به گزارش ایرنا، گسترش شهرنشینی علاوه بر دستاوردهای مثبتی نظیر کاهش نرخ مرگ و میر، افزایش طول عمر، افزایش رفاه عمومی و افزایش سواد، پیامدهای منفی برای جوامع بشری داشته است.
از جمله این پیامدهای منفی و چالش های فراروی زندگی بشر با گسترش شهرنشینی می توان به معضل های محیطی، اجتماعی و زیستی انسان از قبیل خشونت محیط، کاهش تعامل های اجتماعی و انزوا اشاره کرد.
در این میان مکان هایی مانند بوستان ها، فضای سبز و پردرخت در شهرها به عنوان مکان هایی با ویژگی های زیست محیطی و اجتماعی، می توانند علاوه بر کاهش پیامد منفی، به ارتقای زندگی شهری و توسعه پایا نیز وام دهند.
این اماکن دارای کارکردهای مختلفی نیز هستند که هر کدام از این کارکردها در جنبه های مختلف زندگی افراد داری تاثیرهای بسیاری است که این کارکردها از مشخصه ها و مصداق های توسعه یافتگی نیز به شمار می رود.
تاثیر فضاهای سبز و بوستان ها در ارتقاء شرایط زیست محیطی به عنوان فضاهای سبز و ریه های تنفسی شهرها و همچنین کاربری این فضاهای سبز شهری در ایجاد نشاط روحی و روانی و حتی نشاط اجتماعی و گذران اوقات فراغت فردی و اجتماعی به عنوان امکاناتی برای ارتقاء سطح کیفی شهرها مطرح هستند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) استان سمنان همزمان با 15 اسفند روز درختکاری با هدف بررسی این کارکردها و تاثیرهای آن بر ارتقاء سـطح کیفی زندگی شهری، میزگردی با عنوان «گسترش فضای سبز و ارتقای کیفیت زندگی شهری» برگزار کرد.
در این میزگرد، سید مسعود سیادتی رئیس شورای اسلامی شهر، سید محمد قاسمی مدیر عامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری، علی اصغر جلالی معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان و حسین صدرناصری کارشناس و پژوهشگر امور شهری حضور داشتند.
انتظار است با بررسی شاخصه هایی مانند کارکردها و بررسی عملکردها و همچنین پیشنهادها و روش های ارائه شده در زمینه فضای سبز سمنان، علاوه بر درک درست از ویژگی های کارکردی این مکان ها، شاهد درک ضرورت برنامه ریزی های دقیق تر به منظور گسترش سرانه فضای سبز شهری از سوی مسئولان باشیم.

**کارکردهای اجتماعی فضای سبز
رئیس شورای اسلامی شهر سمنان در این میزگرد ابراز داشت: از یک نگاه، بوستان های شهری را می توان زمینه ساز نشست های مشترک، اجتماع های کوچک و بزرگ و برقراری روابط اجتماعی میان شهروندان معرفی کرد.
سیادتی ادامه داد: بر این اساس یکی از کارکردهای مهم بوستان های شهری، ایجاد زمینه مناسب برای وقوع کنش های متقابل اجتماعی بین شهروندان است به گونه ای که بر اساس این دیدگاه و کارکرد با افزایش استفاده از یک بوستان شهری، بهره وری آن بوستان بالاتر می رود و آن را به تحقق هدف اجتماعی خود نزدیک تر می کند.
وی یادآور شد: از طرف دیگر وجود بوستان های شهری به عنوان فضاهایی برای گذران اوقات فراغت در فواصل مناسب نسبت به بخش های مسکونی می تواند در علاقه مندی مردم به محیط زندگی شان تاثیرگذار باشد.

