«دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا بر اساس یک رویکرد واهی در قبال ایران، از کنار نقض حقوق بشر در بحرین به راحتی می گذرد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، «پل پیلار» از مقام های سابق سیا در گزارشی در مجله آمریکایی نشنال اینترست نوشت: دولت ترامپ تصمیم گرفته است هر گونه پیش شرط درباره مسائل حقوق بشری را از قرارداد فروش جنگنده های اف شانزده و دیگر تسلیحات به بحرین حذف کند. توجیهی که برای این کاری ارائه می شود این است که ملاحظات مربوط به قدرت سخت باید از نگرانی در خصوص مسائل نرم دیگر مانند رعایت حقوق بشر در دیگر کشورها ارجح تر باشد. «باب کورکر» رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در تقدیر از این تصمیم دولت آمریکا گفت فروش تسلیحات به بحرین باید بر حسب نیازمندی های استراتژیک آمریکا، و نه ملاحظات مربوط به اعمال فشار بر «متحدان» برای تغییر رفتار داخلی مد نظر قرار گرفته شود.
بحرین میزبان مقر ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکایی و جزیره ای است که تقریبا تنها محلی می باشد که در آن تامین حق دسترسی نظامی موجب می شود آمریکا سیاست های سرکوبگرانه داخلی دولت حاکم را نادیده بگیرد. مصر دیگر مثال برای چنین موقعیتی است . ولی در کانون تصمیم ترامپ در خصوص بحرین یک مسئله کلیدی دیگر وجود دارد که آن گونه که «دیوید سانگر» و «اریک اشمیت» در مقاله خود در روزنامه نیویورک تایمز نوشته اند، از آن به عنوان «عزم راسخ دولت ترامپ در یافتن مکان هایی مناسب برای مقابله با ایران» یاد می شود.
توجیه چنین اقدامی به بهانه رویارویی با کشور ثالث معمولا کار درستی نیست و در مورد بحرین نیز نمی تواند توجیه خوبی باشد. بهتر است در چنین شرایطی قبل از هر چیز مشخص شود که چه منافع و اهداف متضادی وجود دارد و در صورت وجود این اهداف متناقض، روش هایی یافت شود که یا این تضادها برطرف شود یا بدون خطر احتمال وخامت اوضاع، این رویارویی به نحوی مدیریت شود. درخصوص بحرین نیز یک سوء برداشت وجود دارد که آن را می توان از سخنان کورکر دریافت و آن چیزی نیست جز اینکه مسئله رعایت حقوق بشر، مسئله ای کاملا جدای از ملاحظات آمریکا است که با اهداف راهبردی آمریکا تناقض دارد.
این سوء برداشت از شرایط سیاسی، اجتماعی و جمعیتی حاکم بر بحرین به خوبی مشهود است. بحرین مانند پنج کشور عربی دیگر در حوزه خلیج فارس تحت حاکمیت نظام پادشاهی سنی اداره می شود. بر خلاف دیگر کشورهای این حوزه، اکثر جمعیت بحرین شیعه هستند. جمعیت ناراضی شیعه در بحرین در سال های اخیر به واسطه اقدامات اخیر نظام ناراضی تر شده اند. وضعیت حقوق بشر در بحرین بد است و این وضعیت برای شیعیان به مراتب بدتر است. گزارش حقوق بشر وزارت خارجه آمریکا در مورد بحرین، ناگفته های بسیاری در مورد بازداشت های خودسرانه، وضعیت زندان ها و سرکوب آزادی دارد. تبعیض های سیستماتیک علیه شیعیان در صدر این اقدامات سرکوبگرانه قرار دارد. «فریدم هاوس» به عنوان یک سازمان دیده بان مستقل، نام بحرین را در فهرست ده درصدی بدترین کشورهای جهان از نظر رعایت آزادی های فردی و سیاسی قرار داده است.
نکته اصلی در تمامی ملاحظات سیاسی آمریکا در قبال بحرین این است که اوضاع این کشور به گونه ای است که آن را برای سوء استفاده کشورهای خارجی آماده و مهیا می سازد. بر این اساس، هر چه سرکوب و محدودیت حقوق بشری در بحرین بیشتر شود، زمینه برای اعمال نفوذ قدرت های خارجی در این کشور بیشتر می شود.
از دید آمریکا، در خصوص بحرین اصلی ترین قدرت خارجی که می تواند این نقش را ایفا کند ایران است؛ کشور بزرگ شیعه ای که در آن سوی خلیج فارس واقع شده است. بحرین در تفکرات ایرانی ها همواره یک جایگاه ویژه داشته است. ایران از منتقدان سرکوب شیعیان در بحرین است. حال مقامات بحرینی چنین سیاست هایی را به مثابه دخالت های ایران در امور داخلی کشورشان مطرح می کنند.
بنابراین هر کس که درباره افزایش اعمال نفوذ ایران در منطقه و بحرین احساس نگرانی می کند، باید بیشتر درباره شرایط حقوق بشری در بحرین نگران باشد. این درحالی است که واکنش های مکرر مقامات رژیم منامه در قبال چالش های داخلی وسرکوب مخالفان که با توجه به چشم پوشی نهادهای بین المللی از اوضاع این کشور به مراتب سخت تر و شدیدتر شده، اوضاع حقوق بشری در بحرین را به مراتب وخیم تر کرده است.
اما باید توجه داشت فروش جنگنده های اف شانزده به بحرین، ایران را از حمایت از شیعیان بحرین دور نمی کند. حضور ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا نیز تاثیری بر این موضوع ندارد زیرا ایران هیچ دخالت نظامی در بحرین ندارد. تنها قدرت خارجی که در طول سال های اخیر در صدد دخالت نظامی در امور داخلی بحرین برآمده، عربستان سعودی بوده است که خودروهای زرهی آن در سال 2011 برای کمک به رژیم منامه در سرکوب اعتراضات گسترده داخلی وارد این کشور کرد. این دخالت سعودی ها در بحرین نه تنها سست بودن جایگاه داخلی رژیم منامه را نشان داد، بلکه ثابت کرد کدام قدرت خارجی در منطقه خلیج فارس – نه ایران - بیش از کشورهای دیگر مایل است در امور داخلی دیگر کشورها دخالت نظامی داشته باشد؛ حتی اگر این دخالت به معنای سرکوب اراده یک گروه باشد.
تصمیم برای فروش سلاح به بحرین تنها یکی از چندین سیاست دولت ترامپ در منطقه تا به امروز برای رویارویی با ایران بوده است. در حالی که هر گونه تلاش برای مقابله و رویارویی خطرناک است، این نمونه از آن نیز مانند دیگر نمونه ها ناکارآمد خواهد بود و نتیجه معکوس خواهد داشت . چیزی که نادرستی این سیاست را بیش از پیش نشان می دهد، قصور مکرر در بررسی دقیق اهدافی است که منافع آمریکا را در منطقه محقق می سازد و اینکه آیا اقدامات و رویکرد ایران واقعا منافع آمریکا را به خطر می اندازد یا خیر. بنابراین سیاست آمریکا در بحرین بر مبنای واهی «رویارویی برای رویارویی» شکل گرفته است.
