آفتاب که به نیمه های آسمان اهواز می رسد گرمای هوا دیگر تاب و توان را از هر رهگذری می گیرد، شرایط با نزدیک شدن به زمان ظهر به مراتب سخت تر می شود و تا غروب آفتاب ادامه دارد. همین زمان اما اوج رفت و آمد مردم به نقاط مختلف شهر است، مشکلات رفت و آمد در این کلانشهر برای مردم فراتر از تحمل گرمای سوزان آن است.
از نبود جای توقف، کمبود تاکسی و جولان خودروهای مسافربر شخصی با تعیین نرخ سلیقه ای تاکسی که بگذریم به مشکلی به نام فرسودگی اتوبوس های درون شهری اهواز می رسیم، اتوبوس هایی که هر کدام رنگ رخساره شان از اوضاع وخیم درون آنها خبر می دهد.
پوسیده شدن بدنه اتوبوس ها، ظاهر نامناسب و کثیف، میله های شکسته و رنگ رفته درون اتوبوس ها، پرده های نامرتب، نظافت نشدن کف برخی اتوبوس ها و حتی سوراخ بودن آنها از همان ابتدا ذوق هر مسافری را کور می کند، اینها اما تمام مشکلات ناوگان اتوبوسرانی اهواز نیست.
از آنجا که فعالیت اتوبوس های درون شهری یکی از خدمات قابل توجه شهرداری ها به شهروندان محسوب می شود، دولت بر اساس قانون باید ۸۲.۵ درصد از پول اتوبوس ها را پرداخت کند اما به گفته اعضای شورای شهر و شهرداری اهواز این امر از سال ۹۱ محقق نشده است.
با توجه به الگوی جمعیتی و نیز شرایط آب و هوایی، اهواز به حدود ۸۰۰ اتوبوس نیاز دارد این درحالیست که کل اتوبوس های ناوگان حمل و نقل عمومی اهواز ۲۱۸ اتوبوس است که روزانه بین ۱۵۰ تا ۱۷۰ دستگاه آن فعال است، آمار تعداد اتوبوس های کلانشهر شیراز یکهزار و ۱۶۰ و اصفهان ۲ هزار و ۳۰۰ است.
از سویی دیگر میانگین مدت زمان انتظار برای اتوبوس در هر ایستگاه ۳۰ دقیقه است البته در برخی نقاط این کلانشهر این زمان به یک ساعت نیز می رسد.
علی امیدوار یک شهروند جوان اهوازی که به گفته خودش به دلیل نداشتن خودروی شخصی ناچار به استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی است در این باره گفت: منزل ما در منطقه زیباشهر است برای رفتن به سرکار هر روز صبح با تاکسی به خیابان سلمان فارسی می آیم زیرا ساعت های تردد اتوبوس در صبح با زمان حرکت من هماهنگ نیست.
وی ادامه داد: زمان برگشت به منزل حدود ساعت ۱۳ است یعنی اوج گرما و شلوغی. به دلیل درآمد محدود نمی توانم هر ۲ مسیر رفت و برگشت را از تاکسی استفاده کنم به همین دلیل باید خود را به یکی از اتوبوس های مسیر فاز یک یا ۲ پادادشهر برسانم.
این شهروند توضیح داد: ایستگاه های این مسیر نه تنها سرویس خنک کننده ندارند بلکه به شیوه سنتی از یک نیمکت آهنی بدون سایه بان ساخته شده اند به همین دلیل در این ساعت کسی روی آنها نمی نشیند و همه به سایه کم کنار مغازه های مجاور پناه برده و منتظر آمدن اتوبوس می شوند.
وی ادامه داد: به دلیل فاصله طولانی میان حرکت اتوبوس ها در این مسیر همیشه تعداد مسافرها زیاد است. افراد کمی می توانند روی صندلی ها بنشینند و کسانی که جوانتر هستند سرپا می ایستند و بقیه از فرط گرما و خستگی همان کف اتوبوس می نشینند.
سهم هفت درصدی اتوبوس در جابجایی های درون شهری
معاون امور هماهنگی عمرانی استاندار خوزستان در این باره گفت: حمل و نقل درون شهری یکی از چالش های خوزستان و به ویژه اهواز است، روزانه یک میلیون و ۷۰۰ هزار جابجایی توسط وسایل نقلیه در سطح این شهر صورت می گیرد.
فاضل عبیات افزود: براساس قانون توسعه حمل و نقل و مدیریت مصرف سوخت مقرر شد ۷۵ درصد ترددهای درون شهری توسط وسایل حمل و نقل عمومی انجام شود و شیوه های این جابجایی در برنامه پنجم و ششم توسعه مشخص شده است.