** گونه های کم آب بر راهکار توسعه فضاهای سبز
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان، کم آبی را از عوامل بازدارنده سطح بهره وری عمومی از بوستان ها و فضاهای سبز شهری عنوان کرد و گفت: کمبود آب یکی از مشکلات مطرح در گسترش فضای سبز و بوستان ها در کل کشور است.
جلالی اضافه کرد: به منظور جلوگیری از مشکلات کم آبی در زمینه گسترش این مکان ها، باید مطالعه های بیشتری انجام شود.
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان با اشاره به اینکه مصرف آب در حال افزایش است، بیان کرد: مقابله با این مصرف روزافزون از ضرورت هایی است که باید برای مقابله با آن چاره اندیشی شود.
جلالی اتخاذ روش هایی چون بهره برداری صحیح از آب موجود با استفاده از شیوه های صحیح زراعی را در این رابطه مفید خواند و گفت: در سال های اخیر به منظور جلوگیری از هدررفت آب تحقیقاتی بر روی کشت گیاهان مقاوم و سازگار با آب و هوای استان سمنان انجام شده که نتایج خوبی را به همراه داشته است.
وی گفت: شناخت ارتباط کمبود آب و خاک و رشد محصولات در هر مرحله، بررسی واکنش های فیزیولوژیکی و روابط مفید داخلی گیاه در مقابله با تنش و سایر مواردی که امکان توسعه هر چه بیشتر کشت گیاهان در مناطق خشک و نیمه خشک فراهم کند در توسعه فضای سبز ضروری است.
وی گفت: حذف گیاهان پرآب بر و شناسایی و جایگزینی آن با گیاهان کم آب بر بسیار حائز اهمیت است.
جلالی گفت: مطالعه های انجام شده سبب کاشت گونه هایی سازگار با آب و هوای استان و کم آب بر از جمله درختان زیتون، تاغ و گز در این استان شده است و گونه هایی دیگر مانند درخت زرشک نیز بسیار مفید است.
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان بیان کرد: برنامه ریزی صحیح و انجام پژوهش های کاربردی و مساله محور می تواند در بهبود شرایط بوستان ها و فضای سبز شهری به مسئولان کمک کند.
وی گفت: کاشت گیاهان دارویی کم آب بر و سازگار با اقلیم منطقه به عنوان کشت جایگزین در این استان با انجام تحقیقات مساله محور می تواند به توسعه پایدار بخش کشاورزی و فضاهای سبز شهری کمک کند.

**رعایت مبلمان فضای سبز در بوستان ها
مدیر عامل سازمان فضای سبز شهری شهرداری سمنان بر رعایت شاخصه هایی که سبب افزایش جذابیت و تامین امنیت در بوستان ها می شود را به منظور افزایش استقبال عمومی از این مکان ها ضروری خواند.
وی تامین روشنایی و حذف نقاط خطرساز، افزایش چراغ های برق و استفاده از آن ها در مکان های مناسب را از جمله این شاخصه ها معرفی کرد.
قاسمی گفت: طراحی اولیه بوستان ها بسیار مهم است و زیرساخت های آن به منظور دسترسی آسان و ورود و خروج باید مد نظر قرار گیرد.
وی استفاده از درخت ها، گل ها و گیاهان متنوع و رسیدگی به زیبایی های آن ها مانند کوتاه کردن شمشادهای بلند را از راه های افزایش جذابیت بوستان ها معرفی کرد و گفت: ایجاد سکوهای نشستن، مسیرهای پیاده روی و دوچرخه سواری، فضاهای بازی کودکان، آلاچیق، دسترسی آسان، انتخاب درختان همیشه سبز و ایجاد آب نما از مواردی است که در ایجاد بوستان ها و فضاهای سبز باید رعایت شود.
مدیر عامل سازمان فضای سبز شهری شهرداری سمنان بر لزوم توجه به مبلمان بوستان ها به منظور استفاده آسان شهروندان به ویژه کودکان و سالمندان در بوستان ها تاکید کرد.

** ضرورت گسترش بوستان های محلی
صدرناصری ایجاد و گسترش بوستان های محلی را ضروری خواند و بیان کرد: بوستان ها نسبت به مکان های مسکونی دارای استانداردی است و باید در شعاعی ساخته شود که نیاز به تفرجگاه های بزرگ و تجمعی نباشد.
وی ادامه داد: بوستان های محله ای علاوه بر اینکه در کاهش دی اکسیدکربن هوا موثر هستند، فضای مفرح شهری را هم به همراه دارد.
وی بیان کرد: بوستان محلی سوکان شهر سمنان با قدمت حدود 50 ساله دارای انواع و اقسام رزهای رنگی و درختان میوه در ضلع غربی مانند گوجه سبز، زغال اخته و توت سبب، ایجاد یک فضای دل انگیزی را به همراه داشته است.
پژوهشگر مسائل شهری با اشاره به اینکه فعالیت های خوبی در شهرداری و سازمان فضای سبز شهری شهرداری سمنان انجام شده است، گفت: با توجه به افزایش جمعیت و انفجار مهاجرت سال 90 تا 95 که افزایش ناگهانی جمعیت 35 هزار نفری را برای این شهر به بار آورد، باید تلاش بیشتری به منظور زیست پذیری این شهر انجام شود.

