در این پروژه کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس از طریق راهآهن به هم مرتبط شده و از راه بنادر به هند متصل میشوند. این موضوع باعث پایین آمدن هزینه و زمان حمل و نقلهای تجاری در منطقه و همچنین کاهش مصرف سوخت میشود.
به گزارش جماران، پایگاه خبری اکسیوس در گزارشی از پروژه مشترک جدید عربستان سعودی، آمریکا، هند و احتمالا امارات متحده عربی خبر داده است. در متن این گزارش آمده است که ریاض، واشنگتن و دهلی نو و برخی کشورهای دیگر به دنبال توافقی زیرساختیاند که میتواند تجارت بین کشورهای خلیج فارس و جنوب آسیا را متحول و کشورهای خاورمیانه را با شبکه ریلی به هم متصل کند و آنها را از راه بندر به هند پیوند دهد.
گزارش اکسیوس به نقل از مقامات آمریکایی حاکی از آن است که این گفتوگوها که شامل امارات متحده عربی و اتحادیه اروپا است میتواند به اندازهای پیشرفت کند که در حاشیه اجلاس جاری سران گروه ۲۰ در دهلی نو اعلام شود و شاید هم زمان بیشتری برای رایزنی لازم باشد. اجلاس سران گروه ۲۰ روزهای شنبه و یکشنبه برگزار میشود. جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده در هند با شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی دیدار خواهد کرد.
دو مقام آمریکایی مطلع نیز گفتند که جو بایدن به همراه محمد بنسلمان و رهبران امارات عربی متحده و هند احتمالا قصد دارند روز شنبه در حاشیه اجلاس سران گروه ۲۰ این توافق را اعلام کنند. طرح چند ملیتی شبکه ریلی و بنادر در زمان حساسی ارایه میشود که چین میکوشد با طرح «کمربند و جاده» توجهها را به خود جلب کند. دولت بایدن همزمان به دنبال توافقهای دیپلماتیک گستردهتر در خاورمیانه است. کارشناسان بر این باورند که طرح چند ملیتی خطوط راهآهن و بنادر جدا از پیچیدگیهای دیپلماتیک، میتواند به کاهش هزینه و زمان کشتیرانی و استفاده از سوخت دیزلی کمک کند و سرعت تجارت را افزایش دهد.
به گزارش اکسیوس در این پروژه کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس از طریق راهآهن به هم مرتبط شده و از راه بنادر به هند متصل میشوند. این موضوع باعث پایین آمدن هزینه و زمان حمل و نقلهای تجاری در منطقه و همچنین کاهش مصرف سوخت میشود.
آکسیوس خبر این پروژه را نخستین بار در میانه اردیبهشت ماه گذشته منتشر کرد. در آن مقطع زمانی گفته شد که جیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید در سفری که به عربستان سعودی داشته با همتایان سعودی، اماراتی و هندی خود دیدار و درباره این موضوع گفت و گو کرده است. پس از آن دیدار، یک سری مذاکرات بعدی با هدایت مشاور ارشد بایدن در امور انرژی و زیرساخت ها از طرف ایالات متحده آغاز شد.
نکته قابل توجه این است که این ایده برای نخستین بار در ائتلاف موسوم به I2U2 شامل ایالات متحده، اسرائیل، امارات و هند مطرح شد. این ائتلاف در اواخر سال 2021 برای بحث در مورد پروژه های زیرساختی استراتژیک در خاورمیانه و به عنوان وزنه تعادلی برای مقابله با نفوذ پکن در منطقه تأسیس شد. اسرائیل ایده اتصال منطقه از طریق راه آهن را در جلسات I2U2 در سال گذشته مطرح کرد. یک منبع گفت که بخشی از ایده استفاده از تخصص هند در چنین پروژه های زیرساختی بزرگ بود. دولت بایدن سپس این ایده را گسترش داد تا مشارکت عربستان سعودی را نیز در بر گیرد.
این فشار آمریکا در حالی صورت میگیرد که عربستان سعودی و امارات، هر دو به عنوان متحد قدیمی ایالات متحده، روابط خود را با چین تقویت کردهاند. ماه گذشته، این کشورهای نفت خیز خلیج فارس قصد خود را برای پیوستن به گروه کشورهای بازارهای نوظهور بریکس اعلام کردند و چین نقش اصلی را در این اقدام ایفا کرد. رهبران بریکس همچنین در تلاش برای افزایش نفوذ این گروه و مقابله با تسلط ایالات متحده در اقتصاد و تجارت جهانی، از جمله نقش دلار آمریکا هستند. در سالهای اخیر، ایالات متحده فعالانه با طرح کمربند و جاده شی چین که پروژههای زیرساختی گستردهای را در بازارهای نوظهور تأمین مالی کرده، مقابله کرده است. چین در چند سال گذشته سیاست توسعه و تقویت روابط خود با خاورمیانه را تقویت کرده است که مهم ترین نمونه آن را در تسهیل تنش زدایی بین عربستان سعودی و ایران شاهد بودیم. شی جین پینگ قرار است ماه آینده میزبان رهبران جهان از جمله ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در نشست یک کمربند و یک جاده در پکن باشد.
عربستان سعودی در چند سال اخیر بر پروژه های توسعه ای در حوزه های مختلف سرمایه گذاری قابل توجهی کرده است. هیات سعودی حاضر در دهلی در در یک مجمع سرمایه گذاری در حاشیه اجلاس 20 هم شرکت خواهد کرد. به گفته فدراسیون اتاق های بازرگانی و صنایع هند، این رویداد با حضور پیوش گویال، وزیر بازرگانی هند و خالد الفالح، وزیر سرمایه گذاری عربستان سعودی برگزار می شود. عربستان سعودی همچنین در حال مذاکره با ایتالیا در مورد سرمایه گذاری بالقوه عربستان در صندوق راهبردی جدید رم با تمرکز ریاض بر انرژی و پایداری زنجیره تامین است.
دو هفته پیش، عربستان سعودی شاهد اولین تحویل محموله روسی از طریق مرز ریلی اینچه برون ایران در نزدیکی ترکمنستان بود. این محموله آخرین گام در تلاش های روسیه برای توسعه کریدور حمل و نقل بین المللی شمال-جنوب (INSTC) برای اتصال هند، ایران، روسیه، آذربایجان و سایر کشورها از طریق راه آهن و دریا بود. ایران امیدوار است که توسعه موفقیتآمیز خطوط راهآهن روسیه باعث افزایش درآمدهای ترانزیتی و تقویت سیاست «نگاه به شرق» ایران برای توسعه روابط با کشورهای همسایه و قدرتهای شرقی در واکنش به تحریمهای اقتصادی غرب شود.