الزامی بود، امروز ارائه شماره تماسی که به همه نرمافزارهای ارتباط جمعی متصل باشد و نیز صفحه اینستاگرام هم بهعنوان بخشی از رزومه کاری افراد در بخش اطلاعات تماس قرار میگیرد.
فضای مجازی بخشی از شخصیت حقیقی و حقوقی افراد است، بسیار کسان با شگردهای گوناگون خود را در این محیط معرفی کردهاند و به شهرت یا ثروت دست یافتهاند؛ آنچه پیش از این حتی فکر کردن به آن هم برایشان ناممکن بود.
همین موضوع در سالهای اخیر الگوی های نامناسبی را به جامعه ارائه کرده است و افراد با این سودا که از این طریق بتوانند به هر نحوی به آرزویهای خود دست یابند، باعث اتفاقات ناگواری همچون کلاهبرداریهای اینترنتی شده است.
کلاهبرداران در عرصه هنر که گاه به جایگاهی برای دستیابی به ثروت و شهرت محسوب میشود هم وارد شدهاند و سوژههای خود را با وعدههای گوناگون فریب میدهند.
جامعه هدف این کلاهبرداران مخاطبانی هستند که بیآنکه آموزه گذشتگان را درباره خاک صحنه خوردن یا زحمتکشیدن و آموزش دیدن در نظر داشته باشند، طعمه این افراد میشوند.
با ۱۰ تا ۲۵هزار تومان هنرمند شوید
یکی از شگردهای کلاهبرداری از نامجویان دنیای هنر، دریافت وجه در قبال معرفی افراد با عنوان هنرمند مشهور است؛ درواقع نوعی رزومهسازی دروغین و ایجاد پیشینه براساس هیچ و پوچ.
نوید جعفری، بازیگر و کارگردان تئاتر اهل شیراز در این باره به ایرنا گفت: بازیگری از پرزرق و برقترین هنرهایی است که هنرمندنماها میتوانند در آن عرض اندام کنند و ظهور شبکههای مجازی نیز عملاً به این مسائل دامن زده است؛ بهگونهای که اگر کسی در صفحه شخصیاش خود را هنرمند و بازیگر و خواننده بنامد، چندان عجیب و غریب نیست.
وی ادامه داد: در این میان، راه برای سودجویانی فراهم شده است تا با دریافت هزینههایی از جوانان و نوجوانان جویای نام در صفحاتی جعلی که به ضرب خرید چند هزار فالوور (دنبالکننده) و لایک (پسند مخاطبان) سر پا شده اند، عکس و نام آنان را به عنوان بازیگر، خواننده و مجری مطرح کنند.
جعفری درباره شگرد این صفحات گفت: استفاده از عکس برخی هنرمندان مطرح و شناخته شده در لابه لای اسامی کاملا ناشناخته شگرد اینگونه صفحات است تا چهرهای موجه از فعالیت خود ارائه کنند.
این هنرمند عرصه تئاتر معتقد است که ضرر و زیان وجود چنین صفحاتی تنها به هزینههای مادی محدود نمیشود، بلکه باعث معرفی افرادی خواهد شد که بهرهای از آموزش صحیح یا حتی استعداد هنری نبردهاند و ادعای فعالیت هنرمندانه نیز دارند که این موضوع برای آینده هنری هر شهری خطرناک است.
یکی از این صفحات فعالیت خود را تنها محدود به معرفی هنرمندان شیراز کرده است و در معرفی صفحهاش نوشته است "هنرمندان و بازیگران محبوب شهرم در این پیج هر کدام یک پست دارند".
نحوه معرفی هنرمندان بنا بر پیامی که مسئول آن ارسال کرده است، دریافت شارژ موبایل است. شارژی ۱۰هزار تومانی و ارسال عکس رسید شارژ به شماره تماسی که در اختیار متقاضی قرار میگیرد.
در صفحهای دیگر هنرمند شدن تنها ۲۵هزار تومان خرج دارد و در پاسخ به اینکه معیار هنرمند بودن چیست، ارسال فیش واریز بانکی مطرح شده است.
این صفحات حتی تلاشی برای یافتن مطالب نمیکنند و مانند عنکبوتی که تاری تنیده است، منتظر میمانند تا طعمه خود را بیابند.