** روند توسعه فضای سبز سمنان ادامه می یابد
رئیس شورای اسلامی شهر سمنان گفت: ضرورت توجه به فضای سبز شهری در طرح های توسعه شهری در سال های اخیر بیش از هر چیز در بخش مدیریت فضای سبز شهرداری ها مطرح بوده و تفکر حاکم در این زمینه بیشتر در راستای ایجاد فضاهای سبز جدید و توسعه فضاهای موجود بوده است.
سیادتی افزود: کاشت، حفاظت و آبیاری درختان و فضاهای سبز معابر، میدان ها، بزرگراه ها و بوستان های عمومی واقع در داخل محدوده شهرها به استثنای بوستان های محیط زیست و مناطق چهارگانه موضوع بند الف ماده 3 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست، از وظایف شهرداری ها است.
وی ادامه داد: شهرداری سمنان در سال گذشته در انجام وظایف خود بسیار مناسب عمل کرد و اقدام های مناسبی را در زمینه کاشت نهال و گسترش فضای سبز شهری انجام داده است.
وی افزود: سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری سمنان کم کاری های دستگاه های دیگر در زمینه گسترش فضای سبز را هم جبران کرده است و با پیش بینی های بودجه ای و برنامه های توجیهی سال 98، امید افزایش کیفیت در زمینه های مختلفی مانند تولید نهال و افزایش فضای سبز و درختکاری پیش بینی می شود.
سیادتی اضافه کرد: در هفته های گذشته چهار بوستان با بیش از یک میلیارد ریال هزینه در سمنان راه اندازی شد.
وی ادامه داد: در سال های گذشته کارگرهای فضای سبز شهری از آبان بیکار می شدند اما امسال به فعالیت های مختلفی مانند لایه روبی نهرها که بخشی از تامین آب و فضای سبز است، مشغول بودند و هیچ کارگری امسال بیکار نشد.
رئیس شورای شهر سمنان بیان کرد: فضای سبز برای جذب گردشگری نیز مفید است.

** استفاده از سمن ها در حفظ و گسترش فضاهای سبز
جلالی در ادامه میزگرد ایرنا اظهار داشت: گسترش و حفظ فضاهای سبز شهری با فرهنگ سازی و مشارکت مردم و نهادهای غیردولتی مانند سازمان های غیردولتی و مردم نهاد بسیار مهم است.
وی افزود: سازمان های مردم نهاد و خیران می توانند یاری رسان دولت باشند و علاوه بر فعالیت های زیستی و اجرایی، در فرهنگ سازی ضرورت همکاری شهروندان در زمینه گسترش و حفظ بوستان ها و بوستان ها، موثر باشند.

** ایجاد بوستان کویری در جنوب سمنان ضروری است
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان بر ضرورت ایجاد بوستان کویری در منطقه جنوبی این استان تاکید و بیان کرد: ایجاد بوستان جنگلی در این منطقه و کانون های بحران بسیار مهم است و باید نسبت به ایجاد آن اهتمام ورزید.
وی گفت: این نوع بوستان نیاز به مراقبت یک ساله دارد و در صورت ایجاد باید جلوی چرای دام های سنگین مانند شتر نیز گرفته شود.
جلالی کاشت گونه های گیاهی کم آب بر مانند گز و تاغ را مناسب چنین مناطقی معرفی کرد.
وی همچنین بر وجود درختان و گونه های گیاهی با سنین مختلف در بوستان ها را بسیار مهم ارزیابی کرد و خواستار توجه ویژه به این امر شد.

