یک کارشناس خاورمیانه معتقد است، مقاومت عراق که بیشترشان را شیعیان تشکیل می دهند باید هر چه زودتر باهم متحد شوند و روابط خود را با کردها و اهل سنت بهبود دهند. او توصیه می کند که شیعیان باید از دولت سودانی حمایت کنند و مشکلات آن را برطرف کنند.
سیدعلی حسینی درباره آخرین وضعیت نیروهای نظامی آمریکا در عراق به خبرنگار جماران گفت: بعد از ترور ابو باقر ساعدی، نیروهای مقاومت عراقی اعلام کردند که به حملات خود به پایگاه های آمریکا در عراق و سوریه ادامه می دهند؛ تا زمانی که آمریکا مجبور به خروج از عراق شود، اما عملا عملیات پرحجم و گسترده ای انجام نشد و کل عملیات به چند مورد در سوریه خلاصه شد. از سوی دیگر نیروهای هوادار مقاومت و گروه های سیاسی شیعه عراقی که روی اخراج آمریکایی ها از عراق تاکید دارند، اعلام کردند که با گرفتن یک مصوبه از مجلس عراق، دولت را ملزم به مذاکره با امریکا برای خارج کردن نیروهایشان از عراق می کنند. اما این کار هم موفقیت چندانی نداشت، چون در مجلس 329 نفری عراق تنها 82 نماینده حاضر به شرکت در جلسه برای تصویب این پیشنهاد شدند. این در حالی است که شیعیان خود 187 نماینده در مجلس دارند. این یعنی نماینده های شیعه هم از این طرح حمایت نکردند.
شیعیان و کردها روابط حسنه سابق را احیاء کنند
او افزود: از طرفی کردها و به خصوص خانواده بارزانی رسما اعلام کرده اند که خواهان حضور و ابقای پایگاه های آمریکایی در عراق و کردستان هستند و اهل سنت و احزاب شان هم با وجود مخالفت ذاتی با حضور آمریکایی ها در عراق در شرایط فعلی تمایل چندانی به همراهی با جریان های شیعه در این زمینه نیستند.
این دیپلمات متخصص در امور عراق با بیان این که کشور عراق از مذاهب و ادیان مختلف شکل گرفته است و همه مذاهب و اقوام مثل کردها و سنی ها و ترکمانان و مسیحی ها و ایزدی ها سهمی در قدرت دارند، گفت: ساختار حکومت در عراق به گونه ای است که تمام مردم عراق در حکومت و مجلس ملی عراق نماینده دارند و هیچ بخشی نیست که در مجلس حضور نداشته باشد و این اقوام و مذاهب و ادیان مختلف هر کدام برای خود برنامه ای دارند و دنبال هدفی هستند.
چرا شیعیان در طرح خود ناکام بودند؟
با وجود این تنوع، شیعیان ریاست دولت و فرماندهی نیروهای مسلح و دستگاه های اطلاعاتی و امنیتی را به عهده دارند و اخراج آمریکایی ها از عراق خواسته بخشی از شیعیان عراق است؛ در حالی که همان طور که گفتم کردها به دلایل مختلف خروج آمریکایی ها از عراق را به ضرر خود می دانند و احساس می کنند بدون آمریکایی ها در عرصه قدرت در عراق تضعیف خواهند شد. همین نگاه را اهل سنت عراق هم دارند و یکی از دلایل ناکامی گروه های مقاومت در حرکت اخیرشان در مجلس عدم همراهی کردها و اهل سنت است.
حسینی به عدم همراهی خود شیعیان هم اشاره کرد و گفت: شیعیان که 187 کرسی در مجلس عراق دارند؛ شاید اگر همه گروه های شیعی در مجلس در این موضوع اتفاق نظر داشتند می توانستند رأی کافی برای درخواست از دولت عراق برای خروج آمریکایی ها را به دست آورند و آن را به تصویب برسانند. اما متأسفانه بخشی از جریان شیعه که جریان صدر است در سکوت خاصی است و در این زمینه هم فعال نبودند. این در حالی است که آنها یکی از تندروترین گروه ها در مخالفت با آمریکایی ها بوده اند .