این تنها نمونهای از سوء استفاده از میل به هنرمند معرفیشدن و جلب شهرت و توجه در فضای مجازی است.
هشدار مسئولان درباره رواج کلاهبرداری به بهانه آزمون بازیگری
پول بدهید تا تست بازیگری بگیریم
مدیر بخش سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس در گفتوگو با ایرنا از رواج کلاهبرداری بهبهانه آزمون بازیگری خبر داد و گفت: چندی است که افرادی با نامهای جعلی از طریق فضای مجازی، بدون برخورداری از هیچگونه مجوزی از جوانان و نوجوانان اخاذی میکنند.
روحالله رنجبری با تاکید بر اینکه هیچ فرد یا مجموعه آموزشی نمیتواند بدون هماهنگی با اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی و دریافت مجوز کتبی تست بازیگری بگیرد یا کلاسهای آموزشی برگزار کند، عنوان کرد: برخی افراد با سوءاستفاده از تمایل افراد برای بازی در پروژههای سینمایی یا تلویزیونی طلب وجه نقد میکنند و کسانی را به دام میاندازند که در این زمینه ناآگاهاند.
او ادامه داد: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس تنها میتواند مجوز فیلمهای کمتر از ۶۰دقیقه را صادر کند و اخذ مجوز برای ساخت فیلم بیش از یک ساعت، نیاز به دریافت مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دارد؛ البته ناگفته نماند که در تقاضای ساخت فیلمهای کوتاه هم شاهد کاهش چشمگیر آثار در مقایسه با سالهای گذشته هستیم.
رنجبری تعداد آموزشگاههای سینمایی استان فارس را ۱۷ عدد برشمرد و افزود: از این تعداد ۱۴ آموزشگاه فعال و ۳ آموزشگاه نیز به دلیل مشکلات مالی بهصورت موقت تعطیل شدهاند.
مدیر بخش سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس درباره چگونگی پیگیری و برخورد با مجرمان رسانهای نیز گفت: درحال حاضر ستادی با دبیرخانه مستقل در اداره کل ارشاد فارس تشکیل شده است که در ساعات اداری پاسخگوی مراجعهکنندگان است.
رنجبری اعلام کرد: در سال گذشته ۱۵ شکایت در این خصوص مطرح شده است که از این تعداد ۹ پرونده رسیدگی شده است و ۶ پرونده همچنان در دستور کار است.
عکس تزئینی است
مبلغ اندک ارزش پیگیری ندارد
مسائل پیشآمده تنها محدود به هنر بازیگری و تئاتر نیست، در حوزه موسیقی نیز برخی جوانان از طریق تبلیغات فضای مجازی و با مشاهده عکسهایی از خوانندگان مشهور در استودیویی بینام و نشان یا عکس یادگاری با فردی که خود را آهنگساز یا تنظیمکننده یا صاحب استودیوی ضبط مینامد، وارد مذاکره میشوند؛ اما مذاکره آنها تنها منوط به واریز وجه نقدی است که گاه چندان مبلغ چشمگیر قابل پیگیری نیز به نظر نمیآید.
در یک مورد، فردی از جوانی جویای نام برای ضبط آهنگش یک میلیون تومان طلب کرده بود و دیگر خبری از او نشده بود، پدر این جوان در گفت و گو با ایرنا عنوان کرد که پسرش پس از پیگیریهای بسیار دچار افسردگی شده و همه امید خود را به ادامه فعالیت هنری از دست داده است.
او ادامه داد: این مبلغ در حال حاضر چندان چشمگیر نیست و از همین رو است که بسیاری دیگر از افرادی که مانند پسرم به این فرد اعتماد کرده بودند، قید شکایت را زدهاند.
در جهان امروز هر کسی میتواند بهآسانی معروف و مشهور شود. راههای کسب شهرت بهاندازه موفقیتهای حاصل از آنها بسیار کوتاه و موقتی هستند و بسیاری از آنها به همان فضای مجازی محدود میشوند؛ اما هشیاری افراد در این زمینه و نیز شکایت از افراد خاطی میتواند عرصه را برای کلاهبرداریهای اینترنتی در فضای هنری تنگ کند.
۹۸۸۵/ ۲۰۲۷