**فضاهای سبز مکانی برای گذران اوقات فراغت
جلالی بیان کرد: فراهم آوردن زمینه و مکانی به منظور گذران اوقات فراغت شهروندان یکی از کارکردهای بوستان و فضاهای سبز شهری است.
وی افزود: این اماکن بستر مناسبی برای گذراندن اوقات فراغت اقشار مختلف جامعه هستند که از کودکان، جوانان و سالمندان از آن ها بهره می گیرند.
وی حضور شهروندان و همسایه ها در یک اجتماع محلی را سبب ایجاد انسجام و افزایش وحدت در جامعه عنوان کرد.

**حفظ تعادل زیست محیطی از کارکردهای مهم فضاهای سبز
مدیر عامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری سمنان با اشاره به مطالعات بوم شناسی فضای سبز شهر، بیان کرد: فضای سبز شهری به‌ عنوان مناطقی با کارکرد بوم شناختی باید دارای عناصر خاصی به منظور بهره وری بالاتر باشند که موقعیت، پراکندگی در سطح شهر، اندازه، تنوع ساختاری و تنوع گونه های گیاهی، سامانه های فنی، روشنایی، دسترسی آسان از جمله این عناصر است.
قاسمی ادامه داد: کارکردهای بوم شناسی فضاهای سبز و بوستان ها بسیار متنوع و وسیع است و نقش بسیار مهمی را در حفظ تعادل زیست محیطی ایفا می کنند.
وی کاهش آلودگی هوا، افزای تنوع زیستی، کاهش آلودگی صوتی، کاهش آثار باد، جلوگیری از فرسایش خاک، جذب گرد و غبار، حفظ و کنترل شرایط اقلیمی را از جمله کارکردهای بوم شناسی این اماکن عنوان کرد.

** شهرهای صنعتی نیازمند فضای سبز
قاسمی فضاهای سبز را ریه های تنفسی شهر ها خواند و بیان کرد: فضاهای سبز و بوستان ها به دلیل دارابودن پوشش گیاهی و به ویژه درختان سبب جذب آلودگی ها و دی اکسیدکربن موجود در هوا می شود.
وی تولید اکسیژن را از دیگر کارکردهای اماکن سبز و بوستان های شهری عنوان کرد و گفت: وجود بوستان ها در درون شهرهای صنعتی سبب افزایش لطافت و رطوبت و کاهش خشکی هوا می شود.

** دانش بومی دلیل اصلی زیست پذیری سمنان
کارشناس و پژوهشگر امور شهری نیز در میزگرد ایرنا گفت: در گام نخست باید تعریف درستی از فضاهای سبز شهری ارائه شود تا بر اساس آن فضای زیستی قابل قبولی را برای خود ایجاد کنیم.
صدرناصری اضافه کرد: ظاهر شهری که در حال حاضر مشاهده می کنیم ساخته ای از بلوک های فشرده است و فعالیت های اجتماعی مبتنی بر یک شکل شناسی خاصی است که در قالب یک کالبد شکل می گیرد که در آن زندگی می کنیم.
صدرناصری بیان کرد: شهر سمنان با توجه به قدمت، تاریخ و با توجه به نحوه استفاده از ظرفیت های منابع طبیعی در اطرافش، دارای تعریف بسیار لطیف و علمی است.
وی ادامه داد: سمنان شهری ارگانیک است و بر اساس این تعریف، موجودی زنده، پویا و متحول و در بستر زمان و پهنه مکان و متبلور از اندیشه والای انسانی و متاثر از معیارهای اقلیمی سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و جغرافیایی است.
وی اضافه کرد: این امر در طول تاریخ به اثبات رسیده است که اندیشه های والایی در شکل گیری شهر سمنان نقش داشته است که با تاسی از این اندیشه ها مردم این شهر توانسته اند 2 هزار سال در کنار کویر تاب آوری داشته و زندگی آرامی را پشت سر بگذارند.
پژوهشگر مسائل شهری مهمترین مساله ای که سبب ارتقاء زیست پذیری این شهر از زمان های گذشته تا به امروز شده است را دانش بومی عنوان و اضافه کرد: دانش بومی یکی از مهمترین معیارهایی است که اگر به عنوان پایه و مبنا با دانش مدرن امروزی تلفیق شود، می توانیم این شهر را هزار سال دیگر به عنوان یک شهر زیست پذیر ارتقاء بیشتری دهیم.
صدرناصری بیان کرد: دانش بومی، اگر الگوی توسعه باشد ما را به سمت یک توسعه پایدار سوق می دهد.

