سفیر سابق کشورمان در فیلیپین با بیان این که در ساخت خاورمیانه جدید، جمهوری اسلامی ایران جهش فوق العاده ای داشت که ناشی از توانایی ذاتی اش بود، گفت: در مساله سوریه کشوری که جنگ را درحوزه نظامی برده است در حوزه سیاسی آن را واگذار نمی کند؛ این قانون سیاست در طول تاریخ است.
علی اصغر محمدی مدیر کل امور ایرانیان خارج از کشور وزارت خارجه در گفت وگو با پایگاه خبری جماران ، در خصوص آرایش سیاسی در خاورمیانه و نابودی داعش در سوریه و عراق اظهار گرد: درست است که داعش به طور کامل شکست خورده است اما به عنوان یک جریان نابود نمی شود. داعش مراکز قدرتش را از دست داده اما این به آن معنا نیست که این جریان تمام می شود. آن ها به اسم های مختلف و به صورت پراکنده در بخش هایی از منطقه ما حضور دارند و ما چالشمان با این گروه ها ادامه خواهد داشت .
وی ادامه داد: در مورد آرایش سیاسی منطقه هم باید گفت، خاورمیانه در حال طی کردن دوران گذار است. قبلاً آرایشی در این منطفه وجود داشت که تحت تاثیر موازنه ی قوا بعد از جنگ جهانی اول و تکمله اش جنگ جهانی دوم بود ؛ بعد از این دوران موازنه ای در سطح جهانی به وجود آمد که حاصل آن وضعیت سیاسی بود که در منطقه خاورمیانه شکل گرفت. تقریباً هم تا پیروزی انقلاب ایران این آرایش به هم نخورد. از زمان پیروزی انقلاب آسیب جدی به آن وارد شد، اما در ابتدا مقاومت می کرد اما با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی موازنه قوا و آرایش منطقه در سطح جهانی برهم خورد، خاورمیانه هم باید تغییر می کرد که و با وجود مقاومت ها بالاخره آرایش قبلی فرو ریخت .
این کارشناس روابط بین الملل خاطرنشان کرد: در ساختن خاورمیانه جدید به طور طبیعی کنشگران داخلی، منطقه ای و بین المللی وارد چالش و درگیری می شوند که این موضوع گریزناپذیر است و کسی نمی تواند در این فکر باشد که اگر این کار را انجام ندهیم شرایط بهتر می شود. همه در خاورمیانه درگیرند و اینکه گفته شود در عراق و سوریه درگیر شویم یا نه هم برای جمهوری اسلامی و هم کشورهایی که در منطقه مدعی هستند گریزناپذیر است .
مدیر کل وزارت خارجه گفت: در طی فرآیند ساختن خاورمیانه جدید برخی فروپاشی ها، ریزش ها و رویش ها را داشته ایم. بعضی ها قدرت گرفتند و بعضی ها قدرتشان افول کرد و بعضی ها هم مانند مصر از صحنه خارج شدنده اند و تنها جسمی از آنها باقی مانده است و دیگر تاثیر سابق را ندارند . بعضی کشورها ها هم از این خلاء استفاده کرده و می کوشند نمایش قدرت داشته باشند. اما آنچه اتفاق افتاده این است که در نتیجه خلاء به وجود آمده در ساختار سیاسی خاورمیانه، جمهوری اسلامی ایران جهش فوق العاده ای داشته که متاثر از عوامل متعددی است ؛ در این میان اما عامل اصلی توانایی ذاتی جمهوری اسلامی بود .
وی با بیان اینکه اگر بعضی از شرایط سال 88 را نداشتیم اوضاع ما در منطقه بسیار بهتر از الان بود، گفت : چون زمانی که خاورمیانه فرو ریخت ما در داخل کشور مشغول بودیم. با تاخیر کشور نظم گرفت و خسارت ها را جبران کردیم و به صورت جهشی جلو رفتیم. طبیعی است که تثبیت این وضعیت کاردشواری است و این تثبیت نیازمند درایت بیشتری است و طبییعتاً درگیری های حاشیه ای گریز نا پذیرند و نباید نگران رابطه بین کشورها بود چرا که در طبیعت این مرحله این تنش ها گریز ناپذیر است.
