با خروج آمریکا از توافق هسته ای، بی‌تردید روند اجرای این قرارداد تغییراتی خواهد داشت، اما تحلیل رسانه ها از این اقدام یکجانبه آمریکا چیست؟
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، رئیس جمهور آمریکا شب گذشته اعلام کرد که این کشور از توافق هسته ای با ایران خارج خواهد شد و واشنگتن تحریم های تعلیق شده را باز می رداند.
توافق هسته ای میان ایران، دولت «باراک اوباما»، آلمان، فرانسه، چین، انگلیس و روسیه در سال 2015 به دست آمده بود.
رسانه ها نیز در کنار مقام ها و سیاستمداران به این اقدام دونالد ترامپ واکنش نشان داده و تحلیل هایی را ارائه کرده اند:
سی ان ان: افزایش بهای نفت و تنش ها در خاورمیانه، نتیجه اقدام ترامپ
شبکه سی ان ان آمریکا نوشت ترامپ در برهه شکننده و حساسی تصمیم به خروج توافق با ایران گرفت؛ ایرانی که پنجمین تولیدکننده بزرگ نفت جهان است.
در آستانه اعلام تصمیم ترامپ، عرضه جهانی نفت با مشکل مواجه شد. تصمیم او، تحریم ها را علیه ایران به عنوان عضو اوپک باز می گرداند.
کارشناسان بخش انرژی می گویند تصمیم ترامپ بهای نفت و بنزین را در سطح بالا حفظ می کند.
«دن ابرهارت» رئیس شرکت انرژی «ال ال سی» می گوید: «خروج از برجام، حمایت از افزایش بهای نفت است.»
این هفته بهای نفت از 70 دلار در هر بشکه در روز فراتر رفت. برخی کارشناسان پیش بینی می کنند شماری از کشورها از جمله چین به خرید نفت ایران ادامه دهند.
سوال دیگر این است که آیا با خروج آمریکا از برجام، تنش ها در خاورمیانه افزایش خواهد یافت یا خیر؟ اکثر کارشناسان به این سوال پاسخ مثبت داده اند.
آسوشیتدپرس: ترامپ از روی لجبازی با اوباما این کار را کرد
خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد خروج دراماتیک رئیس جمهور آمریکا از توافق هسته ای ایران، تصویری واضح از این است که چگونه تحریکات و غرایز فریبنده وی، او را در مسیر های متناقض قرار می دهد. پیش از این، روسای جمهور آمریکا هم رویکردهای متناقضی را در قبال مسائل دشوار داشتند، اما این کار را به ندرت آنقدر آشکارا و به ندرت در یک سخنرانی تک نفره ارائه می کردند.
بنابراین اکنون چه تفاوتی میان توافقی وجود دارد که ترامپ از آن خارج شد و توافقی که او مصرانه تلاش دارد با کره شمالی به آن دست یابد؟ جواب این سوال دو کلمه ای است: «باراک اوباما». «داگلاس برینکلی» مورخ دانشگاه رایس می گوید: «ترامپ فقط تمایل دارد دستاوردهای اوباما را نابود کند. او می خواهد با کره شمالی به توافق برسد زیرا اوباما نتوانست این کار را بکند. اوباما به برجام افتخار می کرد، اما ترامپ آن را پاره کرد.»
در دیگر توافق ها از جمله معاهده پاریس، قرارداد تجارت آزاد با آسیا و بسیاری از دیگر قراردادهای داخلی می توان موضع ضداوبامایی ترامپ را مشاهده کرد.
دویچه وله: اروپا قادر به حفظ برجام است
شبکه دویچه وله آلمان گزارش داد بدون آمریکا هم اروپا قادر به حفظ برجام است.
برخی از تحلیلگران، مانند «الی گرانمایه» از کارشناسان «شورای اروپایی روابط خارجی» از حدود یک سال پیش بر این باور تکیه دارند که در صورت خروج آمریکا از توافق، اروپا قادر است در همکاری با طرف های دیگری که این توافق را امضا کرده اند، یعنی ایران و چین و روسیه، برجام را از شکست کامل حفظ کند. البته گرانمایه تاکید دارد که در صورت خروج آمریکا، کار دشوار خواهد شد، و به اراده سیاسی و ابتکار زیادی از سوی اروپا نیاز دارد.
