این روزنامه در صفحه 6 شماره 3688 به قلم جماعت لو دبیر انجمن ارگانیک زنجان آورده است: «طبیعی» و «ارگانیک» دو کلمه جادویی هستند که فروشندگان مواد غذایی و بازاریاب‌ها به کمک آن‌ها می‌توانند محصولات‌شان را راحت‌تر و بدون دغدغه در بازار عرضه کنند و پول بیشتری از مردم بگیرند. بعضی‌ها دوست دارند تغذیه سالم‌تری داشته باشند، به همین خاطر به‌دنبال مواد خوراکی ارگانیک و طبیعی می‌گردند. بعضی‌ها هم چندتا محصول را باهم مقایسه می‌کنند و وقتی همه‌چیز آن‌ها باهم برابر باشد، محصولی را ترجیح می‌دهند که برچسب طبیعی یا ارگانیک داشته باشد.
بنا به تعریف، یک محصول ارگانیک می‌تواند گیاهی یا طبیعی باشد، ولی گیاه باید در خاکی رشد کرده باشد که از سال‌ها قبل سموم و کودهای شیمیایی در آن راه نیافته باشند. بذر گیاه نیز باید از محصولات ارگانیک گرفته شده باشد که در مراحل کاشت، داشت، برداشت، فرآوری، حمل‌ونقل، تولید و بسته‌بندی آن از هیچ ماده یا افزودنی مضری استفاده نشده باشد. در تولید محصول ارگانیک کشاورز و کشاورزی باید مورد توجه واقع شده باشد، کارخانه‌اش محیط‌زیست را آلوده نکرده و مواد زاید آن بازیافت شده و به سلامتی و حقوق و بهزیستی و کارمندان نیز توجه شده باشد. باید مواد اولیه که محصولات دامی هستند نیز از مزارع ارگانیک گرفته شده باشند و دام هم دسترسی به فضاهای آزاد ارگانیک برای ابراز رفتارهای طبیعی خود داشته باشد.
غذایی ارگانیک محسوب می‌شود و چنین برچسبی بر رویش می‌خورد که مطابق باشد با مقررات سفت و سختی که از سوی مراجع معتبر رسمی تعیین شده است. بنابر تعریف، محصولی ارگانیک شناخته می‌شود که توانسته باشد یک دوره گذار دو تا سه ساله را زیر نظر یک مرجع رسمی گواهی‌دهنده طی کرده باشد و پس از آن با اخذ استاندارد 12000 از سازمان ملی استاندارد ایران توانسته باشد نشان ملی ارگانیک را از انجمن ارگانیک ایران دریافت کند یا توسط یکی از شرکت‌های گواهی‌دهنده نشان ارگانیک را از یکی از شرکت‌های بین‌المللی اعطاکننده مجوز دریافت کرده باشد. محصول ارگانیک باید از عناصری تشکیل شده باشد که ارگانیک هستند. یک دانه یا میوه فقط زمانی ارگانیک است که مطابق با استانداردهای ارگانیک (بدون استفاده از آفت‌کش‌ها و بدون اصلاح ژنتیکی) رشد کرده باشد. محصولات حیوانی ارگانیک نیز باید از استانداردهای سختگیرانه دام‌پروری پیروی کنند، مثلا از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده نشده باشد، حیوانات محیط زندگی بهتری داشته باشند و محیط‌زیست آن‌ها حفاظت شده باشد.
از مهم‌ترین شاخص‌های گیاهان ارگانیک این است که از سه سال قبل، خاک کشاورزی با فاضلاب آبیاری نشده باشد و فاقد فلزات سنگین مثل سرب و کلرورپتاسیم باشد. همچنین در چرخه تولید این گیاهان از علف‌کش‌ها، حشره‌کش‌ها، قارچ‌کش‌ها، آفت‌کش‌ها، کودهای شیمیایی، لارو و تخم‌کش نیز استفاده نشده باشد. تغییرات ژنتیک، پرتودهی با اشعه گاما، یونیزان و مواد شیرین‌کننده و رنگ‌دهنده مصنوعی هم در آن به کار نرفته باشد. همچنین در تولیدات حیوانی (گوشت، شیر و تخم‌مرغ) نباید در زمان رشد حیوان از هورمون BST گاوی (Bovine Somatotropin) یا آنتی‌بیوتیک‌ها (تتراسایکلین) و... استفاده شده باشد و باید خوراک و آب حیوانات کاملا از نوع ارگانیک باشد. گوشت، تخم‌مرغ، گوشت طیور و لبنیاتی که دارای برچسب «ارگانیگ» است، باید از حیواناتی به‌دست آمده باشد که هرگز به آن‌ها آنتی‌بیوتیک یا هورمون‌های رشد نداده باشند.
