با ادامه این روند دیر زمانی نخواهد گذشت که کلانشهر مشهد هم با میلیونها مجاور، زائر و مسافر درگیر این بحران شود زیرا نشانه های آن را هم اکنون می توان دید و دریافت.
دهم تیر ماه امسال پس از سالها جریان بی وقفه برق در شریان شبکه توزیع نیروی برق مشهد، برق مناطقی از این کلانشهر از جمله بولوار پیروزی مدت 30 تا 45 دقیقه قطع شد که مدیر عامل شرکت توزیع نیروی برق مشهد علت آن را خشکسالی اعلام کرد.
علی سعیدی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بر وجود برنامه ای برای قطع کوتاه مدت برق منازل، اماکن تجاری و عمومی غیر حساس این شهر صحه گذاشت و گفت: به علت خشکسالی و کاهش تولید نیروگاه های برق آبی، شبکه سراسری برق در کشور دچار کمبود تولید شده و مرکز کنترل شبکه های برق کشور برای کاهش بار شبکه و کمک به تامین برق مناطق گرمسیر شرکتهای توزیع برق را ملزم به قطع کوتاه مدت برق مشترکان کرده است.
در چنین شرایطی باز هم پرداختن به موضوع آب به عنوان مهمترین چالش تصمیم گیرندگان کشور، ضروری است ولی معلوم نیست با وجود اعلام چندین باره این موضوع که حدود 90 درصد از هدر رفت آب کشور در بخش کشاورزی صورت می گیرد، چرا اقدام عاجل در این زمینه انجام نمی شود.
سرپرست شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: هم اکنون 86 درصد آب تولیدی استان خراسان رضوی در بخش کشاورزی استفاده می شود.
حسین علایی افزود: از 6 هزار میلیارد متر مکعب آب که در این استان تولید و مصرف می شود فقط 700 میلیون مترمکعب آن در بخش آشامیدنی و مابقی در بخش کشاورزی و صنعت استفاده می شود.
وی اظهار کرد: حدود 21 هزار و 600 چاه فاقد مجوز در دشتهای خراسان رضوی وجود دارد که هفت هزار و 200 حلقه از این تعداد شناسایی شده است.
با این اوصاف برای مهار مصرف بی رویه و سرسام آور آب نخستین اقدام را باید در بخش کشاورزی انجام داد اما چرا این بخش به مصرف کمتر آب تمکین نمی کند ؟
* کشاورزان هنوز به این باور نرسیده اند که باید در مصرف آب صرفه جویی کنند
عضو هیات رئیسه خانه کشاورز ایران نیز در این باره گفت: کشاورزان هنوز به این باور نرسیده اند که باید در مصرف آب صرفه جویی کنند لذا چاره کار، اقدام فرهنگی عمیق است.
غلامحسین هادی زاده افزود: در کشور کم آب ایران سالانه 130 میلیون تن محصولات کشاورزی تولید می شود که 38 درصد آن یا دور ریخته می شود یا در مزارع از بین می رود و در حمل و نقل دچار مشکل می گردد.
وی با انتقاد از آنچه 'عدم توجه همه جانبه مدیریتهای گوناگون از جمله مدیریت شهری به مساله کم آبی' دانست اظهار کرد: از بس که درختکاری و گلکاری در مشهد انجام شده است گویی این شهر هیچ مشکلی برای تامین آب ندارد.
وی گفت: صرفه جویی مصرف آب در این بخش ها رها شده و به جای آن انقباضی ترین سیاستها در این عرصه برای بخش تولید در نظر گرفته شده است.
* آب مجازی موضوعی که جدی گرفته نشد
رئیس وقت سازمان حفاظت محیط زیست کشور نیز چهار سال پیش یعنی در 20 خرداد 1393 در نشست شورای برنامه ریزی و توسعه خراسان رضوی صحبت از 'آب مجازی' کرد.
