در بعضی از نظریاتی که از مرحوم آیت الله دکتر صادقی می شنیدم می دیدیم که به مسائل و نیازهای زمان و اقتضائات روز کاملاً تبحر دارند و با درک و فهمی که در فقه کسب کردند واقعا پاسخگوی نیازهای جامعه به خصوص جامعه جوان امروز ما هستند. به هر حال فوت ایشان یک ضایعه بزرگی است هم برای جامعه روحانی هم برای جامعه دانشگاهی و بخصوص برای خانواده صدر که خوب بنده خود را به این خانواده هم متعلق می دانم.
پایگاه اطلاع رسانی جماران: صبح روز سه شنبه همراه جمعی از دوستان به تشییع جنازه مرحوم حاج شیخ علی اکبر صادقی رفته بودم. حضرت آقای خاتمی سید بزرگوار، بر جنازه آن مرحوم نماز گذارد و جمع زیادی از علاقهمندان به ایشان و گروهی از بستگان بیت صدر -که اعضای بیت امام هم از جمله آنها بودند- در مراسم شرکت داشتند. آنچه برای حاضران در جمع به طور ملموس قابل دستیابی بود؛ خلوص و صفا و آرامش کم نظیر حاضرین و تأثّر همه دوستان آن مرحوم بود.
در گوشهای از حیات کوچک منزل مرحوم صادقی، دکتر سید محمد هاشمی، حقوقدان بزرگ کشور را دیدم که آرام گریه میکرد و در کنار دیگر، حاضرین به جناب شهابالدین صادقی پسر آن مرحوم تسلیت میگفتند. در آن میان دیدم چند نفر خود را به جناب آقای حاج سید حسن خمینی رسانده بودند و از سلامت دایی ایشان آقای دکتر صادق طباطبایی جویا شدند. برای من سؤال از سلامتی ایشان کمی عجیب بود، لذا از یکی از حضار علت این مسئله را پرسیدم، گفتند بیماری سختی دارند و در بیمارستان بستری هستند. خواستم به این وسیله هم به ایشان تسلیت بگویم و هم از طریق سایت شما از حال ایشان جویا شوم.
لطفا اگر ممکن است در اینباره توضیحی ارائه نمایید.
جماران: با تشکر از این خواننده گرامی، و ضمن عرض تسلیت خدمت بیت مکرم صادقی و صدر و همچنین خدمت جناب آقای دکتر صادق طباطبایی در پاسخ به درخواست این خواننده محترم برای کسب اطلاع از وضعیت جناب آقای طباطبایی با ایشان تماس گرفته و گفت وگوی کوتاهی انجام دادیم که در پی می آید:
جماران: تشکر از اینکه وقت شریفتان را به ما دادید.
دکتر صادق طباطبایی: خواهش میکنم.
جماران: همانطور که مستحضر هستید روز سه شنبه تشیع جنازه مرحوم دکتر صادقی بود و تعدادی از افراد که در تشییع جنازه حضور داشتند با دیدن یادگار حضرت امام جناب حاج سید حسن خمینی جویای حال جنابعالی شدند. به همین خاطر مزاحم شما شدیم تا حالتان را بپرسیم.