شیعیان باید دولت را یاری کنند
او گفت: شیعیان عراق که در طول چهل سال حاکمیت حزب بعث که حکومت در دست حزب بعث و اهل سنت بود و تحت فشار بودند، از آن زمان نگاهی منفی به اهل سنت پیدا کرده اند و هنوز هم ظلم و ستم وحشتناک آن سال ها را از یاد نبرده اند. همین نگاه منفی است که باعث شود حتی نسبت به حوادث فلسطین و غزه بی تفاوتی از خود نشان دهند. البته دستگاه تبلیغاتی اسراییل و عربستان سعودی و امارات روی این که فلسطینی ها اهل سنت هستند، عمدا در جامعه عراقی تبلیغ می کنند و سعی می کنند تفرقه ایجاد کنند
این کارشناس امور خاورمیانه با بیان این که باید پذیرفت که جریان مقاومت در اولین اقدام برای اخراج آمریکایی ها ناکام بود، گفت: گروه های مقاومت برای گام های بعدی باید پایگاه سیاسی و اجتماعی خود را تقویت کنند و یکی از مهمترین اقدامات حمایت از دولت شیعی حاکم است. دولت سودانی که جمع احزاب شیعی آن را انتخاب کرده اند، با توجه به شرایط عراق و نفوذ آمریکا در بازارهای این کشور نمی خواهد با آمریکا درگیر شود. السودانی می داند آمریکایی ها می توانند در قیمت دلار در بازار عراق نوسان ایجاد کنند یا بانک های عراقی را تحریم نمایند و اینها موجب تزلزل در اقتصاد عراق می شود و دولت سودانی نمی خواهد به مشکل بر بخورد.
حس دوگانه عراقی ها به آمریکایی ها
حسینی درباره این که آیا مردم عراق هم خواهان اخراج آمریکایی ها از عراق هستند؟ گفت: مردم عراق در مورد آمریکایی ها یک حالت دوگانه ای دارند؛ در ناخودآگاه خود از این که از شرّ حزب بعث و صدام توسط حمله نظامی آمریکا خلاص شده اند یک رضایت درونی دارند، اما از طرفی بعد از اشغال عراق با توجه به حضور گسترده آمریکا به صورت نظامی، سیاسی وامنیتی از دخالت آمریکایی ها در امور داخلی عراق به شدت ناراضی هستند. مثلا بزرگترین سفارت آمریکا هم اکنون در بغداد با 5 هزار پرسنل و دیپلمات است. معلوم است که این حجم از دیپلمات ها، در واقع نیروهای اطلاعاتی برای دخالت و جاسوسی و جریان سازی در عراق هستند. اتفاقا همین رفتارهای آمریکاست که منجر به شکل گیری حملات مسلحانه به پایگاه های نظامی این کشور در عراق شده است.
وی تصریح کرد: از نظر سیاسی، آمریکایی ها در امور عراق دخالت می کنند و به دولتمردان عراقی از موضع بالا برخورد کرده و و تهدید می کنند و فشار می آورند. فعالیت هایشان در رسانه ها و شبکه های مجازی گسترده و تأثیرگذار است. علاوه بر این به صورت مخفیانه شخصیت های عراقی را تهدید می کنند که با اهداف آنها همسو شوند. انگلستان هم در این سیاست ها با آمریکا هم راستا عمل می کند. این رفتارها باعث بروز خشم و نارضایتی مردم در عراق شده است.
مقاومت چه کند؟
این کارشناس در برابر این سوال که چه راهی پیش روی گروه های مقاومت است؟ گفت: گروه های مقاومت شیعه و کردها قبل از سقوط صدام روابط خیلی خوبی داشتند و از زمانی که منطقه پرواز ممنوع در شمال عراق شکل گرفت، شیعیان در مناطق کرد نشین پایگاه داشتند و با هم با صدام مبارزه می کردند. بعد از سقوط هم این همکاری ادامه یافت و منجر به تعیین انتخاب نخست وزیر از شیعیان و پست ریاست جمهوری برای کردها شد، ولی به تدریج این رابطه تضعیف شد که علت آن بخشی به زیاده خواهی کردها و بخشی هم بی تدبیری شیعیان بر می گردد.
او افزود: شیعیان باید با کردها روابط خود را اصلاح کنند، اما مسأله اصلی تر روابط نامطلوب بین خود شیعیان است. بخشی از شیعه جریان صدر است که هم اکنون منفعل عمل می کند و بقیه گروه های شیعه هم هماهنگی های لازم را ندارند که نمونه اش در جلب رای برای خروج آمریکا بود که نمود ضعیفی داشت. شیعیان باید به سرعت موقعیت های داخلی خود را بازسازی کنند و به اتحاد برسند و روی موضوعات اساسی و مهم برای بقای حاکمیت شیعه در عراق به صورت اصولی توافق کنند. اگر شیعیان بتوانند حاکمیتی یکدست و وحدت آفرین و دولتی پاکدست را داشته باشند که نیازهای مردم را برطرف کنند موفقیت بزرگ و پایدار خواهند داشت.
