انبوه زباله و استفاده از ظرف‌های یکبار مصرف در این ایام را که بازگشت آن به چرخه محیط زیست طولانی است نباید ساده شمرد زیرا گفته می‌شود تجزیه پلاستیک بیش از ۵۰۰ سال نیاز دارد.
وجود و انباشت زباله در کنار موکب‌های واقع در مسیر زائران نیز چهره نازیبایی در کنار همه زیبایی‌های معنوی این مراسم در ذهن افراد به جا می‌گذارد که نیاز است برنامه مشخصی برای حفظ پاکیزگی پایتخت فرهنگی جهان اسلام به عنوان الگو برای دیگر شهرها طراحی شود.
وسعت شهر مشهد بالغ بر ۳۵۰ کیلومتر مربع است که حدود پنج میلیون زائر رضوی را در ایام پذیرایی می‌کند لذا باید تدابیر مناسبی برای خدمات رسانی به زائران و مجاوران اندیشیده شود.
خادمان سبز حضرت امام رضا (ع)
رییس شورای مشارکت‌های زنان مجمع خیرین سلامت خراسان رضوی در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: امسال برای نخستین بار با همکاری روسای ۶۷ کاروان و داوطلبان افتخاری در طرح خادمین سبز حضرت امام رضا (ع) با هدف پاکسازی مسیر زائران پیاده رضوی، سعی در جمع آوری و پاکسازی مسیر منتهی به شهر مشهد شد.
آرزو حیدریان افزود: در اجرای این طرح مسیر مُلک آباد تا مشهد در جاده نیشابور و مسیرهای عبور زائران پیاده طی چند نوبت توسط گروه‌های عضو و داوطلبان دارای لباس‌های متحدالشکل پاکسازی و نظافت شد.
جمع آوری ۷.۵ تن زباله در روزهای پایانی ماه صفر
مدیر هماهنگی و نظارت بر خدمات شهری شهرداری مشهد نیز گفت: بیش از ۷.۵ تن زباله طی چهار روز پایانی ماه صفر در کلانشهر مشهد جمع‌آوری شد.
علیرضا صحراگرد افزود: در این ایام، جمع آوری زباله نسبت به روزهای عادی حدود ۲۰۰ تن افزایش داشت و علاوه بر محدوده شهری هفت محور تا ۱۰ کیلومتر خارج از محدوده شهری نیز زیرپوشش طرح پاکسازی قرار گرفت.
آموزش بیوتروریسم
رییس اداره هماهنگی مناسبت‌ها و آموزش شهروندی شهرداری مشهد نیز گفت: برای افزایش کیفیت خدمات رسانی به زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی، آموزش‌هایی شامل مسائل بیوتروریسم، رعایت نکات ایمنی و امنیتی برای مسئولان و متولیان ایستگاه‌های صلواتی برگزار شد.
عطیه نیک جوانی افزود: امسال برای هماهنگی بیشتر با هیات‌های مذهبی افرادی با عنوان "پلیس‌یار" رضوی با پوشش مخصوص برای انسجام و انتظام بیشتر هیات‌ها در این مراسم بزرگ حضور داشتند.
وی اظهار داشت: امسال برای اولین بار به صورت گسترده شاهد حضور سازمان‌های مردم نهاد در پاکسازی حریم رضوی بودیم که این فعالیت از روزهای عاشورا و تاسوعای حسینی تا سالروز شهادت حضرت علی بن موسی الرضا (ع) ادامه داشت.
وی با اشاره به تاکید شورای شهر مشهد به فرهنگ سازی و تفکیک زباله از مبدا و کاهش میزان زباله شهری گفت: با توجه به حضور سالانه ۴۰ میلیون زائر داخلی و خارجی در مشهد باید فرهنگ سازی در این زمینه انجام شود تا زائران در بازگشت به شهرهای خود منتقل کننده این فرهنگ به دیگران باشند.
