قطعا هیچکدام از ما در هیچ خبری نخواندهایم که فرد حادثه دیده امدادگری را که برای نجاتش آمده مصدوم کند، این اقدام آنقدر دور از ذهن است که اگر روزی هم آن را بشنویم باور کردنش برایمان دشوار خواهد بود اما واقعیت این است که خیلی از ما بدون انکه بخواهیم با بیدقتی های خود دامهای بزرگی برای امدادگران و به ویژه آتشنشانها پهن کردهایم که ممکن است بلای جانشان شود.
به گزارش جی پلاس، کمتر از دو هفته پیش بود که آتشنشانان برای اطفای حریق یک انبار تریکو به محدوده بازار تهران رفتند اما در حین عملیات با اتاقکی مملو از مواد محترقه روبرو شدند که برای چهارشنبه آخر سال انبار شده بود و انفجار پیاپی این مواد هم عملیات آتشنشانان را با مشکلاتی روبرو کرده بود و هم جانشان را به خطر انداخت. مشابه چنین حوادثی در طول سال بارها و بارها برای آتشنشانان رخ داده و در بعضی از موارد هم منجر به مجروحیت و حتی شهادت برخی از آنان شده است.
سید جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهر تهران که پیش از سخنگویی سالها آتشنشان و فرمانده ایستگاه نیز بوده است، درباره کاربریهای مخفی در برخی از واحدها میگوید: موضوع کاربری ساختمانها ارتباط مستقیمی با آتشنشانی ندارد و نباید مجوز کاربری ساختمانی به اطلاع آتشنشانی برسد اما موضوعی که وجود دارد وبسیار هم مهم است، کاربریهای پنهانیست که در برخی از اماکن و به خصوص اماکن با کاربری مسکونی و واقع در مرکز تهران دیده میشود.
وی با بیان اینکه احتمال بروز حوادث در کاربریهای پنهان و غیرمجاز بیشتر است، اظهارکرد: علاوه بر اینکه احتمال بروز حوادث در چنین فضاهایی بیشتر است احتمال آسیب دیدگی امدادگران نیز در این فضاها بالاتر است، چرا که به عبارتی میتوان گفت: که یک آتشنشان یا هر امدادگر دیگر پا در فضایی میگذارد که اطلاعات درستی از مخاطرات آن وجود ندارد و ممکن است در گام بعدی که برمیدارد به انباری از مواد محترقه برسد و ... .
سخنگوی سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهر تهران با اشاره به کاربریهای غیرمجاز اظهارکرد: زمانی که در یک ساختمان تغییر کاربری به شکل غیرمجاز رخ میدهد طبیعتا با توجه به نبود مجوزهای لازم مالک نمیتواند برقکشی و گازکشی استاندارد آن محیط را داشته باشد، مثلا سیستم برق کشی یک کارگاه با سیستم برقکشی یک منزل مسکونی متفاوت است اما وقتی فردی آمده و پارکینگ یا یکی از طبقات خانهاش را به کارگاه تبدیل کرده، طبیعتا با همان برق کشی مسکونی کارش را انجام میدهد و همین امر احتمال اتصالی سیم برق و وقوع آتشسوزی را افزایش میدهد.
ملکی با اشاره به وضعیت ایمنی بازار تهران نیز گفت: در محدوده مرکزی تهران بیش از دیگر نقاط با چنین حوادثی روبرو هستیم، مثلا همین بازار تهران که بارها و بارها درباره ایمنی آن صحبت شده، قدمتی بیش از 100 سال دارد و ساختمانهایی با همین قدمت در آن وجود دارد، در این ساختمانها سیمکشی و گازکشی یا وجود ندارد یا بعدها و عمدتا به شکل غیرایمن انجام شده است. متاسفانه در همین محدوده منازل مسکونی به انبار فروشگاهها یا کارگاههای آنها تبدیل شدهاند و وقتی حادثهای رخ میدهد ما با منزلی مسکونی روبرو میشویم که داخل آن مملو با مواد قابل اشتعال است.
وی اضافه کرد: اتفاق بدتر زمانی است که حتی همین کاربری غیرمجاز داخل ساختمان نیز تغییر میکند و به آتشنشانان نیز اطلاع داده نمیشود که بر فرض مثال در فلان قسمت این ساختمان که انبار پوشاک و پارچه است، مواد منفجره برای چهارشنبهسوری انبار شده است و متاسفانه آتشنشانان پس از ورود به ساختمان تازه با آن روبرو میشوند.
سخنگوی سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهر تهران با اشاره به نحوه انبار کردن اجناس نیز گفت: چیدمان اجناس و ایمنی آنها هم موضوع بسیار مهمی است که البته کمتر رعایت میشود، حریقهای متعددی در محدوده بازار تهران و دیگر نقاط تهران بوده که در فضای زیر سقف شیروانی هم اجناس را انبار کردهاند، یا اینکه کاملا بر روی سازهای نا ایمن نیمطبقههایی ایجاد کرده و اجناس زیادی را روی آن چیدهاند، حالا تصور کنید که حریقی رخ دهد و به این قسمت سرایت کند، آتشنشان هم که از چنین اقدامی بی خبر است وارد فضا میشود و ناگهان چندین تن از اجناس که در سقف انبار شده بود، بر سرش میریزد و باعث آسیب دیدگی اش میشود.
به گفته ملکی در برخی از پاساژها نیز که قدمت کمتری دارند، اجناس را در زیر سقف کاذب انبار میکنند که این اقدام هم به توسعه آتش کمک میکند و هم مخاطراتی را برای امدادگران ایجاد میکند.
وی با اشاره به چیدمان اجناس در راهپلهها و راهروها نیز خاطرنشان کرد: حوادث متعددی داشتهایم که چیدمان اجناس امدادرسانی و عملیات آتشنشانان را با سختیهایی روبرو کرده است که نسبت به این موضوع نیز بارها هشدار دادهایم.
سخنگوی سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهر تهران با تاکید بر ضرورت اعلام مواد و اجناس داخل محل حادثه از سوی مالک به امدادگران نیز اظهار کرد: وجود سیلندرهای گاز، مواد محترقه، بشکههای مواد سوختی و قابل اشتعال، مواد و گازهای شیمیایی و ... همگی از جمله مواردیست که حتما باید وجود آن در محل حادثه به آتشنشانان و فرمانده عملیات اطلاع داده شود تا فرمانده با استفاده از این اطلاعات بهترین تاکتیک را برای اطفای حریق و همچنین حفظ ایمنی آتشنشانان اتخاذ کند.
داوود براتی، کارشناس ارشد ایمنی و معاون سابق آتش نشانی تهران نیز با اشاره به همین موضوع گفت: بسیاری از اماکنی که حادثهای در آن رخ داده، جزو اماکنی است که آتشنشانی پیشاز این بارها نسبت به ایمنی آن هشدار داده بود اما عمدتا به آن توجهی نشده یا مورد غفلت و کوتاهی واقع شده است.
وی با اشاره به ماموریتهای آتشنشانی در حوادث مختلف اظهارکرد: برای من به عنوان فردی که خود را جزویی از خانواده آتشنشانان میدانم دردناک است وقتی که همکارم برای اطفای حریق یا نجات وارد ساختمانی میشود که پیش از این بارها خودش نسبت به عدم ایمنی آن هشدار داده بودند و در این میان علیرغم آنکه یک آتش نشان میداند ورودش به محل ممکن است چه مخاطرات پیشبینی نشدهای داشته باشد، اما باز هم برای نجات جان و اموال افرادی که به هشدارش بیتوجهی کرده بودند جان خود را به خطر میاندازد.