دکتر صادق طباطبایی: تمنا میکنم. متشکرم. اجازه بدهید مقدمتاً من هم تسلیت بگویم رحلت مرحوم آیتالله دکتر صادقی را. ایشان همانطور که میدانید یکی از شخصیتهای بسیار فرهیخته و شریف جامعه روحانی و جامعه دانشگاهی ما بودند. انسانی بسیار والا، بسیار شریف و فرهیخته، هم در علوم حوزوی و هم در علوم جدید حقوق در دانشگاه تبحر داشتند و به لحاظ شخصیت روحانی هم واقعاً یک روحانی زمانشناس به تمام معنا و آشنا به موضوعات زمان و مسائل روز و اقتضائات روز بودند. من خودم در بعضی از نظریاتی که از ایشان میشنیدم میدیدیم که به مسائل و نیازهای زمان و اقتضائات روز کاملاً تبحر دارند و با درک و فهمی که در فقه کسب کردند واقعا پاسخگوی نیازهای جامعه به خصوص جامعه جوان امروز ما هستند. به هر حال فوت ایشان یک ضایعه بزرگی است هم برای جامعه روحانی هم برای جامعه دانشگاهی و به خصوص برای خانواده صدر که خوب به خود بنده هم تعلق دارد. خیلی متأثر شدم خبر درگذشت ایشان را شنیدم. به هر حال تسلیت میگویم به همه وابستگان، به همه کسانی که به ایشان علاقه داشتند و به جامعه دانشگاهی و به جامعه حوزوی خودمان.
اما در مورد حال خودم ضمن تشکر از لطف و عنایت همه دوستان و کسانی که سراغ گرفتند و سراغ میگیرند از طرق دیگر، از طریق فیسبوک، از طریق اینترنت، از طریق سیستم ارتباطات دیگر، من به لطف خدا، به مرحمت دعای دوستان خودم، از گذشته خیلی بهترم آنچه که میتوانم بگویم خطری که چهار هفته پیش عارض شده بود به کلی مرتفع شده با دعای دوستان و با عنایت خداوند، و واقعاً هم این اعتقاد را دارم که حجم سنگین دعایی که دوستان و آشنایان چه کمی چه کیفی در این مدت داشتند، نقش اصلی را در بهبود من و گذر از آن مرحله خطر انجام دادیم.
در حال حاضر هنوز در بیمارستان هستم و دوران درمان را میگذرانم، امیدوارم که تا هفتههای آینده بتوانم خبر بهتری بدهم و شاید هم اگر لطف خداوند ادامه داشته باشد که حتما هم ادامه دارد به دعای دوستان، بتوانم مرخص شوم و به کشور برگردم.
جماران: همه دوستان دعا میکنند هرچه زودتر به سلامتی برگردید.
بله، همانطور که عرض کردم واقعا من اعتقاد شخصیام این هست گرچه اینجا حذاقت پزشکان و داروها و درمان و هر کاری که صورت گرفته بهترین بوده، اما نقش اصلی را دعای بندگان پاک خدا و دوستان و قوم و خویشها و اقوام دلهای پاک که به من خبر میدادند در سحرگاهان، در نیمههای شب از خداوند میخواستند، اعتقاد من این است که نقش اصلی را بازی کرده و اینها همه به عنوان ابزار در خدمت دعاها بوده، و لطف و عنایت خداوند نقش اصلی را بازی کرده و آنطور هم که پزشکان و دوستانی که آشنایی دارند به این نوع بیماریها و شیوههای درمان اعتقاد دارند این سرعت عبور از مرحله خطر فقط به یک معجزه شباهت دارد آن هم مرهون دعاهای دوستان و بستگان بوده.
جماران : با توجه به اینکه آخرین معاینات پزشکی را بعد از ظهر سه شنبه انجام دادند، شما محبت میفرمایید ما را در جریان آخرین معاینات پزشکی خودتان قرار دهید؟
معایناتی که سهشنبه صورت گرفت، نتیجهاش را فردا به من میدهند. در واقع میخواستند ببینند مجموع معاینات و معالجات و درمانی که در این سه هفته اخیر صورت گرفته به یک جمع بندی برسند چون به احتمال زیاد از هفته آینده شیوه درمان عوض خواهد شد. برای این که بتوانند به شیوه جدید درمان روی بیاورند باید یک نتیجه گیری از آن چه تاکنون انجام دادهاند، داشته باشند. من خودم امیدوار هستم که نتایج مثبت خواهد بود و منجر به این خواهد شد که به شیوه جدید درمان رو خواهند آورند آنطوری که به من میگویند و آمار نشان داده، دوران درمان قطعی را جند برابر کوتاهتر میکند. شیوهای است که الان پنج ـ شش ماه در آلمان متداول شده، با یک نوع ترکیبی از پرتودرمانی و شیموتراپی که شیوه جدیدی از پرتو درمانی را انجام میدهند که معتقدند دوران درمان را چند برابر کوتاه تر میکند. امیدوارم همینطور باشد که گفتهاند. حالا ببینیم فردا نتیجه آزمایش چه بشود.