معصومه ابتکار در آن نشست گفت: هم اکنون 'آب مجازی' به شکل کاملا جدی در دنیا مطرح است یعنی ارزش هر کالا بر اساس میزان آبی که در تولید آن مصرف می شود سنجیده می گردد.
وی افزود: به طور مثال در کشوری که با تنش آبی مواجه است اگر برای تولید یک کیلو گرم گوشت گوسفند 15هزار لیتر آب مصرف شود، دیگر تولید گوشت در آن کشور مقرون به صرفه نیست.
رئیس وقت سازمان محیط زیست کشور با طرح این مبحث می خواست معیاری به دست مدیران و تصمیم گیرندگان کشور و خراسان رضوی بدهد، متر و معیاری که هنوز هم جدی گرفته نشده است.
* بهای آب در ایران ارزش گذاری دقیق نشده است
مدیر اتاق فکر استان خراسان رضوی نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: یکی از مهمترین مشکلاتی که در حوزه آب وجود دارد این است که ارزش گذاری دقیق برای بهای آب در کشور صورت نگرفته است.
حسین انصاری افزود: ارزش آب در دشتهای مختلف کشور تفاوت دارد و اگر آب در هر دشت قیمت گذاری واقعی شود، تصویر شفافتر از ارزش آب در هر منطقه خواهیم داشت و چه بسا با این رویکرد بتوان مدیریت بهتری را اعمال کرد.
وی که دارای دکترای علوم و مهندسی آب و دانشیار همین رشته در دانشگاه فردوسی مشهد است اظهار کرد: بستن چاهها و کاهش میزان برداشت از آنها به تنهایی نمی تواند در کاهش مصرف آب کشاورزی مؤثر واقع گردد.
وی روش نصب کنتورهای هوشمند را نیز که در آن حجم برداشت آب کشاورزی با سنجش میزان مصرف برق سنجیده می شود، نادرست دانست.
انصاری یکی از روشهای کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی را تاسیس گلخانه دانست و گفت: سیستم تأسیس یک گلخانه نباید مانند 20 سال گذشته باشد و گرنه در این عرصه هم به نتیجه نمی رسیم.
* ایجاد گلخانه در ایران به اخذ 35 مجوز نیاز دارد
رئیس کمیسیون کشاورزی و آب اتاق بازرگانی، صنایع و معادن خراسان رضوی در باره پیشنهاد تاسیس گلخانه برای کاهش مصرف آب بخش کشاورزی گفت: یکی از مشکلات بخش کشاورزی وجود کاغذ بازی و بوروکراسی اداری است.
علی شریعتی مقدم افزود: به عنوان مثال راه اندازی یک گلخانه در ایران به اخذ حدود 35 مجوز نیاز دارد که کار را برای سرمایه گذار دشوار می کند.
وی اظهار کرد: این در حالی است که در برخی کشورها تسهیلات نامحدود و بدون سود برای راه اندازی گلخانه ها اختصاص می یابد.
وی گفت: در ایران نیز هدایت سرمایه ها به این بخش بدون برداشتن موانع و توسعه زیرساختها ممکن نخواهد بود.
شریعتی مقدم افزود: برای تغییر رویکردهای بخش کشاورزی به آب، باید گیاهانی را که نیاز کمتر به آب دارند وارد چرخه کشت نمود و بازار محصولات و زیرساختهای لازم برای ایجاد ارزش افزوده را نیز در نظر گرفت.
وی اظهار کرد: برخی گیاهان دارویی نیاز کمتر به آب دارند و مصرف آنها نیز در جهان رو به افزایش است که باید این گیاهان را شناسایی کرد و برای کاشت آنها سرمایه گذاری نمود.
بسته راهکار برای کاهش آب مصرفی در بخش کشاورزی به عنوان پر مصرف ترین بخش در زمینه آب را می توان با رجوع به کارشناسان و اهالی فن کاملتر کرد اما چیزی که در این میان مهم است گذار از دوره مطالعه و تحقیق و پژوهش و ورود به عرصه عمل می باشد.
