فرض کنید مطب پزشک یک بیمار بدحال در طبقه بالا یک مجتمع پزشکی باشد و بیمار بعد از صرف زمان زیاد و دریافت دارو بخواهد دوباره به همان طبقه مراجعه کند و سختی راه و شرایط حال او را منصرف کند و کافی است جابجایی یک دارو باعث وخیم شدن حال او یا پیدایش بیماری دیگر شود.
بر اساس تحقیقی که مرکز ملی دانشکده پزشکی آمریکا انجام داده، بدخط بودن پزشکان در نسخه هایی که برای بیماران میپیچند، عامل مرگ هزاران نفر است.
بر اساس این تحقیق، خط ناخوانای پزشکان چند علت دارد که یکی کوچک بودن برگه نسخه های پزشکان و علت دیگر نیز شلوغ بودن مطب پزشکان است.
آنها به همین علت تلاش میکند که محتویات نسخه را زودتر نوشته و فقط به نوشتن حروف اول کلمات بسنده کنند. علت دیگر این امر نیز این است که پزشکان میدانند که آنها بار دیگر به نسخه خود نگاه نخواهند کرد.
به صرف نظر از این موضوع، ناخوانا بودن خط پزشکان، پیامدهای بسیار جدی دارد؛ زیرا داروخانه ها از خواندن و تشخیص دقیق نسخه پزشک و ارائه داروی صحیح و درست به بیمار، عاجز میمانند و به همین علت سالانه 7 هزار نفر جان خود را به علت این اشتباه از دست میدهند.
همچنین، فقط در آمریکا نیم میلیون (پانصد هزار) نفر به علت مصرف داروهای اشتباه، دچار آسیب میشوند.
روش های مختلف خلاصه نویسی نام داروها یکی از عوامل بروز خطا در نسخه خوانیها است. همچنین علاقه برخی بیماران به خوددرمانی و کم و زیاد کردن داروها نیز سبب می شود که پزشکان، به گونه ای دارو را در نسخه درج کنند که امکان اضافه و کم کردن آن از سوی بیماران وجود نداشته باشد.

بدخطی 20 درصدی
رییس انجمن داروسازان استان زنجان به بد خطی برخی از پزشکان اشاره کرد و گفت: ما هر روز با این قضیه گریبانگیر هستیم و 20درصداز نسخه ها مشکل بد خطی دارند که در صورت شکایت مریض قضیه را پیگیری میکنیم.
مهدی بیگدلی در ادامه افزود: داروسازان با این وضعیت و ناخوانا بودن نسخه ها باید چند شغل داشته باشند، هم پیشگویی کنند و از طرف دیگر ساحر باشند و بتوانند سرنوشت این نسخه ها را جوری رقم بزنند تا مشکلی برای بیماران به واسطه نسخه های ناخوانا ایجاد نشود.
بیگدلی در اشاره به اشتباهات در ارایه دارو در داروخانه ها به علت بدخطی پزشک معالج اظهار کرد: ناخوانا بودن یا قابل تشخیص نبودن نسخه ها ازمواردی است که موجب شلوغی داروخانه هاست.
ناخوانا بودن نسخه ها سرعت عمل داروخانه را پایین آورده و تحویل دارو را دچارمشکل میکند.
برخی پزشکان حرف اول دارو را می نویسند و داروساز باید دارو را بشناسد و یا با پرسیدن بیماری بیمار بتواند مشخصات و دستور مصرف دارو را حدس بزند.
وی گفت:در صورت بدخطی نسخه ها وقت دارو ساز گرفته می شود و بیمار نیز احساس نگرانی میکند و در نهایت این امر موجب میشود اعتماد و اطمینان به داروساز کم شود.