جماران: با توجه به این که چند روز دیگر روز ولادت حضرت زهرا سلام الله علیها و حضرت امام است. اگر محبت کنید چند جملهای هم راجع به امام بفرمایید.
همیشه به مناسبتهایی که درباره امام مطرح بوده و از من سؤال شده، من عنوان کردم برخی از شخصیتها یک اسطورههای سدهای هستند. هر صد سال یک بار تاریخ یک چهرهای نشان میدهد از افرادی که تک هستند و نمونه و تغییر دهنده تاریخ و مسیر تاریخ. اما من اعتقادم برای امام این است که ایشان اسطوره هزاره است، اسطورهای است که در تاریخ هر هزار سال یک بار یک همچنین انسانی، یک همچنین شخصیتی بروز میکند. خیلی دلم میخواست در آن جا میبودم اما در مجموعه خاطراتم که تاکنون منتشر شده در سه جلد، در مورد ایشان نوشتم و به اندازه کافی گفتم، و امیدوارم که به هر حال وصایای ایشان به آنها توجه شود. یکی از نکاتی که من به مناسبتی که گفتید به خاطر میآورم و متأسفانه خیلی کم به آن عنایت شده در این سالها، یکی از نکات مهم وصیتنامه امام این است که همیشه برای همه نسلها برای همه دوران باید مردم بدانند چرا در ایران انقلاب شد. در این مورد متأسفانه کار کم صورت گرفته. من در دو مصاحبه تلویزیونی در شبکه دوم به این مسأله پرداختم که این نکته چه مسأله بسیار اساسی است در وصیت نامه امام که باید به آن عنایت شود که چرا در ایران انقلاب شد. الان میبینید که هنوز سی سال نگذشته حتی مورد سؤال نسل جوان خودمان هست که نتوانستیم - البته مقدار زیادی هم خود ماها، نسل اولیها مقصر هستیم - که نتوانستیم این سؤال را پاسخ دهیم و این مسأله را مرتب زنده نگه داریم. به هر حال امیدوارم این فرصتی که در روزهای آینده پیش میآید، مجالی باشد به این مسأله در رسانهها پرداخته شود و شما هم مجال داشته باشید از شخصیتهای طراز اول نسل اول در این مورد سؤال کنید که برای نسل جوان توضیح دهند چرا در ایران انقلاب شد؟. این بسیار بسیار نکته مهمی است. این کافی نیست بگوییم نظام ستمشاهی، نظام جور و ستم بود و بنابراین باید میرفت، و رفت. این کافی نیست. این باید بیشتر از اینها توضیح داده شود در موردش. در خیلی از جاهای دنیا نظامهای جور و ستم بوده، حالا یا با کودتا یا به هر شیوه دیگر جابجا شده اما آن چه در ایران اتفاق افتاد سوای این مسائل بود. امیدوارم در روزهای آینده رسانه شما به این مسأله بپردازد. اما تولد حضرت زهرا، خوب حضرت زهرا میدانید که جده ما هستند و پدر من به خصوص یک عنایت خاصی داشتند. هر بار که اسم حضرت زهرا بر زبانشان میآمد یا در محفلی میشنیدند اسم ایشان را، خیلی متحیر میشدند و حالتشان متحول میشد و وقتی هم که در مورد ایشان صحبت میکردند، چشمانشان را اشک میگرفت.
جماران: متشکریم از این که وقتتان را به ما دادید. و دعا میکنیم که انشاء الله شفای عاجل پیدا کنید.