شخصیت امام علی(ع) را در اوج قدرت ببینید؛ امیرالمؤمنین در کوفه حرکت می‌کرد یک پیرمردی را دید که کنار پیاده رو نشسته گدایی می‌کرد! امیرالمؤمنین (ع) به اطرافیانش فرمود: کسی که کنار کوچه نشسته را می‌شناسید؟ چرا در حکومت علی کسی باید برای امرار معاش اظهار فقر میکند؟ گفتند: او یک فرد بازنشسته‌ای است که نصرانی می‌باشد. امام(ع) فرمود: او را با احترام به خانه ببرید و به او حقوق مورد نیاز را بدهید تا کسی در حکومت علی اظهار فقر نکند.
استاد حوزه تصریح کرد؛ علی(ع) بر این باور است و بر شمشیرش نوشت؛ شمشیرمن که نماد قدرت نظامی و انتطامی و امنیتی و قضایی است به خون مظلوم نزدیک نخواهد شد .. و هر قدرتی که به خون مظلوم و آسیب به مظلوم نزدیک شود مورد لعنت است.
به گزارش جماران، هادی سروش در محفل جشن سالروز ولادت حضرت امیرالمومنین(ع) در هئیت انصارالمهدی تهران گفت: پیامبر رحمت زمینه شناخت امام علی را فراهم آورد ولی دشمن اجازه به ثمر نشستن ان را نداد تا اینکه امام علی در حدود پنج سال حکومت با ارائه خطبه های و بهترین نوع حکمرانی موفق به ارائه شخصیت خویش به عالَم و آدم شد.
وی گفت: سه گروه برای معرفی امیرالمؤمنین تلاش کردند و هر کدام از این سه در رابطه با تلاشی که کردند توفیقاتی پیدا کردند . اگرچه بخاطر ظلم ظالمان توفیق معرفی حضرت امیر به جهان میسر نشده.
*تمام تلاش پیامبر زمینه سازی برای شناخت علی بود*
حجت‌الاسلام سروش گفت: اولین کسی که در رابطه با امیرالمؤمنین تلاش فرمود وجود مبارک پیامبر رحمت است که زمینه شناخت امام علی را در جامعه با تلاش بسیار زیاد فراهم آورد و انقدد رسول الله در مناقب علی (ع) احادیث دارد که عالم بزرگ شیعه به نام خلیل می‌گوید؛ با اینکه بنی امیه دست به دست هم دادند تا فضائل امیرالمؤمنین را محو کنند اما فضائل ایشان شرق و غرب را گرفته.
*علی جان من است...*
سروش در ادامه گفت : نمونه ای از آن مناقب را تقدیم کنم ، شیخ طوسی در تلخیص الشافی نقل می‌کنند؛ به پیامبر عرض کرند؛ جمله‌ای درباره اصحاب تان بفرمایید، و پیامبر(ص) در رابطه با برخی از اصحاب مانند سلمان سخنی فرمودند و بعد سکوت کردند و از امیرالمؤمنین چیزی نفرمود. اصحاب عرض کردند؛ چرا از ایشان چیزی نفرمودید؟ رسول الله(ص) فرمود: شما از اصحاب من صحبت کردید و از اصحاب گفتم ولی شما از جان من سوال نکردید تا من از علی بگویم ، علی جان است ؛ - إِنَّمَا سَأَلْتَنِی عَنِ النَّاسِ وَ لَمْ تَسْأَلْنِی عَنْ نَفْسِی».
گروه یا فرد دیگر معرف امیرالمؤمنین تلاش کرد، ائمه اطهار هستند که عرضه عالی‌ترین مناقب و بیان روش حکمرانی امیرالمؤمنین در این راستا می‌باشد.
*کمالات اخلاقی و سیره حکومتی علی بهترین معرف شخصیت اوست*
فرد دیگری که خیلی در معرفی امیرالمؤمنین موثر است خود امام علی است.
سروش گفت: ببینید؛ هیچ شخصی برای معرفی ما بهتر از خود ما نیست باورهای و رفتار ما و اخلاق ما بهترین شناسنامه هویتی ماست.
نهج‌البلاغه کتابی که به کلام امام خمینی نازله روح علی است و انچه در روح علی میگذرد در نهج‌البلاغه ترسیم شده است.
در مراتب علم ماورایی او و مقامات او در راستای توجه به معنویت و رعایت حدود الهی خطبه ۱۷۵ بسیار مهم است؛ می‌فرماید: به خدا قسم اگر بخواهم هریک از شما را معرفی کنم یعنی؛ ورودی شما را و زندگی و پایان شمارا بگویم میتوانم اما خوف دارم به رسول‌الله دچار کفر شوید! اینجاست که میگوییم؛ "علی عالی است" و عالی بودنِ علی را در علم او ببینید که از علم بشر بالاتر است.
*به همه نهج‌البلاغه عمل کرده‌ام*
نکته دومی که در همین خطبه می‌فرماید؛ عمل او به تمام آن چیزی است آن را به مردم سفارش کرده،
آیا شما یک عالم پیدا می‌کنید که بتواند ادعا کند که به آنچه علم پیدا کرده، عمل کرده باشد! علی می‌فرماید: "به خدا هیچ راه مثبتی را و هیچ معنویتی را به شما نگفتم مگر این که خودم قبل آن که بگویم، آن را عمل کردم." یک نفر در این عالم وجود ندارد قبل و بعد او -غیراز معصومین- نیست که بتواند چنین ادعا کند. این است که علی عالی است.