محمدی خاطر نشان کرد: منطقه خاورمیانه بعد از آنچه اخیرا در سوریه گذشت اوج مرحله ی تنشی خود را طی کرده، نه این که همه چیز تمام می شود اما به جرات می توان گفت سخت تر از گذشته نخواهد شد و شرایط رو به فرود است که امیدواریم این وضعیت ادامه پیدا کندو خاورمیانه بتواند استقرار و قبلی خودش را باز یابد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا امکان دارد آمریکا و کشورهای منطقه بخواهند ایران را وارد جنگ سرد تسلیحاتی بعد از جنگ سوریه کنند، گفت: این نگاه تا حدی ناشی از بزرگ و قوی جلوه دادن آمریکا است، آمریکا ی امروز مثل گذشته قوی نیست. بله، آمریکا همچنان بزرگترین قدرت جهانی است اما به دلیل مشغولیت های بسیار در سطح جهانی توانش دچندین جبهه در گیر و پخش شده است. امروز آمریکا به شدت درگیر رقابتی پنهان با کشور چین است. رقابت آمریکا با چین یک رقابت استراتژیک حیاتی است که اگر تعلل کند موجودیتش که بر اقتصاد بنا شده است به خطر می افتد .
محمدی در ادامه تاکید کرد: آمریکا از طرفی هم نبرد استراتژیک اش با روسیه وارد مرحله جدیدی شده است؛ از سوی دیگر مشکلات مهم امریکا در آسیا موجب سده شده که این ابر قدرت جهان - که هنوز هم ابر قدرت جهان است - توانایی به کارگیری نیروی زیاد درخاورمیانه را نداشته باشد؛ لذا چون خودش نمی تواند حضور قدرتمندانه ای داشته باشد، مجبور است بر متحدانش متکی شود. جالب است که در اینجا یکی از مهمترین اتفاقات خاورمیانه رخ داده است و آن این است که متحدین آمریکا از متحدین جمهوری اسلامی ضعیف ترند. چرا در عراق و لبنان کار ایران به خوبی پیش می رود ولی تلاش دیگران موفق نیست . دلیلش این است که متحدین جمهوری اسلامی از متحدین طرف مقابل قوی تر هستند .
علی اصغرمحمدی در پاسخ به اینکه باتوجه به فشار آمریکا برای برکناری بشار اسد، آیا وی در قدرت باقی خواهد ماند، ابراز داشت: مساله این است که ما آمریکا را بیش از حد جدی می گیریم. واقعیت امر در سوریه این است که جنگ به جهت استراتژیک تمام شده و فقط درگیریهای تاکتیکی پیش روست. در حال حاضر اساساً موضوع ماندن یا رفتن بشار اسد مورد بحث نیست؛ این موضوع 6 سال پیش مطرح بود. کشوری که جنگ را درحوزه نظامی برده است در بعد سیاسی حتما جنگ را واگذار نمی کند؛ این قانون سیاست در طول تاریخ است.
وی اظهار کرد : کشوری که از نظر نظامی جنگ را باخته است در بعضی مواقع سطح خواسته های سیاسی اش را بالا میبرد تا شکست خود را بپوشاند . در سوریه قطعاً شرایط به قبل برنمی گردد و در مورد بودن یا نبودن اسد کسی حق ندارد نظری دهد، جز مردم سوریه که تصمیم گیرنده نهایی هستند.
این کارشناس مسائل بین الملل در پایان گفت: اکنون واقعیت این است که سوریه و متحدانش - ایران و روسیه - جنگ را برده اند و همه چیز تمام است.
گفت و گو از: فرهاد فتحی