رشد فناوری موجب شده که ۲۴ ساعته به دریایی از اطلاعات دسترسی داشته باشیم و هر لحظهای که اراده کنیم، با دوستان و خانواده ارتباط برقرار کنیم. همهگیر شدن کرونا و ندیدن دوستان و افراد فامیل نیز به این ماجرا حسابی دامن زده است. تلفنهای هوشمند ما همیشه روشن و در دسترس هستند و احساس میکنیم که خاموش کردن آن بسیار دشوار شده و دیگر حریم خصوصیای برایمان باقی نمانده است.
به گزارش سرویس علم و فناوری جی پلاس؛ نسترن صائبی: با همهگیر شدن ویروس کرونا و خانهنشین شدن اکثر ما، دیگر ساعت کاری هم مفهومش را از دست داده و هر ساعتی از روز میتواند یک پیغام شغلی استرسی به ما وارد کرده و ذهن ما را تا آخر روز مشغول کند؛ هرچند از طرف دیگر زمانی که سرکار هستیم، یک پیام از خانه هم میتواند تمرکزمان را به کل به هم بزند.
در واقع این راحتی ارتباط با دیگران، بهایی دارد؛ چرا که خاموش کردن تلفنهای هوشمند همیشه روشن و در دسترس، بسیار دشوار شده است.
در حقیقت، ما سهوا تبدیل به بخشی از «فرهنگ همیشه آنلاین بودن» شدهایم که طبعا تاثیرات منفیای نیز بر سلامتی و رفاه ما خواهد داشت. اکنون که بسیاری از ما از خانه کار میکنیم و به طور انحصاری از طریق رسانههای اجتماعی با همکاران خود ارتباط برقرار میکنیم، مرزهای بین خانه و محل کار روز به روز محوتر میشود و به همان میزان نیز خاموش کردن گوشی برایمان سختتر.
اما چگونه میتوانیم ضمن به حداقل رساندن مضرات فرهنگ همیشه آنلاین بودن یا در دسترس بودن، از امکانات فناوری مدرن استفاده کنیم؟
در همین زمینه، اخیرا مقاله معتبری منتشر شده که در آن، محققان سعی دارند راهکارهایی را درباره مدیریت این مشکل، آن هم بر اساس ویژگیهای شخصیتی افراد ارائه کنند.
سازمان مایرز-بریگز یکی از بزرگترین ارائهدهندگان خدمات روانشناسی در جهان است. هدف این سازمان توانمندسازی افراد و سازمانهای دیگر است تا کار تیمی و همکاری خود را بهبود بخشد؛ کارهای مدیریتی خود را توسعه دهد، در کار تنوع ایجاد کنند و پیچیدهترین چالشهای مردم را حل کنند.
حال این سازمان، تحقیقاتی را برای یافتن این پاسخ انجام داده و بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۱۹ بیش از هزار نفر را مورد بررسی قرار داده و در مورد تیپ شخصیتی، رفتار و دیدگاههای آنها در مورد فرهنگ همیشه در دسترس بودن سوال کرده است. محققان این سازمان همچنین سطح رضایت شغلی و تداخل کار و خانه را به همراه سایر عوامل دیگر بررسی کردند.
نتایج آشکار بود. همه جنبههای فرهنگ همیشه آنلاین بودن منفی نبود؛ بیش از 10 درصد داوطلبان این مطالعه ابراز کردند که این فرهنگ به آنها کمک میکند تا همیشه در دسترس و سریع پاسخگو باشند و نوعی انعطافپذیری برایشان در محل و زمان کاری فراهم آمده است.
این ۱۰ درصد اعلام کردهاند که دسترسی به ایمیلهای کاری یا تماسهای خارج از زمان کار به آنها امکان داده که تعامل بیشتری با کار خود داشته باشند و در نتیجه رضایت شغلی بیشتری نیز دارند.
اگرچه در کل مزایای این پدیده مدرن از نکات منفی آن بیشتر گزارش شد اما تقریباً یک سوم این افراد گفتند که به هیچ عنوان نمیتوانند گوشیهایشان را خاموش کنند؛ بیش از یک چهارم نیز اعلام کردند فرهنگ همیشه آنلاین بودن در زندگی شخصی یا خانوادگی آنها اختلال ایجاد کرده است و یک پنجم هم گفتند که همیشه در دسترس بودن آنها منجر به خستگی ذهنیشان میشود.