فردا که نوبت قطع برق منزل ما شد به این مساله بیندیشیم که تا نوبت قطع آب منزلمان نیز راه درازی باقی نمانده است.
1922/ 6053
انتهای پیام دهم تیر ماه امسال پس از سالها جریان بی وقفه برق در شریان شبکه توزیع نیروی برق مشهد، برق مناطقی از این کلانشهر از جمله بولوار پیروزی مدت 30 تا 45 دقیقه قطع شد که مدیر عامل شرکت توزیع نیروی برق مشهد علت آن را خشکسالی اعلام کرد.
علی سعیدی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بر وجود برنامه ای برای قطع کوتاه مدت برق منازل، اماکن تجاری و عمومی غیر حساس این شهر صحه گذاشت و گفت: به علت خشکسالی و کاهش تولید نیروگاه های برق آبی، شبکه سراسری برق در کشور دچار کمبود تولید شده و مرکز کنترل شبکه های برق کشور برای کاهش بار شبکه و کمک به تامین برق مناطق گرمسیر شرکتهای توزیع برق را ملزم به قطع کوتاه مدت برق مشترکان کرده است.
در چنین شرایطی باز هم پرداختن به موضوع آب به عنوان مهمترین چالش تصمیم گیرندگان کشور، ضروری است ولی معلوم نیست با وجود اعلام چندین باره این موضوع که حدود 90 درصد از هدر رفت آب کشور در بخش کشاورزی صورت می گیرد، چرا اقدام عاجل در این زمینه انجام نمی شود.
سرپرست شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: هم اکنون 86 درصد آب تولیدی استان خراسان رضوی در بخش کشاورزی استفاده می شود.
حسین علایی افزود: از 6 هزار میلیارد متر مکعب آب که در این استان تولید و مصرف می شود فقط 700 میلیون مترمکعب آن در بخش آشامیدنی و مابقی در بخش کشاورزی و صنعت استفاده می شود.
وی اظهار کرد: حدود 21 هزار و 600 چاه فاقد مجوز در دشتهای خراسان رضوی وجود دارد که هفت هزار و 200 حلقه از این تعداد شناسایی شده است.
با این اوصاف برای مهار مصرف بی رویه و سرسام آور آب نخستین اقدام را باید در بخش کشاورزی انجام داد اما چرا این بخش به مصرف کمتر آب تمکین نمی کند ؟
* کشاورزان هنوز به این باور نرسیده اند که باید در مصرف آب صرفه جویی کنند
عضو هیات رئیسه خانه کشاورز ایران نیز در این باره گفت: کشاورزان هنوز به این باور نرسیده اند که باید در مصرف آب صرفه جویی کنند لذا چاره کار، اقدام فرهنگی عمیق است.
غلامحسین هادی زاده افزود: در کشور کم آب ایران سالانه 130 میلیون تن محصولات کشاورزی تولید می شود که 38 درصد آن یا دور ریخته می شود یا در مزارع از بین می رود و در حمل و نقل دچار مشکل می گردد.
وی با انتقاد از آنچه 'عدم توجه همه جانبه مدیریتهای گوناگون از جمله مدیریت شهری به مساله کم آبی' دانست اظهار کرد: از بس که درختکاری و گلکاری در مشهد انجام شده است گویی این شهر هیچ مشکلی برای تامین آب ندارد.
وی گفت: صرفه جویی مصرف آب در این بخش ها رها شده و به جای آن انقباضی ترین سیاستها در این عرصه برای بخش تولید در نظر گرفته شده است.
* آب مجازی موضوعی که جدی گرفته نشد
رئیس وقت سازمان حفاظت محیط زیست کشور نیز چهار سال پیش یعنی در 20 خرداد 1393 در نشست شورای برنامه ریزی و توسعه خراسان رضوی صحبت از 'آب مجازی' کرد.
معصومه ابتکار در آن نشست گفت: هم اکنون 'آب مجازی' به شکل کاملا جدی در دنیا مطرح است یعنی ارزش هر کالا بر اساس میزان آبی که در تولید آن مصرف می شود سنجیده می گردد.