**کاهش آلودگی های صوتی از کارکردهای فضای سبز
مدیر عامل سازمان فضای سبز شهری شهرداری سمنان با اشاره به اینکه بوستان ها و فضاهای سبز شهری قابلیت کاهش آلودگی های صوتی را نیز دارند، بیان کرد: مکان هایی مانند بوستان ها از ضرورت های ادامه حیات شهرها هستند که نقش بسیار مهمی در زندگی انسان های شهری ایفا می کنند.
قاسمی اضافه کرد: در محیط های زیست شهری کاهش آلودگی های صوتی از طریق همین مکان های سبز و دارای درخت امکان پذیر است.
وی اضافه کرد: در شهرهای مختلف دنیا به ویژه شهرهای شلوغ و پر سر و صدا که بافت های مسکونی در مجاورت مولدهای پر سر و صدا قرار دارند، ایجاد و توسعه فضاهای سبز با درخت های بسیار از راهکارهای کاهش آلودگی های صوتی محسوب می شود.

** ایجاد نشاط شهری از تاثیرهای بوستان ها
قاسمی اضافه کرد: ایجاد نشاط اجتماعی از دیگر آثار مثبت ناشی از وجود بوستان ها بر اجتماعات شهری است چرا که رنگ سبز و جلوه های طبیعت سبب آرامش روحی و روانی انسان ها و کاهش اضطراب می شود.
وی یکی از راه های کاهش بار منفی و پیامدهای روانی زیست گاه های شهری بر روحیه افراد را وجود همین مکان ها عنوان کرد و گفت: انسان به ذات به دنبال آرامش است که این آرامش در دل طبیعت نهفته است.
وی بیان کرد: فضاهای سبز شهری با پوشاندن مناظر نامناسب و ارائه جلوه هایی از زیبایی های طبیعت بر ارتقای کیفیت روانی و روحی زیست گاه ها شهری تاثیر مناسبی دارد.

**قنات ها، کنترهای هوشمند نیاکان
پژوهشگر مسائل شهری بیان کرد: امروزه برای استفاده و کنترل آب های زیرزمینی که در این چند ساله بی رحمانه مورد استفاده قرار گرفته است، کنتور هوشمند نصب شده است.
وی ادامه داد: این امر سبب کنترل سطح سفره های آب زیر زمینی و آب های عمیق می شود تا از ایجاد مشکلاتی مانند فرونشست در دشت سمنان جلوگیری شود، در حالی که نیاکان ما 2 هزار سال قبل کنتور هوشمند را اختراع کرده و اسم آن را قنات گذاشته بودند.
صدرناصری گفت: قنات ها نقش اصلی در تقسیم آب داشتند و بیشتر از آن امکان بهره برداری از آب های زیر زمینی حتی به منظور توسعه کشاورزی وجود نداشت.
وی تاکید کرد: شاید بهره برداری بیشتر از منابع آبی زیر زمینی و عمیق سبب کشت بیشتر می شد اما از طرف دیگر نابودی مهمترین ماده حیات بشری یعنی آب را به همراه داشت.

**شکل گیری شهر سمنان در کنار گل رودبار
صدرناصری بیان کرد: شهر سمنان در کنار منابع آبی گل رودبار شکل گرفت که استفاده از این منبع با یک سامانه که در جهان منحصر به فرد بود، انجام می شد.
وی با اشاره به اینکه مردم سمنان با استفاده از دانش بومی، بادهای قالب موجود در مناطق را شناسایی کردند، گفت: با استفاده از این دانش فضاهای سبزی در شهر سمنان ایجاد شد که اگر در مسیر این بادها قرار نمی گرفت، مشکلاتی را برای شهر ایجاد می کرد.
صدرناصری بیان کرد: نقشه شهر بر اساس عکس هوایی در سال 1335 نشان می دهد که سمت جنوب و غرب شهر، باغ های سنتی احداث شده بود که در مسیر بادهای مضر کویری قرار داشت.
وی اضافه کرد: این بادها برای ورود به شهر باید از فضاهای سبز عبور می کردند که این فضاها سبب فیلتر ذرات گرد و غبار و آلودگی ها و تلطیف هوا و همچنین سبب ارتقای زیست پذیری شهر می شد.
7342م/6103/7408
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.