برخی از این افراد داوطلب دیدگاه منفی داشتند. به عنوان مثال، یکی از این افراد گفت: شما تباه میشوید، زندگی خصوصی برای خودتان ندارید، هیچ وقت برای بچههایتان زمان ندارید، شرایط پرتنش زیادی را تجربه میکنید و در آخر هم دوستان یا افراد نزدیکتان را از دست میدهید و پشیمان میشوید.
این افراد معتقدند که فرهنگِ همیشه در دسترس بودن؛ اغلب منجر به افزایش سطح استرس، درگیری بیشتر امور کار و خانه، حواسپرتی بیشتر در محل کار و خانه و افزایش مشکلات تمرکز میشود.
محققان همچنین بررسی کردند که این افراد چگونه با استرس همیشه آنلاین بودن کنار میآیند. بیشتر آنها از چهار استراتژی کلی استفاده میکردند که البته هر کدام از آنها بسته به تیپ شخصیتیشان واکنش متفاوتی از خود نشان میدادند. از این رو محققان نیز از لنز آنها به همه چیز نگاه کردند و در آخر مدل شاخص مایرز بریگز همراه با چهار جنبه از تیپ شخصیتی که افراد ترجیح میدهند را ارائه دادند:
گروه اول: افرادی که توجه خود را به دنیای بیرون یعنی مردم و چیزهای اطراف متمرکز میکنند (برونگرا) یا افرادی که توجهشان را به دنیای درونی افکار و احساسات خود متمرکز میکنند (درونگرا).
گروه دوم: افرادی که بیشتر از اطلاعات تجربیِ منطبق بر حواس پنج گانه خود استفاده می کنند (افراد حسی) یا افرادی که بیشتر از حس ششم خود بهره گرفته و تصویری از ارتباط اشیاء با هم در آینده، ذهنشان را پر می کند (افراد شهودی).
گروه سوم: افرادی که تصمیم و قضاوتهای خود را بر اساس منطق قرار میدهند (افراد منطقی) یا افرادی که بیشتر تصمیم ها خود را بر اساس احساسات میگیرند (افراد احساسی).
گروه چهارم: افراد قضاوتی و ساختارگرا که در چارچوبهای ذهنی و سازمانیافتهترِ بیشتری زندگی میکنند یا افراد ادراکی و منعطف که انعطافپذیری بیشتری دارند و خودجوشتر زندگی میکنند.
** حال با نگاهی به چهار استراتژی بالا و تیپ شخصیتی فوق، میتوانید از یکی از راهکارهای زیر کمک بگیرید تا به صورت موثر از اثرات منفی همیشه آنلاین بودن دور باشید:
- زمان و مکانی را برای خاموش کردن موبایلتان تعیین کنید
- اگر فرد برونگرایی هستید و فعالیت بدنی انجام دهید؛ ترجیحا به همراه دیگران (البته در شرایط کنونی همهگیر شدن کرونا به صورت مجازی و اگر در محیط بیرون میخواهید با دیگران ملاقات کنید، فاصله اجتماعی را رعایت کنید) باشد.
اگر در خانه کار میکنید، گوشیتان را در خانه بگذارید و به پیادهروی بروید یا بدوید یا کار جدید و متفاوتی انجام دهید. یا زمانی که استراحت میکنید، موبایلتان را در اتاق دیگری بگذارید و در اتاق دیگر دراز بکشید و یک مقدار به خودتان فکر کنید. اگر از طریق شبکههای اجتماعی با دیگران ارتباط میگیرید، سعی کنید تماس ویدئویی بگیرید و فقط به صورت صوتی صحبت نکنید.
- اگر فرد درونگرایی هستید، حتما زمانی را برای فکر کردن اختصاص بدهید تا انرژی روانیتان برگردد. گوشه ساکتی از خانه را برای کار کردن یا فکر کردن انتخاب کنید. سعی کنید ملاقاتهای آنلاینتان را محدود کنید، اما در عین حال سعی کنید که با دیگران ارتباطتان را حفظ کنید.
** نسبت به هجوم اطلاعات آگاه باشید
واقعا چه نیازی دارید که تمام صفحات خبری را دنبال کنید؟ به حال دنیا چه فرقی میکند که اخبارش را دنبال کنید یا خیر. دنیا ساز خودش را میزند و برایش فرقی نمیکند که شما هر لحظه در محیط کار یا خانه خبرها را دنبال می کنید یا خیر.