وی ادامه داد: در این میان سهم مترو ۱۰ درصد معادل ۱۷۰ هزار تردد در روز، سهم اتوبوسرانی ۴۰ درصد معادل ۶۸۰ هزار تردد و سهم تاکسی ۲۵ درصد معادل ۴۲۰ هزار تردد روزانه است؛ تاکنون سهم مترو صفر درصد، اتوبوسرانی ۱۷ درصد و سهم تاکسی ها کمتر از هفت درصد بوده است.
وی ادامه داد: قرار بود از سال ۹۶ سالانه ۵۰ دستگاه اتوبوس به ناوگان اتوبوسرانی در شهر اهواز اضافه شود که این امر در سال ۹۶ محقق شد اما در سال ۹۷ اتوبوس ها خریداری نشد ولی برای امسال خرید ۵۰ دستگاه اتوبوس در دستور کار قرار دارد.
وی یکی از راه های جبران کمبود اتوبوس را نوسازی دانست و گفت: ۱۱۳ دستگاه اتوبوس در اهواز باید تا پایان سال تعمیرات اساسی شوند، به شرط تحقق این امر و خریداری ۵۰ دستگاه اتوبوس در سال آینده تعداد اتوبوس های ناوگان عمومی به ۴۵۰ دستگاه می رسد.
۱۱۶ اتوبوس در انتظار تعمیر
مدیرعامل سازمان اتوبوسرانی شهرداری اهواز نیز از لزوم بازسازی ۱۱۶ دستگاه اتوبوس در اهواز گفت و افزود: این اتوبوس ها در توقفگاه ها هستند و باید مشخص شود تعمیرات آنها کجا و چگونه انجام می شود.
کوروش سبزعلی ادامه داد: هم اکنون ۲۰ دستگاه اتوبوس فعال به دلیل نبود راننده در توقفگاه های اتوبوسرانی قرار دارند البته تعدادی از آنها سیستم خنک کننده ندارند.
وی درخصوص استفاده از بخش خصوصی برای تقویت ناوگان حمل و نقل عمومی بیان کرد: بخش خصوصی در هیچ کدام از شهرها برای واردات اتوبوس موفق نبوده اند.
۱۳۰ اتوبوس فعال در کلانشهر اهواز
رییس کمیسیون حمل و نقل و ترافیک شورای شهر اسلامی اهواز در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا مبنی بر مشکلات ناوگان حمل و نقل عمومی در اهواز گفت: طبق برنامه پنجم و ششم توسعه دولت، شهرداری و شهروندان هرکدام باید یک سوم هزینه بلیت اتوبوس را پرداخت کنند اما دولت از سال ۹۳ تا ۹۶ یارانه ای به شهرداری اهواز نداده است.
رحیم کعب عمیر ادامه داد: تا پیش از سال ۸۹ دولت حدود ۸۲.۵ درصد هزینه های اتوبوس ناوگان حمل و نقل عمومی را پرداخت می کرد اما از آن زمان تاکنون هیچ اعتباری در این خصوص در نظر گرفته نشده است، در سال ۹۷ شهرداری حدود ۵۰ دستگاه اتوبوس وارد چرخه حمل و نقل عمومی کرد سود تسهیلات وام گرفته شده به این منظور ۱۳ درصد است که دولت ۹ درصد آن را پرداخت می کند.
۷۰ اتوبوس بدون کولر
وی بیان کرد: سیستم حمل و نقل عمومی در تمام کشورها غیر درآمدزا است و دولت ها باید یارانه بدهند، در ابتدای فعالیت شورای پنجم ۱۷۰ دستگاه اتوبوس در اهواز فعال بود که با خرید اتوبوس های جدید به ۲۲۵ دستگاه افزایش یافت اما اکنون تنها ۱۳۰ دستگاه اتوبوس فعال وجود دارد.
این عضو شورای شهر اهواز با اشاره به اینکه ۷۰ دستگاه اتوبوس فاقد کولر هستند خاطر نشان کرد: برای خرید هر اتوبوس ۲۰ میلیارد ریال اعتبار نیاز است که شهرداری چنین توان مالی ندارد از این رو به استاندار خوزستان پیشنهاد شد مبلغ ۲۶۰ میلیارد ریال برای نوسازی ۷۰ اتوبوس اختصاص دهد.
نبود توقفگاه در هسته مرکزی شهر و حجم بالای تردد در این مسیر، یکی از مهم ترین دلایل برای آنست که شهرداری اهواز و استانداری خوزستان توجه ویژه ای به سیستم حمل و نقل عمومی به ویژه اتوبوس داشته باشند از سویی دیگر حجم بالایی از مسافران درون شهری که اتوبوس را به عنوان وسیله نقلیه انتخاب کرده اند از قشر کم درآمد هستند که توان استفاده از وسیله شخصی یا تاکسی را ندارند؛ باید دید برنامه دولت و شهرداری برای جبران حدود ۶۵۰ دستگاه اتوبوس این شهر چیست؟
گزارش: ندا رضاپور
۹۸۸۷ / ۶۰۳۷