وی افزود: به طور مثال در کشوری که با تنش آبی مواجه است اگر برای تولید یک کیلو گرم گوشت گوسفند 15هزار لیتر آب مصرف شود، دیگر تولید گوشت در آن کشور مقرون به صرفه نیست.
رئیس وقت سازمان محیط زیست کشور با طرح این مبحث می خواست معیاری به دست مدیران و تصمیم گیرندگان کشور و خراسان رضوی بدهد، متر و معیاری که هنوز هم جدی گرفته نشده است.
* بهای آب در ایران ارزش گذاری دقیق نشده است
مدیر اتاق فکر استان خراسان رضوی نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: یکی از مهمترین مشکلاتی که در حوزه آب وجود دارد این است که ارزش گذاری دقیق برای بهای آب در کشور صورت نگرفته است.
حسین انصاری افزود: ارزش آب در دشتهای مختلف کشور تفاوت دارد و اگر آب در هر دشت قیمت گذاری واقعی شود، تصویر شفافتر از ارزش آب در هر منطقه خواهیم داشت و چه بسا با این رویکرد بتوان مدیریت بهتری را اعمال کرد.
وی که دارای دکترای علوم و مهندسی آب و دانشیار همین رشته در دانشگاه فردوسی مشهد است اظهار کرد: بستن چاهها و کاهش میزان برداشت از آنها به تنهایی نمی تواند در کاهش مصرف آب کشاورزی مؤثر واقع گردد.
وی روش نصب کنتورهای هوشمند را نیز که در آن حجم برداشت آب کشاورزی با سنجش میزان مصرف برق سنجیده می شود، نادرست دانست.
انصاری یکی از روشهای کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی را تاسیس گلخانه دانست و گفت: سیستم تأسیس یک گلخانه نباید مانند 20 سال گذشته باشد و گرنه در این عرصه هم به نتیجه نمی رسیم.
* ایجاد گلخانه در ایران به اخذ 35 مجوز نیاز دارد
رئیس کمیسیون کشاورزی و آب اتاق بازرگانی، صنایع و معادن خراسان رضوی در باره پیشنهاد تاسیس گلخانه برای کاهش مصرف آب بخش کشاورزی گفت: یکی از مشکلات بخش کشاورزی وجود کاغذ بازی و بوروکراسی اداری است.
علی شریعتی مقدم افزود: به عنوان مثال راه اندازی یک گلخانه در ایران به اخذ حدود 35 مجوز نیاز دارد که کار را برای سرمایه گذار دشوار می کند.
وی اظهار کرد: این در حالی است که در برخی کشورها تسهیلات نامحدود و بدون سود برای راه اندازی گلخانه ها اختصاص می یابد.
وی گفت: در ایران نیز هدایت سرمایه ها به این بخش بدون برداشتن موانع و توسعه زیرساختها ممکن نخواهد بود.
شریعتی مقدم افزود: برای تغییر رویکردهای بخش کشاورزی به آب، باید گیاهانی را که نیاز کمتر به آب دارند وارد چرخه کشت نمود و بازار محصولات و زیرساختهای لازم برای ایجاد ارزش افزوده را نیز در نظر گرفت.
وی اظهار کرد: برخی گیاهان دارویی نیاز کمتر به آب دارند و مصرف آنها نیز در جهان رو به افزایش است که باید این گیاهان را شناسایی کرد و برای کاشت آنها سرمایه گذاری نمود.
بسته راهکار برای کاهش آب مصرفی در بخش کشاورزی به عنوان پر مصرف ترین بخش در زمینه آب را می توان با رجوع به کارشناسان و اهالی فن کاملتر کرد اما چیزی که در این میان مهم است گذار از دوره مطالعه و تحقیق و پژوهش و ورود به عرصه عمل می باشد.
فردا که نوبت قطع برق منزل ما شد به این مساله بیندیشیم که تا نوبت قطع آب منزلمان نیز راه درازی باقی نمانده است.
1922/ 6053
کپی شد
