«سانچی» طعمه آبهای بی قانون جنوب شرق آسیا و «مثلث جدید برمودا»/ دریاهای شرق و جنوب شرق آسیا حادثه خیزترین مناطق جهان هستند+ تصاویر

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، در یکی از کم سابقه ترین سوانح دریایی شنبه گذشته ساعت 20 به وقت محلی در آب های ساحل شرق چین یک نفتکش ایرانی به نام «سانچی» با 136 هزار تن میعانات گازی متعلق به شرکت ملی نفت ایران  با یک کشتی باری چینی برخورد کرد که حریق نفتکش و مفقود شدن 32 پرسنل آن را در پی داشت؛ حریقی که آن قدر ادامه یافت که در نهایت موجب غرق شدن کامل نفتکش شد.

از 32 پرسنلی که در این حادثه مفقود شدند، 30 ایرانی و دو بنگلادشی، تنها پیکر سه پرسنل پیدا شد، و برای تشخیص هویت به شانگهای منتقل شد. پیکر یکی از پرسنل داخل دریا و پیکر دو پرسنل دیگر در جریان جست و جوی نیم ساعته تیم چینی به همراه جعبه سیاه کشتی پیدا شد.

جعبه سیاه این کشتی  برای بازخوانی فعلا به بندر شانگهای چین منتقل شده است و مسئولان پاناما طبق قوانین موظفند که اطلاعات ثبت شده در این جعبه را به طور کامل به ایران ارائه کنند.

شدت آتش به درجه ای رسیده بود که با اینکه 12 تکاور ایرانی برای تجسس مفقودان به منطقه اطفای حریق اعزام شده بودند هرگز نتوانستند وارد آن شوند.

این تراژدی، پایان تلخی داشت. اما تکرار سوانحی بود که سالانه ده ها بار در آب های جنوب شرق آسیا از جمله آب های چین رخ می دهد؛ موضوعی که در رسانه ها بسیار کم به آن پرداخته شده است.

در تازه ترین مورد «مجله حمل و نقل آمریکا» در تاریخ 10 دسامبر (19 آذر) در گزارشی با عنوان « آمار مربوط به سوانح حمل و نقل آب های آسیا را به عنوان مناطق سانحه خیز شناسایی کرده است»، با اشاره به مسئله سانچی در گزارشی نوشته است: 

«بررسی سوانح حمل و نقل دریایی جهانی در یک دهه اخیر، دریاهای شرق و جنوب شرق آسیا را به عنوان مناطقی سانحه خیز برجسته کرده است و حادثه اخیر برای نفتکش سانچی در برخورد با یک کشتی دیگر خارج از سواحل شانگهای آخرین نمونه از سوانح بزرگ دریایی در این منطقه محسوب می شود. شرکت بیمه دریایی «آلیانز» که اکثرا به بررسی اطلاعات مربوط به سوانح دریایی می پردازد، در گزارش سالانه خود در سال 2017 نوشته است: «دریاهای شرق/جنوب شرق آسیا در سال 2016 پرحادثه ترین مناطق جهان برای سوانح دریایی در جهان در سال 2016 شناسایی شدند و 34 مورد از این سوانح یعنی چیزی در حدود 40 درصد از کل سوانح جهانی (85 مورد در سال 2016) در این منطقه رخ داده است. این حادثه ها در مناطق دریایی ژاپن، کره، چین شمالی، و همچنین چین شرقی، آسیای جنوب شرقی، اندونزی و فیلیپین رخ داده اند.

آلیانز در گزارش سال 2017 خود همچنین به بررسی 25،898 سانحه از جمله 1،186 سانحه بسیار مرگبار بین ژانویه 2007 تا دسامبر 2016 پرداخته است. طی این مدت، امنیت حمل و نقل دریایی جهانی به طور کلی به شکل چشمگیری بهبود یافته است - سوانح کلی در جهان تا 50 درصد کاهش یافته و از 171 کشتی در سال 2007 به 85 مورد در سال 2016 کاهش یافته است. با این حال سوانح مربوط  به آسیای جنوب شرقی طی این یک دهه کاهش چشمگیری نداشته است (به طور متوسط 39 مورد در هر سال که برابر با یک سوم کل سوانح جهانی (33 درصد) است).

کاپیتان  «راهول خانا» مدیر جهانی بخش مشاوره خطرات دریایی در شرکت آلیانز که خود 14 سال سابقه دریانوردی دارد، توضیح می دهد: «برخی از این منطقه وسیع به عنوان «مثلث جدید برمودا» یاد کرده اند. من تا آن حد بغرنج فکر نمی کنم اما آسیای جنوب شرقی را باید یکی از مناطق سانحه خیز اصلی دریایی جهان دانست. دریاهای این منطقه تنها پرتردد نیستند، بلکه مستعد قرار گرفتن در معرض آب و هوای بد هم هستند و - من اشاره ام به این حادثه نیست - اما برخی استانداردهای امنیتی هم در این منطقه به استانداردهای بین المللی تعیین شده نمی رسد.

علل سوانح: 2007 تا 2016

تصادف ها (از جمله سوانح دریایی) چهارمین عامل اصلی مرگ و میر در بخش حمل و نقل در جهان6 درصد از کل تلفات را پس از انهدام، تخریب و آتش سوزی تشکیل می دهد.

در آب هایی که حادثه سانچی رخ داده است، تصادف دریایی علت بیش از یک چهارم از همه حوادث بخش حمل و نقل به طور کلی در طول دهه گذشته (1،092 مورد از 3،915 مورد در این منطقه) بوده است.

