جمع‌آوری زباله و بازیابی آن می‌تواند در کنار برطرف کردن مشکلات ناشی از تدفین، در تولید محصولات جدید مؤثر باشد. اجرای طرح بازیافت زباله چندین سال است که در کشورهای توسعه یافته رواج دارد. در کشور ما نیز گام‌هایی در این زمینه برداشته شده و برخی از شهرهای بزرگ کشور از این تکنولوژی بهره‌مند هستند.
شهرستان خدابنده نیز به تازگی مراحل بازیافت زباله را آغاز کرده است، به گونه‌ای که به گفته فرماندار این شهرستان، با هدف بازیابی زباله‌ها در یک محل متمرکز، زباله‌ها از مناطق مختلف این شهرستان جمع آوری می‌شود. هزینه‌بر بودن راه‌اندازی این تکنولوژی یکی از موانع پیش پای مسئولان در اجرای این طرح است.
در حال حاضر بر اساس گفته معاون فرماندار خدابنده فاز اول اجرای این طرح با مهیا کردن شرایط جمع‌آوری زباله‌ها در یک محل و نیز ادامه روند احداث کارخانه بازیابی زباله با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در دست انجام است.
«راحله میرزایی» اعتبار اولیه برای اجرای طرح جمع‌آوری زباله‌های خدابنده را ۵۰۰ میلیون تومان عنوان می‌کند و می‌گوید: در حال حاضر ترانشه برداری سایت انجام شده و فضای جمع‌آوری زباله و محوطه این مجموعه به طول تقریبی ۲ هزار متر فنس‌کشی شده است.
با گذشت چند ماه از برنامه‌ریزی‌های به عمل‌آمده برای احداث محلی متمرکز برای جمع‌آوری زباله‌ها، اعتبار ۵۰۰ میلیون تومانی زمینه اجرای مراحل نخست طرح را عملی کرده است.
در خصوص اعتبارات مورد نیاز اظهار می‌کند: بدون تأمین اعتبار، اجرای چنین طرح عظیمی که به اعتبارات بسیار بالایی نیاز دارد، امکان‌پذیر نیست. از این رو استانداری در کنار سرمایه‌گذاری بخش خصوصی نقش مؤثری در تأمین اعتبار این پروژه دارد.
احداث سوله
تکمیل و بهره‌برداری هر طرحی مستلزم پیشرفت گام به گام هر یک از مراحل پروژه در مدت زمان تعیین‌شده است. در این مسیر با تأمین اعتبارات به موقع و مورد نیاز، روند ساخت و ساز پروژه تسهیل می‌یابد. در حال حاضر با فراهم شدن زیر ساخت‌ها برای اجرای طرح بازیافت زباله در خدابنده، معاون فرماندار این شهرستان به انعقاد قرارداد برای احداث سوله خط تفکیک به مساحت ۷۰۰ مترمربع اشاره می‌کند و می‌افزاید: اجرای این مرحله از پروژه نیازمند تأمین اعتبار ۳۵۰ میلیون تومانی است.
وی با بیان این‌که تا ۳ ماه آینده احداث خط تفکیک به پایان می‌رسد، اظهار می‌کند: با برگزاری جلسات متعدد تصمیم‌گیری‌های لازم برای پیشبرد هر یک از مراحل پروژه با تفکیک وظایف به ارگان‌های مربوطه واگذار شده است.
میرزایی با تأکید بر مؤثر بودن اجرای پروژه در رونق اقتصادی منطقه می‌افزاید: با جمع‌آوری زباله‌ها در کنار کاهش صدمات زیست محیطی ناشی از تدفین آن‌ها، در مناطق مختلف برای بازیافت اقدام می‌شود.
به گفته وی بازیابی زباله‌های خدابنده می‌تواند هزینه‌های هنگفت اجرای این طرح را در مدت زمان کوتاهی با عرضه محصولات تولید‌شده جبران کند و نیز اقتصاد منطقه را رشد دهد.
مشارکت
مشارکت و همکاری یکی از الزامات انجام هر کاری است. در اجرای پروژه عظیمی مانند طرح بازیافت زباله در خدابنده ضرورت تعامل و همکاری ارگان‌های مربوطه در پیشرفت پروژه و نیز تسریع روند اجرای آن بیشتر حائز اهمیت است. در این خصوص گفته‌های معاون فرماندار این شهرستان حاکی از آن است که جلسات متعدد برگزار شده برای اجرای این طرح یکی از عوامل ایجاد همدلی و مشارکت در انجام مراحل پروژه به شمار می‌رود.