حسینی با اشاره به مشکلات داخلی عراق گفت: عراق از مشکلات بسیار عمومی رنج می برد کمبود برق به خصوص در فصل تابستان به مردم فشار می آورد. همین طور بخش هایی از مردم عراق در فقر هستند و اتهام فساد هم به مقامات و احزاب شیعی خیلی رایج است و مخالفان هم به آن دامن می زند اینها را خیلی فوری باید حل کنند تا بتوانند دولت سازی کرده و دولت رفاه و توسعه ایجاد کنند.
او گفت: سودانی نخست وزیر عراق در این چند سال اخیر به صورت عمومی نخست وزیر موفقی بوده است و به همین جهت گروه های شیعی باید آن را تقویت کنند و جلوی تضعیف آن را بگیرند به هر حال مردم عراق از شرایط فعلی راضی نیستند. چنانچه دیدیم در انتخابات اخیر مشارکت مردم 41 درصد بود، باید تلاش کنند این مشارکت افزایش یابد. در برابر گروه های اهل سنت هم تلاش برای حل مشکلات جهان اسلام و بخصوص موضوع فلسطین می تواند زمینه خوبی برای همگرایی با آنها باشد.
رابطه ما با عراق خوب است
حسینی درباره وضعیت ایران در عراق هم گفت: هم اکنون در زمینه های مختلف موقعیت خوبی در عراق داریم و به لحاظ معنوی با اکثریت عراق مذهب مشترک داریم. با کردها یک روابط قدیمی و تمدنی خوب داریم و در کل موقعیت ما در عراق خوب است و همه زمینه ها فراهم است که بهترین رابطه را با عراق داشته باشیم. البته در عراق به سبب جنگ تحمیلی زمینه هایی برای دشمنی با ایران وجود دارد که نباید به آن ها دامن زده شود.
او در ادامه گفت: در زمینه اقتصادی باید روابط خود را با عراق بهبود ببخشیم و هر چه بیشتر اقتصاد خود را به اقتصاد عراق وصل کنیم. چنانچه دیدیم لوله گاز به عراق سالهاست که موجب تحکیم روابط اقتصادی ما شده است. در مسایل فرهنگی لازم است به گسترش زبان فارسی در عراق اهتمام ویژه داشته باشیم؛ در میان عراقی ها افراد زیادی هستند که به زبان فارسی علاقه دارند. در حالی که کرسی های زبان فارسی آنجا کم است. خانواده های زیادی از ایرانی و عراقی با هم ازدواج کرده اند و فرزندان اینها در عراق مشتاق یادگیری زبان فارسی هستند و خبر دارم که جوانان این خانواده ها به صورت خودجوش دورهمی هایی به زبان فارسی برگزار می کنند تا آنجا فارسی حرف بزنند تا زبان فارسی را فراموش نکنند.
دانشجویان عراقی را به ایران بیاورید
یکی از کارهایی که باید انجام شود افزایش دانشجویان عراقی در ایران است. تجربه نشان داده جوانانی که ازسایر کشورها برای تحصیل به ایران می آیند علاقه مند به ایران می شوند و رابطه شان را با ایران حفظ می کنند و این خیلی به گسترش فرهنگ ایران و زبان فارسی در سایر کشورها کمک می کند.
او در پایان گفت: ایران با گروه ها و احزاب شیعه عراقی و سنی و اکراد از قدیم رابطه خوبی داشته است. این رابطه را باید همچنان حفظ کنیم و تحکیم ببخشیم برای این کار باید از رفتارهای آمرانه پرهیز کنیم. من معتقدم ما در همه زمینه ها بخصوص سیاسی و اقتصادی از ظرفیت خود از عراق 20 درصد استفاده کرده ایم و از 80 درصد ظرفیت ها وجود دارد که تاکنون بهره ای نبرده ایم، عراقی ها می دانند که ما خیلی به آنها در مبارزه با صدام و داعش کمک کردیم و آنها این را فراموش نمی کنند و همین ظرفیت بالایی برای همکاری و روابط فیمابین ایجاد می کند.