آتش سوزی / انفجار علت 7 درصد از همه حوادث در منطقه شرق / جنوب شرق آسیا طی دهه گذشته (269 مورد از 3915) بوده است.»

مجله آمریکایی وال استریت ژورنال نیز در گزارش دو روز پیش خود این مسئله را مطرح کرده است و در بخشی از گزارش خود علاوه بر اشاره به احتمالاتی چون نقص فنی، به سانحه خیز بودن آب های این منطقه اشاره کرده و نوشته است:

«اندرو کینسی» مشاور ارشد بخش دریایی بیمه آلیانز می گوید: «آب های چین برخی مواقع بسیار بی نظم می شود زیرا از جهات مختلف چنین کشتی در این محل تردد می کنند. اگر در چنین وضعی یکی از سیستم های هر یک از کشتی ها هم با نقص احتمالی مواجه شود، درصد وقوع تصادفات بیشتر می شود.»

گروه «تیلور و فرانسیس» در لندن نیز در گزارشی در سال 2016 تحت عنوان «بررسی اطلاعات آماری سوانح دریایی» که در سومین کنفرانس بین المللی فن آوری و مهندسی دریایی در ژوئن 2016 در پرتغال ارائه شده است، نیز بر آسیای جنوب شرقی را جزو مناطق سانحه خیز جهان ذکر کرده است. 

در این گزارش با اشاره به مناطق جغرافیایی که در آنها سوانح بیشتری رخ می دهد، جنوب چین، اندونزی و فیلیپین (12)، شرق مدیترانه و دریای سیاه (4)، ژاپن، کره و شمال چین (13) دریای شمال، جزایر بریتانیا، کانال و خلیج بیسکی (1)، خلیج عربستان و اطراف آن (8)، سواحل آفریقای غربی (19)، غرب مدیترانه «5)، هند غربی (23)، سواحل شرق آفریقا (9)، خلیج بنگال (11)، کانادا و آلاسکا (27)، بالتیک (2) خلیج مکزیک (25) به عنوان 18 منطقه جغرافیایی شناخته شده اند که بیشتر سوانح دریایی در آن رخ می دهد. موارد 1، 12 و 13 در شکل زیر خطرآفرین تر از دیگر مناطق به نظر می رسند.  

در این تحقیق سوانح دریایی طی سه دوره 1990 تا 2012 ، 1999 تا 2011، 2002 تا 2013 مورد بررسی قرار گرفته است.

مسئله ناامنی این منطقه از دیرباز مطرح بوده است. صندوق جهانی طبیعت نیز در گزارش مربوط به سال 2013 خود این مسئله را برجسته کرده است:

«آسیای جنوب شرقی که اکثر سوانح دریایی در آنجا رخ می دهد، شامل دریای جنوب چین، مثلث مرجانی و دریاهای کره و ژاپن می شود. این در حالی است که این مناطق تنوع زیستی غنی هم دارند و بنابراین نسبت به تبعات این سوانح آسیب پذیرتر هم هستند.»

در این گزارش از این منطقه با عنوان «کانون سوانح دریایی» یاد شده است.

چند سانحه مهم در منطقه

سوانح گزارش داده شده در این مناطق، خود تاییدی بر این گزارش ها است. 

در تازه ترین موارد، در تاریخ 18 ژوئیه (27 تیر) با برخورد یک کشتی باربری بزرگ به ناو جنگی «فیتزجرالد» آمریکا در سواحل ژاپن، ۷ ملوان و خدمه این کشتی کشته شدند و ده ها نفر دیگر هم در این تصادف مهیب زخمی شدند.

در این حادثه یو اس‌ اس فیتزجرالد حدود ساعت 2:30 بامداد به وقت ژاپن در حالی که با پایگاه خود در سواحل شهر «یوکوسوکا» ژاپن حدود 100 کیلومتر فاصله داشت با یک کشتی باربری غول‌ پیکر به نام «سی‌ ایکس کریستال» و با پرچم فیلیپین برخورد کرد و از پهلو به شدت دچار آسیب شد. این تصادف از نظر بسیاری از کارشناسان بی‌ سابقه و شگفت‌ آور به حساب آمد. بر اساس تصاویر هوایی که منتشر شده در این تصادف دماغه کشتی باربری از پهلو به ناو جنگی پیشرفته آمریکا برخورد کرده است.

گفته می‌ شود 25 دقیقه قبل از تصادف کشتی باربری تغییر مسیر ناگهانی داشته است.

در تاریخ 21 اوت 2017 (30 مرداد) هم ناو‌شکن نیروی دریایی آمریکا (مک کین) حدود ساعت 6 بامداد به وقت محلی با کشتی تجاری «آلنیک ام سی» که با پرچم لیبریا در حرکت بود برخورد کرد و آسیب دید. پس از یک روز نیروی دریایی آمریکا اعلام کرد اجساد همه 10 ملوانان گمشده در تصادف ناوشکن ناوگان هفتم ایالات متحده در آب های سنگاپور پیدا شد.

ناوشکن مک کین در این حادثه صدمه دید ولی توانست خود را به بندر برساند.

نیروی دریایی آمریکا در پاسخ به این سوانح، دستور توقف فوری در عملیات تمامی ناوگان آمریکا را صادر کرد.

 منطقه‌ ای که این سوانح اتفاق افتاده است منطقه‌ ای شلوغ است و تراکم کشتی‌ های بسیاری دارد.