وی با اشاره به ساخت و تکمیل نگهبانی سایت می‌افزاید: مسئولیت این کار به شهرداری قیدار محول شده است تا در خصوص ارائه امکانات و خدمات مورد نیاز اقدامات لازم انجام شود.
میرزایی به ضرورت تأمین برق برای اجرای این طرح اشاره می‌کند و می‌افزاید: دهیاری‌های محمود آباد و دو تپه مسئولیت تجهیز برق این پروژه را عهده دار هستند.
به گفته وی تعامل و مشارکت در تحقق اهداف اصلی پروژه که تدفین و بازیافت زباله‌های شهرستان در محلی جامع است، می‌تواند موثر باشد، چرا که پیشگیری از پیامدهای خطرناک زیست محیطی در رهاسازی نامناسب زباله‌ها آسیب‌های جدی برای هر یک از ساکنان آن منطقه به دنبال دارد.
تعیین تکلیف زباله‌های سرگردان
با اجرای طرح بازیافت زباله، در کنار جمع‌آوری زباله‌های ۷ شهر، تکلیف زباله‌های سرگردان برخی از مناطق خدابنده نیز تعیین می‌شود. سجاس یکی از شهرهای این منطقه است که زباله‌های آن به شیوه بسیار نامناسب روی تپه‌ای رهاسازی می‌شود. از این رو اجرای این طرح می‌تواند تکلیف زباله‌های سرگردان این مناطق را تعیین کند. به این ترتیب، در کنار رهاسازی زباله‌ها در محلی ایمن، امکان تولید محصولات جدید اهمیت این طلای کثیف را نشان می‌دهد. معاون فرماندار خدابنده با اشاره به جمع‌آوری زباله‌های هر یک از مناطق این شهرستان در محلی متمرکز می‌گوید: با راه‌اندازی کارخانه بازیافت زباله در این شهرستان بلاتکلیفی زباله‌های رها شده در محیط زیست پایان می‌یابد.
نیاز به اعتبارات بسیار هنگفت برای احداث کارخانه بازیافت زباله، پای بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران را به این طرح باز می‌کند. در ارتباط با این مسئله فرماندار خدابنده به رایزنی‌های انجام شده با سرمایه‌گذاران اشاره می‌کند و می‌گوید: نتیجه مثبتی از این رایزنی‌ها حاصل شده که در نهایت اجرای طرح تکمیلی بازیافت زباله را منجر می‌شود.
بر اساس گفته‌های «باب‌الله خالقی» در حال حاضر تمام تلاش‌ها برای احداث محل جمع‌آوری زباله به کار گرفته شده است. از این رو با تکمیل این مرحله در خصوص اجرای فاز‌های بعدی پروژه گام برداشته می‌شود.
جمع‌آوری و تدفین اصولی زباله‌های شهری می‌تواند بسیاری از خطرات زیست محیطی را کاهش دهد. وی با بیان این‌که جمع آوری و دفع پسماندهای شهری و احداث کارخانه بازیافت زباله گامی مهم در سلامت محیط زیست است، ادامه می‌دهد: در حال حاضر در بیشتر نقاط جهان کارخانه‌های بازیافت زباله فعال است و ما نیز برای توسعه و پیشرفت منطقه در تلاشیم با اجرای این طرح در کنار در نظر گرفتن مسائل زیست محیطی در جهت توسعه اقتصادی نیز گام برداریم.
به گفته وی توجه به ظرفیت‌های موجود در کنار ایجاد شرایط و امکانات لازم می‌تواند زمینه را برای رشد و توسعه اقتصادی منطقه ایجاد کند، چرا که با ایجاد مشکلات زیست محیطی در نبود آب و کاهش حاصلخیزی اراضی کشاورزی توجه به منابع دیگر برای رشد اقتصادی حائز اهمیت است.
خالقی نقش سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در اجرای طرح‌های بزرگی نظیر کارخانه بازیافت زباله را مؤثر می‌داند و می‌گوید: بدون ورود این بخش تأمین هزینه‌های مالی این پروژه با مشکلات بسیاری روبه‌رو می‌شود که امکان توقف پروژه را نیز به دنبال دارد. از این رو جذب سرمایه‌گذار در اولویت برنامه‌های توسعه منطقه است.
46