دغدغه شهروندان در پاکیزگی شهر
معاون خدمات شهری شهرداری مشهد نیز گفت: علاوه بر حضور چهار هزارو ۵۰۰ پاکبان شهری، حضور شهروندان در پاکسازی محیط شهری کار قابل ارزش و احترام است زیرا دغدغه افراد را نسبت به پاکیزگی شهر محل سکونت خود نشان می‌دهد.
مهدی یعقوبی افزود: با توجه به حضور خودجوش مردم در پذیرایی از زائران رضوی با برپایی ایستگاه‌های صلواتی، واکس زدن کفش زائران و ایجاد محل برای استراحت در طول مسیر منتهی به حرم مطهر امام هشتم (ع)، جمع آوری زباله ها نیز می‌تواند مبنایی برای فرهنگ‌سازی در رعایت نظافت به عنوان یکی از مولفه های مورد تاکید دین اسلام مورد توجه قرار گیرد.
بازیافت یا کاهش تولید زباله؟
دبیر شورای راهبردی دانشگاه سبز دانشگاه فردوسی مشهد هم گفت: دانشگاهیان و دانشجویان یکی از بهترین مراجع الگوسازی رفتارهای اجتماعی برای جامعه و آموزش‌های شهروندی برای حفاظت محیط زیست به شمار می‌روند.
دکتر سید یاسر بنی‌هاشمی افزود: برهمین اساس حدود ۳۰ نفر از دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد در راستای انجام این وظیفه اجتماعی خود، مسیر میدان جانباز تا میدان توحید و حرم مطهر رضوی را برای پاکسازی انتخاب کردند.
وی اظهار داشت: در طول مسیر و برای کاهش ایجاد زباله سعی شد کیسه‌های پرشده درون سطل‌های زباله تخلیه شود و دوباره از کیسه‌ها استفاده گردد.
وی گفت: قبل از بازیافت زباله باید به کاهش تولید زباله و رها نکردن آن در طبیعت توجه داشت.
نقش سازمان‌های مردم نهاد
مدیرعامل انجمن همیاران محیط زیست و حیوانات نیز به خبرنگار ایرنا گفت: در سالروز رحلت پیامبر اسلام (ص) و شهادت حضرت امام حسن مجتبی (ع)، ۴۰ نفر از اعضای این انجمن حاشیه ورودی شهر مشهد در مسیر باغچه و مُلک آباد را پاکسازی کردند.
سید میثم علمداری با اشاره به حضور هفتمین سال اعضای انجمن همیاران محیط زیست در پاکسازی معابر طی روزهای پایانی ماه صفر افزود: حجم زباله‌های رها شده در محیط نسبت به گذشته کمتر شده است.
وی اظهار داشت: در این ایام به برخی از زائران علاقه‌مند به جمع آوری زباله نیز کیسه و دستکش اهدا شد.
وی ادامه داد: در طول این سه روز نزدیک به یک تن زباله توسط حدود ۷۰ نفر از اعضای این انجمن جمع آوری شد.
دبیر پویش مردمی "من هم یک پاکبانم" نیز به خبرنگار ایرنا گفت: مرحله سوم طرح پاکسازی خیابان‌های منتهی به حرم مطهر حضرت امام رضا (ع) در مشهد توسط مردم به صورت خودجوش اجرا شد.
محمد حسین سیستانی افزود: این حرکت مردمی چهار سال متوالی است که در راستای عرض ارادت به ساحت ائمه اطهار (ع) و حفظ محیط زیست انجام می‌شود و امسال نیز توسط مردم و به صورت خودجوش در روزهای تاسوعا و عاشورا و اربعین حسینی اجرا شد.
وی اظهار داشت: در ایام پایانی ماه صفر نیز حدود ۷۰۰ نفر در قالب گروه‌های کوچک، مسیر هیات‌های عزاداری به سوی بارگاه منور امام هشتم (ع) را پاکسازی کردند که حدود یک هزار و ۵۰ کیسه زباله جمع آوری شد.
وی گفت: بیشتر افراد حاضر در این حرکت دانشجویان و جوانانی بودند که از طریق کانال‌ها و گروه‌های فعال در فضای مجازی در جریان این برنامه قرار گرفتند.