بدخطی دانشجویی
مهدی بیگدلی افزود: این موضوع مربوط به دوران دانشجوی است که مطالب زیادی را با سرعت بالا باید بیاموزند و ادامهدار بود آن تا دوران طبابت این بدخطی را بوجود می آورد.
بیگدلی گفت: علت دیگر بدخطی پزشکان به این خاطر است تا بیمار نسبت به داروها اطلاع کمتری داشته باشد و از موارد دیگر فراگیری دیر هنگام زبان لاتین است در حالی که در کشورهایی که بحث پزشکی را به صورت آکادمیک دارند انگلیسی زبان اصلی آنهاست که درکشور ما کمتر پیش می آید انگلیسی بنویسیم در بیشتر مواقع مکاتباتمان فارسی است مگر اینکه فرد کار پژوهشی انجام دهد تا خوش خط باشد.
وی عنوان کرد: در صورت ناخوانا بودن نسخه ها معمولا برای حصول اطمینان با پزشک معالج تماس گرفته میشود تا داروها به درستی تحویل بیمار شود در برخی موارد که بیماری ساده است داروساز به تشخیص خود دارورا تجویز میکند.
رییس انجمن دارو سازان استان زنجان با اشاره به الکترونیکی شدن نسخه ها و کاهش ضریب اشتباهات اظهار کرد:70درصد نسخه ها در کشورهای پیشرفته به صورت الکترونیکی صادر میشود که دارای دستور کد و شناسه است و این امر باعث برقراری ارتباط بین پزشک و داروخانه می شود و اشتباهاتی که درتجویز نسخه و تحویل دارو وجود دارد کاهش می یابد.
وی با اشاره به این موضوع که این سیستم در کشور مانیز اجرا شود تاضریب اشتباهات کاهش یابد و با ایجاد پرونده های الکترونیکی و داشتن پرونده و تاریخچه میزان مصرف دارو نیز کاهش پیدا کند درحالیکه که با سیستم موجود تلمباری از هزینه و اشتباهات پزشکی را داریم.

پزشک بدخط نداریم
رییس سازمان نظام پزشکی استان زنجان با اشاره به تقسیم بندی پزشکان به گروه های خوش خط و بدخط و اینکه بدخطی دربین پزشکان شایعتر است را رد کرد و افزود: مطالعه و مستندی در رابطه با تأیید این موضوع وجود ندارد و در بسیاری از کشورهای پیشرفته نسخه الکترونیکی این مشکل را حل کرده است در کشور ما نیز این سیستم به خاطر نبود بستر مناسب اجرایی نشده است.
بابایی در پاسخ به این پرسش که آیا آمار مشخصی از تعداد آسیبدیدگان از بدخطی پزشکان وجود دارد گفت: پاسخ به این سوال نیازمند بررسی و اطلاعات و هماهنگی دستگاه های اجرایی است.
وی به جهت کاهش عوارض کمتر این مشکل در بیماران گفت: در بسیاری از موارد بیماران پس از دریافت داروها مجدد برای اطمینان به پزشک مراجعه می کنند تانسخه با داروها تطبیق داده شود و داروها در صورت ناخوانا بودن نسخه ها معمولا با پزشک معالج تماس حاصل می کنند تا با اطمینان و به درستی دارو تحویل بیمار دهند.
مهارت خواندن نسخه در داروخانه ها پس از مدتی بسیار افزایش مییابد یک تبادل روزانه است که به مرور باخط پزشکان مجاور خود آشنایی بیشتری پیدا می کنند.
رییس سازمان نظام پزشکی استان زنجان افزود: هر ساله در مناسبت های مختلف برای الگوسازی، خوش خطترین پزشک را به جامعه پزشکی معرفی می نمایند.
خداحافظ نسخه های بدخط
الکترونیکی شدن نسخه ها در حقیقت فرایندی است که از طریق آن نسخه دیگر به بیمار مستقیما ارائه نمیشود بلکه از طریق شبکه اینترنت و از طریق ارسال نسخه برای داروخانه مبدا، فرد می تواند به آنجا مراجعه کرده و داروهایش را دریافت کند. با وجود تلاش مسئولان وزارت بهداشت برای همگام کردن کار و فعالیت پزشکان و مدیران عرصه سلامت و بهداشت کشور با تغییرات جهانی، باید گفت این تلاشها هنوز به بار ننشسته است. الکترونیکی کردن همه کارها نیازمند سواد و دانش است و بدون برگزاری دوره های آموزشی نمیتوان انتظار داشت همه حتی پزشکان بتوانند به راحتی با کامپیوتر کار کنند و اموری را که تا پیش از این به شکل دستی انجام میدادند کامپیوتری کنند. این درحالی است که کامپیوتری شدن و ثبت اطلاعات در این فضا کاری مثبت و مفید است که نمی توان منکر فواید بی شمار آن شد و باید منتظر ماند و دید آیا جامعه پزشکی که کلا با تغییر سر سازگاری ندارند با این تغییر چگونه کنار می آیند.
منبع: فائزه تقی لو - نشریه ندای شهروند
3216/8068
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.