بر همین اساس شرکت‌های گواهی‌دهنده ارگانیک داخلی یا خارجی طبق قوانین مربوطه و ضوابط و معیارهای مشخصی، این نشان را به محصولات ارائه می‌کنند. محصولاتی که فاقد نشان ارگانیک باشند، مانند محصول شناسنامه‌دار، محصولات حاصل از مدیریت تلفیقی آفات (IPM)، محصولات موسوم به سالم و حتی طبیعی به‌عنوان «ارگانیک» شناخته نمی‌شوند. به‌دلیل همین دقت‌ها ممکن است محصولات ارگانیک به قیمت بیشتری خریداری شوند تا ارزش افزوده بیشتری را نصیب تولیدکنندگان دقیق و زنجیره ارزش مربوطه کنند. شاید ذکر این نکته برای خوانندگان ضروری باشد که برای ورود به بازار محصولات ارگانیک در اروپا و آمریکا، کسب نشان و گواهی ارگانیک یک الزام غیرقابل اغماض است.
ارگانیک ضمن تلاش برای حفظ اکوسیستم، محیط‌زیست، خاک، آب و حتی کارگر و کشاورز، به تولید محصول سالم با شرایط کمی و کیفی توجه دارد. کیفیت محصولات تولیدشده از این نوع کشاورزی زیر نظر مراجع معتبر و ذی‌صلاح به تایید می‌رسد و از ویژگی آن‌ها می‌توان به ظاهر مناسب، کیفیت خوب و تفاوت این محصولات از لحاظ طعم و قیمت با محصولات کشاورزی رایج اشاره کرد.
بنابر استانداردهای موجود برای محصولات ارگانیک، در این دسته از محصولات تمام فرآیند تولید، فرآوری، بسته‌بندی، نگهداری، حمل‌ونقل، شرایط کاری، شرایط اجتماعی و عرضه و برچسب‌گذاری این محصولات، تحت کنترل و پایش یک نظام گواهی و استاندارد معتبر ارگانیک است. این محصولات دارای کیفیت، طعم طبیعی و خوب و فاقد هرگونه مواد شیمیایی مصنوعی و باقیمانده عناصر و فلزات و مواد مضر هستند. از آنجایی که محصولات کشاورزی به‌عنوان غذا به‌شمار می‌روند؛ بنابراین محصولات ارگانیک از لحاظ استانداردهای پایه و ایمنی غذایی باید از حداقل‌هایی برخوردار باشند و این موضوع برای تولیدکننده یک ضرورت و اجبار است.
ذکر این نکته ضروری است که هر محصول ارگانیک، محصول سالم به‌شمار می‌رود، اما هر محصول سالم صرفا ارگانیک نیست. به‌علت ضرورت طی کردن دوره گذار، هزینه‌های تولید محصول ارگانیک نیز بالاتر از حد انتظار است، اما با گذر از این بازه زمانی با شرط توجه به اصول ارگانیک ضمن سوددهی اقتصادی برای کشاورز، منفعت‌های زیادی برای اجتماع، محیط‌زیست و حتی دولت دربر دارد.
چندی است در گوشه و کنار شهر نوع خاصی از لبنیات در ظروف یک‌بار مصرف! و با اصرار بر اینکه از نوع ارگانیک است به فروش می‌رسد. لذا ضمن اطلاع به همشهریان درخصوص اینکه محصولات ارگانیک فقط و فقط باید با نشان ارگانیک عرضه شود، ارگانیک بودن این محصول از سوی انجمن ارگانیک زنجان غیرواقعی اعلام شده و مصداق فریب افکار عمومی تلقی می‌شود؛ بنابراین از مراجع ذی‌صلاح نیز تقاضا می‌شود در برخورد با عده قلیلی که می‌خواهند از ضعف اطلاعات عمومی مردم سوء‌استفاده داشته باشند، کوتاهی نکنند. سلامت متاعی است که سخت به‌دست می‌آید و نگهداری از این هدیه الهی واجب ملی است.
7312/8068
دریافت: حسن اکبری** انتشار دهنده: اسماعیل جهانبخش
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.