نزدیک به دو سال از عمر مجلس دهم می گذرد و بزرگترین طیف پیروز در انتخابات آن؛ چالش ها متعددی را پشت سر گذاشته است که بررسی بخشی از آن در آستانه روز مجلس_ده آذر_ از زبان گروهی از اعضای آن جالب توجه است.
پایگاه خبری جماران، شیما شعاعی: «لیست امید»، کلید واژه ایست که از حدود دو سال قبل به ادبیات سیاسی ایران افزوده شده است. جریانی که بنا بود میان اصولگرایان معتدل و اصلاح طلبان ائتلاف ایجاد کند تا جریان تندروی نزدیک به جبهه پایداری که اکثریت مجلس نهم را در اختیار داشت، به حاشیه براند. این لیست ماحصل شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان است که ساختار آن خود مورد انتقاد است.
به گزارش خبرنگار جماران، نکته دیگری که لیست امید و بیش از آن فراکسیون امید را هدف انتقادات قرار داده، تحولاتی است که از ابتدای مجلس دهم در ترکیب آن رخ داده است. گروهی از نمایندگان آن و به طور خاص افرادی که با شعار «تَکرار می کنم» سید محمد خاتمی به مجلس راه یافتند اما مدتی بعد، شعار استقلال سر دادند و فراکسیونی تحت عنوان مستقلین ولایی تشکیل دادند. ریزش اعضای این فراکسیون در ماجرای انتخابات دوره دوم هیات رئیسه مجلس و رای اعتماد به برخی وزرا بیش از هر زمان دیگری نمود پیدا کرد؛ حتی در جریان نامه اعتراضی به محدودیت ها علیه رئیس دولت اصلات گفته شد 7 نفر از نمایندگان تهران حاضر به امضای نشدند و در آخرین مورد، عدم توانایی فراکسیون امید در گرفتن تصمیم جمعی درباره وزیر علوم بود. انتقادی دیگری که پیرو این ماجرا مطرح می شود، عدم شفافیت هیات رئیسه فراکسیون امید در ارائه فهرست جدید و با توجه به ریزش هاست.
حال باید در نظر گرفت تنها دو سال تا انتخابات آتی مجلس باقی مانده است و افکار عمومی انتقادات فراوانی نسبت به آنچه از سوی این تشکل رخ داده است وارد می کنند. به این ترتیب می توان گفت تحولات و عملکرد دوساله این فراکسیون با ریزش بخشی از سرمایه اجتماعی آن همراه بوده است. حال باید چند پرسش را مطرح کرد که برنامه هیات رئیسه و اعضای آن برای ترمیم خدشه ای که به اعتبار این جریان وارد شده است، چیست؟ فراکسیون امید چه معیارهایی را برای تعیین فهرست خود در انتخابات آینده مجلس مدنظر قرار خواهد داد؟ خط مشی این فراکسیون در آینده چیست؟ و رابطه امیدی ها و دولت دوازدهم به عنوان نماینده جریان اعتدالی به چه سمتی خواهد رفت؟
از این جهت، پاسخ گروهی از نمایندگان این فراکسیون به انتقاداتی که نسبت به آن ها مطرح می شود و بخشی از پرسش های ما نیز خالی از لطف نیست.
حیدری: متاسفانه برخی نمایندگان در جلسات هر سه فراکسیون حضور دارند
غلامرضا حیدری در گفت و گو با خبرنگار جماران ، درباره وضعیت کنونی فراکسیون امید و انتقاداتی که نسبت به آن مطرح می شود، گفت: واقعیت امر آن است کسانی که در لیست امید قرار گرفته بودند و به اعتبار حمایت آقای خاتمی رای آورند، متاسفانه تا حد رای آوری همراه بودند.
وی ادامه داد: این افراد به محض شروع مجلس دهم دیگر همگام نبودند، در نتیجه فراکسیون امید بر اساس 160 تا 170 نفری که در لیست امید قرار داشتند، تشکیل نشد و این مساله از ابتدای مجلس بروز پیدا کرد. در وهله اول این ایراد به افراد وارد است که اینگونه کم لطفی کردند.
نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به اینکه چرا فراکسیون اقدام به پایش و معرفی اعضای ثابت نکرده است، گفت: به زودی اعلام خواهد شد. علاوه بر این، انجام این کار نیازمند دقت خاصی است.
وی با اشاره به اینکه مردم تناقض در رفتار با ادعا را به خوبی تشخیص می دهند، افزود: آنچه در حال حاضر تحت عنوان فراکسیون امید وجود دارد، در همین راستا اقداماتی را پیگیری می کنند که در زمان مناسب اعلام خواهد شد.
حیدری درباره معیارهای اخیر فراکسیون امید برای معرفی اعضا گفت: یکی از اصلی ترین معیارها آن است که افراد بپذیرند تنها در یک فراکسیون عضو باشند. متاسفانه برخی از دوستان ما هستند که معترف اند در جلسات هر سه فراکسیون شرکت می کنند.
نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این پرسش که آیا گزاره دخالت فراکسیون مستقلین در تصمیمات فراکسیون امید صحت دارد یا نه؛ گفت: اعضای فراکسیون مستقلین گویا از ابتدا با همین نیت وارد لیست امید شده بودند، و بلافاصله بعد از تشکیل مجلس دهم این فراکسیون را تشکیل دادند که به نظر من از پیش برنامه ریزی کرده بودند.
وی درباره اظهارات اخیر جعفرزاده ایمن آبادی مبنی بر اینکه قرار مستقلین با امیدی ها برای همگرایی در امور تا در مجلس بوده است، نیز گفت: این چیزی است که من برای اولین بار می شنوم و پیش از انتخابات نشنیده بودم.
حیدری درباره الزاماتی که امیدی ها برای انتخابات دوره آینده مجلس باید رعایت کنند، گفت: آنچه که تحت عنوان جریان اصلاح طلبی در حال انجام است، از سوی شورای سیاستگذاری اصلاح طلبان انجام می شود و آن ها در حال بازنگری و شناسایی نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت اند. علاوه بر این، در سطح استان ها اقداماتی در حال انجام است؛ چراکه لیست امید هم توسط این مجموعه تهیه شده بود و ایراد آن هم باید در اینجا شناسایی و رفع شود.
مافی: عملکرد فراکسیون امید در ماجرای رای اعتماد به وزیر علوم، عادلانه و آزادی خواهانه بود
پروانه مافی در همین راستا درباره انتقادات عمومی به آخرین اقدام جمعی فراکسیون امید، مبنی بر رای انفرادی اعضا به وزیر علوم و تاثیر آن بر رای مردم به این فهرست در انتخابات آتی مجلس؛ گفت: ما نباید در همه امور تصمیم فراکسیونی بگیریم. در برخی زمینه ها فراکسیون می تواند در تصمیم نهایی و جدی موثر باشد اما در برخی موارد افراد نظرات شخصی دارند و این نظرات بر تصمیم فراکسیونی غلبه پیدا می کند. در این مورد خاص هم چنین بود، چه موافقین چه مخالفین بر نظر شخصی خود تاکید می کردند و از این جهت چنین تصمیمی گرفتیم.
وی درپاسخ به این پرسش که آیا این قبیل رفتارها نشانه ای ریزش مجدد اعضای فراکسیون است یا نه، گفت: خیر. اتفاقا اینگونه تصمیمات نشانه استقلال فراکسیون و این نکته است که اعضا در بند افکار جریانی نیستند. در این مورد خاص هم از آنجایی بسیاری از چهره های به نام اصلاحات اعضای فراکسیون را تشویق به رای اعتماد کرده بودند چنین حالتی پیش آمد اما ممکن است در موارد دیگر چنین اتفاقی پیش نیاید.
مافی در همین راستا افزود: این مورد کمی پیچیده بود اما به نظرم من موضع فراکسیون امید به شدت عادلانه و آزادی خواهانه بود. در حقیقت عملکرد فراکسیون امید روی خط اعتدال بود.
نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی درباره اینکه فراکسیون امید با توجه به این عملکرد چه برنامه ای برای جلب رضایت دانشجویان در دوره های آینده به عنوان سرمایه اجتماعی خود دارد، گفت: در این مورد، از آقای غلامی خواستیم با دانشجویان در رابطه مستمر باشند و در اموری که مورد نقد آن هاست با آن ها جلسه داشته باشند و به نظرم اگر این جلسات برقرار بشود، حالت دلزدگی که ایجاد شده از بین می رود و آقای وزیر بهترین فرد برای رفع این معضل است و این قول را نیز به ما داده است.
وی در پاسخ به اینکه با توجه به گلایه های برخی از نمایندگان همسو با دولت دوازدهم در ماجراهای اخیر، رابطه این فراکسیون با دولت را در آینده چطور ارزیابی می کنید، گفت: انتظارات ما از دولت باید معقول، منطقی و قانونی باشد. ما نباید انتظار داشته باشیم رئیس جمهوری در همه امور از نمایندگان مشورت و نظر بخواهد البته باید از نظر ایده کلی نمایندگان همسو را بشنوند.
رحیمی: فراکسیون امید باید خالص سازی را مدنظر قرار دهد/ در رای اعتماد به بیطرف موضع گیری به موقع نداشتیم
علیرضا رحیمی نیز درباره انتقاداتی که نسبت به فراکسیون امید و عدم همکاری برخی از اعضای آن در اقداماتی مانند حمایت از سید محمد خاتمی مطرح می شود، گفت: نیمه پر لیوان آن است که این اقدام با اقتدار انجام شد و می توان از آن به عنوان یک اقدام رو به جلو در مقایسه با مجلس نهم یاد کرد؛ در این مجلس اقدامات نو و امیدوارکننده ای انجام شده است.
وی در همین راستا افزود: در این ماجرا برخی از دوستان حضور نداشتند که بعد از به جمع امضاکنندگان پیوستند؛ اینکه گروهی دیگر از دوستان، به هر دلیلی این بیانیه را امضا نکرند نیز به معنای مخالفت آن ها با دیگر اعضای فراکسیون و بیانیه نیست.
نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: فراکسیون امید نیز با توجه به کارنامه یک ساله اش، به نقاط ضعف و قوت خود پی برده است و برای آینده ای مستحکم تر و گام هایی بلند تر آماده است.
رحیمی درباره الزاماتی که اعضای این فراکسیون برای انتخابات آینده مجلس و پیشگیری از انشعاب مجدد در میان آن؛ گفت: در همین زمانی که ما داریم خالص سازی فراکسیون مساله بسیار مهمی است، به معنای شفاف سازی در درون اعضا و مواضع فراکسیونی.
این نماینده مجلس با اشاره به اینکه فراکسیون امید در برخی موارد موضع گیری به موقع نداشته است، گفت: موضع گیری در زمان مناسب و به جا از موارد دیگری است که باید به آن توجه شود. به طور مثال در رای اعتماد به آقای بی طرف می توانستیم مواضع فراکسیونی خود را به موقع اعلام کنیم و نکردیم. در مجموع اعلام موضع در زمان مناسب می تواند موثر در مجلس باشد.
وی با بیان اینکه در سال دوم مجلس فعلی، در فراکسیون امید شاهد همگرایی بیشتری هستیم، گفت: باید توجه داشت مشارکت بالا در میان همه اعضا باشد و محدود به هیات رئیسه و شورای مرکزی فراکسیون نشود.
رحیمی درباره ارتباط و همگرایی این فراکسیون با دولت دوزادهم و انتقاداتی که نسبت به این فراکسیون در رای اعتماد به وزرای ضعیف مطرح شد، گفت: قاعدتا باید همگرایی و مشورت با نمایندگان هم سو پذیرفته شده است؛ هرچند طبق قانون ایشان در معرفی وزرای خود مستقل است و کاری خلاف قانون انجام نداده است. هرچند در اتفاقات اخیری که میان مجلس و دولت رخ داد انتظار می رفت از نمایندگان همسو با دولت نظرخواهی می شد.
وی با اشاره به ماجرای دریافت کارت زرد به دو تن از وزرای دولت دوازدهم، تاکید کرد: این کارت زردها تنها به وزرا نبود بلکه هشداری به دولت، برای تقویت تعامل با مجلس بود تا در این رابطه مجلس را طرف همفکر ببیند.