همه چیز درباره نشست بریکس در آفریقای جنوبی/ ولادیمیر پوتین، غایب بزرگ

به گزارش جماران به نقل از آسوشیتدپرس، زمانی که رهبران بلوک اقتصادی بریکس - برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی-  این هفته در ژوهانسبورگ دیدار کنند، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه فرد منحصر به فرد این نشست خواهد بود.  در حالی که سایرین قرار است شخصاً در این جلسات شرکت کنند، پوتین با یک تماس ویدیویی تماس خواهد گرفت. چرا؟ حکم دستگیری دادگاه کیفری بین‌المللی که برای رئیس‌جمهور روسیه صادر شد، میزبان نشست یعنی آفریقای جنوبی را در وضعیت سختی قرار داد و در نهایت منجر به ماندن پوتین در خانه شد.

 در چنین شرایطی زمانی که رهبران این گروه اقتصادهای نوظهور جلسات سه روزه خود را از روز سه شنبه در بزرگترین شهر و مرکز مالی آفریقای جنوبی آغاز می کنند ، رئیس جمهور روسیه حضور مجازی در جمع آنها خواهد داشت. همه رهبران کشورهای بریکس به طور سنتی در اجلاس‌های آن شرکت می‌کنند و شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، سفری نادر به خارج از کشور انجام می‌دهد تا در اولین اجلاس حضوری این اتحادیه از قبل از همه‌گیری کووید-19 شرکت کند.

صدور کیفرخواست ولادیمیر پوتین توسط دادگاه کیفری بین‌المللی در ماه مارس که وی را به جنایات جنگی به دلیل اخراج کودکان از اوکراین متهم کرد، آفریقای جنوبی را با یک معمای دیپلماتیک مهم روبرو کرد. آفریقای جنوبی و روسیه روابط قوی  و از لحاظ تاریخی روابط نزدیکی دارند، اما آفریقای جنوبی نیز یکی از امضاکنندگان معاهده دادگاه بین المللی است. این بدان معناست که اگر پوتین پا به خاک آفریقای جنوبی بگذارد،  این کشور موظف به دستگیری وی بر اساس حکم دادگاه کیفری بین‌المللی است.

مقامات آفریقای جنوبی می گویند این کشور از ماه ها قبل از نشست سران برای متقاعد کردن پوتین به ماندن در خانه لابی کرد تا بتواند از این مشکل جلوگیری کند. پل ماشاتیل، معاون رئیس جمهور آفریقای جنوبی، ماه گذشته  در این باره گفت: «تقریباً مثل این است که دوستت را به خانه خود دعوت کنی و بعد دستگیرش کنی. به همین دلیل است که نیامدن او برای ما بهترین راه حل است.  اگرچه روس ها خوشحال نیستند. آنها از او می خواهند که به این سفر بیاید.»

کرملین اعلام نکرده که آیا پوتین قصد سفر به آفریقای جنوبی را داشت یا خیر، اما تاکید کرد که او همچنان نقش کلیدی را در نشست اصلی سران روز چهارشنبه ایفا خواهد کرد و از طریق یک لینک ویدئویی برای نمایندگان سخنرانی خواهد کرد. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین گفت: « ما در مورد مشارکت کامل صحبت می کنیم. این شامل سخنرانی رئیس جمهور و در صورت لزوم مشارکت در تبادل نظر خواهد بود. »

برخی به دنبال بریکس بزرگتر هستند

در نشست جاری بحث اصلی بر سر گسترش بلوک پنج کشوری خواهد بود. چین و روسیه طرفدار بریکس بزرگتر هستند و به نظر می رسد برای آن تلاش می کنند. نزدیک به 24 کشور از جمله عربستان سعودی، ایران، آرژانتین، الجزایر، مصر، اتیوپی و امارات متحده عربی برای عضویت جدید درخواست داده یا در پروسه تکمیل عضویت قرار دارند. بریکس  یک سازمان مبتنی بر اجماع است و هر پنج عضو باید در مورد اصل گسترش و معیارهای اعضای جدید قبل از تصمیم گیری در مورد اینکه چه کسی به آن بپیوندد توافق کنند.

برزیل، هند و آفریقای جنوبی به دلیل ترس از ضعیف شدن صدای خود ، تمایل کمتری به توسعه دارند، اما این بلوک در حال پیشروی است و انتظار می‌رود پنج رهبر پیشنهادها را در مورد معیارهای توسعه بررسی کنند. اگر  سیاست توسعه بریکس عملی شود ، بریکس بزرگتر ممکن است به عنوان فرصتی برای چین و روسیه در نظر گرفته شود تا نفوذ خود را گسترش دهند.

روابط با غرب

برخی گسترش احتمالی بریکس را بخشی از تلاش چین و روسیه برای به چالش کشیدن گروه 7 کشورهای صنعتی بزرگ و سایر نهادهای بین المللی غربی می دانند. این بلوک اصرار دارد که تمرکزش بر ضد غرب نیست، بلکه به دنبال منافع کشورهای در حال توسعه است. با این حال، بریکس آشکارا از آنچه تسلط غرب بر حاکمیت جهانی و نهادهای مالی مانند سازمان ملل، صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی به ضرر کشورهای در حال توسعه می‌خواند، انتقاد کرده است.  «بانک توسعه جدید» این گروه یک سیاست اعلام شده برای تشویق تجارت بیشتر با ارزهای محلی و دور شدن از دلار دارد. بریکس برای مقامات چینی و روسی یک انجمن فراهم کرده است تا گاهی اوقات غرب را سرزنش کنند.

آفریقای جنوبی، رئیس فعلی بریکس، می‌گوید این بدان معنا نیست که این بلوک تحت تأثیر چین و روسیه در بحبوحه تنش‌های ژئوپلیتیکی غرب-شرق، چرخشی ضدغربی در پیش گرفته است. آنیل سوکلال، سفیر آفریقای جنوبی در بریکس میگوید: «روایتی ناخوشایند در حال توسعه است مبنی بر اینکه بریکس ضد غرب است، اینکه بریکس به عنوان رقابت با گروه هفت  یا شمال جهانی ایجاد شده است، و این نادرست است.»