'نوروز خوانی، بهارخوانی یا نوروزی' هنری در جرگه آوازخوانی است که از گذشته بسیار دور رواج داشته است. در هنر نوروز خوانی افرادی که به آنان 'نوروزخوان' گفته می شود پیش از آغاز فصل بهار به صورت دوره ‌گردی به شهرها و روستاها می ‌رفتند و اشعاری در مدح بهار با ذکر مفاهیم مذهبی و در مدح اهل بیت(ع) به صورت بداهه یا از روی حافظه می‌خواندند.
این اشعار به زبان فارسی یا زبانهای محلی بوده و پس از اسلام اغلب ضمن اعلام نوروز و زیباییهای آن، پس از ستایش خداوند در مدح امامان معصوم(ع) گفته می ‌شده است.

* نوروزخوانی میراث اجدادی
استاد محمد طاحونی 89 ساله ساکن روستای 'کسینه' شهرستان کاشمر که یکی از معدود بازماندگان نوروزخوانان قدیمی در خراسان رضوی می گوید از 12 سالگی هنر نوروزخوانی را به صورت سینه به سینه از پدران و اجدادش فراگرفته است.
وی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: زیبایی و منحصربفرد بودن این هنر به قدری است که با نوروزوخوانی نه تنها مردم را شاد می کنی بلکه خود نیز شاد می شوی اما مهمتر از آن انتقال فرهنگ به نسلهای جدید، یادآوری آیینها و فرهنگ نوروز به مردم است که با استمرار چنین هنرهایی محقق می شود.
این نوروزخوان کهنسال ادامه داد: هنر نوروزخوانی بومی شهرستان کاشمر است که در دیگر استانهای کشور به انواع و اشکال مشابه اجرا می شود. هم اینک تنها نوروزخوان شناخته شده کشور و مسنترین آنها من هستم. دو پسر از 6 پسرم و یکی از دامادهایم هنر نوروزخوانی را از من فراگرفته اند اما با توجه به لهجه محلی و اصیل نوروزخوانی که خاص و ویژه است در این عرصه همچنان تنها نوروزخوان کشور محسوب می شوم.
وی گفت: باید نسل جوان این هنر را فراگیرند تا از فراموشی آن جلوگیری شود زیرا یکی از آیینهای کهن و متعلق به دوران ساسانیان در ایران همین هنر نوروزخوانی است. نوروز و فروردین ایام پربرکتی است که اصول فراوانی دارد. خانه تکانی، نظافت، دید و بازدید و صله ارحام، آشتی و فراموشی کدورتها از این اصول هستند که موجب ماندگاری و زیبایی نوروز در کنار زیباییهای بهار شده اند.
استاد طاحونی افزود: آنقدر به نوروزخوانی علاقه مندم که تا آخرین نفس این هنر را زنده نگه می دارم و امیدوارم پیش از رفتن از دنیا این هنر را ماندگار ببینم.
وی حمایت از نوروزخوانان جوان و آشنایی بیشتر مردم با هنرها و آیینهای سنتی نوروز را از ضرورتهای حفظ هویت و فرهنگ نوروزی توصیف و بیان کرد: در نوروزخوانی یادآوری نعمتها و زیباییهای خداوند در طبیعت و شکر و ستودن پروردگار مهمترین جلوه این هنر است.
نوروزخوان کهنسال خراسانی گفت: امسال در جشن نوروزگاه مشهد هنر نوروزخوانی برای مردم پررنگتر از گذشته معرفی شد که امید است این روند ادامه داشته باشد.

* ثبت ملی نوروزخوانی
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: هنر نوروزخوانی خاص و بومی شهرستان کاشمر است. این هنر از خطه خراسان به دیگر نقاط ایران منتقل شده است.
ابوالفضل مکرمی فر افزود: هم اکنون افراد انگشت شماری در سطح کشور هنر نوروزخوانی را اجرا می کنند که مسنترین آنها در کاشمر زندگی می کند.
وی بر ضرورت حفاظت و صیانت از هنرها و آیینهای سنتی تاکید و بیان کرد: نوروزخوانی از هنرهای دیرین و جذاب است که حمایت و حفظ آن و نیز جلوگیری از فراموشی این هنر بومی وظیفه میراث فرهنگی می باشد. به همین دلیل ثبت معنوی هنر نوروزخوانی و مفاهیم آن در فهرست آثار ملی ایران در دستور کار است و امسال به سرانجام می رسد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی ادامه داد: چنین هنرهایی باید با حفاظت و آموزش آن به نسل جوان ماندگار بمانند و از یادها نروند زیرا جزو هنرهای شفاهی هستند و در ارتباط مستقیم با فرهنگ و هویت ایرانی تلقی می شوند.
وی گفت: در برنامه جشنهای نوروزگاه که با هدف معرفی آیینها و فرهنگهای نوروزی امسال در خراسان رضوی برگزار شد، با حضور استاد طاحونی تلاش شد هنر نوروزخوانی برای مردم اجرا شود تا به نسل جوان معرفی و برای نسلهای قدیمی یادآوری شود.
7496/1858
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.