سوالی که توسط ناظران بینالمللی از مقامات روسیه پرسیده میشود این است که چرا کشورهای همسایه روسیه به جای اتحاد با روسیه در حال تدارک و تلاش برای پیوستن به ناتو هستند. سوالی که از جانب رهبران کرملین پاسخ داده نشده است.
به گزارش جماران، در حالی که کشورهای اروپایی متحد آمریکا و حامی اوکراین تلاش خود را جهت حمایت حداکثری از اوکراین در قبال تهاجم روسیه به این کشور انجام میدهند، اهداف کلی مشترک این کشورها شامل چهار مورد میشود.
در مورد اول، کشورهای اروپایی به رهبری ایالات متحده تلاش میکنند حمایتهای خود را از اوکراین به شکلی همپوشانی کنند که این امکان برای ارتش اوکراین فراهم شود تا حد ممکن روسیه را وادار به عقب نشینی کند.
هدف دوم جبهه غرب بر این است تا اطمینان حاصل شود که روسیه تا زمانی که از درگیری اوکراین خارج نشده به بخش دیگری از کشورهای اروپایی متحد غرب حمله نکند.
در مورد سوم این کشورها تلاش میکنند تا تضعیف نظامی مسکو به گونهای باشد که حتی اگر تمایل داشته باشد، در حمله مجدد به خاک اوکراین دچار مشکل شود.
همچنین ایالات متحده و متحدان اروپایی آن در قالب پیمان ناتو تلاش میکنند تا از رویارویی مستقیم نظامی میان روسیه و اعضای ناتو اجتناب شود.
همه این اهداف برخاسته از تصورات و تجربههای کشورهای غربی از روسیه است. حامیان اوکراین نتیجه جنگ را مستقیما بر امنیت خود اثرگذار میدانند. تهاجم همه جانبه روسیه به همسایه خود، کشورهای عضو ناتو و اتحادیه اروپا را متقاعد کرد که مسکو نه تنها برای برخی از کشورهای غیر ناتو در حاشیه آن، بلکه برای اعضای ناتو و اتحادیه اروپا به عنوان یک تهدید بزرگ محسوب میشود.
رهبران غربی، حمله گسترده مسکو در سال 2022 را که بر بنیان اقدامات روسیه در سال 2008 در گرجستان استوار است، به عنوان شاهدی بر این امر میدانند که اگر روسیه از درگیری خارج شود و احساس کند به اهداف خود دست یافته است، سایر همسایگان از جمله اعضای ناتو را در معرض تهاجم خود قرار میدهد.
کشورهای عضو ناتو به ویژه در مورد تهدیدات هستهای روسیه در طول سال 2022 نگران هستند و معتقداند که اگر این تهدیدات در اوکراین موفقیتآمیز باشد، مسکو ممکن است جرات کند از آنها علیه اعضای ناتو استفاده کند.
بنابراین، رهبران ناتو به این توافق رسیدهاند که بهترین راه برای جلوگیری از چنین سناریوهایی این است که اوکراین به روسیه یک شکست آشکار تحمیل و با بازپسگیری سرزمینهای خود و شکستن اراده ارتش روسیه، تهدیدات این کشور را برای قاره اروپا تا حد ممکن کاهش دهند.
منابع، تمرکز و سرمایه سیاسی این کشورها، متناسب با تصورات آنها از تهدید روسیه است. این کشورها تحریمهای بسیاری را علیه روسیه وضع کردهاند، از زمان حمله روسیه به کیف، جریان ثابتی از سلاحهای پیشرفتهتر را به کیف تحویل داده و به آموزش نیروهای اوکراین کمک کرده و دولت اوکراین را تامین مالی میکنند.
برخلاف تصورات دهه قبل، ناتو در حال رشد است و اتحادیه اروپا نقشهای امنیتی جدیدی را بر عهده گرفته است. فنلاند به ائتلاف ناتو ملحق شده است و سوئد نیز در آستانه عضویت قرار دارد که بازتابی از تصمیمات این کشورها در پی تهاجم روسیه است. اعضای ناتو متعهد شدهاند که بیش از پیش برای دفاع هزینه کرده و نیروهای بیشتری را در جناح شرقی خود مستقر کنند. در این شرایط مقامات روسیه مکررا اعلام میکنند که ناتو در حال گسترش بیشتر به سمت روسیه و شرق است اما سوالی که توسط ناظران بینالمللی از مقامات روسیه پرسیده میشود این است که چرا کشورهای همسایه روسیه به جای اتحاد با روسیه در حال تدارک و تلاش برای پیوستن به ناتو هستند. سوالی که از جانب رهبران کرملین پاسخ داده نشده است.
اتحادیه اروپا نه تنها کمکهای نظامی به اوکراین را هماهنگ میکند، بلکه خود نیز با هدف دوگانه کمک به کیف و اطمینان از ظرفیت خود برای بازدارندگی مسکو، به دنبال خرید تسلیحات با همکاری بیشتر است. اتحادیه اروپا برای حمایت از اوکراین و مولداوی، کشور دیگری که میتواند مورد تهاجم روسیه قرار گیرد، به هر دو عنوان نامزدی در این بلوک پیشنهاد داده است. با این حال تقویت ناتو و کمکهای امنیتی فزاینده اتحادیه اروپا به عنوان پیغامی واضح به مسکو است اما با سیاست اجتناب از درگیری مستقیم، دعوت از اوکراین برای پیوستن به ناتو بعید به نظر میرسد.