کارشناسان «گروه بحران» راه هایی می شناسد که آسیب های مجازات های ثانویه را برطرف می کنند. این گروه به نمونه های فرانسه و ایتالیا اشاره می کند، که به جای شرکت های خصوصی، نهادهای دولتی هزینه معاملات با ایران را به عهده گرفتند. با پیوند زدن این گونه ابتکارهای جداگانه، دولت های گوناگون می توانند با هماهنگ کردن اقدامات پراکنده خود، سیستمی کارآمد برای معامله با ایران به وجود آورند.
غیر از آمریکا، سایر دولت های بزرگی که پای توافق هسته ای را امضا کرده اند، بر ضرورت حفظ برجام و اهمیت آن برای پرهیز از درگیری های خشونت آمیز بیشتر در خاورمیانه تاکید می کنند.
واشنگتن پست: ترامپ به سمت انزواگرایی پیش می رود
روزنامه واشنگتن پست نوشت شماری از سیاستمداران و کارشناسان این اقدام ترامپ را مخرب می دانند.
«فرانسوا دلاتره» سفیر فرانسه در سازمان ملل متحد گفت: این تازه ترین نقطه ضعف ترامپ برای خروج از رهبری جهانی بود.» او گفت، سیاست کنونی آمریکا «ترکیبی از یکجانبه گرایی و انزواطلبی» است که آن را «ایزوله سازی» نامیده است.
سناتور دموکرات «بن کاردین» در پیامی گفت: «امروز رئیس جمهور، این استدلال قطعی تهران را که می گفت: «ما به وعده مان در این توافق عمل کردیم اما آمریکا به حرفهایش عمل نمی کند و نمی توان به آنها اعتماد کرد» برای جهانیان ثابت کرد. این (رویه) به شدت مایه تاسف است و دورنمایی کاملا شرم آور و خطرناک به دنبال دارد.»
بسیاری نیز در مورد نداشتن یک برنامه روشن انتقاد کرده اند.
«نانسی پلوسی» رهبر اقلیت دموکرات در مجلس نمایندگان آمریکا از اقدام ترامپ انتقاد کرده و گفته «این تصمیم، آن هم در این لحظات سرنوشت ساز که در تلاش برای خلع سلاح اتمی کره شمالی هستیم، به‌طور مشخص تصمیمی بی معنی، خطرناک و نگران کننده است».
رویترز: اقدام ترامپ تاسف بار بود
رویترز گزارش داد بسیاری از قدرت های جهانی از این اقدام ترامپ ابراز تاسف کردند.
بسیاری از قدرت های جهانی از فرانسه و انگلیس و آلمان گرفته تا روسیه و چین از اقدام ترامپ در خروج از برجام ابراز تاسف کردند.
تنها چند کشور عربی و تل آیو از این اقدام حمایت کردند.
تبعات دقیق تصمیم ترامپ هنوز مشخص نیست و بعدها مشخص خواهد شد.
فوربز: قیمت فرش ایرانی افزایش می یابد
مجله آمریکایی فوربز فرش ایرانی را یکی از محصولات پرطرفدار در خارج از ایران از جمله آمریکا دانسته و خروج آمریکا از برجام را به منزله افزایش قیمت این محصول وارداتی دانسته است.
اکونومیست: کره شمالی دیگر به ترامپ اعتماد نمی کند
مجله اکونومیست گزارش داد اقدام ترامپ در قبال برجام، گفت و گوهای آمریکا با کره شمالی را نیز زیر سوال برده است.
تبعیت نکردن ترامپ از توافق هسته ای ایران، به «کیم جونگ اون» رهبر کره شمالی نشان خواهد داد که وی نمی تواند به آمریکا برای پایبندی به وعده خود اعتماد کند.
به رئیس جمهور آمریکا هشدار داده شده است هر گونه قصور در عمل به توافق هسته ای با ایران، به رئیس کره شمالی ثابت خواهد کرد که نمی تواند به واشنگتن اعتماد کند تا به حرف خود پایبند باشد.
نیویورک تایمز: احمقانه ترین تصمیم ترامپ
«سوزان رایس» نماینده سابق آمریکا در سازمان ملل در یادداشتی در نیویورک تایمز، تصمیم ترامپ برای خروج از برجام را احمقانه ترین تصمیم او خوانده است.
در بخشی از این یادداشت آمده است: «این تصمیم نه ایران را پای میز مذاکره بر می گرداند و نه به نگرانی های جدی در مورد رفتار ایران در خاورمیانه پایان می دهد. بلکه تنها، برنامه هسته ای ایران را نامحدود و آمریکا را از متحدانش جدا و منزوی می کند.»