اگر جزء افراد حسی هستید، روی یک عکس بزرگ تمرکز کنید؛ به نظر شما چه چیزی در آن عکس مهم است؟ برای اینکه در جزئیات غرق نشوید، با افراد دیگر معاشرت کنید و گاهی از آنها بخواهید که شرایط را برایتان تحلیل کنند. برای درست کردن همه امور مربوط به خود یا داشتن یک محیط کار مناسب وسواس به خرج ندهید.
اگر هم جزء افراد شهودی هستید، پی همه احتمالات ممکن نباشید. لحظه لحظه زندگیتان را دریابید. یک چیز را در زمان خودش امتحان کنید و به آن بچسبید. اگر در خانه مشغول به کارید، از این ایده به آن ایده و از این شاخه به آن شاخه نپرید. سعی کنید یکی از آنها را انتخاب کنید و بقیه را به باد فراموشی بسپارید.
** مرزبندی کنید
اگر فرد منطقیای هستید، روی تاثیرتان بر دیگران تمرکز کنید. به عنوان مثال، قبل از اینکه پیامی را برای کسی بفرستید، آن را دقیق بخوانید. ارتباطات مکتوب، تمام حس افراد را منتقل نمیکند و برخی مسائل که برای شما خیلی مهم و واضح است، ممکن است برای دیگران جزئی و غیرشخصی باشد. وقتی تماس چهره به چهره نیست، خیلی از پیامها ممکن است سوء برداشت شود.
اگر هم فردی احساسی هستید، بین توجه و حمایت از دیگران و نیازهای خودتان تعادل برقرار کنید. این موضوع در شرایطی که نگران تاثیر بحران کووید ۱۹ روی دیگران هستید، کمی سخت است؛ به خصوص اگر دوستان و خانواده نزدیکتان از شما دورند و در این زمینه نمیتوانند کمکی به شما بکنند. نیازهای حمایتی خود را شناسایی کنید و برای رسیدن به آنها اقدامات آگاهانه انجام دهید.
** تعادلی بین کار و زندگی شخصیتان ایجاد کنید که مناسب شما باشد
اگر جزء افراد قضاوتی یا ساختارگرا هستید، در مورد زمانی که میخواهید از تکنولوژی در خانه استفاده کنید و زمانی که نمیخواهید استفاده کنید، مرزی بین خود و دیگران تعیین کنید.
البته در مواقع ضروری سعی کنید انعطافپذیر باشید. به احتمال زیاد، خاموش کردن موبایل در زمان خارج از کار، سطح استرس شما را کاهش خواهد داد. بنابراین، برای دیگران مدتی روشن کنید چرا که قرار است در برخی زمان ها گوشیتان را خاموش کنید.
اگر بحران همهگیر شدن ویروس کرونا شما را مجبور کرده که روال زندگی و کار خود را نغییر دهید، سعی کنید روشهای جدیدی برای خود اتخاذ کنید. اگر در خانه مشغول به کار هستید، یک مکان مشخص در خانه را برای کار خود مشخص کنید و در خارج از ساعات کاری از آن مکان دور بمانید.
اما اگر جزء افراد منعطف هستید، احتمالا از خیلی جنبههای کار در خانه لذت میبرید؛ از جمله آزادی که در ساعات خود دارید و به صورت انتخابی میتوانید ساعات کاری خود را تغییر دهید. اما انتظار نداشته باشید که دیگران هم صرفا احساس شما را داشته باشند. از این رو، از ارسال ایمیل یا درخواست چت در خارج از ساعات کاری خودداری کنید. همچنین به یک سری فعالیتهای دیگر هم بپردازید تا روزهای کاریتان شبیه به هم نباشند.
تبدیل لیست کارهای خود به بلوک های زمانی در تقویم تان، ممکن است به شما کمک کند. زمان کاریتان را مدیریت کنید یا برای خود لیستی از کارهایی که باید انجام دهید درست کنید و روی تقویم آنها را یادداشت کنید که خیلی در انجام فعالیتهای کاری کمکتان میکند.
** حرف آخر
فناوری واقعا میتواند ما را در انجام کارهایمان توانمند کند، اما از سوی دیگر هم می تواند ما را برده خود کند. با دقت در مورد چگونگی و زمان استفاده از آن، سعی کنید لحظات شیرینی برای خود رقم بزنید. به خصوص در این بحران کرونا مدیریت استفاده از فناوری از هر زمان دیگری مهمتر به شمار میرود.