*مراتب حیرت‌آور عرفانِ علی(ع)*
حجت‌الاسلام سروش گفت : در مراتب خداشناسی علی جهان در حیرت است؛ امیرالمؤمنین دچار سختی‌های بعد از پیامبر شد و آن مصائب باعث شد فاطمه زهرا(س) گریه کرد و فرمود: "ناراحتی من بخواطر سختی‌هایی است که بر شما وارد کردند" پاسخ علی مهم است که فرمود: "انه عندی قلیل فی ذات الله" آنچه دیدی با علی کردند و بعدها خواهند کرد، برای من در مواجه با حضرت حق و رضایت خدا بسیار کم است.
*نوشته بر روی شمشیر علی حکایت از حقوق بشر دارد*
سروش گفت: اجازه دهید در مراتب عالی بودنِ علی اشاره به تابلو حکومت علی که رعایت حقوق بشر است داشته باشم؛ امیرالمؤمنین وارد حکومت شده است و فرمود: "من از پیامبر دو کتاب به ارث بردم یکی قرآن و معارف قرآی و دیگری آن کتابتی است که آن بر حاشیه شمشیر نوشتم و آن نوشته این است که معیار حکومت اوست این است؛ "من قتل غیر قاتله او ضرب غیر ضاربه فعلیه لعنه" هرکسی کشته شود بدون این که قاتل باشد و یا آسیبی بزند بدون اینکه آسیبی زده باشد مورد لعنت است! یعنی؛ این شمشیر که نماد از قدرت نطامی و انتطامی و امنیتی و قضایی است به خون مظلوم نزدیک نخواهد شد ..
و هر قدرتی که به خون مظلوم و آسیب به مظلوم نزدیک شود مورد لعنت است.
*در حکومت علی، وجود فقیر بی‌معناست*
وی گفت: شخصیت امام علی(ع) را در اوج قدرت ببینید؛ امیرالمؤمنین در کوفه حرکت می‌کرد یک پیرمردی را دید که کنار پیاده رو نشسته گدایی می‌کرد! امیرالمؤمنین (ع) به اطرافیانش فرمود: کسی که کنار کوچه نشسته را می‌شناسید؟ چرا در حکومت علی کسی باید برای امرار معاش اظهار فقر میکند؟ گفتند: او یک فرد بازنشسته‌ای است که نصرانی می‌باشد. امام(ع) فرمود: او را با احترام به خانه ببرید و به او حقوق مورد نیاز را بدهید تا کسی در حکومت علی اظهار فقر نکند.
*علی نقطه اعلی را داراست*
استاد سروش در شرح اینکه "علی(ع) نه تنها عالی است بلکه اعلی است" گفت: این مرتبه از مقامات امیرالمؤمنین(ع) انقدر بالاست که در نهج‌البلاغه فرمود: "لایرقی الیّ الطیر" پرنده با قدرت بال پرواز میکند و بال پرواز علم و شهود است، انسان فیلسوف و یا عارف نمی‌تواند به بلندای قله وجود علی(ع) است پس در نتیجه دست ما از آن کوتاه است.
*خدا به پیامبر برترین خلقت خود را داد*
طبق نقل "ینابیع الموده" پیامبر رحمت فرمود: "خدا به موسی عصا داد (و این عصا کارایی فراوانی داشت مانند از آنچه مثل صخره آب نداشت از آن آب می‌آورد و گاهی آب رود را نگه می‌داشت) و خدا آتش را برای ابراهیم سرد کرد، و خدا به عیسی کلماتی داد که به‌واسطه آن مُرده را زنده می‌کرد، اما خدا به من پیامبرِ خاتم، علی داد و علی آیه رب و حضرت حق تعالی است؛ وَ اِنَ اللّهَ اَعْطَی مُوسَی الْعَصَاءَ، وَ اِبْرَاهِیمَ بَرْدَ النّارِ، وَ عِیسَی اَلْکَلَمَاتِ یُحیِی بِهَا الْمَوتَی وَ اَعْطانَی هَذَا عَلیّا وَلِکُلّ نَبیٍّ آیةٌ وَهَذَا آیَةُ رَبِّی"
این نکته بسیار مهم، و حقیقتی است که از دسترس بشر خارج است؛ خدای متعال که فیاض علی‌الاطلاق است و مهم‌ترین‌ها را به مهم‌ترین مخلوق وقتی می‌خواهد بدهد، "علی" را می‌دهد.
امام صادق علیه السلام فرمود: "بدان که علی از تمام ائمه افضل است، ثواب تمام یازده امام را به حضرت علی(ع) می‌دهند و فضائل امیرالمؤمنین به قدر اعمال آنهاست؛ - اِعلَم أنَّ أمیرَ المُؤمِنینَ علیه السلام، أفضَلُ مِنَ الأَئِمَّهِ کُلِّهِم ، ولَهُ ثَوابُ أعمالِهِم، وعَلی قَدرِ أعمالِهِم فُضِّلوا".
*شیعه امروز نمی‌تواند تابلویِ معرفی علی باشد*
نهج‌البلاغه که نازله روح امام علی است معرف علی(ع) است و متأسفانه ما شیعیان با همه کمالاتی که کسب کرده.ایم نمی‌توانیم ادعا کنیم که تابلو معرفیِ علی علیه السلام هستیم!
